1 januari 2000 door Joanna Sandberg

Kan je een kind van 4 jaar houden aan afspraken?

Kan je een kind van 4 houden aan afspraken die je met haar maakt? Mijn dochter kan zich heel goed uitdrukken en weet precies wat ze wil. Ze belooft vaak iets, wat ze dan met het grootste gemak toch niet doet.

Bijvoorbeeld dat ze naar zwemles gaat (wat ze op dit moment niet leuk vindt) en als het dan tijd is, weigert ze pertinent om te gaan. Ik zeg dat ik dat niet leuk vind en houd me zelf aan gemaakte afspraken, maar is dat genoeg?

Ik vind dat ze er daarmee erg makkelijk af komt. Of is ze te jong om dit te begrijpen?

Antwoord

Een kind van vier jaar is nog te jong om zich ook daadwerkelijk te houden aan beloftes of afspraken. Los daarvan, kan een kleuter nog niet het morele verschil begrijpen tussen een belofte en een afspraak. Een kleuter kan heel goed beloven en je stralend aankijken dat zij iets wel of niet zal doen, maar zich er ook aan houden is heel andere koek.

Heden en toekomst

Op het moment dat de kleuter iets belooft, wil ze zich er ook echt aan houden. Maar, als er iets anders, leukers, spannenders, of minder vervelends plaats gaat vinden op het moment dat ze zich aan de afspraak zou moeten houden, laat ze zich hierdoor verleiden. Dat is echt heel gewoon op deze leeftijd.

Een kleuter leeft in het hier en nu. Zij kan nog niet overzien wat het betekent als zij nu (in het heden) belooft iets straks (in de toekomst) te zullen gaan doen. Uw dochtertje weet waarschijnlijk dat zij u er plezier mee doet om naar zwemles te gaan, en dus belooft ze u om te zullen gaan. Maar, als het toekomstige moment daar is, komt het vaak helemaal niet goed uit; ze is lekker aan het spelen, of heeft helemaal geen zin, of is de afspraak al weer vergeten.

Pas op de basisschoolleeftijd leert het kind zich aan afspraken te houden, en leert het de betekenis van verboden en geboden begrijpen.

Goede voorbeeld

Liefhebbende ouders zijn belangrijke modellen voor het kind. Het is belangrijk voor de ontwikkeling van het geweten van een kind, dat de ouders zich aan normen, waarden en dus aan gemaakte afspraken houden. Het doen, het feitelijke gedrag van de ouder is belangrijk.

Een beetje een flauw voorbeeld (en voor een ouder kind) is wanneer een rokende ouder tegen zijn kind zegt dat het niet moet gaan roken omdat het zo slecht is voor zijn gezondheid. Veel beter werkt dus wanneer de ouder zelf niet rookt (en niet gaat preken).

Een tip om uw kind naar zwemles te krijgen is om het niet te lang van te voren aan te kondigen. En om er een gezellig ritueel van te maken, door na de zwemles samen iets leuks te gaan doen (spelletje, samen in bad, knoeien in de keuken, wat dan ook).

Veel plezier.