Wat doe je met rupsje nooitgenoeg?
Onze zoon is 14 jaar en heeft een probleem met geld en kan verleidingen moeilijk weerstaan. Iedere dag komt hij met snoep, koek of chips naar huis terwijl hij geen (zak)geld heeft. Wij hebben zakgeld geprobeerd maar binnen een paar dagen is alles op en gaat hij lenen (hij heeft ook weleens geld uit mijn portemonnee gestolen). Het maakt niet uit of het 5 of 30 euro is. Het brandt in zijn zak en hij moet het uitgeven. Hij heeft ook kranten gelopen, maar dit geld was ook eerder uitgegeven dan dat hij het verdiende. Hij lijkt wel verslaafd aan snoep en chocolade. Wij hebben het zelf niet in huis, want de ervaring leerde dat het dan ook binnen een dag op was. Natuurlijk hebben wij altijd gezegd dat hij het moest vragen of hij een snoepje mocht, maar toch was ineens in 1 keer het blik leeg (?). Wij zijn er daarom maar mee gestopt. Ook met zakgeld, daar zijn wij ook maar mee gestopt. Het is namelijk nooit genoeg bij hem. Wanneer het geld op is en hij van ons niets meer krijgt, gaat hij lenen bij zijn vrienden. Hij vertelt hen continu dat hij het terug betaalt, maar niet wanneer hij dat zal doen. Wij hebben al meerdere gesprekken met hem gevoerd, dat dit niet goed is. Dat hij niet moet lenen en zal moeten accepteren dat hij niet alles maar kan kopen wat hij ziet. Dat het niet goed is wanneer hij van lenen een gewoonte maakt. Wij willen hem behoeden voor later, dat hij hoge schulden heeft bij vrienden of de bank. Hij antwoord dan dat hij het niet wil, en dat hij niet naar onze zogenaamde adviezen wil luisteren. Hij lost het zelf wel op... Hij zegt ook iedere keer dat hij gaat stoppen met lenen, maar de volgende dag lijkt hij dat alweer vergeten... Wat moeten wij hier nou mee? Hoe leren wij hem met geld om te gaan en tegen zichzelf te zeggen dat hij niets kan kopen als zijn geld op is? De groepsdruk (als hij met zijn vriendjes is) helpt hier ook niet aan mee...
Reguleren
Misschien kun je proberen het wat voor hem te reguleren. Zorg dat hij thuis voldoende kan eten en daar ook zelf toegang toe heeft. Gezond eten en extra brood, koek en bijvoorbeeld pakjes noedels die hij zelf met heet water kan maken. Een puber kan een enorme hongerbui hebben. Geef hem voldoende brood en fruit en wat hij lekker vind mee.
Vraag hem ook goed door of hij niet gechanteerd wordt door die vrienden, daar kan hij mogelijk geen weerstand aan bieden maar dan is het zaak om dat te ontwarren en hem helpen zich op school te beschermen. Zonodig met de mentor.
Geef hem op zaterdag wat zakgeld waar hij wat voor kan halen voor zichzelf en verder niet.
Het kan een tijdelijk probleem zijn maar ik zou wel proberen het te ontwarren. Samen met hem. Het is voor hem ook vast geen aangename zaak.
Om leren gaan met geld...
... kan alleen als je geld hebt. Dus: zakgeld geven. Dat is namelijk, in tegenstelling tot een salaris, geld waarmee je fouten kunt maken. Kijk ook eens wat het Nibud hier over zegt.
Op deze leeftijd zijn de lessen die hij leert van zijn vrienden belangrijker dan wat jullie als ouders zeggen. Dus laat hem lekker lenen. Als hij nooit terug betaalt stoppen ze echt wel met hem geld lenen, en ze vertellen hem de waarheid, wat harder aankomt dan wanneer jij het zegt.
Ik kan me voorstellen dat je geen lekkers meer in huis haalt als hij het in een keer weg werkt, maar ook hier zal hij pas mee om leren gaan als er iets is om fouten mee te maken. Haal een keer per week lekkers in huis, leg uit dat dit voor de hele week is, en voor het hele gezin. En dat hij daar rekening mee moet houden. Zal vaak fout gaan voor het goed gaat.
Plannen, organiseren, de consequenties van je gedrag overzien, zijn allemaal vaardigheden die ontzettend moeilijk zijn voor pubers. Zoals ze hier thuis zeggen als ze weer eens iets doms hebben uitgehaald: Sorry mam, die hele prefrontale cortex ligt er nog een poosje uit!
wat heb je gedaan?
Is er sprake (geweest) van financiële opvoeding? Kreeg hij al zakgeld toen hij klein was? Jong geleerd is namelijk oud gedaan.
Hier vanaf 5 jaar zakgeld gegeven. 50 cent per week. Dan leer je ook al dat je het geld maar 1 keer uit kan geven.
