'Schaamte' over je ex?

Haha ja....

Herkenbaar. Nou ja, ik dacht ook weleens: met deze man kan ik een professionele carriere wel op mijn buik schrijven. Niet mee te vertonen.
Ook door de gerichtheid op ' foutjes' die van mij natuurlijk.
Maar als je een paar kinderen hebt die net zo fout de plank kunnen misslaan dan heb je geen keus. Het is. Wat ongemakkelijk, maar het went.

Maar...

Ik kan ook nog steeds heel erg van mijn exman genieten. Als ik het plezier zie en de trots in zijn ogen als we bij de diploma uitreiking van zoon zijn. Of als we dochter ophalen van schoolkamp en hij voor het eerst voorgesteld wordt aan leerkrachten van haar speciaal onderwijs. Dan weet ik weer waarom ik met deze man getrouwd bent en dat we beiden deze kinderen zo gewenst hebben en dat ondanks het gedoe wij een gezin zijn ook al leven we apart.

moeilijk maar begrijpelijk

'Hij kan het gewoon niet aan om haar haar eigen fouten te laten maken en straalt niet uit dat hij vertrouwen in haar heeft.'

Misschien is het niet zozeer een kwestie van gebrek aan vertrouwen in haar (persoonlijk), maar een gebrek aan vertrouwen in 'een product van hem'. Soms zijn ouders zo bang dat hun kind ongelukkig wordt, dat het heel moeilijk is om dat los te laten. Juist als ze zelf een aandoening hebben, zoals ADHD of autisme, willen ze hun kind behoeden voor de 'fouten' die ze zelf gemaakt hebben en de problemen waar ze zelf tegenaan gelopen hebben. Op dat moment beseffen ze niet dat opvoeding daar helaas niet heel veel tegen doet (ook 'goed opvoedende ouders' hebben kinderen met ADHD of autisme), dat de tijden nu anders zijn dan in hun jeugd en dat het kind geen 100 % kopie is van henzelf. Verstandelijk snappen ze dat wel, maar de angst neemt het toch steeds weer over.

Blijft moeilijk

Je kunt je ex niet zomaar veranderen. Maar hier doe ik wel moeite om het, net als bij mijn kinderen, herhaald en concreet, uit te leggen. Met social stories uit de familie en uit zijn eigen leven. Maar het blijft een dingetje. Dus ik hoor het dan maar even aan en leg dochter uit dat vader heel veel van haar houdt en haar het beste gunt maar dat dat beste voor hem een idee is van de werkelijkheid en daar past dochter niet naadloos in. Dochter gaat haar eigen weg. En heeft haar eigen mogelijkheden en kansen. Het gaat erom haar die ruimte te geven en haar daarin zelf te laten kiezen en dat te steunen.
En dochter adviseer ik om die ruimte zelf te nemen en zichzelf daarin te steunen als vader dat niet kan.
Het leidt er hier toe dat kinderen hun vader dan een tijdje vermijden tot de actualiteit wat weggeebt is. En meestal legt ex zich er wel bij neer.
Ondertussen zoek ik dan naar momenten om het contact weer te herstellen. We gaan samen een keer koffiedrinken of bij vader eten. Er zijn ook altijd andere momenten die je dan weer aangrijpt.
Het is niet anders want anders blijft ex monomaan zijn wens op de kinderen dwingen tot hoogoplopende conflicten en dat is onaangenaam.
Ik betrek ex er wel in maar laat de keuze beslist niet aan hem over. Ik steun hem wel als hij de kinderen steunt. En ik geef hem aan wat hij kan betekenen.

Zo herkenbaar

Mijn ex heeft een andere problematiek, maar dit is zeer, zeer herkenbaar. Op de plaatsen waar hij zich "onmogelijk" gedraagt, weten ze wel dat we gescheiden zijn en dat is maar goed ook, anders zou ik onder de tafel kruipen van schaamte. Maar het zijn alleen die gesprekken met hupverleners en school waar ik me voor hem schaam. Hij vertelt de specialisten doodleuk dat ze prutsers zijn (in iets sterkere bewoordingen en op zeer luide toon) omdat de uitslagen hem niet welgevallig zijn. Daarna biedt hij zijn excuses aan om dan in iets fatsoenlijkere bewoodingen exact hetzelfde te zeggen. Je kunt maar beter proberen je schouders op te halen. Sommige gesprekken doe ik tegenwoordig alleen.

