Basisschoolleeftijd Basisschoolleeftijd

Basisschoolleeftijd

Lees ook op
Lelietje van Dalen

Lelietje van Dalen

27-09-2010 om 15:05

Kinderen en crematie

Het is op dit moment nog niet aan de orde, maar zou in de zeer nabije toekomst wel aan de orde kunnen zijn. Mijn vader is nl. ongeneeslijk ziek en het is niet duidelijk hoe lang hij nog heeft. Als het eenmaal zover is, wil ik over een aantal vragen al hebben nagedacht.
Een daarvan is of je kinderen (6 en 9)ook bij een crematie naar de ovenruimte zou meenemen. De reden dat ik dat vraag is omdat - zoals ik nu verwacht -, we de afscheidsplechtigheid niet in de aula van het crematorium zullen houden, maar ergens anders. Daarna willen we met alleen de kinderen en aanhang naar het crematorium, terwijl overige belangstellenden vast naar het restaurant voor de condoleance gaan. Ik vraag me af of dat laatste stukje - wat dus puur voor de familie/ het gezin is - of de kleinkinderen daarbij kunnen zijn. Of is dat te belastend? Ik vind het er nl. wel bijhoren, tenminste het lijkt me zo vreemd voor hen om ons weg te zien gaan met opa in de kist en zonder hem terug te zien komen. Misschien dat dat voor nog veel meer gemaal in die hoofdjes geeft dan meenemen.
Wat denken jullie?
Alvast bedankt, Lelietje

Naar laatste reactie
Dit forum topic is gesloten, er kan niet meer gereageerd worden.
Hillary

Hillary

27-09-2010 om 15:28

Ovenruimte

Nee daar kom je echt niet. Een "crematie" zoals het in de volksmond wordt genoemd is gewoon een plechtigheid in een aula met toespraken en muziek. Daarna lopen de aanwezigen weg of in sommige crematoria kun je ervoor kiezen de kist in de grond te laten zakken of naar achter te laten schuiven. Heb wel eens een rondleiding gehad en daarvandaan komt de kist in een hal (soort wachtruimte) met nog soms nog een aantal andere kisten en in de loop van de dag gaan ze (wel gescheiden hoor) de ovens in. In de ovenruimte komt nooit publiek.
Mijn kinderen zijn altijd mee geweest naar begrafenis of creamtieplechtigheden. De eerste keer was het zeer nabije familie en zo plotseling dat we er niet eens echt over na hebben gedacht. Daarna zijn ook nog aantal keren geweest bij mensen die ze goed kenden waarbij ik ze zelf heb laten kiezen (ze wisten immers intussen wat het was). Ze willen altijd wel gaan. Dat het inmiddels te belastend voor ze wordt komt meer door het feit dat het wat te vaak is voorgekomen, zeker met jonge mensen. Maar dat was het dus denk ik ook geweest als ze niet mee waren geweest naar de plechtigheden. Zelf merk ik dat ze altijd een erge behoefte hebben aan een afscheidsritueel, en dat is zo'n plechtigheid natuurlijk. De laatste keer bij een zeer jonge bekende heb ik ze laten kiezen naar de condoleance of de crematie, ze kozen heel stellig voor het laatste, een condoleance hebben ze niks mee. Ze zijn 11 en 12 overigens (bij de eerste keer waren ze 6 en 7).

Lelietje van Dalen

Lelietje van Dalen

27-09-2010 om 16:27

Hillary

Dank je voor je reactie. Zo te lezen hebben jouw kinderen al meerdere malen te maken gehad met een overlijden in hun omgeving. Zwaar hoor, op zo'n jonge leeftijd.
Het staat voor mij ook buiten kijf om de kinderen er zoveel mogelijk bij te betrekken, om echt afscheid te nemen.
Wat je echter schrijft over dat je niet bij de ovenruimte komt, klopt niet. In veel crematoria kun je als familie wel mee naar de ovenruimte, sterker nog, je mag soms zelfs ook de invoerknop bedienen, als je dat wil. Juist omdat dat het enige is wat we in het crematorium gaan doen, heb ik het idee dat m'n kinderen enigszins moeten weten wat er gebeurt.
Ik heb zelf nog zitten denken en misschien kunnen we vantevoren een keer gaan kijken bij het gebouw en een en ander uitleggen en dan op de dag zelf dat ze dan met hun oma in de familiekamer wachten, of zo.
Groet , Lelietje

Lelietje

Wij zitten in dezelfde situatie. We gaan de kinderen meenemen (ze zijn 5 en 8). Twas een afweging, bij ons gaf de doorslag dat niet meegaan voor zowel ons als ouders als voor de kinderen een slechtere optie leek.

