1 januari 2000 door Joanna Sandberg
Wij hebben een zoon Paul (9) en een dochter Petra (7). Paul zal het niet nalaten zijn zus af te kraken. Dit kan ze niet goed, dat doet ze toch fout. Terwijl Petra heel veel voor haar broertje over heeft. Als ze iets in de winkel krijgt wil ze er twee, een voor Paul en een voor haarzelf. Wanneer Paul gaat logeren is de reactie van Petra dat ze Paul mist. Andersom zegt Paul "lekker rustig".
Maar vooral dat afkraken. Afschuwelijk! We zijn boos geweest,we hebben het vriendelijk gevraagd, belonen met kleine cadeautjes als hij het een paar dagen niet heeft gedaan, maar hij blijft het doen.
Ik probeer Paul vaak extra te prijzen, als hij iets goeds heeft gedaan of toch een keer aan zijn zus heeft gedacht. Ik wijs hem elke keer erop dat, als hij iets pakt, ook gelijk iets voor Petra moet meenemen/inschenken ofzo. Probeer hem socialer te maken, maar dat afkraken blijft. Het is zelfs zo dat als zijn Petra ruzie heeft met haar vriendin, Paul de vriendin nog helpt!
Hoe kunnen wij hier verandering in brengen?
U schrijft dat uw zoon het niet kan nalaten om zijn twee jaar jongere zusje af te kraken. Ik heb hier enige vragen bij.
Hoe lang doet Paul dit al, en ziet u Paul en Petra wel eens wat leuks samen doen? Opvallend is namelijk dat Petra (nog) niet zo’n last van Pauls gedrag lijkt te hebben. Ik kan me wel voorstellen dat u het heel vervelend vindt, want dit gedrag kan danig de sfeer in huis verpesten.
Hoe zou het komen dat Paul zo nodig zijn zusje moet afkraken? Mogelijk heeft zijn negatieve gedrag te maken met een of meer van de volgende punten.
- Hoe gaat het op school met Paul? Heeft hij vriendjes? Wordt hij misschien zelf gepest en reageert hij zich thuis af op zijn zusje?
- Zou het misschien kunnen dat uw zoon veel (negatieve als positieve) aandacht van u krijgt door dit gedrag?
Uit uw schrijven blijkt dat u veel met hem bezig bent en hem vooral positieve beloningen geeft wanneer hij goed gedrag vertoont. Dit is natuurlijk prima, maar soms niet genoeg om het gedrag te veranderen.
- Begrenst uw man ook zijn negatieve gedrag? Staat uw man achter uw benadering? Trekken jullie één lijn en pakken jullie hem samen aan?
- Is Paul misschien een onzeker kind en voelt hij zich minderwaardig aan zijn zusje? Is Petra misschien beter op school, sociaal, of motorisch, etcetera?
- En niet te vergeten is hij misschien erg jaloers op Petra en rivaliseert hij constant met haar?
Soms kunnen ouders namelijk de jaloezie versterken zonder dat ze dat zelf willen of in de gaten hebben.
Bij voorbeeld wanneer kinderen met elkaar vergeleken worden en het ene kind er bijna altijd beter uit komt dan het andere. Wanneer een kind dus wordt voorgetrokken. Of wanneer ouders juist erg hun best doen om hun kinderen zo gelijk mogelijk te behandelen. Een kind, of beide kinderen, kunnen dan erg bezig zijn met het feit dat zij niet minder (aandacht of de gunst) krijgen dan de ander, en proberen om bij voorbeeld door afkraken zelf beter te lijken in de ogen van de ouders.
Misschien geef ik u een tip dat u allang geprobeerd hebt, maar pakt u uw zoon wel echt aan zodra hij zijn zusje afkraakt? U moet hem dan consequent een negatief gevolg laten ervaren, zoals een time-out. En geen time-out naar zijn kamer, dat is veel te leuk, maar hem naar een saaie plek, als bij voorbeeld de gang sturen.
Uw zoon moet leren dat hij geen of zo weinig mogelijk aandacht van u krijgt wanneer hij zich zo gedraagt, en wel positieve aandacht wanneer hij iets leuks met zijn zus doet.
Wanneer u het bovenstaande advies al geprobeerd hebt en het heeft niet geleid tot verandering, dan raad ik u aan om hulp te vragen. Soms zit je als gezin in een patroon waar jezelf niet meer goed uitkomt. Ik zou u dan adviseren om in gezinstherapie te gaan. Gezinstherapie kan uw gezin helpen om de negatieve interacties te veranderen in positieve.
Opmerkelijk is ook bij de beantwoording van deze vraag dat uw zoon meer aandacht krijgt dan uw dochter. Maar zij is wel het slachtoffer van zijn gedrag en dit kan op den duur toch een negatief effect hebben op haar ontwikkeling.
