28 februari 2022

Voor alleenstaande ouders: toeslag, rechten en waardevolle tips!

Dit artikel is voor alle alleenstaande ouders die het maximale uit deze manier van opvoeden willen halen. Je kunt hier lezen op welke tegemoetkomingen je recht hebt, of er een toeslag is voor alleenstaande ouders en waar je terecht kunt voor hulp en steun (buiten je sociale netwerk). Ook hebben we andere alleenstaande ouders gevraagd wat de voordelen zijn en of ze nog waardevolle tips hebben.

Alleenstaande ouder toeslag: bestaat dat?

Als alleenstaande ouder komen alle kosten die kinderen met zich meebrengen (en dat kan best veel zijn) op jouw bordje terecht. Best pittig soms, want je moet ook nog je woning betalen en alle andere vaste lasten. Daarnaast wil je ook tijd met je kind(eren) doorbrengen en niet alleen maar werken om brood op de plank te krijgen. Soms zijn al die financiële zorgen een enorme domper op je leven als alleenstaande ouder. Gelukkig heb je in Nederland recht op een aantal tegemoetkomingen speciaal voor (alleenstaande) ouders.

Inkomstenafhankelijke combinatiekorting

Inkomstenafhankelijke combinatiekorting is een soort van heffingskorting. Je krijgt deze korting zodat je werk en de zorg van je kind(eren) beter kunt combineren. Je kunt het aanvragen bij de belastingdienst, maar uiteraard zijn er wel een paar voorwaarden. Zo moet je werken, een kind hebben dat jonger is dan 12 jaar en al minstens 6 maanden (in één kalenderjaar) op jouw woonadres ingeschreven staat bij de gemeente. Ook moet je arbeidsinkomen hoger zijn dan de grenswaarde. Op deze pagina vind je alles over de inkomensafhankelijke combinatiekorting voor alleenstaande ouders. 

Kinderbijslag

Of je nu een alleenstaande ouder bent of niet, elke ouder heeft recht op kinderbijslag. Tenminste: als je thuiswonende kinderen hebt onder de 18 jaar. Onder kinderen verstaan ze eigen kinderen, stief- en pleegkinderen. Is je kind jonger dan 18 en woont hij of zij niet meer thuis, dan kun je in sommige gevallen ook nog recht hebben op kinderbijslag.

De bijdrage ontvang je elk kwartaal (elke 3 maanden) van de overheid. Iedereen die rechtmatig in Nederland woont krijgt kinderbijslag, het is een bijdrage voor de opvoeding van je kroost. Ook al heb je een goed inkomen, dan nog heb je hier recht op.

Kinderbijslag krijg niet automatisch. Nadat je jouw kind na de geboorte hebt aangegeven bij de gemeente, geeft die dat door aan de SVB (Sociale Verzekeringsbank). De SVB stuurt je vervolgens een brief met instructies hoe je de bijslag kunt aanvragen. Hiervoor heb je jouw DigiD voor nodig.

Bedrag van kinderbijslag 2022:

Leeftijd kind

0 t/m 5 jaar: €230,69 per kwartaal

6 t/m 11 jaar: €280,13 per kwartaal

12 t/m 17 jaar: €329,56 per kwartaal

Kindgebonden budget als alleenstaande ouder

Ongeveer een maand na de geboorte mag je een kindgebonden budget aanvragen, dit moet je bij de belastingdienst doen. Niet iedereen krijgt een kindgebonden budget, het is namelijk inkomensafhankelijk. Alleenstaande ouders met een verzamelinkomen tot €22.356, ontvangen maximale bedrag. Let op: dit bedrag kan jaarlijks verschillen. Hoe hoger je inkomen, hoe lager het bedrag is. Voorwaarden voor het ontvangen van kindgebonden budget:

  • Je moet de kinderbijslag al ontvangen (en dus aangevraagd hebben).
  • Je bent Nederlander of Nederlandse of je hebt een geldige verblijfsvergunning.
  • Je verzamelinkomen is niet te hoog.
  • Je hebt een kind jonger dan 18 jaar.

Mocht je volgens de belastingdienst recht hebben op het kindgebonden budget, dan krijg je hier bericht van. Ontvang je geen bericht maar heb je er volgens jou wel recht op, dan kun je het altijd zelf aanvragen. Weet je het niet zeker, maak dan hier een proefberekening, je kunt dan zien hoeveel je zou kunnen krijgen.

