31 maart 2006 door Esther de Charon
Ben je na je 40e nog geschikt als moeder? Gaan de mensen dan vragen: "Bent u met uw kleinkind aan het wandelen?" Welke vooroordelen kom je tegen en hoe werkt het in de praktijk? In deze column vertelt Esther de Charon hoe het voelt om een oudere moeder te zijn, wat er gebeurt, en hoe je ermee omgaat.
Het is vrijdag. Mamadag. Een dag om naar uit kijken. Ik ga samen met de kleine poppedijne leuke dingen doen. Ik heb er zin in. Het mannetje ook. Mijn haar is kappervers aantrekkelijk. Het saaie 'achter de orenhaar' is ververst naar korte wilde krullen. Rode lippen, blauwe gymschoenen, hippe jas. We zijn jong en blij en gaan boodschappen doen.
Het is nog ochtend en de drukte is te overzien. Bij de kassa jongleer ik met de weekendvoorraad. Ik duik onder de kar om er zoveel mogelijk in te gooien. Ach, wat maakt het uit, ik ben jong en lenig en kan alles aan.
Achter mij ontstaat enige commotie. Twee parkeerwachten van Turkse komaf, midden twintig, mogen van de winkeljuffrouw voordringen. Terwijl ik heen en weer duik tussen kassa en kinderwagen vermaken de heren mijn zoon.
"Prrr" wordt er gekriebeld en gekieteld. Leuk, al die vrolijkheid. "Is dat jouw kind?", vraagt de langste. Ik ben helemaal in de geest van mijn eigen vermeende jeugdigheid en denk, in een verre hoek van mijn hersenen, dat het – bijna – lijkt alsof er met mij geflirt wordt. Misschien vinden ze me niet zo'n moederlijk type. "Nee, hoor", hoor ik mijzelf guitig zeggen. "Ik heb 'm op straat gevonden en vond hem zo leuk dat ik 'm heb meegenomen."
Het is even stil achter mij. Ik voel dat ze elkaar aankijken en wacht op een geestig antwoord. "Wat zegt ze nou? Dat is toch gewoon de oma?", zegt de een. Ik zie niets, maar ik weet zeker dat de lange met zijn hand een beweging van ach-la-maar maakt. "Ja, het is gewoon de oma", zegt-ie. Nu ben ik niet alleen oud, maar kennelijk ook nog doof.
Ik ben verbijsterd. Van vrolijke twintiger naar het bejaardenhuis in minder dan een minuut. Mijn ego vertrapt door twee parkeerwachten. Met afhangende schouders sjok ik naar huis. Boodschappen aan de kar. Kleinkind in de kar.
Dat ik me zó laat beïnvloeden door de opmerking van twee parkeerwachten. Parkeerwachten... mompel ik, nou ja, parkeerwachten, nou ja, oma.
Maar eigenlijk weet ik best waarom ik zo van slag ben. Het schijnt dat iedereen een natuurlijke leeftijd heeft. Het is een basisleeftijd waarop je bent blijven hangen. Die van mij is 25. Eigenlijk is het 18, maar dat is helemaal zo jong.
Hoe dan ook, ik vergeet gewoonweg dat ik 43 ben. Ik denk oprecht dat ik 25 – oké vooruit, 18 jaar – ben. Het is nogal verwarrend. En aangezien ik het zelf ook niet snap, kan ik het ook niet goed uitleggen.
Feit is dat ik 43 ben en moeder van een jongetje van 1 jaar. Daar hoort een bijpassend hoofd en lichaam bij. Dan is er de geestelijk bagage. Die voelt jaren ouder dan 43. Die woont al jaren tot volle tevredenheid in huize De Laatste Winter.
Maar dan is die 18-jarige deerne er weer. Die vindt het fijn om een beetje rond te trappen. Kijkt gelukkig rond als ze een gezelschap nette dames kan laten stilvallen met een onbehouwen opmerking. En die staat er nog steeds van te kijken als ze met alle egards wordt geholpen in een keurige winkel.
Als ik in de H&M shirtjes uitzoek en ik zie mijn 'natuurlijke leeftijdsgenoten' dubben over paars of groen, dan bemoei ik me ermee. Hé, ik ben ook leuk en hip en heel goed in kledingadvies. Steevast krijg ik dan een achterdochtige blik, gevolgd door een vaag "Oja, dank u wel". Ik zie ze het lijstje afgaan: oude vrouw. Misschien een vriendin van mijn moeder? Ik zal maar iets beleefds zeggen.
Zij zien de kop van een 43-jarige en ik voel de geest van een 18-jarige. Soms is dat geen gelukkige combinatie, het botst nogal. "Dank U wel, mevrouw", zegt de moeder voor wie ik de crèchedeur openhoud. Haar kind is twee jaar ouder dan het mijne. "Wat zegt U mevrouw?", vraagt het winkelmeisje, tegen wie ik een gezellig meiden-onder-elkaar grapje maak. "Nou, ik raad u toch de wat steviger crème voor de rijpere huid aan", zegt de jongen van de beauty-counter.
De 18-jarige raakt in de war van al die U's en Mevrouwen.
Even voor de duidelijkheid. Ik ben blij dat ik geen 18 meer ben. Het is fijn om 43 te zijn. Ik kan het iedereen aanraden. Maar het voelt ook erg prettig om iets van die huppelende, verbaasde belofte van de 18-jarige in mij te voelen. Alsof het blijvend lente is. Misschien moet ik het alleen iets minder sterk gaan voelen. Zodat ik wat minder schrik van mijn interne generatiekloof.
Ach, ik weet het ook niet. Kennelijk verenig ik een heel scala vrouwen in mijzelf. De wijze grijze dame, de liefdevolle moeder en de wilde meid. Wie weet kan een psychiater met te veel tijd er nog iets mee.
