Robert Vuijsje over schoolkeuze zoon
Gisteren in Het Parool een actueel stuk over het leidende schooladvies en de score op de objectieve Cito toets met een terugblik op zijn eigen schooltijd. De verwachting van de meester heeft een belangrijk effect op de leerling. Dat de zoon van Vuijsje ondanks de te lage verwachtingen toch goed scoort, maakt hem misschien juist bij uitstek een gymnasiumkind. https://www.parool.nl/amsterdam/robert-vuijsje-over-schoolkeuze-zoon-hij-twijfelt-of-ik-een-vwo-kind-ben~a4598996/?hash=26e226fe2bb26d3defaba6f6e1bf25e0bbcdbeb6
(Omdat het een plus artikel is, heb ik hieronder de integrale text gekopieerd)
Ondanks zijn hoge Cito-score kan de zoon van schrijver Robert Vuijsje na de zomer niet naar zijn voorkeursschool, het Barlaeus Gymnasium. Reden: de meester durfde het niet aan.
Vorige week zat ik met meester Tim na schooltijd in een klaslokaal. Het was een lokaal in dezelfde school als die waarop ik zelf heb gezeten, in een zijstraat van de Beethovenstraat, tot ik precies vijfendertig jaar geleden naar de middelbare school ging. We zaten hier voor topoverleg over de middelbare school van Sonny, mijn oudste zoon.
Maar eerst: wat is er veranderd in die vijfendertig jaar? Toen ik acht jaar geleden voor het eerst weer het schoolplein op liep van mijn lagere school, nu basisschool geheten, dacht ik: er is bijna niets veranderd.
Ik herkende zeker vijf leraren die hier al werkten toen ik de school verliet na de zesde klas, nu groep 8 geheten. Eerst dacht ik: hoe kan dat? In mijn beleving zaten die vijf leraren destijds tegen hun pensioen aan, ze moesten dik in de vijftig zijn geweest.
Rekenen
Ik begon te rekenen: als zij bijna dertig jaar later nog steeds op deze school werkten, hoe oud waren ze dan toen ik ze voor het laatst zag? Ze moeten eind twintig zijn geweest - bijna twintig jaar jonger dan ik nu ben, zeg maar. In mijn hoofd rekende ik verder: wanneer ik als twaalfjarige dacht dat iemand van 28 bijna met pensioen ging, hoe oud zullen kinderen nu dan denken dat ik ben?
Rekenen, dat was een dingetje in de tijd dat ik zelf op deze Montessorischool zat. Ik hield niet van rekenen, dus ik deed het niet. In mijn tijd heette de leraar niet Tim, we noemden hem Meneer Smit.
Ik kan me herinneren dat hij me één keer een rekenopdracht gaf, in de zesde klas. Een uur later gaf meneer Smit me de rekentoets terug en zei: "Mavootje." Aan Cito-toetsen deden ze in die tijd niet op deze school. Nadat je drie jaar bij een leraar in de klas had gezeten, besliste die zelf wel welk schooladvies een leerling kreeg.
Een vwo-kind
Ik kreeg een vwo-advies en meldde me aan op het Barlaeus Gymnasium. En daarna was ik automatisch een leerling van die school. Ik geloof niet dat er wachtlijsten bestonden. Zonder te kunnen rekenen kwam ik de eerste drie jaar door, waarna ik alle exacte vakken kon laten vallen en koos voor Gymnasium-A.
De laatste vijf jaar, waarvan de zesde klas twee keer, was ik op het Barlaeus onder vrijwel permanente invloed van softdrugs, net als al mijn vrienden.
Vandaar dat ik altijd heb gedacht: zo moeilijk kan het niet zijn geweest, als wij het allemaal hebben volbracht in halfcomateuze toestand. En dat was waarom ik hier nu na schooltijd met meester Tim in een klaslokaal zat.
