17 december 2004 door Ellen Gerrits

Is een psycholoog nodig bij de behandeling van stotteren? (8 jr)

Ik heb een dochter van 8 jaar die al jaren stottert. De logopedist zegt dat ze een muur om zich heen bouwt en ze moeten daar eerst doorheen kunnen prikken voor ze verder kunnen. Ze hebben het nu over een kinderpsycholoog. Wat moet ik hier nu mee?

De impact van ADHD en ASS op het gezin: "Er moest dringend iets veranderen"

Gezondheid

De impact van ADHD en ASS op het gezin: "Er moest dringend iets veranderen"

Antwoord

Ik deel uw twijfels; een kinderpsycholoog wordt namelijk niet vaak ingeschakeld bij een stotterbehandeling.

Uit uw vraag kon ik helaas niet opmaken of uw dochter behandeld wordt door een gekwalificeerd stottertherapeut. Dat is belangrijk, aangezien stottertherapie een specialisatie binnen de logopedie is. Niet elke logopedist is dus optimaal deskundig op het gebied van stotteren.

Een goede stottertherapeut is een logopedist die de tweede fase opleiding Stottertherapie in Rotterdam heeft afgerond, en lid is van de Nederlandse Vereniging voor Stotter Therapeuten (NVST).

Als uw logopedist niet gespecialiseerd is in stottertherapie, adviseer ik u om een second opinion te vragen bij een echte stottertherapeut (zie de adressen en websites onderaan deze pagina).

Hieronder zal ik aangeven wat er in het algemeen gebeurt bij een stottertherapie, en waarom daar in principe geen psycholoog bij nodig is.

Therapie bij stotteren

De therapie bij stotteren – voor oudere kinderen en volwassenen – bestaat in eerste instantie uit:

het in kaart brengen van het stotterprobleem;
het werken aan de (eventuele) angst voor het stotteren;
het verminderen van vecht- en vluchtgedrag.

Deze activiteiten vinden plaats totdat het stotteren rustig verloopt. Dit wordt het zogenaamde
kernstotteren genoemd. Vervolgens kunnen er bepaalde vloeiendheidsbevorderende technieken worden aangeleerd.

Psychologische aspecten

Therapie bij stotteren richt zich dus niet alleen op de spraakmotoriek (het onvloeiend of haperend spreken), maar bevat ook 'psychologische' aspecten. De aanpak van deze psychologische aspecten is van belang bij kinderen die al langer stotteren en die negatieve ervaringen hebben opgedaan tijdens het spreken.

Door negatieve reacties van gesprekspartners, kan het kind een negatief beeld krijgen van het eigen spreken en kan er angst voor bepaalde spreeksituaties ontstaan. Dit kan weer leiden tot vermijdingsgedrag. Het kind wil bijvoorbeeld geen vragen beantwoorden in de klas.

Emoties en verwachtingen bespreekbaar maken

Het bespreekbaar maken van emoties en verwachtingen omtrent het spreken is een belangrijk onderdeel van de therapie. Hiervoor kunt u gewoon terecht bij de stottertherapeut. Meestal is het niet nodig om (ook) een kinderpsycholoog in te schakelen.

Er
zijn overigens wel enkele kinderpsychologen die zich gespecialiseerd hebben in stotterbehandeling.

Vroeg starten

De behandeling van stotteren kan het beste zo vroeg mogelijk starten; kinderen van 2-4 jaar hebben de beste vooruitzichten. Hoe jonger het kind is, hoe meer mogelijkheden er nog zijn om het spreken op een natuurlijke wijze bij te sturen.

Het spreken van het jonge kind reageert nog dusdanig op invloeden uit de omgeving, dat verandering van die omgeving al een heel positief effect heeft.

Vanaf 6-7 jaar is stotterbehandeling minder succesvol en duurt de behandeling langer. Het is belangrijk om hulp te zoeken zodra het kind langer dan 3 of 4 weken regelmatig stottert. (Zie ook: de
interactieve stottertest op Ouders Online.)