20 maart 2013 door Henk Boeke

Kind vermist - bel 112

De Nationale Ombudsman onderzocht de gang van zaken bij vermiste kinderen. Conclusie: bel 112, dat werkt het best.

Alex Brenninkmeijer, de Nationale Ombudsman, adviseert ouders om altijd 112 te bellen als ze hun kind kwijt zijn. Dat is de belangrijkste boodschap van zijn rapport Kind vermist - Hoe de politie omgaat met meldingen van vermissing van minderjarigen dat op 14 maart 2013 gepresenteerd werd.

Aanleiding voor het onderzoek was de vermissing in 2011 van de 10-jarige Jennefer uit Rotterdam. Ze was verkracht en kwam door geweld om het leven. De moeder van Jennefer vond dat de politie, toen zij de vermissing meldde, niet goed heeft gehandeld. Ze ging naar het politiebureau en werd weggestuurd met een formulier. Na de dood van haar dochter is ze naar de Nationale Ombudsman gestapt, om te zorgen voor verbetering van de procedures.

Uit het Ombudsman-onderzoek bleek dat ouders vaak twijfelen of ze wel naar 112 moeten bellen, terwijl dat toch echt het effectiefst is. Effectiever dan naar het politiebureau gaan, of bellen naar 0900-8844 ('Geen spoed, wel politie nodig').

"Achter 112 zitten deskundige meldcentrales die snel kunnen handelen," zegt Brenninkmeijer in zijn rapport. Zijn aanbevelingen zijn vooral gebaseerd op gesprekken met de politie en ouders.

Cijfers

Om hoeveel gevallen het gaat, blijkt moeilijk te zeggen. Er zijn geen exacte cijfers over het aantal vermissingen per jaar beschikbaar. Een onderzoek uit 1996 spreekt van ongeveer 16.000 vermissingen per jaar. Maar volgens de politie is dat cijfer aan de lage kant. 16.000 tot 20.000 lijkt realistischer.

Een probleem bij het registreren van vermissingen is dat het begrip 'vermissing' niet duidelijk gedefinieerd is, waardoor er niet uniform mee wordt omgegaan. Bijvoorbeeld: moet een vermissing die na een uurtje zichzelf heeft opgelost, wel of niet geregistreerd worden als vermissing?

Duidelijker zijn de cijfers over de oplossing van een vermissing (want áls een vermissing als zodanig geregistreerd is, kun je nagaan hoe het is afgelopen):

  • in 73% van de gevallen is de vermiste persoon binnen 24 uur terecht;
  • in 9% van de gevallen binnen 46 uur;
  • in 8% van de gevallen binnen 3 tot 7 dagen.

In 10% van de gevallen is de persoon wekenlang of maandenlang vermist. Op dit moment zijn er ongeveer 1600 mensen langdurig vermist.

Tot zover de vermissingen in het algemeen. Maar hoe zit het met vermiste kinderen? Merkwaardig genoeg wordt daar wél een exact cijfer voor gegeven: namelijk 13.288 per jaar (in 2010).

Amber Alert

Eén van de acties die de politie kan ondernemen, is een zogenaamd Amber Alert laten uitgaan voor het vermiste kind.

Met een Amber Alert waarschuwt de politie direct heel Nederland bij de ontvoering of zorgwekkende vermissing van een kind. De foto van het Amber Alert-kind is dan direct overal te zien: van snelwegborden tot websites, en van reclameschermen tot uw eigen mobiele telefoon.

De afgelopen jaren werd gemiddeld 4 keer per jaar een Amber Alert verstuurd. In 64% van die gevallen werd het kind teruggevonden dankzij tips die binnenkwamen op het Amber Alert.

Europees noodnummer 116 000

Waarom repte het rapport met geen woord over 116 000, het Europese noodnummer voor vermiste kinderen? We legden deze vraag voor aan de Ombudsman. Het antwoord luidde als volgt:

"We hebben ons gericht op het eerste contact van ouders met de politie en hoe dat zo goed mogelijk kan verlopen. Onderzocht is wat daarbij belangrijk is: houding en goede inschatting van de urgentie. De focus op het eerste contact tussen politie en ouder maakt dat we dit aspect van de internationale hulplijn, aanvullend aan de politie, er niet bij hebben betrokken."

"De 116 000 Hulplijn is onderdeel van het Centrum Internationale Kinderontvoeringen en werkt samen met de politiediensten en het Rode Kruis. Zij werken aanvullend op de politiediensten. Ook zij adviseren bij een vermissing eerst de politie te bellen. Daarnaast kunnen ze een plan maken met de ouders. Ze zijn ook gericht op langdurige begeleiding. Het internationale aspect van bijvoorbeeld kinderontvoeringen speelt hierbij een belangrijke rol." Aldus een woordvoerder van de Nationale Ombudsman.