25 april 2003 door Joanna Sandberg
Mijn zoon Fred (15) steelt. Zijn moeder en ik zijn na een problematische relatie van 23 jaar sinds 3½ jaar gescheiden. Fred heeft nu twee jaar suikerziekte. Op school (2 gym) gaat het goed, maar drie maanden geleden werd hij na een winkeldiefstal door Bureau HALT veroordeeld tot een taakstraf. Ik woon met mijn vriendin in dezelfde stad en mijn tweede zoon Jonas (16) en hij zijn eenderde deel van de tijd bij ons. De situatie is eigenlijk heel goed.
Onlangs heeft Fred opnieuw een groot probleem neergelegd. Hij heeft twee keer geld weggenomen uit een doosje in een boekenkast op onze slaapkamer. Dat kan hij onmogelijk toevallig gevonden hebben. In een stevig gesprek gaf hij toe het te hebben gepikt. Ik wil dat hij alles terugbetaalt (hij zocht al een baantje op zaterdag) en op een of andere manier vorm geeft aan zijn spijt over de beschadiging van het vertrouwen.
Waar ik zelf het meest in geloof, is het idee om samen met Fred een aantal gesprekken te voeren onder begeleiding van een deskundige. Ik vind het namelijk al lang nogal moeilijk om een open gesprek met hem te voeren. Ik weet van mezelf dat verzwijgen en verdringen veel problemen geeft en ik vrees dat Fred zichzelf daarin aan het trainen is: dit deel ik wel met anderen, dat niet. Fred heeft sinds een half jaar flink verkering. Het meisje weet wel van de winkeldiefstal, maar niet van deze voorvallen.
Ik heb twee vragen. Ten eerste: heeft u adviezen die ons kunnen helpen om open om te gaan met deze situatie? 'Ons', dat is: ikzelf, mijn huidige partner, mijn andere zoon – die niet alle details maar wel de grote lijn kent – en mijn ex-partner die op de hoogte is en ongeveer op dezelfde manier tegen een en ander aankijkt.
De tweede vraag is: waar kan ik terecht voor begeleiding van gesprekken met Fred: wat beweegt hem, wat kan ik zelf doen om het contact meer open te maken?
Volgens mij pakt u de problemen met uw zoon goed aan. Hij zoon steelt weliswaar, maar ik denk dat dat stelen een uiting zou kunnen zijn van achterliggende problemen. Want: als een kind eigenlijk goed functioneert en dan op een gegeven moment gaat stelen, is er eigenlijk altijd meer aan de hand.
Uw zoon heeft meerdere keren gestolen, en ook op zo'n manier dat het uit is gekomen. Mogelijk zorgt hij – onbewust – dat hij aandacht krijgt, ook al is die negatief.
U schrijft dat u na een langdurige problematische relatie gescheiden bent. Uw zoon heeft twee jaar suikerziekte, en vaak hebben kinderen tijd nodig om de nieuwe partner(s) van hun ouders te accepteren. Uw zoon heeft de gebeurtenissen misschien moeilijker ervaren dan hij aan u en zijn moeder heeft laten blijken.
U suggereert dat uw zoon nogal een binnenvetter is. Dus: een kind dat niet gemakkelijk zijn emoties met anderen deelt.
Ik ga nu speculeren, maar misschien wilde hij het zijn moeder en u niet nóg lastiger maken dan jullie het al hadden en heeft hij zich altijd maar aangepast aan de situatie, hoe ingewikkeld ook. U weet beter hoe de situatie was, en hoe uw zoon in elkaar steekt.
Het lijkt mij zeker een goed idee om samen met uw zoon onder begeleiding van een deskundige te gaan praten. Ik zou u aanraden om contact op te nemen met een gezinstherapeut. Uw huisarts weet waarschijnlijk wel een goede gezinstherapeut bij u in de buurt.
Een gezinstherapeut is gespecialiseerd in het praten over de relaties tussen mensen, in het bijzonder tussen gezinsleden (ouder(s) en kinderen). Het zou kunnen dat na enige gesprekken het zinvol blijkt om ook de andere naasten bij de gesprekken te betrekken. Dit kan ook in verschillende samenstellingen per gesprek, afhankelijk van het onderwerp.
U wil dat uw zoon het gestolen geld gaat terugbetalen. Dat lijkt mij ook heel verstandig. Hij moet dan werken voor zijn geld, en zal merken dat het nog veel moeite kost om u terug te betalen.
Ik begrijp overigens niet helemaal wat u bedoelt met dat "hij op een andere wijze vorm geeft aan zijn spijt over de beschadiging van het vertrouwen". Hij heeft uw vertrouwen beschadigd, en het kost tijd om hem weer te gaan vertrouwen. Door niet weer te gaan stelen, te gaan werken en af te betalen, en door gezinsgesprekken kan hij het u, lijkt mij, weer mogelijk maken om hem weer te gaan vertrouwen.