Ze hebben het ook al eerder meegemaakt (Toen waren ze 4 en 1) en ook toen was ik blij dat we ze gewoon hadden meegemaakt.

Die ovenruimte zou voor mij niet te grafisch zijn. Kinderen gaan totaal af op hoe je jezelf opstelt in die situaties, is mijn ervaring. Als jij zelf een ovenruimte een vervelende situatie vindt zullen je kinderen dat overnemen. Als jij het er gewoon bij vindt horen zullen je kinderen je daar met grote waarschijnlijkheid in volgen.

Mover

Mover

27-09-2010 om 17:14

Vragen aan het crematorium

Als je weet waar de crematie zal plaatsvinden is het misschien een idee om, iom uitvaartverzorger, te vragen wat de "normale" gang van zaken is, en hoe zij omgaan met kinderen. Het is voor de werkenden in de uitvaartbranche natuurlijk niet de eerste keer dat er kinderen bij een crematie aanwezig zijn.
Ik weet van een collega zijn zoontje dat zoontje en diverse kinderen een aparte rondleiding kregen in het crematorium, inclusief de ovenruimte. Hierdoor weten ze wel wat er gaat gebeuren, maar zijn de volwassenen op het bewuste moment even alleen. Gewoon vragen dus hoe het er bij jullie crematorium aan toe gaat.
Sterkte met de moeilijke tijd.

Lelietje van Dalen

Lelietje van Dalen

27-09-2010 om 17:18

Rodebeuk

Dank je voor je reactie. Ik heb van een afstandje jouw verhaal over je moeder gevolgd en wil je veel sterkte wensen.
Voor mezelf geloof ik dat ik redelijk 'nuchter' zo'n ovenruimte in ga. Ik zie hierin eigenlijk geen verschil in het laten zakken in een graf. Bij begraven zou ik er waarschijnlijk ook voor kiezen om erbij te blijven tot het graf dicht is. Voor mijn gevoel is het dan pas af en kun je de overledene pas 'achterlaten'. Maar goed, ik ben in deze natuurlijk niet alleen: broer en zus (en vader) moeten zich er ook goed bij voelen. En zeker mijn zus zou het wel eens erg moeilijk kunnen vinden. ( en hoe ik zelf reageer, weet ik natuurlijk ook pas echt als ik er sta)
Maar ik vind het fijn om te horen dat je dezelfde vraag hebt gehad en idd het neigt bij mij ook dat niet meegaan nog erger is. Maar ik denk en praat nog even verder.
Groet, lelietje

Lelietje van Dalen

Lelietje van Dalen

27-09-2010 om 17:22

Mover

Jij ook bedankt voor je reactie. Het is idd een goed idee om te overleggen met het crematorium. Niet elk crematorium is idd even goed ingericht op bezoekers bij de ovenruimte in het algemeen en kinderen in het bijzonder.
Groet, Lelietje

Mayte*

Mayte*

27-09-2010 om 17:51

Wel in de ovenruimte hoor

Tot aan de ovendeur als je dat wilt. Dat was in ieder geval 2,5 jaar geleden zo, in Groningen.

Wij hebben ons zoontje zelf weg gebracht (ook elders de plechtigheid gedaan) en hem zelf tot aan de oven begeleid (mijn man en ik). Ik zou er niet voor kiezen om dit met een groep te doen en zeker ook niet met kinderen. Het is de achterkant van de begrafeniswereld die je dan te zien krijgt. Betegelde ruimte, grote ovens. Wij wilden dit perse en waren eigenlijk wel blij met de functionaliteit van die ruimte. Geen loopbandjes en gordijntjes, geen gemaakte stemmigheid van crematoriumpersoneel; het was gewoon wat het was. Maar het kan voor kinderen volgens mij geen kwaad om sommige dingen aan de verbeelding over te laten. Wij hebben onze dochter niet mee genomen.