In vijfendertig jaar is er toch iets veranderd. Over een vwo-advies wordt nu gesproken in bijna religieuze termen, alsof het alleen is weggelegd voor elfjarige studiebollen die nooit buitenspelen en alleen maar boeken lezen. Van die ouderwetse papieren boeken.
Zoals mijn zoon Sonny zei: "Tim weet niet zeker of ik een vwo-kind ben." Alle leerlingen op Sonny's school weten: als je geen vwo-kind bent, is er toch iets mis met je.
Zoals meester Tim zei: "Vwo durf ik niet aan voor Sonny."
Zoals ik zei: "Nou, ik durf het wel aan."
Een van die ouders?
Natuurlijk dacht ik terwijl we in het klaslokaal zaten: ben ik nu een van die ouders geworden? Een van de vaders die langs het voetbalveld staat uit te leggen dat zijn zoon de nieuwe spits van Ajax wordt? 'Alléén Jayden, níet overspelen, die anderen kunnen er allemaal geen klote van!'
Een van de ouders die hemel en aarde bewegen om te voorkomen dat hun kind de vernedering moet ondergaan van een lyceum delen met havisten in plaats van een categoriaal gymnasium bezoeken?
Een van de ouders die vindt dat hij voor zijn kinderen een plek mag opeisen op het Barlaeus Gymnasium omdat hij daar zelf op heeft gezeten?
Een van die ouders was ik dus geworden. In maart kreeg Sonny zijn schooladvies: havo-vwo. Meester Tim dacht dat Sonny wel de potentie had voor vwo, maar zijn resultaten lieten het niet zien. Sonny moest twaalf scholen opgeven.
Barlaeus
Zijn eerste keuze was het Barlaeus geweest, alleen kon hij zich zonder vwo-advies niet aanmelden voor een gymnasium. Begin april kregen we de uitslag van de loting: Sonny was geplaatst op een prima school in Zuid, niet ver van zijn huis, waar hij na de brugklas havo of vwo gaat doen.
En toen volgde eind april een evenement waarvan ik de planning nog steeds onbegrijpelijk vind: de Cito-toets. Dit is dus de volgorde: eerst schooladvies, dan plaatsing op een middelbare school en ten slotte, wanneer aan die middelbare school niets meer valt te veranderen, half mei de uitslag van de Cito-toets.
In het klaslokaal zat ik vorige week tegenover meester Tim met een triomf waar ik in feite niets meer aan had: de Cito-toets wees uit dat Sonny een vwo-score had gehaald.
En bij het lotingsysteem van de gemeente Amsterdam had hij een gunstig lotnummer waarmee hij op het Barlaeus zou zijn geplaatst.
Ik vertelde meester Tim: welke talen ik spreek, hoe ik schrijf, hoe ik naar de wereld kijk, wie vijfendertig jaar later nog steeds mijn beste vrienden zijn - het is allemaal gevormd op het Barlaeus. Het is een cruciaal schakelpunt in het leven van een kind. Met de school waar Sonny heen gaat na de zomer is niets mis. Alleen is het geen Barlaeus.
Te weinig gymnasia
Ik zie twee problemen in de huidige situatie. Ten eerste: Amsterdam heeft te weinig gymnasia. Of te veel vraag naar gymnasiumplekken, dat kan ook.
Van de zevenenhalfduizend achtstegroepers in Amsterdam zijn er zo'n zestig niet geplaatst binnen hun top 5 van scholen. De ouders van ongeveer twintig kinderen maken actief bezwaar.
Het gaat vooral om kinderen die zich hadden aangemeld voor gymnasia. De ouders van deze kinderen, een hoogopgeleid gezelschap met de nodige juridische kennis, hebben een praatgroep slash actiecomité opgericht om hun kind alsnog op een gymnasium te krijgen.
Op het Calandlyceum in Osdorp is in de vwo-klas nog genoeg plaats, maar op het Barlaeus hebben ze een wachtlijst van honderdvijftig kinderen. Te veel mensen willen dezelfde begeerde gymnasiumplekken.
