Bezoek aan Auschwitz met kinderen
Wij gaan in de meivakantie met onze kinderen naar Krakau in Polen niet ver van Auschwitz. Ik heb met mijn man een discussie of je kinderen van 12 en 8 jaar mee kunt nemen op een bezoek aan Auschwitz. Het lijkt mij wel heel heftig, volgens mijn man begrijpen ze wat ze aankunnen en gaat de rest langs hen heen. Ik wil er zelf wel graag heen, ooit in mijn leven.
Onze directe familie heeft zelf niet geleden onder de holocaust, maar bij vrienden zie ik de gevolgen tot op vandaag. Dit laatste zien en weten mijn kinderen niet, voor hen is het heel erg lang geleden.
Wie is er geweest? Hoe vond je het zelf. Had je kinderen bij je (hoe oud) en wat vonden die ervan?
Albana
Het maar ontkennen/ontlopen en dus net doen of het er niet is....hoho, zo laat ik mij niet afserveren. Het feit dat ik niet naar zo'n kamp ga zegt helemaal niet dat ik de feiten ontken (!!!!,hoe krijg je het uit je strot) of ontloop. Mijn kinderen kennen de feiten, kennen de verhalen uit mijn familie,krijgen er les over en zien beelden op tv. Het feit dat ik geen zin heb om gaskamers te bezoeken doet daar helemaal niks aan af.
Hier
Oudste zoon (8) is geinteresseerd in WO II. Naar het hoe, waarom, wanneer, wie, etc. Anne Frank, Hitler, werkkampen, jodenhaat. Hij kan het verhaal redelijk compleet vertellen. Oorlog is voor hem ook vechten, soldaten, geweren. Het enige wat ik nog niet wil (kan?) vertellen is dat er mensen in gaskamers om werden gebracht. En nee, ik denk niet dat ik ooit vrijwillig Auschwitz ga bezoeken. Ik (en mijn kinderen) hoeven niet alles te zien om te begrijpen wat er gebeurd is.
Door het bezoek aan een gaskamer begrijp je niet het HOE, WAT en WAAROM?
Maar misschien zeg ik dat ook om mezelf te beschermen door het niet helemaal tot het bot te laten doordringen.
Ja dat gevoel heb ik ook
wat moet ik in Auschwitz, ik heb geen roots en dus verleden met deze hel.
We zijn met de middelbare school in een kamp geweest in Tsjechie, ik weet niet meer zeker welke, de schietgaten in de muur waren te zien, ik vond het toen al heel onprettig om daar te staan zo in het zonnetje op een martelplek. Ik het Anne Frank ben ik wel een paar keer geweest, ook voor mijn werk, in 2005 heb ik daar een ruimte ingericht.
Precies
Dat gevoel wat moet ik hier overviel mij ook heel erg toen ik daar was. Ik had achteraf ook wel spijt dat ik me had laten overhalen om mee te gaan door de collega's met wie ik was. Ik heb er gewoon niks te zoeken en mijn aanwezigheid voelde niet echt juist. Nog afgezien van dat het echt iets is waar je daarna nog heel lang mee bezig bent.Ik ga echt nooit meer een concentratie kamp bezoeken.
Ik ga niet
Ik heb genoeg aan de verhalen over de oorlog van mijn ouders. En die krijgen mijn kinderen ook te horen. Dat is geschiedenis dichtbij, dat raakt meer.
De vervolging van Joden en anderen onder de Nazi's is te groot om te bevatten, maar ik snap Albana's gebruik van het woord relativeren wel. Als je niet relativeert (en voor mij is dat: het is niet nu, het is geweest), dan kun je volgens mij niet verder leven. Dat zwakt de gruwel als feit niet af. Het zwakt wel het effect van de gruwel op mij als persoon af. Want als ik me ook maar even probeer in te denken wat er gebeurt is, dan valt er niet meer verder te leven (net 'Kindertijd' van Jona Oberski gelezen...als je dan even beseft WAT hij beschrijft, dan stokt je adem).
Het ZIEN van barakken of kampen voegt voor mijn besef van de gruwel eerlijk gezegd niets toe. Ik zou me inderdaad ramptoerist voelen.
Een jappenkamp ligt qua familiegeschiedenis misschien weer anders. Maar die kun je niet bezoeken, die zijn allemaal allang opgedoekt.
Niet het goede woord?
Ik bedoel hetzefde als manda omschrijft.......Is dat niet relativeren dan? Misschien gebruik ik het verkeerde woord?
Er wel bij stil staan op het moment zelf, maar wanneer je weer naar huis gaat...het proberen 'los'te laten ofzoiets.
Ik ervaar het trouwens ook niet als ramptoerisme, meer als respect ervoor hebben,de mensen die het betreft herdenken, en hopen dat het nooit meer gebeurd en je realiseren wat antismentisme doet...en ervoor waken, zoiets.