Lelietje van Dalen

Lelietje van Dalen

27-09-2010 om 18:47

Mayte

Dank je wel voor het delen van jouw ervaring. Dat moet ongelofelijk moeilijk zijn geweest.
In ons geval zou er geen sprake zijn van een heel grote groep; inclusief eventueel dus de kleinkinderen zou het maximaal om 8 mensen gaan. Maar misschien is het een beter idee om het echt alleen met de kinderen te doen, dus alleen m'n broer, zus en ik. En dat dan aanhang en kleinkinderen wachten in de familiekamer. Dan worden ze in ieder geval niet in een uitzonderingspositie geplaatst door als enigen in de familie niet mee te mogen.
Groet, lelietje

Als kind

heb ik twee begrafenissen/crematies gemist en dat heeft er naderhand hard ingehakt. Eentje geen vrij gekregen van school (hoe verzin je het, ik kan me er nog boos over maken), de ander was tijdens onze vakantie. Ik vond het echt heel erg dat ik het gemist had. Wat jij beschrijft, over het bedekken van de kist, zo ervaar ik dat ook. Daar wil ik bij zijn.

..maar ik was toen ouder, een jaar of 13. En het ging ook niet om de ovenruimte maar om gewoon de plechtigheid, dus het is geen zuivere vergelijking. Wel fijn dus om ook nog de ervaring van Mayte te horen. Dat geeft weer een andere (en actuele) kijk op de zaak. Mijn vader wil per se geen kist bij de uitvaart, dus wij brengen mama weg voor de dienst. Maakt het weer net ff anders.

Overigens hadden wij vandaag een behoorlijk vervelend gesprek over dit onderwerp, ik heb inmiddels gekozen om me aan de organisatie wat te onttrekken. Maar dat is geen voer voor dit draadje. Heftige zaken blijven het.

Lelietje van Dalen

Lelietje van Dalen

27-09-2010 om 19:55

Rodebeuk

Misschien een vraag waarop je geen antwoord kunt of wil geven, maar ik vroeg me iets af. Je gaf aan dat je je terugtrekt uit de organisatie, maar wat ik graag wilde weten is met wie je het organiseert. In hoeverre is je moeder hierbij betrokken; geeft zij aan en volgen jullie of gaan jullie op je eigen ideeen af met medenemimg van haar voorkeuren of afkeuren. Kortom; in hoeverre is het haar afscheid van jullie of jullie afscheid van haar? Of komen deze 2 benaderingen geheel overeen? Als je dit te persoonlijk vindt om te beantwoorden, prima.
Groet, lelietje

Lelietje

Duidelijke vraag. Mijn moeder wil zich niet uitlaten over haar eigen uitvaart. Dat betekent dat wij boven met mijn vader zitten te steggelen over wat ze volgens mijn vader wel/niet wil terwijl ze gewoon beneden in de woonkamer ligt. Als ik suggereer om het te vragen wordt dat door mijn vader weggewimpeld. Vaak werkt het ook beter om te vragen waarop de verschillende gezinsleden hun voorkeuren baseren. Wat er achter ligt.
Daar zitten op hun beurt nog heel veel lagen achter, hoe ons gezin in elkaar zit, hoe hun relatie in elkaar zit enzovoort.

Toevallig zat ik vandaag nog te denken wat wil ze daar nou eigenlijk mee zeggen, dat ze er niets over wil zeggen? Ik heb haar er één keer op aangesproken toen mijn vader echt de hele tijd over dat onderwerp begon bij ons, en toen heeft ze beloofd om wel wat wensen vast te leggen. Niets van gekomen. Voor mijn gevoel heeft het er iets mee te maken dat mijn vader zich tegen haar euthanasiewens heeft verzet. Zij voelt zich nu zijn kasplantje en wil eigenlijk uitstappen. Hij bestrijdt dat ze lijdt. (Even kort samengevat). Misschien dat ze dan denkt "nou die uitvaart dat zoek je zelf maar uit".

