1 januari 2000 door Ward van Alphen

Zoon heeft hekel aan school. Wat kunnen wij hieraan doen? (13 jr.)

Onze zoon van 13 jaar zit in de brugklas. Hij is altijd een erg gevoelig kind geweest en bovendien is hij hoogbegaafd. Hij kan moeilijk uit zichzelf contact maken met anderen en wacht altijd tot een ander iets tegen hem zegt.

Op de basisschool had hij veel vriendjes. Sinds hij op de middelbare school zit, "speelt" hij eigenlijk nooit meer met vriendjes. Alleen af en toe met een vriendje van de basisschool, die nu op een andere school zit.

Hij zegt dat hij niet gepest wordt, maar heeft een hekel aan school. Hij wordt op zondag steeds stiller, loopt met hangende schouders door het huis te zuchten en kan wel huilen als ik over school begin.

Als ik hem vraag wat het probleem is, zegt hij: "school is saai". Meer krijg ik er niet uit. Het lijkt wel alsof hij nergens meer van kan genieten, behalve tijdens schoolvakanties.

Wat kunnen wij hieraan doen?

Antwoord

Het lijkt me goed dat u eens bij zijn mentor informeert hoe deze de situatie op school beoordeelt. Dat geeft iets meer informatie over een eventueel verschil in beleving en realiteit.

Het kan ook nog zijn dat uw zoon wel gepest wordt, maar het niet tegen u zegt. Dat komt u dan wellicht ook te weten, alhoewel pestgedrag op school soms niet goed wordt opgemerkt, omdat het bijvoorbeeld vooral buiten de klas plaatsvindt.

Omschakeling school

U vertelt niets over zijn schoolprestaties, wel dat hij hoogbegaafd is. Laten we aannemen dat het dus wel goed zit met "het schoolse werk". Ook dat hoeft niet altijd zo te zijn, bijvoorbeeld omdat een kind weliswaar heel slim is, maar moeite heeft met de omschakeling van basisschool naar middelbare school wat betreft werkmethode.

Uiting van een ander probleem

Wat ook aan de hand zou kunnen zijn, het zal wel niet in dit geval, is dat het probleem van uw zoon een uiting is van een ander probleem in het gezin. Uw zoon functioneert dan als een soort thermometer, als je er dieper over nadenkt ontdek je dat er eigenlijk een ander probleem moet worden aangepakt...

Niet op dezelfde lijn

Iets anders ligt het als beide ouders niet op dezelfde lijn zitten wat betreft de benadering van hun kind. Dit hoeft geen enkel punt te zijn als ouders een welkome aanvulling op elkaar vormen. Maar u begrijpt dat het ook verlammend kan werken als er een ingewikkelde klus geklaard moet worden.

Intellectuele uitdaging

Het kan zijn dat de problemen vanzelf verdwijnen zodra hij de brugklas heeft afgerond en intellectueel meer wordt uitgedaagd. Als u het Forum over hoogbegaafdheid bekijkt, dan zult u ook vast tips tegenkomen in de hoek van "meer intellectuele uitdaging".

Sociale activiteiten

Maar "school is saai" kan ook de oppervlakte aangeven van een andersoortig probleem, op het sociale vlak in dit geval. U zou eens kunnen nadenken over hoe u uw zoon op dit vlak verder kunt helpen. U aansluiten bij een activiteit die hij leuk vindt en hem er toe aanzetten op dit vlak contact te zoeken met anderen. Of juist kiezen voor iets nieuws, een nieuwe bron aanboren; sport of iets creatiefs?. Wellicht zijn er op school wel activiteiten waar hij aan kan meedoen.

Zelfstandigheid bevorderen

Met pubers gaat het er soms om hoe je ze kunt uitdagen. Al lijkt uw zoon wat moeite te hebben met de overgang van basisschoolperiode (latentietijd) naar puberteit. Ze schieten soms de weerstand in, moet je ze dan achter de broek gaan zitten, of juist hun zelfstandigheid benadrukken?

Uw zoon moet wellicht zelfstandiger worden, maar kan best nog een duwtje gebruiken, zo lijkt me. Als hij nu op deze voor de hand liggende maatregelen niet reageert en nog verder vastloopt, dan kunt u het beste naar een kinderpsycholoog gaan om te onderzoeken wat de reden van de stagnatie in de ontwikkeling is. En om een oplossing te vinden uiteraard.