Ik erken trouwens meteen dat een deel van zijn aantrekkingskracht lang geleden was dat hij een mening over dingen had. Alleen was die mening toen nog onderbouwd, realistischer en een stuk genuanceerder.
Verder schaam ik me niet, hoor. We hebben ook goede jaren samen gehad maar daarna zijn zijn minpunten helaas uit de hand gelopen. Dat is niet mijn verantwoordelijkheid.

Emine

Dat vind ik nogal horkerig van de psycholoog hoor, dat kun je ook heel anders brengen! Op het moment dat je al aan het modderen bent, heb je je heus al gerealiseerd hij NIET het neusje van de zalm is, maar dan zit je ondertussen volop in een giftige relatie met zo iemand.
Toch moet ik zeggen er voor mij ook een botte psycholoog nodig was om mij de ogen echt te openen. Die zei doodleuk: je moet het (fysieke en mentale mishandeling) gewoon accepteren, want hij gaat echt niet veranderen. Toen ik zei dat toch niet mogelijk was, realiseerde ik me pas dat de situatie niet meer te redden was en dat ik weg moest. Ik ben die man zo dankbaar!

Oh.. jaa!

Mijn ex komt op vreemden over als een intelligente en welbespraakte man. Dat hij een psychische stoornis heeft en een verstoord wereldbeeld merk je echt niet op het eerste gezicht. Dat levert nare situaties op. Zoals als in onze mediation-tijd, toen de mediator mijn verhaal niet wilde geloven (alle hexen waren getrouwd met een autist, nietwaar Ad?). Ex vertelde bij mediator aan tafel dat de directeur van de basisschool van zoon hem als verantwoordelijke vader had benaderd, omdat zoon een probleem in de klas zou hebben. Ik ben de volgende dag nog bij de directeur langs geweest (want als het verhaal klopte zou het erg zijn) maar die keek heel verbaasd. Ja ex was bij hem langs geweest met een bral-verhaal, maar hij had hem zeker niet benaderd..

Nu had ik de mazzel dat die directeur onze situatie kende, dus het werd niet al te pijnlijk. Maar ik heb later nog situaties genoeg gekend waarbij ik zou willen dat mijn ex een bord om zijn nek had hangen met een waarschuwing.. vooral wanneer onze kinderen er ook bij waren. Bij een bijeenkomst op de middelbare school (inmiddels) tegen de mentoren staan oreren over zijn (vermeende) opleiding tot arts, waar hij nu mee bezig zou zijn..

Kinderen weten het, maar vinden het moeilijk om met dergelijke genante situaties om te gaan. Willen papa niet voor het hoofd stoten, dus ze proberen maar situaties te vermijden waar ex hen voor schut zou kunnen zetten met zijn gedrag. Soms kan het toch niet anders, bijvoorbeeld bij een diploma-uitreiking. Dat betekent dat er bij hen (en bij mij, plaatsvervangend) zo'n avond een spanningsveld hangt. 'Als het maar goed gaat'. Het blijft lastig..

genant

Ja, of hilarisch. Buurvriendin heeft nog een hele tijd gelooft wat ex haar wijsmaakte dat we gingen scheiden omdat ik iemand anders had en die ontving ik thuis bij mijn ouders waar we tijdelijk woonden.

Hier ook een aura van charmante intelligentie. Ik had een informatiegesprek aangevraagd voor ex toen bij dochter asthma geconstateerd werd. Zelf was ik inmiddels gepokt en gemazeld in die verhalen over huisstofmijt, gladde vloeren, luchten, speciale matrashoezen e.d. maar het leek me handig als ex het nou ook eens van een ander hoorde die hij als meer gezaghebbend zou kunnen zien. Nou ja, die verpleegkundige voor de instructie bleek niet beschikbaar en bovendien kreeg ik zelf een preek van de arts omdat ex beweerde dat ik rookte en dat dochter daarom asthma had. En zo zijn er dan van die verhalen waardoor mensen toch een heel ander beeld bij jou krijgen.

Omdat de huisarts de zaak veel beter snapte heb ik het aanbod om dochter in het ziekenhuis op de poli bij te houden direct afgeslagen. Huisarts was ook zelf expert in ashtma en allergie, daar hadden we hem op uitgekozen.

het kan ontzettend mis gaan

Mijn ex heeft geen diagnose, de kinderen wel, maar als daar al sprake van zou kunnen zijn, dan zal die diagnose er nooit komen, want het ligt aan een ander en niet aan hem. En eigenlijk doet het etiketje er niet toe. Het is gebeurd.

