1 januari 2000 door Ward van Alphen
Ik heb 2 zonen, een van 11 jaar en een van 7 jaar. Afgelopen zondag heeft de zoon van 11 jaar een kan met kokend heet water op zijn broertje gegooid, toen deze in bad was. Daarna barstte hij in tranen uit, zeggende dat hij niet wist wat hem daartoe gedreven heeft. Hij zegt van zijn broertje te houden, maar dat hij even niet zichzelf was.
Kortom hij kon de gevolgen van zijn daad niet overzien.
Toch zijn er enkele dingen die mij bezig houden, namelijk op het moment dat je het water uit de waterkoker schenkt, kon hij niet zien dat het gloeiend heet was en dat het zou branden?
Er was geen ruzie of spanning tussen die twee, waarom doet hij dat? Hij heeft spijt betuigt en flink gehuild, maar zijn broer heeft een flinke brandwond in zijn gezicht ervan overgehouden.
Mijn vraag aan u, hoe moet ik dit verder aanpakken?
Tja, enkele vragen roept dit wel bij mij op. In de eerste plaats; moeten we nu geloven dat uw oudste zoon zomaar, zonder aanleiding, een kan heet water over zijn broertje heen gooit?
Ik kan me dat niet voorstellen. Er moet toch iets in hem omgegaan zijn, of er is iets voorgevallen. Ik neem aan dat u het er met uw jongste zoon over gehad heeft.
Ik zou niet zou gauw genoegen nemen met een uitspraak van dat hij "even zichzelf niet was". Probleem is, dat het een tamelijk agressieve daad is, waar hij de gevolgen niet van kon overzien (laten we dat dan maar aannemen).<
p>Schuldgevoel
Hij zal zich wellicht erg schuldig voelen over zijn daad. En misschien nog meer over de gevoelens die er aan ten grondslag lagen of liggen. En om die reden er moeilijk over kunnen praten, en dus zeggen dat hij niet meer weet hoe het precies gebeurd is. En misschien was het wel zo pijnlijk allemaal dat hij gevoelens verdrongen heeft, achter een muurtje verstopt als het ware, en ze zelf ook niet meer ziet!
Ik denk dat het belangrijk is dat hij aan de praat kan komen over wat er gebeurd is, en er iets van kan leren. Namelijk: dat dit niet een goede manier is om met je gevoelens om te gaan. Dan ga ik er vanuit dat uw zoon verder een normaal kind is, die niet ook op andere terreinen zijn impulsen moeilijk onder controle kan houden. En dat de gevoelens die tot dit incident geleid hebben "normale" kindergevoelens zijn zoals broers die onderling kunnen hebben.
Hij heeft er al spijt over betuigd, en lijkt er ook echt spijt van te hebben, dat is in elk geval al heel goed. Je zou kunnen kijken of hij nog iets voor zijn broertje kan doen om ook tegenover het broertje te laten merken dat hij spijt heeft. Dat zal wel moeilijk zijn, maar ook goed.
Als u iets in zo'n hypothese ziet, namelijk: dat hij wel weet wat er gebeurd is maar er niet over durft te praten omdat het zo pijnlijk is, dan zou u hem dat eens kunnen voorhouden.
U zou zoiets kunnen zeggen in de trend van: "het is heel erg wat er gebeurd is, wij vinden het ook heel erg, en dat weet je ook wel. En zelf lijk je het ook erg te vinden. Maar dat je nou zegt dat je niet weet wat er gebeurd is: dat komt toch niet zo vaak voor, dat kinderen zoiets niet meer weten.
Vaker komt voor dat ze het wel weten, maar er moeilijk over kunnen praten. Sommige kinderen kunnen heel boos op elkaar zijn, in het echt of van binnen, en dan allerlei boze gedachten hebben. Dat hebben bijna alle kinderen wel eens, en als er dan iets gebeurd is wat eigenlijk niet had moeten gebeuren, dan zou je er het liefst niet meer aan willen denken. Is dat nou bij jou ook zo?"
Zoiets zou je kunnen zeggen, en dan eens afwachten wat er komt. Soms helpt het als een vertrouwenspersoon dit aan hem vraagt, omdat hij zich natuurlijk enorm schaamt ten opzichte van u als moeder. Maar ik denk dat u als moeder zelf kunt proberen om vertrouwen en veiligheid uit te stralen, zonder je boosheid weg te hoeven toveren. De meeste kinderen pikken dat wel op, en ervaren het als een opluchting als je laat merken dat je ze begrijpt.
Later kan u dan nog zeggen dat u natuurlijk net als hij wilt dat dit nooit meer gebeurt, en dat het daarom juist goed is om te praten over wat er gebeurd is. Ik denk dat dit soort incidenten vaak voorkomen bij kinderen, meestal niet met zo'n grote gevolgen. Voor uw zoon is het belangrijk dat hij met zijn agressie leert omgaan.
U merkt dat ik er vanuit ga, dat hij ergens wel beseft moet hebben dat heet water een middel is waar je kwaad mee kunt doen. Al denk ik niet dat hij goed snapte wat de gevolgen precies konden zijn. Dat maakt het mogelijk extra pijnlijk! Enfin, kijkt u maar eens wat u er nog uit krijgt. Succes ermee!