Met het klimmen der jaren hoorde daar ook meer bij dat zelf betaald moest worden. Vanzelfsprekend hoorde daar ook een passend bedrag bij.
Nu zijn beide tieners heel verantwoord bezig. Ik hoef er niet bovenop te zitten. Ze sparen een deel voor later en hebben dan per maand 17.50 vrij te besteden. Daar moet beltegoed van opgewaardeerd worden, kadootjes voor jarigen gekocht worden, en af en toe iets te snoepen en voor dochter verzorging die buiten het normale valt. Kleurshampoo bijvoorbeeld.
Niet onbelangrijk ook boetes voor het te laat inleveren van bieb boeken moet zelf betaald worden en dat werkt goed. De boeken gaan nu vaker op tijd retour dan toen ik de boete nog betaalde.
Niet onbelangrijk doe het samen. Goed met geld leren omgaan kan een tiener niet alleen.
Briefje
Mijn kinderen krijgen maandelijks zakgeld en moeten daar een briefje van bijhouden: wat komt er binnen, wat geef ik uit en wat zit dus in mijn portemonnee. Dat briefje zit in hun portemonnee. Zo kunnen jullie allebei zien waar het geld heen gaat. Als ik het zakgeld geef, moeten ze het in mijn bijzijn meteen opschrijven. Als ik weet van uitgaven, zeg ik ook dat ze die meteen moeten opschrijven. Hier helpt het.
Precies andersom
Wat je nu doet, werkt inderdaad niet en dat is logisch. Hij krijgt geen geld, dus hij gaat lenen. Hij krijgt geen snoep, dus hij wil snoepen. Doe het eens precies andersom: gewoon zakgeld geven en snoep in huis halen. Wat maakt het uit dat zijn zakgeld de volgende dag op is? Het is zijn zakgeld, daarmee mag hij doen wat hij wil. Wat maakt het uit dat het snoep de volgende dag op is? Op is op, koop gewoon normale hoeveelheden.
Lenen is inderdaad een slechte gewoonte. Voor hemzelf ook niet fijn. Ik zou het op die manier met hem bespreken: het zou zo veel prettiger zijn als je niet hoefde te lenen toch. Alles doorspreken, ook snoep (hoeveel zou hij willen en waarom is dat te veel), wat zou hij nog meer willen kopen van zijn zakgeld, misschien wil hij ergens voor sparen? De knoop ontwarren dus. En hem fouten laten maken. Zakgeld is leergeld.
Interessant topic
de moeite van discussie waard maar iets in op zegt me dat het geen 'echte' vraag is.
herkenbaar
Mijn zoon geeft ook al zijn geld uit omdat hij geen spaardoel heeft. Had vroeger veel gespaard en nu. 1500 euro voor zijn rijbewijs op de spaarrekening staan waar hij niet bij kan maar al het geld wat hij sindsdien verdient is op. en de laatste tijd leent hij dus ook bij andere mensen. Hij heeft een baantje en afgesproken dat hij 1/3 vh salaris spaart voor later.. maar de laatste maanden wordt dat allemaal terug gestort en uitgegeven. Hij is 16 en ook erg veel geld aan het uitgeven bij de bekende fast food ketens. Vorige week heeft hij 15 euro uit mijn portemonnee gestolen en ben ik woest geweest. Hij is hier wel van geschrokken. Gister nam hij zijn vriendin mee uit eten omdat ze jarig was en het etentje koste 80 euro.. Ik vind dit geen normale bedragen voor een kanootje en hij is nu blut en heeft dus niks meer. Hij zal ws dus de komende week weer geld gaan lenen voor zijn nieuwe salaris komt.
Ik heb nu met hem afgesproken dat 1/3 deel vh salaris bij mij op de rekening komt zodat ik het voor hem spaar en de rest ( gemiddeld 90 euro p mond) mag hij uitgeven waaraan hij dat wilt maar dat hij probeert max 2 x p week naar de mac te gaan oid. Ik heb gezegd dat het leuker is om met vriendin naar de bios oid
Hij snapt het wel maar of het ook tot uitwerking gaat komen....
En ook ik haal extra tussendoortjes als noodles ed.. vinden ze erg lekker. Ook kant en klare salades. ipv alleen maar brood...een cup a soep werkt ook goed of een broodje bapao oid.. snel klaar en beter dan al dat snoepgoed en fastfood vd mac
Eens met Lou
Je ontzegt hem nu gewoon alles . Hij heeft geen geld . Hij krijgt geen snoep. Tja wat je thuis niet krijgt haal je op een ander. Maak afspraken met hem en duidelijke regels . En wil hij met zijn zakgeld meer snoep komen prima . Zijn geld toch . Misschien is het al minder dat hij thuis al eens iets te snoepen krijgt . Woe eet er nu eens niet wat lekkers . En zeg dat hij het niet meer in zijn hoofd haalt te lenen . Als hij iets wil dat hij het dan eerst komt vragen .