Ook in zijn gedrag speelt stelligheid een grote rol. En conclusies waarvan je denkt: hoe verzin je het! Het liep soms echt uit de hand. Bij ons is dat uiteindelijk verschrikkelijk mis gegaan ook al was ik toen allang gescheiden. Met name de kinderen zijn hier heel erg de dupe van geworden en er ging een beerput open waar we nog steeds akelig van zijn.

De kromme tenen heb ik zeer vaak meegemaakt. Ik weet niet of dat door het a-woord komt of dat er meer aan de hand is. Het kan me ook niet schelen, gebeurd is gebeurd en ik kon er niets tegen doen. En het trof vooral de kinderen. Tijdens mijn huwelijk en ook erna, want ja, je blijft ouders van je kinderen. En je wordt verondersteld samen te komen opdraven als het de kinderen betreft. Ik kreeg soms zulke kromme tenen dat de nagels bij wijze van spreken in mijn zolen stonden. En maar duimen dat de ander het door had. Wat helaas niet altijd gebeurde en wat met name voor de kinderen heel erg schadelijk is geweest. Maar ook voor mij.

Arawen noemt het bralverhalen. Dat is precies de term die ik ook gebruik. Met de meest onvoorstelbare stelligheden die aan alle kanten rammelden maar waar je geen speld tussen kreeg, en ook leugens en andere streken, waarbij (en dit ontdekte ik pas jaren na de scheiding) vreemdgaan waarschijnlijk nog één van de minder erge feiten was. En hij wist vaak zoveel mensen om te tuin te leiden, zelfs zo erg dat ik vaak de schuld kreeg van de gevolgen. Ook AnneJ komt met heel herkenbare voorbeelden. Maar je kunt geen afstand nemen want je deelt kinderen met deze persoon.

Pas achteraf drong het tot me door hoe erg het was. Wat ik jaren geleden ook "tenenkrommend" noemde, of een te grote stelligheid, of te zwartwit denken, bleek eigenlijk gewoon keihard neer te komen op grootspraak, leugens, feiten verdraaien, beloftes die niets waard bleken, fantasieverhalen waarin hij altijd de held en redder was, ook diefstal, zelfs binnen het gezin maar dit ontdekte ik pas later, vreemdgaan en mogelijk zelfs een verslaving (seks?) waarin veel geld verdween.
Naar buiten toe probeerde hij jarenlang zich te presenteren als superman. Superpapa. Naar school. Naar de buurt. Naar de clubjes van de kinderen. Naar zijn werk. Vanwege zijn charisma maar ook zijn passief-agressieve houding kwam hij er vaak mee weg. Ik heb bijvoorbeeld heel lang gedacht dat hij een hoge functie had in een bedrijf maar onderbetaald werd, terwijl hij in feite laaggeschoold werk bleek te doen, hoorde ik jaren later van een ex-collega.

Later realiseerde ik me dat dit vooral kwam door een combinatie van trots en van angst om te falen. Maar het had echt extreme vormen aangenomen.

Sommigen hadden hem door. En dan werd ik er op aangesproken, want ze keken wel uit hem er op aan te spreken. Zo moest ik in de verdediging waarom hij 'm smeerde terwijl hij mee was als begeleider op schooluitjes. Ik werd door een collega geconfronteerd met verbaal agressief gedrag van mijn man terwijl ik daar toch echt buiten stond, maar ja, bij mijn man kon hij niet terecht, dan kreeg hij de wind van voren. Ik moest me naar familie verantwoorden voor wangedrag of bralverhalen tijdens visites.

Maar meestal wist hij zich er uit te praten door mij zwart te maken naar de anderen toe, en de anderen werden weer zwartgemaakt bij mij. Het overtuigde veel twijfelaars. Het verwarde mij, ik zag, rook, voelde en proefde dat het niet klopte maar kon het niet onder woorden brengen. Achteraf noem ik dit "mindfucking". Er schijnt zelfs een officiele term voor te zijn, ontdekte ik een paar jaar geleden: "gas lightning", ofwel zo gemanipuleerd worden dat je aan je eigen gezonde verstand gaat twijfelen.

