5 maart 2004 door Henk Boeke
De Splet-pet is een storm in een glas water. Maar wel een die tot nadenken stemt. Ouders Online hekelt de vooringenomenheid van veel media.
Uit de Volkskrant van afgelopen week: "De nieuwste rage gezien op het schoolplein: de Splet-pet. Een zwarte cap met daarop het woord 'Splet' in bloedletters geschreven, versierd met botten en oogbollen. De tekening verbeeldt een kinderlichaam, dat zojuist is aangereden door een trein. Kinderen vinden de Splet-pet leuk, maar ouders en leerkrachten zijn geschokt: welke fabrikant bedacht dit wrede concept?" [de Volkskrant, 3 maart 2004, rubriek Dag in Dag uit.]
Oei, dat wisten we nog niet, Noch van die rage, noch dat wij (ouders) geschokt zouden zijn. Snel maar even de gedachten bepalen. Waar gaat het om? En moeten we inderdaad geschokt zijn?
De pet blijkt een weggevertje van NS te zijn, in het kader van de campagne 'Luisteris'. Machinisten bezoeken scholen om kinderen duidelijk te maken hoe gevaarlijk het is om te spelen langs de spoorlijn. Ze vertonen een film, vertellen over hun akelige belevenissen, en delen na afloop van die petjes uit. Volgens een woordvoerder van NS is de campagne zeer succesvol. Daarmee bedoelt hij dat er maar weinig klachten zijn, en dat er steeds meer scholen vragen om zo'n splet-lezing. Of er ook daadwerkelijk minder ongelukken gebeuren, vermeldt het verhaal niet.
Hoe komt zo'n journalist er nou bij, dat "ouders geschokt zijn"? Welke ouders dan? De campagne loopt al een jaar, en op ons Forum – waar toch meer dan 20.000 berichten per maand worden gepost, over elk denkbaar detail van het moderne ouderschap – is die pet nog nooit ter sprake geweest. Ook wijzelf zijn niet bepaald onder de indruk. Smakelijk is anders, maar net als die verminkte klauwtjes van "Je bent een rund als je met vuurwerk stunt", zal het wel ergens goed voor zijn.
Te vrezen valt dat de journalist in kwestie niet meer heeft gedaan dan zelf bedenken dat ouders en leerkrachten wel eens geschokt zouden kunnen zijn. Vervolgens een beetje hap-snap om je heen vragen met een suggestieve vraag waar iedereen blind "ja" op antwoordt, en klaar ben je. Alweer een nieuws-item.
We moesten daaraan denken omdat we de laatste tijd steeds meer met dit soort non-journalistiek geconfronteerd worden. We ondervinden het dagelijks aan den lijve. Vooral radio- en tv-redacties hebben er een handje van. Die bedenken een item, en bellen vervolgens met de redactie van Ouders Online of we niet een blik ouders kunnen opentrekken die de stelling in de studio willen ondersteunen. Wanneer we aangeven dat zulke ouders niet of nauwelijks te vinden zullen zijn, omdat het geschetste probleem zich niet of nauwelijks voordoet, of heel anders in elkaar zit, is het telefoongesprek meestal snel ten einde. Dat willen ze niet horen, waarna ze aankondigen het wel op een andere manier te zullen oplossen.
Of het nu gaat over seksualiteit, gewelddadige games, Internet-onveiligheid, of de vermeende oververmoeidheid van kinderen: veel media hebben hun oordeel op voorhand al klaar en doen doorgaans weinig moeite om te achterhalen wat er werkelijk aan de hand is. Laat staan dat ze een onderwerp gewoon laten rusten wanneer er helemaal niets aan de hand is.