Maar wat dat betekent dat iemand zijn eigen uitvaart niet wil regelen....echt geen idee. Ze is met haar hoofd nog helemaal bij maar kan niet meer praten, en gaat dit soort onderwerpen, en sowieso het merendeel van de contactpogingen, gewoon uit de weg.

pffff

ijsvogeltje

ijsvogeltje

27-09-2010 om 21:48

Rodebeuk (ot)

Heel veel sterkte!

ijsvogeltje

ijsvogeltje

27-09-2010 om 21:49

Lelietje van dalen

Ik heb geen tips voor je, maar wil je wel veel sterkte toewensen!

Hillary

Hillary

27-09-2010 om 22:28

Lelietje

Goh dat wist ik niet, ken ook niemand die dat gedaan heeft. Ligt misschien ook aan het crematorium. Ik zou de kinderen niet meenemen. Mijn kinderen vinden cremeren verschrikkelijk. Ze steken hiervoor hun kop in het zand, gaan naar de plechtigheid, zijn ook al 3x bij het sluiten van de kist aanwezig geweest, dochter heeft zelfs twee keer een stukje voorgelezen, dat kunnen ze. Maar ze sluiten zich af voor wat daarna gebeurt, willen ze ook niet over praten. Ze zouden ook niet mee willen denk ik. Maar die van jou zijn jonger en het is de eerste keer dus dat kun je niet overleggen.
Ja wel erg veel overlijdens helaas, je wilt ze graag beschermen, maar dat gaat helaas niet altijd. Hopen dat het nu een tijdje rustig blijft.

Bastet

Bastet

28-09-2010 om 07:09

Ik vind het wel heftig

Ik heb het weleens op tv gezien,hoe dat gaat,tot de ovendeur enzo,maar je wordt toch geconfronteerd met het best heftige vuur in die oven.Ik schrok daar best van,ik kan me voorstellen een kind misschien ook.Ik vind het persoonlijk heftiger dan een zakkende kist.
Maar ik reageer vooral om jullie,lelietje en rode beuk gewoon heel veel sterkte te wensen.
Bastet

Begrafenis (lang)

