28 juni 2002 door Joanna Sandberg

Wat doe ik met een dochter van 5 die overal een probleem van maakt?

Ik ben een alleenstaande moeder met een zeer extraverte dochter van 5. Ze vraagt ontzettend veel aandacht en maakt van alles wat ik van haar vraag een probleem. Van eten, van slapen gaan, van luisteren. Ze is ontzettend bijdehand en windt iedereen om haar vingertje.

Ik heb altijd veel geduld met haar gehad maar wel duidelijk gemaakt tot hoever ze kon gaan. Nu lijkt het wel of het haar niet meer kan schelen of het nog gezellig is en of we samen leuke dingen doen; overal moet ze tegenin. Eigenlijk lijkt het ook of het helemaal niet tot haar doordringt, wat ik ook zeg.

Eten is een ramp. 's Ochtends heeft ze bijna nooit trek, tussen de middag eet ze op school wel maar ook niet van harte. 's Avonds aan tafel eet ze hoegenaamd niets en heeft ze dus vlak voor het naar bed gaan honger. Ik geef haar dan niet te eten en vertel haar dat ze aan tafel moet eten. Schreeuwen en slaan met deuren en zeggen dat het mijn schuld is dat ze buikpijn heeft van de honger, maar als ik haar dan zeg hoe het eigenlijk komt? Geen reactie.

Met slapen gaan ook zoiets, ze blijft net zolang haar bed uitkomen en vervelen tot het dan uiteindelijk weer op ruzie uitdraait. Ik kan resoluut zijn zoveel ik wil; het heeft geen zin. De enige manier om haar normaal aan het slapen te krijgen is haar uit te putten. Maar dan wordt ze de volgende morgen niet normaal op tijd wakker en is ze de hele dag moe. Lichamelijk kan ze veel aan; het is op het emotionele vlak dat ik denk dat haar van alles dwars zit.

Ze heeft haar vader nooit gekend en ieder moment dat haar iets dwars zit "wil ze naar haar papa toe", hartverscheurend schreiend. Ze wil broertjes en zusjes; plukte ze vroeger zelfs van de straat, op haar manier. 2 Jaar oud en midden in een winkelstraat: "Kom je met me spelen?"

Ik word er zo moe van, en ook van m'n moeder trouwens, die heel erg het idee heeft dat mijn dochter zich niet normaal gedraagt, terwijl ik om me heen veel kinderen zie die zich hetzelfde gedragen.

Hoe breek ik hier doorheen? Ik zie het soms gewoon echt niet zitten. Het is al niet eenvoudig om het in je eentje te doen en dan ook nog eens op deze manier. Waar moet ik beginnen?

Antwoord

U schrijft dat uw dochter van vijf jaar erg veel aandacht vraagt en dat zij van alles een probleem maakt. Uit uw beschrijving maak ik op dat zij een pittig meisje is, slim en charmant, waardoor zij anderen om haar vingertje kan winden. Maar ú heeft het helemaal niet leuk meer met haar en heel zwaar. U heeft het niet meer gezellig samen, ook dat lijkt uw dochter te dwarsbomen.

Voor uw dochter is de situatie ook heel naar, ook al laat ze dat niet – in woorden – aan u merken. Kinderen willen heel graag dat het bij hun thuis fijn en gezellig is. Zoals u de situatie beschrijft, bent u niet gelukkig. Maar uw dochter is dat ook niet.

Geen gezag meer

Het kernprobleem is dat uw dochter niet naar u luistert. Zij wil haar eigen zin doordrijven en haalt al haar kinderlijke middelen uit de kast, zoals uitdagen, zeuren en schreeuwen.

U heeft geen gezag meer over haar. U ervaart haar huilen als hartverscheurend en zij speelt in op uw schuldgevoel dat zij haar vader niet kent en geen broertjes of zusjes heeft. Samen zijn jullie in een negatieve spiraal terechtgekomen, waarbij uw dochter erg veel negatieve aandacht vraagt, maar deze ook van u krijgt. Er lijkt niets leuks meer tussen jullie over te zijn.

Machtsstrijd

Uw dochter levert elke dag strijd over allerlei gewone zaken als eten en slapen. Daar word je inderdaad heel moe van. En als alleenstaande moeder kun je niet even de zorg overdragen aan je partner. Ook lijkt het alsof u van uw moeder geen steun ervaart, maar juist kritiek op uw dochter en misschien ook op uw opvoeding.

U bent met uw dochter in een machtsstrijd terechtgekomen. En een machtsstrijd tussen een volwassene en een kind levert alleen verliezers op.

Hulp

U ziet het soms echt niet zitten. Volgens mij kunt u hier niet zonder hulp doorheen breken omdat u zich onmachtig voelt en gevangen zit in een machtsstrijd.

Ik adviseer u om naar uw huisarts te gaan en een verwijzing te vragen voor het RIAGG. Mogelijk biedt het RIAGG video-hometraining of gezinstherapie aan.

Of het training of therapie wordt, is afhankelijk van welke vorm het beste bij u aansluit. Ik hoop echt dat u snel hulp gaat vragen, want daarmee kunt u weer met uw dochter in een positieve spiraal terechtkomen.