1 januari 2000 door Ward van Alphen

Overgevoeligheid van 9-jarige dochter baart ons zorgen

Onze dochter Lobke is 9 jaar en vertoont thuis en op school problematisch gedrag. Zij is overgevoelig voor de situatie om haar heen. Als kinderen om haar heen geluid maken, verkeerd naar haar kijken, haar per ongeluk aanraken raakt ze zeer gefrustreerd.

Dit is bijvoorbeeld het geval als ze op school een som maakt en iemand maakt even een hinderlijk geluid is ze afgeleid en kan ze dat niet van zich afzetten en werkt dat uren door. Een ander voorbeeld. Als ze thuis zit te tekenen verlangt ze absolute stilte van haar kleinere broer en zus.

Als kind van ongeveer 5 is ze faalangstig geweest en hebben we haar al eens laten testen. Daaruit bleek dat ze op bepaalde punten als hoogbegaafd aangemerkt zou kunnen worden, op andere punten kon ze niet beoordeeld worden omdat haar faalangst een uitslag van de test in de weg stond.

Ze presteert goed op school, alleen ze wordt daar wat lastiger in verband met haar frustraties. Thuis heeft ze weinig vriendinnen en behalve enkele sport/dansactiviteiten weinig afleiding. De situatie thuis is zorgelijk.

Kunt u ons adviseren waar wij hulp zouden kunnen vinden. Zouden wij een psycholoog moeten raadplegen? Zouden we op zoek moeten gaan naar een geschikte therapie of zijn er wellicht goede (neurologische) testen voorhanden die ons een bepaald inzicht kunnen verschaffen?

Antwoord

U heeft kennelijk al een keer eerder hulp gezocht in verband met faalangst. Ik ben benieuwd hoe die faalangst toen is overgegaan. Of is ze wellicht nog niet over, en speelt angst ook nu een rol bij het gedrag van uw dochter?

Geïsoleerd gedragsprobleem

Zoals u de problemen van uw dochter beschrijft, kan het nog alle kanten op qua oorzaak. U heeft zich misschien verdiept in de ontwikkeling van hoogbegaafde kinderen: ze kunnen soms, met name in sociaal opzicht, knel komen te zitten. Maar de door u genoemde overgevoeligheid zie je soms als een geïsoleerd gedragsprobleem, of het kan een teken zijn van "niet lekker in je vel zitten".

Gedrag plaatsen

Kinderen die problemen hebben met de aandachtsconcentratie kunnen ook dit soort prikkelbaarheid vertonen. Het kan ook te maken hebben met problemen op het gebied van contact maken met anderen. Het is niet de bedoeling om u ongerust te maken – trouwens: dat bent u al. Waar het om gaat is dat er eerst een idee moet zijn over hoe je dit gedrag moet plaatsen, en dat je dan pas een plan de campagne kan maken.

Hulpverlening inschakelen

U doet er goed aan om een hulpverlener te zoeken die goede diagnostiek doet. Ik weet niet goed hoe de hulpverlening in uw woonplaats georganiseerd is, maar reguliere kanalen gaan via Bureau Jeugdzorg en vervolgens al dan niet naar de RIAGG Jeugdafdeling. Of bijvoorbeeld via de polikliniek van een kinder- en jeugdpsychiatrisch ziekenhuis. Er is er een in uw woonplaats, de huisarts kan u een verwijzing geven.

Een tussenstap zou bijvoorbeeld de schoolarts kunnen zijn: die ziet veel kinderen en kan dus inschatten welke richting verdere hulpverlening zou moeten hebben.

Verder zijn er natuurlijk eerste lijns psychologen (en zelfstandig gevestigde kinderpsychiaters?) die ervaring met kinderen hebben.

Neurologisch onderzoek

De door u genoemde testen worden door deze hulpverleners ingezet als ze dat voor de diagnostiek noodzakelijk vinden. Neurologisch onderzoek (door een neuroloog, een medisch specialist) wordt ingezet bij bepaalde kinderpsychiatrische aandoeningen, bepaalde ontwikkelingsstoornissen, of bij een vermoeden op neurologische problematiek. U zou met de huisarts kunnen overleggen of dit in het geval van uw dochter zinvol is. Of dat je beter eerst de gedragsproblemen in kaart kunt brengen en dan eventueel later aanvullend onderzoek doen.

U maakt zich, denk ik terecht zorgen, zeker als er ook informatie van school komt over haar gedrag. Ik hoop dat u de juiste hulp voor uw dochter zult vinden.