Ik denk dat alles staat of valt met de vraag 'wat zie je precies'? En dat je dat éérst moet uitzoeken...dus bel het crematorium!
Onze jongste (12 toen 11) heeft pas geleden een overlijden van de buurman van dichtbij meegemaakt. Het gaat om een buurman die samen met zijn vrouw al járen op het grootste gedeelte van onze buurkinderen past en dat al járen. Niet op onze jongste...maar omdat jongste en 1 van de oppaskinderen altijd samen zijn zodra ze in de straat zijn kwam jongste er ook erg veel. Misschien nog wel vaker dan bij d'r opa en oma, dit echtpaar heeft geen eigen kleinkinderen dus zo werden ze ook gezien door hen.Ze at er zeker 1 keer per week mee (12.00 uur) en ook na schooltijd en zelfs in het weekend waren ze er vaak. De buurman werd ziek (maagkanker) en dat zag er eerst wél goed uit. Dus het hele ziekbed hebben ze meegemaakt en toen opeens bleek het uitgezaaid en was het in 1 maand afgelopen. Zij en buurmeisje zijn de oudste van de oppaskinderen en ze eigenden zich een soort 'kindervoorlichtingsfunctie/regelaars'toe. Alle kinderen waren er erg mee bezig en betrokken. Ze maakten allemaal tekeningen en elke dag ging er 1 door de bus of werd gebracht.Toen hij écht erg ziek werd regelden ze dat er elke dag 1 of 2 van de kinderen even langs kwamen (buurman stelde dat zelf ook erg op prijs) en niet meer zodat het niet te druk werd. Ik denk dat het voor hen ook een soort manier was om ook íets nuttigs te doen te hebben zoals wij dat zelf ook hebben (ik kookte b.v.een pan soep en zette dat om de deur....andere buurvrouw nam de boodschappen mee etc.).
Toen hij was overleden kregen ze een eigen plekje bij het opbaren (was thuis) en mochten dat zelf inrichten (bloemstuk dat ze zelf hadden gemaakt, gedichten,verhalen,tekeningen natuurlijk) en ze zijn verscheidene keren wezen kijken. Eerst met ons natuurlijk en gezamelijk met alle kinderen. Maar na die keer wilden jongste en vriendin nóg een keer...en wel alleen zonder ons (oeps dat was slikken...voor ons, wel beetje eng vonden wij) want ze wilden even alleen met de buurman 'praten'. Is ook gebeurd. Bij de begavenis(kerkdienst), zaten ze pal vooraan. Bij de kinderen van dit echtpaar. Want de buurvrouw vondt het belangrijk dat ze alles goed konden zien en meekrijgen. Ze hebben ook nog wat gezegd met z'n allen (kort,héél kort, roos erop leggen en een afscheidswoord in de microfoon) 1 voor 1. Wij zaten achter onze eigen kinderen.
Op de begraafplaats idem dito. De kinderen zijn met de buurvrouw en hun eigen kinderen gebleven tot de kist gezakt was en hebben allen aarde erop gegooid. Dat laatste was best heftig , er waren ook 5/6/7 en 8 jarigen bij. Maar ze wilden het zelf. Het was heel bewust. Het was vantevoren doorgesproken en ze wisten wat er ging gebeuren. En het was 'hun' buurman en ze vonden zelf ook dat ze daar bij hoorden. Buurman was toch gek op hun? Dat wisten ze toch? En wat zou die wel niet denken als die hun daar niet zag? (ergens uit de hemel ofzo???) Pas daarna....hebben ze heftig gehuild. Buurmeisje het hardst van allemaal...gestroost door onze jongste die ook huilde maar in mindere mate.
Maar alle kinderen vonden het 'goed' zo. Afgelopen maand was buurman jarig geweest en dat wisten ze en ze zijn even naar buurvrouw geweest (was geen oppasdag) op bezoek. Dit heeft een 'band' gesmeed tussen die kinderen waar wij als volwassenen niet aan kunnen tippen. Als 1 van hen verdrietig erover is uiten ze dat als ze bij elkaar zijn...meer dan b.v. bij ons. Dat verjaardagsbezoek ook...dan overleggen de groten (buurmeisje en jongste) en die gaan naar de jongere kinderen en vragen wat zij willen en of ze mee gaan? Samen of alleen? Wat willen jullie???
Ik ben blij dat het zo gegaan is. Zo 'bewust' en zo betrokken. Geen 1 van de kinderen vondt het 'eng', ze hadden het alleen moeilijk met het idee dat hun buurman daar zo koud lag. Maar het verhaal van de ziel die dan uit je lichaam gaat...(whatever het ook is) is wel duidelijk geweest voor álle kinderen. Nu is de buurman een 'sterretje' en pas nog toen buurjongetje en buurmeisje en jongste bij mij in de auto zaten en het al enigzins donker was zei oppeens buurjongetje..." Kijk daar is buurman!" (zag ster) en ze zwaaiden vol overgave alledrie! Gewoon vrolijk....Ze hebben het 'verwerkt' lijkt het dus wel. Grotendeels dan...soms hebben ze ook nog wel verdriet erom. Het is zo stil bij buurvrouw vinden ze nu.
Succes met overwegen wat te doen.
En ik zou zeker dat crematorium nu bellen zodat je weet wat je te wachten staat en de kinderen.
groeten albana