Ten tweede: drie jaar geleden is de Cito-toets verplaatst van februari naar april, mede omdat de Cito-obsessie uit de hand liep. Rijke ouders konden zich bijlessen veroorloven om hun kinderen te drillen voor de Cito-toets.
Niet eerlijk
Dat is inderdaad niet eerlijk. Het oordeel van de leraar moest weer centraal staan. Alleen heb ik de laatste jaren te veel verhalen gehoord - vaak betrof het kinderen van wie de ouders of grootouders niet in Nederland waren geboren - over leerlingen die door hun leraren te laag werden ingeschaald.
De moeder van Sonny werd geboren in Brazilië, maar dat speelde hier geen rol, denk ik. Meester Tim maakte een eerlijke inschatting over de potentie van zijn leerling.
Zijn moeder en ik schatten die potentie hoger in. En vorige week konden we dat doen met de uitslag van zijn Cito-toets in handen. Heel graag had ik de uitslag van die objectieve toets in maart al willen hebben.
Schoolwissel na brugklas goeddeels onmogelijk
Vandaag in het Parool: wie in de eerste blijft zitten op een gymnasium heeft in Amsterdam het nakijken. Vind dan maar eens een plek op een andere school. Ook in de loting teleurgestelde kinderen proberen in het tweede jaar alsnog op de door hen beheerde school te komen. Net alleen het lotingscircus zorgt voor veel stress, honderden kinderen zoeken nu nerveus naar een nieuwe school voor de zomervakantie begint.
Honderden?
Ik lees:"Er zijn ongeveer 100 kinderen die deze maand een plek op een andere school in Amsterdam proberen te bemachtigen"
wake up call?
Misschien is dit artikel dan een wake up call voor sommige ouders om juist NIET voor een categorale school te kiezen. Mocht je kind het eerste jaar onverhoopt niet halen, dan heb je er niet nog meer problemen bij. Zo heeft een lyceum/scholengemeenschap ook voordelen.
Mia9
Die ‘circa honderd’ die genoemd wordt, slaat enkel op de kinderen die in de eerste klas van een categorale school blijven zitten en een nieuwe school moeten zoeken.
Daarnaast zijn er kinderen die uitgeloot waren en proberen alsnog naar de favoriete school (of schooltype gymnasium) willen. En kinderen die ongelukkig zijn op de school die ze kozen en waar ze zitten en willen wisselen.
Daarnaast zijn er ook nog de verhuizers, die worden niet genoemd maar ook zij moeten een school vinden in Amsterdam. Bijvoorbeeld de kinderen van de nieuwe PvdA wethouder Sharon Dijksma. Er is nog wel iets te kiezen: “En er is ook altijd wel ergens plek. De brede scholengemeenschappen in Nieuw-West, Zuidoost of in Noord zijn niet vol.”
De boodschap van de geciteerde rectoren in het artikel is helder: ‘kies niet voor categoraal onderwijs want als je het haalt dan ben je niet welkom op onze school’
Bijzonder is dar cherry picking bij toelating van kinderen door scholen toegegeven wordt en vergoelijkt. Het Gerrit van der Veen is een zgn DAMU school voor dans en muiektalent maar zij hebben meer ‘gewone’ klassen dan deze profielklassen.
Correctie
“want als je het NIET haalt”
Waarom
praten ze hier over zittenblijven terwijl ze afstromen bedoelen?
altijd plek
“En er is ook altijd wel ergens plek. De brede scholengemeenschappen in Nieuw-West, Zuidoost of in Noord zijn niet vol.”
Ik ben het daar wel mee eens. Als je in Amsterdam komt wonen en je hebt een kind dat naar 2VWO gaat, dan kun je niet verwachten dat er sowieso een plek is op de school van jouw eerste voorkeur. De populaire scholen zitten tjokvol, dan moet je dus een andere school zoeken en ja, dan moet je kind naar het Calandlyceum in Osdorp in plaats van het Vossius in Oud-Zuid.