Kinderopvangtoeslag als alleenstaande ouder

Bijna elke alleenstaande ouder met een baan zal noodgedwongen het kind of de kinderen naar de opvang moeten brengen (of je hebt hele lieve ouders die oppassen). Om je hierin tegemoet te komen kun je kinderopvangtoeslag aanvragen. Ook deze toeslag moet je zelf bij de belastingdienst aanvragen en is inkomensafhankelijk. De hoogte wordt ook afgestemd op het aantal uur dat je kind naar de opvang gaat.

Kinderopvangtoeslag kun je aanvragen als je kind naar de kinderopvang gaat, buitenschoolse opvang (voor basisschoolkinderen), peuterspeelzaal of naar een gastouder die je vindt via een gastouderbureau. Check altijd of de instantie waar je jouw kind naar toe brengt is aangesloten bij het Landelijk register kinderopvang.

Pleegvergoeding

Ben je een alleenstaande pleegouder dan kun je misschien nog een pleegvergoeding krijgen. De organisatie die het pleegkind bij jou heeft geplaatst zal de vergoeding verstrekken. Als je het krijgt, heb je geen recht meer op kinderbijslag voor het pleegkind.

Tegemoetkoming studenten die alleenstaande ouder zijn

Ben je alleenstaande ouder en studeer je, dan kun je ook recht hebben op diverse tegemoetkomingen. Denk bijvoorbeeld aan studiekosten en kinderopvangtoeslag. Je kunt hier uitzoeken waar je recht op hebt.

Wil je graag in één overzicht zien waar je allemaal recht op hebt? Bereken dan hier de bedragen die je mogelijk zou kunnen krijgen. Soms heb je op meer recht dan je in eerste instantie denkt! Zorg wel dat je alle gegevens erbij pakt zoals je verzamelinkomen, de hoogte van je spaarrekening, kosten van de woning etc.

Alleenstaande vader of moeder hulp

Er zijn diverse instanties en stichtingen die graag alleenstaande vaders en moeders hulp bieden. Onderstaand een paar, maar er zijn er vast veel meer. Waar trouwens ook heel veel van zijn, zijn datingsites voor alleenstaande ouders, dus mocht je nog op zoek zijn… Maar goed, die websites benoemen we hier niet.

  • Hendrik Pierson Fonds: Stichting FIOM Hendrik Pierson Fonds is speciaal opgericht om alleenstaande ouders en kinderen op allerlei manieren te helpen, zowel financieel als sociaal. Zij steunen diverse initiatieven en projecten die gericht zijn op alleenstaand ouderschap. Single moeders en vaders kunnen er terecht voor bijvoorbeeld individuele hulp, babyspullen of speciale vakanties. Maar er is nog veel meer.
  • VADERS aanwezig: VADERS aanwezig is een online platform speciaal voor alleenstaande vaders. Het is een initiatief van het Hendrik Pierson Fonds die investeert in diverse activiteiten die opkomen voor het vaderschap. Op de website kunnen vaders veel belangrijke informatie vinden, ervaringsverhalen van andere papa’s, interessante boeken, onderzoeken en leuke vaderinitiatieven.
  • Single Supermom: Stichting Supermom biedt hulp en ondersteuning aan alleenstaande moeders en hun kinderen. De stichting zet zich in om moeders te helpen hun sociaal economische positie te versterken, bijvoorbeeld door het organiseren van workshops, trainingen en netwerkevents. Je kunt er ook terecht voor praktische informatie. Supermom richt zich op 3 thema’s: zorg, geld en welzijn.

Voordelen van alleenstaand ouderschap en waardevolle tips van echte ouders

Je zal het wel herkennen: als je tegen mensen zegt dat je alleenstaande moeder of vader bent, krijg je vaak een blik vol medelijden: ‘Dat zal wel zwaar zijn zeg.’ Ach, misschien soms wel, maar dat geldt toch in principe voor elke ouder? Soms vergeten mensen dat er ook veel voordelen kleven aan alleenstaand ouderschap. Wij vroegen het andere single parents en kregen ontzettend leuke reacties. Een fijne oppepper voor als je het soms even nodig hebt! Tevens lees je hier super waardevolle tips om rekening mee te houden!

Margaretha: ‘Het was voldoende als mijn kind en ik het eens waren.’

Het voordeel dat ik heb ondervonden, is dat ik geen discussies met een Andere Ouder hoefde te voeren over opvoedingsissues en schoolkeuze enzo. Het was voldoende als mijn kind en ik het eens waren.

