1 januari 2000 door Joanna Sandberg
Twintig jaar geleden heb ik mijn (Franse) man ontmoet. Hij leefde gescheiden van zijn toenmalige vrouw en had een dochtertje van 2 jaar, Charlotte, dat hij sporadisch zag.
Hij is naar Nederland verhuisd, zijn ex-vrouw heeft Charlotte opgevoed en is later hertrouwd. Veel contact met zijn inmiddels 22-jarige dochter is er niet geweest, in 1995 heeft hij haar voor het laatst gezien. Charlotte heeft zelf nooit contact met haar vader gezocht. Ik heb haar nooit ontmoet.
Inmiddels is onze (enige) zoon 9 jaar. Mijn man vindt dat hij moet weten dat hij een halfzus heeft. Hij denkt dat onze zoon ons verwijten zal maken als we hem dit later vertellen.
Mij lijkt de leeftijd van 9 jaar niet zo geschikt, temeer daar Charlotte geen actieve rol speelt in ons leven. Tom, die erg veel over de dingen nadenkt, zal meer over haar willen weten dan wij hem kunnen vertellen. Als hij ouder is zou hij zelf contact met haar kunnen zoeken. Graag zou ik uw mening hierover horen.
Ik kan mij goed voorstellen dat u van een derde een mening over deze kwestie wil horen, aangezien u en uw man in een ingewikkelde situatie zitten, ook omdat jullie van mening verschillen. Duidelijk is dat u en uw man het beste voor uw zoon willen en op zoek zijn naar een manier om Tom zoveel mogelijk leed te besparen, voor nu en in de toekomst.
Uw vraag roept wel bij mij veel vragen op. U geeft weinig informatie over de achtergrond van het probleem. Ik ben dan ook erg benieuwd naar de volgende punten.
Wat is de reden dat jullie Tom niet eerder over zijn halfzus hebben verteld? Er staan dan, neem ik aan, helemaal geen foto's van haar in jullie huis?
Hebben jullie Tom bewust al die tijd niets over haar verteld, of is de situatie zo gegroeid omdat jullie al langer worstelden met het tijdstip van vertellen?
Weet iemand van de familie of van jullie vrienden wel van het bestaan van uw man's dochter af? Hebben die zich moeten houden aan geheimhouding?
Ik moet aan een geheim, geheimhouding, denken omdat het dit zo langzamerhand is geworden. U en uw man kunnen niet in het bijzijn van uw zoon (en sommige anderen waarschijnlijk) over zijn halfzus praten. Wanneer uw man over zijn verleden praat met Tom, moet hij het onderwerp 'dochter' vermijden.
Hoe ouder uw zoon wordt, hoe ingewikkelder het wordt om met elkaar te doen alsof zij er niet is. Hoewel er nu geen contact is, bestaat zij op de achtergrond, in gedachten, verhalen, emoties, etcetera, wel. En wordt zij een steeds groter onderwerp van gesprek tussen u en uw man, terwijl u dit het liefste wil laten rusten totdat Tom ouder is. Hoe oud vindt u dat Tom moet zijn voordat jullie het hem vertellen?
Uw man vindt dat Tom nu moet weten van het bestaan van zijn halfzus. Ik denk dat dat verstandig is. Tom is op een leeftijd dat hij veel kan begrijpen. Ook is het de vraag of Tom echt helemaal niets weet of vermoedt. Kinderen voelen geheimen vaak heel goed aan, maar voelen tegelijkertijd aan dat het onderwerp niet bespreekbaar is. Juist omdat Tom een denker is, moet hij de ruimte krijgen om vrij te denken en te vragen.
Waarschijnlijk wilt u Tom beschermen om hem geen pijn te doen of onzeker te maken. Maar hoe ouder Tom wordt hoe onbegrijpelijker het voor hem wordt dat hem nooit verteld is dat hij een halfzus heeft. Dit kan inderdaad verwijten gaan geven. Ook nu kan het gebeuren dat Tom ook boos op jullie wordt dat hem al die tijd niets verteld is. Misschien wilt u het hem ook nog niet vertellen uit angst voor zijn reactie?
Tom zal veel vragen hebben, en nieuwsgierig zijn naar zijn halfzus. Wees daar op voorbereid, en ga er serieus op in. Laat hem foto's zien. Als uw man het moeilijk vindt dat hij nauwelijks contact heeft met zijn dochter, laat hem dit ook vertellen aan Tom.
Als Tom vragen stelt waarop jullie geen antwoord hebben, zeg hem dat dan eerlijk. Jullie hoeven niet op alle vragen een gedetailleerd antwoord te geven. Probeer de antwoorden wel zo duidelijk mogelijk op zijn niveau te geven. En vertel hem ook over jullie worsteling over wanneer nu het goede tijdstip was aangekomen om het aan hem te vertellen.
Waarschijnlijk zult u merken dat jullie alle drie, ook Tom, opgelucht zullen zijn na dit gesprek. Hoe moeilijk dit gesprek ook geweest moge zijn. Ook daarna is het belangrijk dat jullie open staan voor Tom. Waarschijnlijk zult u ook gaan merken dat er meer openheid is en gaat komen door julllie onthulling.
Nog een praktisch punt is dat uw mans dochter toch zomaar op de stoep kan staan. Het is best mogelijk dat ze op een gegeven moment toch weer contact wil met haar vader, doordat ze gaat trouwen, of een kind krijgt, etcetera. Dan zou het echt shockerend voor Tom zijn wanneer hij van niets zou weten.
Ik denk ook dat de communicatie tussen u en uw man opener wordt nu hij weet dat hij gewoon over zijn dochter kan praten. Misschien is het ook voor u pijnlijk dat uw man een eerder huwelijk en kind heeft gekregen. Dan is er nu een opening gekomen, die de mogelijkheid geeft om er met elkaar over te praten.