Gaat je kind niet dood van.
Gerrit van der Veen vind ik wel een rare kwestie. Eerst doen ze alsof ze Heel Speciaal en Heel Anders zijn dan andere scholen met hun gezang en gedans, maar door het huidige systeem krijgen ze ook kinderen die dat niet willen. Dan kunnen ze dus ook (als ze plek hebben) in het tweede jaar kinderen toelaten die daar wat minder mee hebben.
Triva
“Waarom praten ze hier over zittenblijven terwijl ze afstromen bedoelen?”
Het is en / en: zittenblijven in de eerste klas van de categorale scholen mag niet dus moet je afstromen naar een andere school. Daarnaast is het aantal zittenblijvers in de 2e klas flink toegenomen. Daardoor is er in de 2e klas geen ruimte voor zij-instromers die heek graag in de 2e klas alsnog naar het gymnasium waarvoor ze het jaar daarvoor zijn uitgeloot.
Het aantal afstromers van een bepaald gymnasium is 14. Maar dat betekebr niet 14 kinderen minder in de 2e klas. Het aantal zittenblijvers in de 2e klas is namelijk 15. De voor deze school uitgelote kinderen die alsnog heel graag naar dat gymnasium willen krijgen dus opnieuw ‘njet’ te horen. Want er is geen ruimte in de 2e klas. Het systeem loopt mede vast omdat de zittenblijvers geen alternatief vinden en daarom blijven zitten waar ze zitten.
Overigens is het technisch gezien geen afstroom aks je van 1 gymnasium naar 2 atheneum gaat - het is allebei vwo. Maar in Amsterdam is het voor een aantal kinderen na gymnasium havo of een atheneum buiten de stad.
nee
Het is gewoon een niet passende kop. In welke wet staat dat je niet mag blijven zitten in de brugklas van een categoraal gymnasium?
Triva
Klopt, dat je niet mag blijven zitten in de eerste klas staat in de schoolgids en niet in de wet.
Maar het stuk ziet niet alleen over zittenblijven (en afstroom) in de eerste klas, ook over de tweede klas. Kinderen blijven nl ook zitten in de tweede klas gymnasium omdat ze geen atheneum (of havo) in de stad kunnen vinden die hen toelaat. Terwijl er tegelijk kinderen in de rij staan die voor de eerste klas voor het gymnasium zijn uitgeloot en in de 2e klas alsnog graag willen instromen.
Kortom, dat grote lotingscircus creëert een mismatch die ook na de brugklas doorwerkt en zichtbaar is doordat nu ook wachtlijsten en lotingen zijn voor de 2e klas. Alleen enkele schoolbestuurders noemen de centrale loting nog immer misleidend ‘matching’.
zo ga je toch niet met kinderen om?
En ook op dit vlak ligt de invloed bij de schoolbesturen.
Waarom moet zittenblijven direct afstromen betekenen? Ik weet dat dat inmiddels op veel scholen de gewoonte is, maar ik vind het een slechte keuze. Als scholen de leerling centraal zouden stellen, dan zou afstromen in ieder geval geen automatisme zijn.
De overstap naar het VO is voor veel leerlingen gewoon groot. Zelfstandig werken, plannen, huiswerk maken, leren leren. Dat gaat soms met vallen en opstaan, dat proces heeft tijd nodig. Ik lees hier dat scholen vertellen dat ze hun leerlingen al rond de kerstvakantie vertellen dat ze moeten oriënteren op afstromen en dus een andere school. Zo ga je toch niet met 11/12/13-jarigen om? Wat doet dat met het zelfvertrouwen van een kind als een school al na een paar maanden (!) zegt: we geloven er eigenlijk niet in?