Net als met de dodenherdenking elk jaar.
groeten albana
Dat denk ik albana
dat het niet het goede woord is. In mijn beleving is relativeren iets in een andere context te plaatsen, volgens wikipedia "de betrekkelijkheid benadrukken", het ligt volgens mij ook dicht bij cognitieve dissonantie.
Ik zelf kies met dit soort kwesties voor mezelf beschermen en er niet te diep in mee gesleurt worden. En dus ook er niet gaan kijken omdat het te veel in mij gaat zitten. Heel erg meeleven met andere mensen heeft denk ik ook niet erg veel zin, je kan erkennen dat je het heel erg vindt en luisteren en dan veel knikken, erkennen en nog meer erkennen "ik kan mij dat zo goed voorstellen", maar constant mee huilen en mee doen tja nee. Die stille tochten bijvoorbeeld (kolder vind ik) dat levert niemand echt wat op.
Die concentratiekampen bezoeken kan ik mij heel goed voorstellen als je daar zelf geschiedenis in hebt of voelt maar ik vind dat ik zelf daar niets te zoeken heb en mijn kinderen ook niet. Er zijn genoeg andere manieren om je kinderen bewust te laten worden van de verschrikkingen van de mensheid waarvan de holocaust in de moderne geschiedenis het gruwelijkste voorbeeld is.
Eens met manda
Ik denk inderdaad dat relativeren niet het goede woord is, en ik blijf vinden dat je kinderen ook bewust kunt laten zijn zonder deze kampen te bezoeken.
Nogmaals mijn vraag
Dan nu nogmaals mijn vraag vanaf welke leeftijd je je kinderen dit durft te vertellen?
Hoewel ik eerst het gevoel had dat mijn kinderen zoiets vreselijks helemáál nooit te horen zouden hoeven te krijgen, heb ik dus uiteindelijk onlangs (met 8,5) toch verteld over de holocaust. Dit naar aanleiding van vragen waar ik niet omheen kon.
Als ze er mee komen
en verder zijn er hier al aardig wat gesprekken geweest over oorlogen, we zitten er midden in niet waar, met afghanistan, kinderen die kapot geschoten worden en dat verschijnt dan op het nieuws, de nrc ligt hier ook wel open op tafel met de foto's zichtbaar etc.
Er is gewoon veel ellende op de wereld. En straks met de dodenherdenking komen er ook weer momenten dat we er over praten. Ze is nu 8 en weet behoorlijk veel over dit soort zaken. De holocaust kent ze niet.
Vanzelf
De vragen kwamen vanzelf, oa door de dodenherdenking, een tijdschrift waar iets in staat, iets opvangen op tv, etc.
Guinevere
Zoals ik al zei, weet mijn zoon (8) best wel veel tot en met de werkkampen en dat daar mensen (zoals Anne Frank) overleden als gevolg van hard werken, weinig eten, ziektes etc. Maar ik durf nog niet te vertellen over de gaskamers. En ik vraag me af of hij daar binnenkort vanuit zichzelf met vragen over komt. Het is zo-niet-voor-te-stellen dat daar niet een plotselinge vraag over op komt borrelen, denk ik.
Horsie
Eerlijk gezegd ben ik voor dit onderwerp nooit speciaal gaan zitten. Het kwam vanzelf ter sprake, de vragen kwamen vanzelf, en als ik merkte dat hen dingen ter oren kwamen die niet klopten,legde ik uit hoe het wel zat. Dus het gaat hier gewoon zoals het met allerlei onderwerpen gaat, eigenlijk.
Horsie
Ik kan me niet voorstellen dat 7jarigen grotere gruwelijkheden kunnen verzinnen dan dat er echt zijn gebeurd in die tijd. Sowieso is alles wat je kan verzinnen ook wel echt gebeurd.
In de jaren 60/70 zat ik zelf op school en in mijn ervaring leefde de oorlog toen veel meer dan nu. Wij wisten heel goed welke kinderen uit "foute" families kwamen en die werden daar ook om gepest en zo. Dat zal nu veel minder zijn. De oorlog droeg toen nog een veel grotere stempel op het dagelijks bestaan dan nu. Ik weet dan ook zeker dat wij het in die tijd veel vaker over de oorlog hadden dan kinderen nu.
Schoolplein?
Toen ik kind was praatten we op het schoolplein inderdaad over de oorlog. Die was toen maar iets van 25 jaar eerder afgelopen en vrijwel al onze ouders hadden de oorlog bewust meegemaakt, soms echt nare dingen meegemaakt, en ja, daar werd over gepraat.
Over nare dingen, over stoere dingen.
De oorlog was ook veel zichtbaarder.
Als we boodschappen gingen doen in Kleef dan zag je onderweg net over de grens nog kapotgeschoten muren enzo. En als je volwassenen in je omgeving in elkaar ziet krimpen als er een vliegtuig laag overkomt, dan merk je dat als kind ook.