Lelietje van Dalen

Lelietje van Dalen

28-09-2010 om 11:10

Reactie

@ijsvogeltje, Bastet en Albana; bedankt voor jullie reacties, meedenken en sterktewensen. Ik ben er nog niet uit, sowieso ga ik er niet alleen over; mijn man heeft natuurlijk ook zijn ideeën en de kinderen hebben zelf ook nog een stem. En op het moment zelf kan natuurlijk ook nog vanalles anders goed voelen dan je vooraf verwacht.
@rodebeuk; dank je wel voor je uitgebreide antwoord. Wat ontzettend moeilijk en zwaar moet dat zijn hoe het bij jullie gaat.
Hier gelukkig (?) geen echtgenote die nog een relationele dimensie aan het geheel geeft. Dat maakt het wel iets minder gecompliceerd. Behalve dan dat onze relatie met vader wel uiterst gecompliceerd is, maar goed. Mijn vader wil ook niet met ons over zijn uitvaart praten. Sowieso praat hij met ons weinig over hoe hij zijn nabije toekomst en huidige situatie ziet. Over euthanasie ligt dan wel een foldertje in huis; hij geeft aan dat hij met zijn huisarts daarover praat, maar met ons wil hij niet praten. Wij hebben in zijn hele ziekteproces van alles geprobeerd ook om mee te denken hoe bepaalde problemen opgelost konden worden, maar dat wordt nooit geaccepteerd. Als wij iets voorstellen is het belachelijk, als iemand van buiten hetzelfde doet is het zo fijn en geweldig en lief dat zo iemand meedenkt. (en wát een goed idee!!)
Erg frustrerend.
Tja, waarom wil iemand niet over zijn of haar uitvaart praten op een moment dat die gebeurtenis niet meer een abstract iets in de verte is, maar gewoon zomaar aan de orde kan zijn? In het geval van mijn vader heeft het erg te maken met onze levenslange problematische band, maar meer nog met het feit dat hij zich totaal niet neer kan leggen bij het vooruitzicht. Elke stap achteruit, elke keer dat er iets nodig is om het leven makkelijker te maken door middel van hulpmiddelen, gooit hij zijn kont tegen de krib. Denk ik. Misschien is hij zelfs wel heel erg bang voor de dood; hij komt uit een zeer enge hoek van christenen, die hij enorm afgezworen heeft, maar bepaalde vage angsten en ideeën, die er van jongs af aan ingepeperd zijn, kom je van je levensdagen niet af.
En jouw moeder; kan het ook nog zo zijn dat ze van mening is dat het afscheid met name voor de nabestaanden is? Dus dat vooral júllie je er goed bij moeten voelen en dat ze er alle vertrouwen in heeft dat jullie haar een waardig afscheid zullen geven, wat recht doet aan wie zij was?
Ik was laatst op een uitvaart van een vrouw, die de hele dag tot in de puntjes zelf had geregeld en samengesteld. Heel mooi was het, maar het was ook een beetje alsof ze een feestje had georganiseerd, waar ze zelf niet op kon komen. Snap je wat ik bedoel? In plaats dat er vóór haar iets was georganiseerd was het dóór haar. En misschien is het juist als nabestaande ook wel heel fijn om dat laatste nog te kunnen doen voor je moeder. Misschien dat je moeder ook zoiets voelt? Ik weet het niet, hoor, ik zit maar wat te denken.
Sorry, het is een enorm verhaal geworden. Sterkte in ieder geval met alles.
Liefs, Lelietje

Tihama

Tihama

28-09-2010 om 11:53

Uniek

Wel willen praten over je uitvaart is uniek, hoorden wij van de begrafenisondernemer toen ze op bezoek waren.
Mijn moeder wilde de totale regie behouden. Ik vond zelf het maken van de drukproeven voor de bidprentjes die ze wilde beoordelen eigenlijk wel erg heftig.

Wat hier ook gespeeld heeft is een discussie over crematie. Mijn vader, broer en ik leek cremeren het beste. Mijn moeder leek het daar in eerste instantie mee eens. De kinderen (4 tot en met 9 jaar) raakten er echter erg door van streek. Op een dag kwam mijn moeder met de venijnige opmerking dat zij liever begraven wilde worden, maar dat wij 'het zo nodig vonden' om te cremeren. Wij waren totaal verbouwereerd. Natuurlijk is daarna het cremeren van tafel gegaan. Het vreemde was dus dat mijn moeder emotionele weerstand had tegen cremeren, maar ze eigenlijk vond dat ze daar rationeel niet over mocht zeuren.

Mijn moeder heeft haar begrafenis tot op de komma georganiseerd. Zoals jij het zo mooi zei: een feestje waar ze zelf niet bij kon zijn. Op de begrafenis zeiden ook diverse mensen: 'ze zou tevreden zijn geweest met de kwaliteit van de catering' (ze was kok van beroep en ze heeft dus ook zelf de exacte instructies gemaakt). Maar dit is dus vrij uitzonderlijk.

Mijn vraag zou eigenlijk zijn: weet je wel zeker dat je vader gecremeerd wil worden? Veel mensen kiezen voor cremeren als ze gezond en wel zijn, maar ik denk dat het een ander gevoel oproept als je beseft dat het echt heel nabij is.

