1 januari 2000 door Ward van Alphen

Zijn testresultaten van zoontje met ontwikkelingsachterstand betrouwbaar?

Ik heb een zoontje van nu bijna 2 jaar. Hij is 3 maanden te vroeg geboren en hij heeft BPD en een ontwikkelingsachterstand.

Hij is met een gecorrigeerde leeftijd van 1 jaar en een keer met 1,5 jaar getest in het kader van de follow up bayley test. Met 1 jaar was hij 3 maanden achter; met 1,5 was hij 5 maanden achter.

Hij moest daar dingen uitvoeren, maar dat wilde niet. Hij was te druk en werd door het testmateriaal niet geprikkeld. Thuis wil hij soortgelijke tests wel uitvoeren en hij brengt het er dan ook goed vanaf.

Hulp is al vroeg ingeschakeld ook in verband met de spraak. Hij brabbelt wel heel veel in woorden (babytaal) maar zegt nog niets gericht. Stefan kan dingen uitvoeren als je er om vraagt, hij begrijpt je heel goed. Zoals gooi dat doekje maar in de prullenmand, of doe het kastje maar dicht, enzovoort. Ook wijst hij zijn neus, mond, hand, voet, buik, oor aan als je er om vraagt. Hij wijst een koe, haan, poes, paard aan in het boekje.

Zijn de testen betrouwbaar of niet? Moet ik een tweede mening vragen, ja of nee?

Antwoord

Allereerst wil ik u, de andere vragenstellers en iedereen die deze rubriek leest een gelukkig nieuw jaar toewensen.

Testen vergelijken

Vervolgens het antwoord op uw vraag, eigenlijk een vraag voor een testpsycholoog, want u twijfelt aan de betrouwbaarheid van een test. Testen zijn ontworpen om te kunnen vergelijken, in dit geval uw zoon met een groep "gemiddelde" kinderen. Zo'n vergelijking wil je doen onder omstandigheden die zoveel mogelijk hetzelfde zijn. Daarmee hoop je juist verstorende factoren uit te schakelen, terwijl u eigenlijk zegt dat de testsituatie zelf een storende factor is.

Vertaalslag dagelijkse praktijk

Een test is alleen maar een manier van kijken. De betekenis van een test ontstaat uit de vertaalslag naar het dagelijks leven. Als er afwijkende resultaten uit een test komen, hoe zien we dat dan terug in de praktijk?

Bij uw zoon kan ik me bijvoorbeeld voorstellen dat hij in het dagelijks leven soms ook druk is en daardoor minder kan dan je zou denken. Dit zou kunnen betekenen dat een taalachterstand (deels) niet is ontstaan door een gebrek aan taalvermogen, maar door een andersoortig informatieverwerkingsprobleem.

Bijvoorbeeld: hij kan zich moeilijk richten op bepaalde zaken, is snel afgeleid. Hierdoor ontstaat er dan toch een taalachterstand, de uitkomst van het ontwikkelingsproces is toch verstoord.

Aanwijzingen voor hulp destilleren

Wellicht kan dit belangrijke aanwijzingen opleveren over hoe u uw zoon het beste kan helpen om zich optimaal te ontwikkelen. Als men in staat is om zijn zwakke plek(ken) beter in kaart te brengen, dan kan je daar hopelijk beter op inspelen, er rekening mee houden.

Zo zou ik het liefst naar een testresultaat willen kijken, en zo wordt een testonderzoek ook bruikbaar voor hulpverlening. Het is fijn om te horen dat uw zoontje al hulp krijgt voor zijn spraak-/taalontwikkeling. Als ouder kijk je graag naar wat je kind allemaal wel kan. Dat kan een geweldige bijdrage leveren aan de ontwikkeling van een kind, als het er maar niet toe leidt dat je de ogen sluit voor waar een kind het moeilijk mee heeft.

Bij uw zoon weet je nu nog niet hoe zijn ontwikkeling gaat uitkomen. Het zal hoe dan ook toch een spannende tijd blijven voor u als ouders. U doet ongetwijfeld ontzettend uw best, de hulpverleners hopelijk ook, en dan is het afwachten wat uw zoon in huis heeft.

Moet u een tweede mening aanvragen? U moet vooral tevreden kunnen zijn over de hulpverlening, het gevoel hebben dat ze oog hebben voor uw zoon (en voor zijn ouders), en dat zijn ontwikkeling optimaal verloopt.

Duidelijkheid scheppen

Ik zou me niet vastbijten in of er nu drie of vijf maanden achterstand in een test gevonden worden, maar proberen het met elkaar eens te worden over wat er moet gebeuren. Als hij al hulp krijgt bij hetgeen er niet goed loopt, dan moet die hulp wel een kans krijgen.

En als u als ouder ideeën heeft over manieren waarop uw zoon de dingen beter oppakt, deel dat dan met de hulpverleners! Als u het gevoel heeft dat er meer in zit dan wat men denkt, vertel dat dan! Het kan zijn dat er vervolgens blijkt dat de zaken ietsje anders liggen dan wat u denkt, en wellicht heeft u ontzettend gelijk! Maar zo ontstaat er duidelijkheid. Al is dit soms een pijnlijk proces: uiteindelijk is het in het belang van uw zoon.

Hopelijk raakt mijn antwoord aan waar u als ouders mee zit. Veel succes en sterkte met het grootbrengen van uw zoon.