Als kinderen niet naar verwachting meekomen, dan moet je je als school vooral afvragen: hoe kunnen wij deze leerling beter tot zijn recht laten komen? Als school zou je je kapot moeten schamen als je al na 4 maanden een deel van de leerlingen afserveert.
Je zou bijna vergeten wat ook alweer het doel van onderwijs is.
Bicyclette
Geen idee. Hier in de regio is dat ook niet zo. Blijven zitten is heel normaal. Op- en afstromen trouwens ook. Vriendin van mijn dochter is en 2tto vmbo begonnen en gaat volgend jaar door op 2tto Havo. Ook heel normaal.
Mijn zoon stond er vorig jaar noet goed voor. Hij mocht toen kiezen blijven zitten in 3 Havo of door naar 4VMBO. Hij ging alsnog over.
Wat in Amsterdam gebeurt is echt niet de norm in de rest van Nederland (gelukkig niet)
nou
Volgens mij 'mag' zittenblijven in de 2e ook niet. In de onderbouw niet voor zover ik weet. Dus ik vind het bijzonder dat ze in de 2e met zittenblijvers te maken hebben.
Verder heel erg eens met bicyclette, ik vind dat zittenblijven 'gewoon' zou moeten kunnen. Het gaat om kinderen en de overstap is enorm.
"Daarnaast zijn er ook nog de verhuizers, die worden niet genoemd maar ook zij moeten een school vinden in Amsterdam. Bijvoorbeeld de kinderen van de nieuwe PvdA wethouder Sharon Dijksma."
Geen probleem, er is plek zat. Kan ze gelijk laten zien dat ze een sociaaldemocratisch hart heeft en niet alleen voor de bühne zoals Femke Halsema.
bicyclette
"Als school zou je je kapot moeten schamen als je al na 4 maanden een deel van de leerlingen afserveert."
Dat kan zeker niet de bedoeling zijn.
Hier bij dochter in de klas zijn er kinderen die van school af gaan (cat. gym.) naar een scholengemeenschap.
Na een aantal maanden bleken ze zoveel onvoldoendes te halen voor bijna alle vakken.
Net zo goed als als na 4 maanden al zeggen dat het niet gaat lukken is net zo zwaar als veel onvoldoendes halen en horen van andere klasgenootjes dat ze wel hoge cijfers halen.
Links of rechtsom is het niet leuk.
Hier op school doen ze veel om de leerlingen te helpen maar soms lukt het om één of andere reden niet om het nivo te halen.
Ik denk dat je dan beter als school eerlijk kan zijn en het bijtijds melden bij ouders en leerling.
Bicyclette
Geheel eens met wat je schrijft, de hele gang van zaken is ronduit een blamage en beschamend.
“Volgens mij 'mag' zittenblijven in de 2e ook niet. In de onderbouw niet voor zover ik weet. Dus ik vind het bijzonder dat ze in de 2e met zittenblijvers te maken hebben”
Voor zover bij mij bekend kun je op de categorale gymnasia in Amsterdam alleen in de eerste klas niet blijven zitten, dus wel in de 2e klas. Er is zeker een groep kinderen die wel naar een andere school in Amsterdam wil maar geen school kan vinden waar het toegelaten wordt. Dan blijf je dus zitten waar je zit. Ruim een jaar geleden was deze problematiek ook al lokaal nieuws en toen stond ee er een verhaal in de krant van een meisje dat na de 2e klas van het 4e gymnasoum naar een atheneum moest. Ziij hebben zich bij 15 (!) scholen in Amsterdam gemeld, maar kregen overal nul op het rekest. Dit is in Amsterdam inmiddels geen uitzondering meer.