Tihama

Lelietje van Dalen

Lelietje van Dalen

28-09-2010 om 13:58

Tihama

Goeie vraag. Ik weet niet of mijn vader wel gecremeerd wil worden. Wel gevraagd, geen antwoord gekregen. Misschien moeten we maar eens een paar opzetjes maken en ze hem voorleggen, kijken of hij dan wel met een reactie komt.
Groet, Lelietje

Ik leer weer bij...

bedankt ook Tihama.

Zo'n opzetjeslijst... daar zijn wij nu ook mee bezig Lelietje.

Ik neig naar een kerkdienst. Hopsakee. Doe mij maar wat rituelen.

Hoe wij het hebben gedaan

Mijn schoonmoeder is twee jaar geleden overleden aan leverkanker. Binnen 8 weken na de diagnose was ze er al niet meer. Zij heeft onze kinderen, toen 5 en 8, heel erg bij haar eigen stervensproces en bij het cremeren en begraven betrokken. We zijn samen een mooi plekje uit gaan zoeken op de begraafplaats, zijn ook van te voren naar het crematorium geweest om daar rond te kijken, zodat het voor de kinderen niet nieuw zou zijn op die bewuste dag. Dat is voor de kinderen en mijn schoonmoeder heel goed geweest. Het afscheid kwam heel bewust en in kleine stapjes, zowel voor haar als voor ons.
Op de dag van haar overlijden heb ik zelf geholpen haar in het hospice af te leggen. Ze kon nog op haar eigen kamer blijven tot we met de kinderen langs zijn geweest. Ze lag er heel natuurlijk bij, dus voor de kinderen niet eng. Ik heb ze haar niet meer aan laten raken, ze was natuurlijk wel al koud en stijf, dat leek me een onnodig traumatiserende ervaring voor ze. Daarna hebben we haar ook verder niet meer gezien, ze wilde zelf graag de kist dicht hebben.
Op de dag van de crematie was voor de kinderen de hele procedure al van tevoren duidelijk, geen verrassingen. We zijn ook in onze eigen auto gegaan, niet in zo'n stoet. We stonden de lijkauto met oma erin op te wachten bij het crematorium, op de een of andere manier was dat prettiger voor ons dan er achter aan te rijden. De kinderen hadden zelf ook een actieve rol bij de plechtigheid, ze mochten kaarsjes neerzetten en aansteken, de foto bij de kist zetten, bloemen neerleggen. We hebben als gezin oma's favoriete liedje gezongen. Mijn man heeft een powerpoint presentatie gemaakt van foto's van het leven van oma, dat was lekker ontspannen en minder emotioneel dan een speech.
En nu is de urn begraven op het door oma en de kinderen zelf uitgezochte plekje op de begraafplaats onder een door ons zelf ontworpen steen. Erg mooi vind ik zelf.
Al met al, hoe vreemd het ook klinkt, was het voor ons een mooie tijd. Ze is veel te vroeg gegaan, ze was pas 67, maar de manier waarop we de laatste weken en de crematie hebben beleefd was mooi en intens.
Ik hoop dat mijn verhaal je kan helpen met het zo mooi mogelijk maken van deze moeilijke tijd. En dat het je helpt te bedenken hoe je het zelf zou willen. In ieder geval wens ik je veel sterkte in de komende moeilijke en verdrietige tijd. En nog een laatste bemoedigend woord: kinderen zijn zo flexibel. Je maakt je over van alles druk en uiteindelijk blijken ze er gewoon vanzelf heel goed mee om te gaan .
Engeltje

Lelietje van Dalen

Lelietje van Dalen

28-09-2010 om 22:17

Engeltje

Dank je voor je reactie. Het klinkt alsof jullie er idd een mooi afscheid van hebben kunnen maken. Fijn dat de kinderen zo betrokken konden zijn bij het afscheid.
Het is toch een rare bezigheid hier zo over nadenken en praten. Maar wel nuttig om ook ervaringen van anderen te lezen hiermee; geeft nieuwe denkrichtingen. Bedankt!

Reageer op dit bericht

Dit forum topic is gesloten, er kan niet meer gereageerd worden.