Tips van Margaretha:

  • Testament: Wat je sowieso moet regelen, is je testament. Zorg dat je iemand aanwijst die zich over jouw kind zal ontfermen wanneer jou onverhoopt iets overkomt.
  • Donor bereid kennis te maken: Dé tip voor alleenstaande ouders die gebruik maken van zaad- of eiceldonatie: vergewis je er tevoren van dat de donor bereid is om zich tzt aan het kind bekend te maken. Vertrouw niet blindelings op wat de kliniek en de wetgever zeggen, maar zorg voor een sluitend contract met de persoon zelf.

Monique: ‘Je beleeft alles heel intensief, juist omdat je er alleen voorstaat.´

Voor mij waren de voordelen dat ik alle tijd en aandacht voor haar had en dat wij daarom een hele hechte band hebben opgebouwd. We kennen elkaar door en door en hebben aan een half woord genoeg. Er is geen ruzie of strijd in huis, de enige woorden die er eventueel vallen zijn die tussen ons. Je beleeft alles heel intensief juist omdat je er alleen voor staat geniet je er ook meer van.

Tips van Monique:

  • Vangnet: zorg voor een goed sociaal vangnet.
  • Financieel alles regelen: zorg voor een testament en leg je uitvaarwensen goed vast zodat je kind er niet mee zit. Zorg er ook altijd voor dat je uit de schulden blijft anders zadel je jouw kind daarmee op.
  • Bekende donor: ik heb gekozen voor een bekende donor die ook nog een tijd een rol heeft gespeeld in haar leven, zodat ze wist waar ze nog meer vandaan kwam. Vond een bekende donor een fijner idee dan een onbekende.
  • Zorg dat je mondig bent: Verder moet je je goed wapenen tegen de vooroordelen die er nog altijd op alleenstaand ouderschap rusten. Je wordt vaak met een vergrootglas bekeken bij je opvoedskills. Zorg dat je mondig bent als je eraan begint.
  • Vaderfiguur: Ik heb een goede vriend gevraagd om een soort 'vaderfiguur' rol in haar leven te zijn. Hij stoeide met haar, speelde op een andere manier met haar dan ik en dacht ook vaak op een andere manier over dingen na. Meer zoals mannen doen. Dat had een goede invloed op haar, tevens had ze dan naast mij ook nog een andere vertrouwenspersoon.

Sharon: ‘Ga niet anoniem shoppen.’

Zorg dat je kind(eren) later contact kan zoeken met de donor. Dus ga niet anoniem "shoppen" in het buitenland, omdat dat makkelijker is. Dat was voor mijn kinderen (inmiddels 17 en 19 jaar, dezelfde donor) het belangrijkst. Verder was ik gewoon als elke andere moeder, had alleen meer taken misschien....

Nienke: ‘Ik hoef niet te discussiëren over de opvoeding.’

Ach voordelen. Ze zijn er wel. Ik hoef niet te discussiëren over opvoed strategieën, ik doe gewoon wat ik doe en dat is het. En elk voordeel heb zijn nadeel dus andersom moet ik t ook zelf verzinnen. Ik vind het niet zo’n issue eigenlijk. Tuurlijk is het handig om een partner te hebben om op te passen als jij even weg wilt... Maar gelukkig heb ik een bereidwillige opa en oma (en fit genoeg om wat te betekenen) en dat helpt. Voor hen de gelegenheid om hun kleinkinderen dichtbij mee te maken. Soms is dat zoeken naar verhoudingen.... maar goed, daar komen wij ook wel weer uit! Uiteindelijk heb ik het vertrouwen in mezelf dat ik uiteindelijk wel weer een weg vind…

Tip van Nienke:

Een netwerk hebben is heel handig. Durf te vragen, maar spreek ook met mensen af dat ze ook gewoon ‘nee’ mogen zeggen als het niet kan. Dan weet je dat als ze ‘ja’ zeggen, het ook echt goed is. 

Natalie: ‘Ik heb persoonlijk niets met het woord alleenstaande ouder.'

Ik heb een bewuste keuze gemaakt om het kindje te houden toen ik onverwachts zwanger bleek van een zomerliefde na mijn scheiding. Reden van mijn scheiding: wij konden samen geen kinderen krijgen. Ik heb persoonlijk niets met het woord “alleenstaande ouder”. Ooit, ver voordat ik überhaupt aan kinderen dacht, zei iemand eens tegen me: it takes a tribe to raise a child” en die heb ik om mij heen gebouwd…

Tip van Natalie:

Als moeder die een dochter alleen opvoedt heb ik vooral Lef nodig gehad om los te laten, om moedig te zijn en door dingen heen te gaan waar ik vroeger bang voor was. En heb ik n heerlijk leven met mijn dochter die inmiddels 6 jaar is.