Maar op een schoolplein in 2011???
Voor de meeste ouders van nu is de oorlog al meerdere generaties weg, laat staan voor de kinderen. Lijkt me HEEL sterk dat het tegenwoordig nog een onderwerp van gesprek is op een schoolplein.
Tenzij ze net Snuf de Hond hebben gelezen of zo.
Dirksmama
De kinderen anno nu leren nog steeds over de oorlog, er wordt nog beslist over gepraat anno nu, en ook in de periode rond dodenherdenking.
Dirksmama
Ook hier wordt op school nog wel degelijk de oorlogbesproken. In onze gemeente is een oorlogsmonument dat ieder jaar door een school "geadopteerd" wordt d.w.z. dat de kinderen van groep 8 van die school het monument schoonmaken voor de dodenherdenking. De dodenherdenking is hier altijd erg indrukwekkend. Ieder jaar komt een groep airgunners 5 dagen in de gemeente logeren en hebben dan met hun gastgezinnen een programma. Bij de dodenherdenking zijn altijd opvallende veel kinderen en jongeren aanwezig.
In ons eigen dorp legt groep 7 van één van de scholen een krans bij de dodenherdenking in het dorp en geven invulling bij de herdenking door bijv. voorlezen van een gedicht of stukje.
Oorlog
Ik heb aan mijn kinderen nooit gemerkt dat er veel over de oorlog werd gesproken. Natuurlijk wel tijdens de lessen en ongetwijfeld zal dat vast wel eens voor een gesprek hebben gezorgd tijdens de pauze maar ik heb echt nooit gemerkt dat het onderwerp echt leefde tussen schoolkinderen. Ik bedoel met echt leven dat inderdaad hier in de pauze onderling over gingen praatten of stoere verhalen ophangen of iets dergelijks. Ik zal het ze straks eens vragen als ze weer thuis zijn voor de zekerheid.
Ik herken zelf veel van wat Dirksmama schrijft over hoe het vroeger ging. Al onze ouders hadden de oorlog min of meer bewust mee gemaakt. Hoewel de meeste ouders er nou niet echt veel over vertelden was het wel degelijk iets wat altijd op de achtergrond aanwezig was. ik wist precies welke kinderen uit "foute" families kwamen en wiens ouders in het verzet hadden gezeten, wiens ouders zaken met de Duitsers hadden gedaan. We zongen ook altijd van die liedjes over NSB'ers en Duitsers. Dat heb ik mijn kinderen ook nog nooit horen doen.
Er waren ook winkels waar we nooit kwamen omdat de eigenaren collaborateurs waren geweest dus daar mocht ik van mijn vader niet heen. Nu hebben de meeste winkels tegenwoordig geen individuele eigenaars meer maar zelfs als dat wel zo is dan speelt dat nu helemaal niet meer. De oorspronkelijke collaborateurs zijn toch dood inmiddels of allang met pensioen dus de reden om niet naar een winkel te gaan is allang weggevallen.
Maar natuurlijk is WOII wel degelijk in het nationale bewustzijn verankerd. Het is zeker een ijkpunt geworden. Ik heb mijn kinderen ook wel eens iemand voor NSB'er uit horen schelden. WOII is wel bijna altijd het uitgangspunt. Als men in Nederland het over de oorlog heeft dan heeft men het over WOII. In die zin leeft het ook wel weer bij mijn kinderen en hun generatie dat het voor hun ook zo is. Gelukkig maar want als dat niet zo was dan zou er weer een nieuwe wereld oorlog zijn geweest.
Pelle
Helaas hebben we hier niet altijd 2 weken meivakantie en dat geadopteerde monument wordt dan altijd al half april schoongemaakt en dan wordt er dus aandacht aan besteed in de klassen. En alle scholen rouleren hier in het schoonmaken van het monument.
Pelle
Mijn kinderen zien hun vrienden/vriendinnen ook in de vakantie.
Monument geadopteerd
School van mijn kinderen heeft ook een monument geadopteerd. Een van de moeders van mijn klasgenoten heeft destijds de gruwel naar aanleiding waarvan dat monument is opgericht als ooggetuige meegemaakt.
Ik merk toch echt heel duidelijk verschil tussen beleving van toen ik kind was ("Anja's moeder die heeft het allemaal gezien, ze zat achter dat muurtje toen ze aan het schieten waren, en weet je dat gat daar in het pad erachter? Dat is nog van een echte bom! En in het weiland daarachter ligt een blindganger, heeft mijn vader zelf zien neerkomen") en de beleving van de kinderen die nu, heel serieus en onder de indruk, dat wel, het monument bijhouden.
Weet je, hebt maakt echt verschil als je eigen MOEDER op een haartje na geraakt is door een granaat, of je hoort dat je OMA dat heeft meegemaakt.