Er zijn ook kinderen die op een categoraal gymnasium zitten en gewoon overgaan, maar toch willen overstappen naar een atheneum. Bijvoorbeeld omdat de school van eerste keuze sowieso een atheneum was maar ingeloot werden op een gymnasium. Of Grieks en Latijn gewoon tegenvalt omdat je dyslectisch bent en/of je het tempo voor de kernvakken gewoon te hoog vindt. Als 15 kinderen zich melden voor de 2e of 3e klas atheneum hebben deze, in de ogen van schoolbestuurders, meer kansrijke leerlingen een streepje voor. Zo vertrekken leerlingen die wel over kunnen naar de volgende klas en blijven de zittenblijvers soms noodgedwongen zitten omdat zij geen plekje kunnen vinden op een atheneum.
zittenblijven is ook niet altijd afstromen
Zittenblijven is ook niet standaard afstromen. Zoon doet technasium op het hier al genoemde Calandlyceum, een scholengemeenschap. Er is in zijn brugklas een jongen blijven zitten, die is gewoon vziw technasium blijven doen, hij zit nu in de tweede bij een jongen die in de tweede is blijven zitten en weliswaar geen technasium meer doet maar wel nog VWO, en bij een andere jongen die wel technasium doet, al eens eerder is blijven zitten(in de brugklas dus), en het nu waarschijnlijk weer niet redt. Die jongen moet mogelijk wel naar de Havo, maar aangezien hij ongeveer voor elk vak onvoldoende staat en, zo begreep ik, dus al eerder is blijven zitten lijkt me dat op zichzelf ook wel verdedigbaar.
Hier dus in elk geval niet standaard afstromen bij zittenblijven. En afstromen zou dan inderdaad ook nog binnen de school kunnen, want scholengemeenschap.
Over het Gerrit van der Veen nog even dit. Toen we voor de schoolkeuze van zoon stonden, sprak ik een ex-collega wiens derde ook die stap moest maken, en die al twee kinderen in het VO had. Zijn eerste opmerking "doe in elk geval niet het Gerrit van der Veen!". Leuke leerlingen, maar een chaotische school, was zijn ervaring. Gatenkaasroosters, en een 4-havoklas die bijna in zijn geheel bleef zitten vanwege tegenvallende resultaten. Maar goed, ik sprak laatst iemand wier dochter tot volle tevredenheid op die school zit, dus kennelijk kan het meerdere kanten op.
Groeten,
Temet
ook lezenswaard
Lees na alle narigheid ook even dit:
Waarmee ik niet gezegd wil hebben dat een dergelijke overstap altijd zonder problemen zal verlopen, maar bij deze jongen zo te zien wel.
Zoon was ooit bevriend met een jongetje wiens vader op het HLW lesgeeft, en die had het ook al over iemand die van het Barlaeus op het HLW was beland. Ik vroeg toen of het goed ging met die jongen, hij dacht van wel. Hij had kennelijk gelijk (ik neem aan dat het dezelfde jongen is, zo vaak zal dit niet voorkomen). Wel is duidelijk dat deze leerling sterk in zijn schoenen staat en ook toen al stond. Als je na zo'n overstap doodleuk nog rond blijft lopen met je Barlaeus-shirt, dan heb je wel lef 
Ondertussen is ook iets anders interessant: klasgenoot en vriend Ozkan kreeg geheel ten onrechte een vmbo-advies. Doet nu VWO-eindexamen. En dat komt dan weer, denk ik, omdat juist zwarte scholen als het HLW en ook het Comeniuslyceum er een eer in stellen om hun leerlingen op een zo hoog mogelijk niveau uit te laten stromen. Wat er in zit, moet en zal eruit komen, daar zijn die scholen sterk op ingesteld met extra begeleiding, huiswerkklassen, standaard extra lessen Nederlands (op het Comenius, als ik me wel herinner) enzovoort.
Groeten,
Temet
Temet
Wat een leuk en positief stukje, kan me het verhaal van de “apenkoning” idd nog herinneren. Fijn te lezen dat beide jongens geslaagd zijn voor het vwo.
Leuk Temet
Dat je dit post, had het ook net gelezen. Leuk verhaal!