Tot hij na mijn scheiding zijn masker niet meer op kon houden en uiteindelijk met een daverende klap door de mand viel, min of meer "en plein publique". Heel erg triest, ik wens het niemand toe, laat dat duidelijk zijn! Maar voor de kinderen en voor mij is het wel een ommekeer geweest. Hoewel bepaalde mensen op OO en in the real world graag denken dat wij gemene vrouwen dan wel de hex zullen zijn, voel ik me sindsdien niet meer aangesproken door de mensen die menen dat niet die arme mannen (autist of niet) maar die valse (h)exvrouwen de aanstichters zijn van al het kwaad. De waarheid was in ons geval te duidelijk. Opeens was ik niet meer de (h)ex die de kinderen gebruikte om haar ex zwart te maken, die overbezorgde moeder of gefrustreerde vrouw die alleen maar naar anderen wees maar nooit naar zichzelf keek (ze moesten eens weten dat juist dat naar mijzelf kijken hem die ruimte gaf) maar een vrouw, ex en moeder die als een soort cassandra wel degelijk doorhad dat het daar allesbehalve goed ging en nu eindelijk, na jaren, gelijk kreeg, en nog meer gelijk dan haar zelf lief was.

Voelde ik me triomfantelijk? Voelde ik leedvermaak? Nee, integendeel, het was afschuwelijk, ook al waren door deze klap meteen ook alle verhalen over mij de wereld uit. Je blijft stiekem toch hopen dat het meevalt. Maar er waren alleen maar verliezers. Dit wens je geen mens toe. Mijn kinderen waren het grootste slachtoffer. Zij verloren eigenlijk hun vader terwijl die nog leefde. Hun vader bleek niet de vader te zijn die ze dachten. Ze hadden wel veel meegemaakt met hem, en ik bleef hem maar de handen boven het hoofd houden ("het is toch je vader"), ze verzwegen zelfs gebeurtenissen voor me, maar dat het zo erg was, wisten ze niet. Ik ook niet. Ik wist dat het niet goed ging, ik maakte me zorgen, voelde me machteloos maar het was nog erger dan ik wist.

Ik heb ook het contact met mijn ex altijd geprobeerd goed te houden want een goed nahuwelijk is in het belang van de kinderen en dat betekent dat je wel eens water bij de wijn moet doen. Maa het minste beetje door mij geuite twijfel werd ook meteen van tafel geveegd. Onderwijzers willen dit soort dingen niet horen want dan worden ze gedwongen partij te kiezen. Zorgverleners, in dit geval de autibegeleiders van de kinderen, waarschuwden mij dat ik de vader van de kinderen beter niet moest zwartmaken of verweten me overbezorgdheid. En wat kun je dan nog? Achteraf betwijfel ik of dat goede nahuwelijk wel haalbaar was in deze situatie, gezien de situatie, maar had ik een keuze? Ik stond met mijn rug tegen de muur.

Geen leedvermaak dus. Ik ben wel opgelucht dat er zoveel getuigen waren. Anders was ik zelfs aan dit van zijn voetstuk vallen gaan twijfelen. En in één klap zagen alle andere betrokkenen opeens alles in de juiste verhouding. Hoe de zaak werkelijk erbij stond, al jaren lang.

Wat de psych van Emine zei, herken ik wel, alleen was het vooral ikzelf die me daarmee confronteerde. Maar ik zocht, mede vanuit mijn eigen lage zelfbeeld, de schuld bij mezelf, iets dat mijn ex natuurlijk erg goed uitkwam. Ik bleef ook , zelfs na de scheiding, tegen mezelf zeggen "je moet niet overdrijven, het valt waarschijnlijk wel mee en jij bent ook niet perfect".
Ik denk ook dat het verbijstering is. Ongeloof. Bij elk soort tenenkrommend gedrag (en nog veel meer) dacht ik: "Ik beeld het me in, dit kan niet echt zijn, ik zal het wel verkeerd zien." En ook zijn verschrikkelijke woede-aanvallen: "Zie je wel, ik heb hem beledigd/gekwetst." En de mooie beloftes waar ik toch weer in stonk. En niet alleen ik. Ook onderwijzers, werkgevers, de buurt (terwijl ze hem toch regelmatig tegen ons hebben horen schreeuwen, dat kan niet anders), en zelfs de psychiaters van de jeugd-ggz die later (alsnog) de autismediagnose voor de kinderen deden. Achteraf realiseer ik me: ik ben niet de enige die er in trapte. Als zelfs een psychiater er in trapt, iets waar later wel met excuses op is teruggekomen, is er toch meer aan de hand dan een onzeker vrouwtje dat zich makkelijk omver laat blazen.

