3 juni 2020 door Pam Wijnkamp

De rol van een smartphone binnen het gezin

Een smartphone is niet meer weg te denken uit ons leven. Met onze smartphone houden we contact met onze familie en vrienden, spelen we spelletjes, kijken we films en series en doen we bankzaken. Niet gek dus dat je kind óók geïnteresseerd is in dat vierkante dingetje waar jij dagelijks mee in de weer bent. Welke rol heeft een smartphone binnen jouw gezin?

Al op jonge leeftijd met smartphone bezig

Smartphones zijn niet weg te denken uit ons leven, maar toen jij jong was, waren ze niet zo prominent aanwezig. Sterker nog: de kans is groot dat jij opgegroeid bent zónder mobiele telefoon! Voor onze kinderen geldt dat niet. Zij groeien op in een online wereld en weten niet beter dan dat een smartphone erbij hoort in het leven.

In 2019 had zelfs 98,1% van de jongeren in de leeftijd van 12 tot en met 15 jaar een smartphone in zijn of haar bezit, blijkt uit cijfers van het CBS. Jij bepaalt als ouder natuurlijk zelf het moment waarop jouw kind een smartphone krijgt. Echter, de relatie tussen een smartphone en jouw kindje begint al voordat hij of zij een eigen smartphone krijgt.

Zelfs de allerkleinsten onder ons zijn namelijk al snel gewend met een smartphone. Peuters zijn niet alleen nieuwsgierig, maar ook leergierig. Voordat je het weet snappen ze dat er iets gebeurt als ze het touchscreen aanraken met hun vingertjes. Steeds vaker zie je peuters spelen op de smartphone van hun ouders. Een kinderspelletje, een tekenfilm of afleveringen van Peppa Big op YouTube; het gebeurt vaker dan je denkt.

Echt tijd voor elkaar

Een smartphone verbindt met de buitenwereld, maar kan er ook voor zorgen dat jij en je gezin verder uit elkaar gaan staan. Je kind gaat misschien helemaal op in zijn of haar favoriete spelletje op de smartphone, of kijkt het liefst urenlang films. Het kan ook zo zijn dat jíj juist volledig opgaat in je smartphone en je kinderen dit als voorbeeld gaan zien.

Smartphone en privé gescheiden houden: 5 tips

We willen werk en privé gescheiden houden, maar wanneer we vrij zijn, slurpt de smartphone vaak je vrije tijd op. Hoe zorg je ervoor dat de smartphone geen prominente plek binnen het gezin krijgt? Met deze tips zorg je ervoor dat de smartphone niet het belangrijkste gezinslid wordt:

  • Aan tafel zonder smartphone

    Misschien wel de makkelijkste tip van allemaal: laat de smartphone niet toe aan tafel. Hierbij geldt natuurlijk wel dat jij als ouder het goede voorbeeld moet geven. Wil je tijdens het avondeten een goed gesprek met elkaar hebben en van elkaar genieten als gezin? Vraag dan aan alle gezinsleden om de telefoon in de keukenla te leggen voordat zij aan tafel gaan.

     
  • Naar bed? Smartphone uit

    Neemt jouw kind zijn of haar smartphone altijd mee naar bed? Maak er dan een regel van dat zijn of haar smartphone in de woonkamer blijft op het moment dat je kind naar bed gaat.

  • Terug naar de basis

    Bouwt jouw kind nog wel eens hutten in de natuur of doet hij of zij dit alleen nog in een game op de smartphone? Neem jouw kind mee naar jouw jeugd! Bouw hutten, maak samen een ketting van madeliefjes of verzamel dennenappels en maak hier samen een mooi kunstwerk van. Ook voor oudere kinderen zijn er nog genoeg buitenactiviteiten te bedenken om samen te doen.

  • Telefoon uit, gezin aan

    Het is gemakkelijk als iedereen binnen het gezin bezig is met zijn of haar smartphone wanneer jullie aan het uitbuiken zijn voor de televisie. Maar echt gezellig is het niet, toch? Las daarom momenten met het gezin in! Kijk met zijn allen een filmpje of speel een spelletje. Jouw smartphone of die van je kind is dan natuurlijk niet uitgenodigd.

  • Minder schermtijd, meer bewegen

    De schermtijd zo laag mogelijk houden is belangrijk, maar voldoende bewegen ook. Misschien heeft je kind al de hele dag op school met een tablet gewerkt. Dan is het goed om even niet op de smartphone te kijken. Na zo’n lange schooldag is beweging fijn én gezond. Laat je kind bijvoorbeeld eerst even een uurtje buiten spelen, voordat er weer tijd is voor de smartphone.

Nadelen van veel schermtijd

Dat het langdurig kijken naar een beeldscherm – ook wel schermtijd genoemd - slecht is voor de ogen, dat weet je misschien al wel. Een te lange schermtijd zou zelfs kunnen leiden tot bijziendheid. Kinderen met bijziendheid zien dingen op afstand minder scherp en duidelijk. Ook de taalontwikkeling kan worden verstoord door te veel schermtijd. En als je kind te lang achter elkaar op een mobiele telefoon zit, kan hij zelfs later RSI-klachten ontwikkelen door veel dezelfde hand- en polsbewegingen. Wil je meer lezen over de voor- en nadelen van mediagebruik bij kinderen? We schreven een artikel voor jonge kinderen van 0 tot 6 jaar en een artikel met tips voor het mediagebruik voor kinderen van 6 tot 12 jaar.

Het langdurig gebruik van een smartphone zou zelfs een zogeheten smartphoneschedel kunnen veroorzaken, zegt RTL Nieuws. Een smartphoneschedel is te herkennen aan een klein hoorntje dat aan de achterkant van de schedel is gegroeid. Hoewel het vaak om enkele millimeters gaat, hoort dit er natuurlijk niet te zitten. De oorzaak zou het smartphonegebruik zijn. Door langdurig voorover gebogen te zitten met de nek, compenseert het lichaam dit door een extra stuk bot aan te maken, zodat de belasting minder wordt.

Dit artikel is samen met United Consumers geschreven