En pas achteraf besef je hoe heftig het allemaal was.

Maar je kunt er niks tegen doen. Want als ouders hoor je allebei betrokken te zijn bij je kinderen. En als er eentje protesteert wordt die gelijk verdacht van (h)exerij. En daar sta je dan.

Uitvergroot

Ik heb zelf het idee dat allerlei ' normale' fenomen uitvergroot worden. Iedereen maakt een inschatting van situaties en van de positie van anderen. Daarbij vul je de witte plekken in met je ervaringen en intuitie. Omdat mensen met autisme daar niet zo sterk in zijn en vaak alles moeten beredeneren of niet goed kunnen wegen en details uitvergroten krijg je ' verzinsels' die doorzichtig zijn of standaard maar niet op de werkelijke situatie slaan.
Zoals ex ervaarde dat de scheiding uit de lucht kwam vallen, zo kwam hij ook tot de conclusie wat iedereen zegt dat er dan wel een ander in het spel zal zijn. Teveel onzekerheid kan hij niet aan dus wordt dat overschreeuwt met stelligheid en egokwetsing wordt voorkomen door naar de ander te wijzen.
Allemaal normale menselijke fenomenen maar in autisme weer eens extreem.
Ik zou het dan ook geen ' liegen' maar ' confabuleren' noemen.
Niet dat ik van alles wil goedpraten maar ik zie vaak dat mensen met autisme slecht gedrag van anderen, ja echt wij gedragen ons allemaal weleens slecht, overnemen omdat ze concreet zien dat het een duidelijk effect heeft. Concreet goed gedrag en concreet slecht gedrag is duidelijker dan een genuanceerd verhaal. Of dat niemand ze uit kan leggen dat anderen dat ook wel doen maar die komen er mee weg omdat ze het net even beter timen of corrigeren.

Moeilijk

Dank voor je uitgebreide verhaal, Nu Even Zonder. Echt, een 'feest' van herkenning.. het jezelf in bochten wringen om er voor te zorgen dat hij anderen niet kwetst.. de heldenverhalen.. Mediation is in ons geval dus mislukt en we zijn voor de rechter gekomen. Beiden een advocaat, waarbij ex ook zelf een stuk van zo'n 10 pagina's geschreven had. Waarin hij vertelde over onze oudste, die geestelijk en lichamelijk gehandicapt geboren zou zijn. Onze jongste, die hoogbegaafd zou zijn. En ik, die borderline zou hebben. Hij had er zich al die jaren als Held tussendoor gelaveerd.

Nu hadden wij de 'mazzel' dat zijn gedrag onderdeel bleek van een veel groter psychiatrisch probleem, waarvoor hij al uitgebreid bij de GGZ in behandeling was. Zat ook al vele jaren in de WAO terwijl ik al jaren een goede baan heb bij dezelfde werkgever. De rechter kon er dus doorheen prikken. Het werd een weekendregeling en niet het co-ouderschap dat hij wilde.

Ik ben overigens nooit echt boos op hem geweest, hoeveel verdriet hij mij en de kinderen ooit gedaan heeft door zijn gedrag. Het medelijden overheerste meestal. Tenslotte is hij ziek. Nu, nu we al zo lang uit elkaar zijn, wordt ik wel eens boos. Als hij weer eens iets doet of zegt waarmee hij de kinderen kwetst. De oudste, destijds een tiener, heeft te veel meegemaakt om hem nog te geloven. Heeft mog maar sporadisch contact met vader. De jongste was toen nog kind en is nu een tiener. Die wil de verhalen nog wel geloven. Ik houd mijn hart vast voot het moment dat zijn ogen open gaan. Dan zal ik de scherven moeten ruimen.

Nu Even Zonder, ik merk wel aan de lengte van je verhaal hoe hoog alles nu nog zit en dat merk ik bij mezelf als ik dit typ ook. De schade is groot en het litteken zit diep.

Pubermoeder; het is geen liegen, het is hun waarheid. Anne J had daar een mooi woord voor. Ik heb in de eerste klassen middelbare school het verhaal (vertrouwelijk) vertelt aan de mentor. Met het verzoek mij als eerste aanspreekpunt te houden als er iets was. Hadden ze alle begrip voor. Inmiddels zit zoon in de bovenbouw en doet t goed. Contact meylt school is dan ook niet meer zo nodig. Oudste is inmiddels volwassen.