Steeds eerder leren

Eefy

Dat artikel lijkt mij ook interessant, ben benieuwd waar je het gevonden hebt?
Mijn decemberdochter gaat na de zomer naar groep 3. Heb daar verder geen twijfel over, maar ben wel geïnteresseerd.

Ben er ook niet zo voor

dat kinderen op steeds jongere leeftijd moeten leren met lezen, schrijven en rekenen, maar dat is zuiver gevoelsmatig.

Interessant was dat in de commentaren op het artikel andere Europese landen worden aangehaald waar kinderen pas op hun zevende starten met school, in Finland bijvoorbeeld. En daar halen kinderen de beste schoolresultaten van Europa. Maar in Duitsland starten kinderen ook pas met zeven jaar met lezen, schrijven en rekenen, en daar klaagt iedereen juist steen en been over het lage niveau van de schooljeugd.

In de UK zelf schijnt het niveau trouwens schrikbarend te zijn gedaald in het afgelopen decennium. Dus wat is wijsheid?

Chris

Finse en andere mythes

Daar hebben we de finse mythe weer. Inderdaad zijn finse kinderen pas verplicht om naar school te gaan met 7, maar verweg de meeste kinderen gaan minstens een jaar eerder naar school. Ook behoort het tot de finse cultuur dat de meeste ouders hun kind thuis al leren lezen voordat het naar school gaat.
Het finse pas-met-7-naar-school gaan is te vergelijken met de nederlandse wet waar kinderen pas met 5 verplicht zijn om naar school te gaan, terwijl ze toch bijna allemaal met ongeveer 4 jaar beginnen.
Een andere mythe is dat leren lezen een natuurlijk proces is dat moet rijpen. Dat klopt niet want er is niks natuurlijks aan. Wel zullen veel kinderen interesse vertonen als ze in een omgeving opgroeien waarbij veel letters en cijfers voor handen zijn. Kinderen hier dam krampachtig vanaf houden is niks natuurlijkers dan ze het truukje uit te leggen en spelenderwijs te oefenen.
De eerste link verwijst naar een onderzoek waarbij leerlingen van Steinerscholen worden vergeleken met leerlingen ven gewone scholen. Hierbij wordt aan voorbijgegaan dat de populaties niet vergelijkbaar zijn. Relatief meer hoogopgeleide ouders kiezen voor Vrije scholen en dus is het niet verwonderlijk dat hun kinderen het met 10 jaar net zo goed of zelfs ietsje beter. Maar om dat effect nou aan het laat kennis laten maken met lezen toe te schrijven?
Een vrije school kan verder 'onnatuurlijk' dwingend zijn in het opleggen van artestieke vakken aan jonge kinderen en laat de rijping van de kinderen helemaal niet aan spontane ontwikkeling over. Wat, waar en wanneer m o e t is nougezet omschreven.
Het tweede onderzoek claimt longitudinaal te zijn en heeft de levensloop van verschillende vroege en late leerlingen vergeleken. In 1920! Conclusie te vroeg te rigide in de schoolbanken is niet zo goed. Ja hehe, Maria Montesdorie heeft al decennia terug bewezen dat spelenderwijs leren beter is (en zij liet kinderen juist heel vroeg met ( houten) letters in contact komen. Ik mag hopen dat we daarna niet weer terug zijn gegaan naar onderwijsmethodes van 1920.
Groeten Primavera

Nadelen

Het grote nadeel van laat leren lezen is dat als het kind daar onverwachts moeite mee blijkt te hebben, het maar weinig tijd overhoudt om in de gevoelige periode tot pak weg 9 jaar te leren lezen. En als je daar bij alleen al denkt hoe vaak dyslexie voorkomt, zal dat betrekkelijk veel kinderen in moeilijkheden brengen.
In het finse systeem waar kinderen nooit blijven zitten, er kleine klassen zijn en er gelijk een klasseassistent opduikt zodra een kind wat achterloopt (ipv wat vruchteloze losse uurtjes RT) is de kans dat een kind in zijn ontwikkeling vertraagd wordt klein. Bovendien zoals gezegd leren verreweg de meeste finse kinderen eerder lezen.
In een systeem met grote klassen en een beleid van doorkleuteren, zittenblijven en afstromen naar een lager en langzamer niveau is de kans dat het niet meer goed komt echter groot.
Ik vind het ook erg frappant dat met alles wat het finse systeem te bieden heeft in nooit zittenblijven, weinig leerlingen per leerkracht, gelijk veel aandacht en actie voor leerlingen die achterop raken, dat er in dit soort onderzoeken allemaal niet toe doet en alleen de late officiele schoolplichtleeftijd als doorslaggevend wordt aangemerkt.
Ik krijg meer het idee dat men door selectief die leeftijd eruit te pikken en de rest te verzwijgen false argumenten fabriceert om het gelijk van de Steinerachtige theorieen te 'bewijzen' tegen alle overige ontwikkelingsonderzoeken in.
Groeten Primavera

Voorlezen

Ik las mijn zoon al voor in bad met zo'n plastic boekje zodra hij zelf kon zitten. Niet dat het hem veel boeide, de waterwerken waren interessanter. Maar dat late lezen op de Vrije School is ook een reden dat ik daar niet voor koos voor mijn kinderen. Zelf ben ik altijd een boekenwurm geweest en dat gunde ik mijn kinderen ook graag. Maar dat is allemaal theorie. Er zijn veel meer criteria om voor een school te kiezen en ik heb me inderdaad niet gerealiseerd hoeveel ze ook nog thuis leren.

Steineriaanse boekenwurm

Mijn zoon hield niet van lezen, had absoluut geen interesse in letters, en mocht op de vrije school gelukkig lekker "kleuteren" tot hij bijna 7 was. Met 7 naar de 1e klas, en daar begint het lezen en schrijven dus pas, omdat dat op dat moment bij de ontwikkelingsfase van het kind past. Na een wat trage start is hij vliegend door de avi's gegaan. Hij is nu 9 en leest heel graag! Zijn grote zus heeft eerder leren lezen, is een jaar ouder, maar ze lezen nu dezelfde boeken. Kinderen met dyslexie krijgen op een vrije school overigens ook gewoon RT.
groetjes, Tess

Wat ervaring uit engeland

Mijn zoon doet dus het eerste jaar in engeland, en is dus 6 jaar. Hij is een maand geleden met hele boeken lezen (geen huiswerk), en gaat echt als een trein. Ik vind het zo leuk om het plezier te zien dat hij heeft.

Hij leest nu boekjes niveau 9 voor school (dat is de laatste voor de hoofdstukboekjes), terwijl hij met niveau 1 begon dit jaar. Hij is nooit door ons of school gepushed. Hij moet in principe 1 boekje per week voor school lezen (samen met een ouder), maar da's een half uurtje per week of minder.

Er zijn kinderen in zijn klas die minder ver zijn, maar dat maakt niet uit. Ik vind juist fijn dat het aanbod op het niveau van het kind is, en het verschil is in zo'n klas aardig groot.

Ik weet dus niet precies hoe alles in nederland werkt, maar wat mij betreft is leren lezen dus met 6 jaar echt geen probleem.

Dc, zes jaar

Dc, in Nederland wordt in groep 3 (de vroegere eerste klas) begonnen met leesonderwijs. Kinderen zijn dan net als in Engeland gemiddeld 6 jaar. Het klopt dat in dat eerste jaar het niveauverschil tussen kinderen groot is. Sommigen komen in de klas terwijl ze al kunnen lezen, anderen beginnen met hakken en plakken. Maar ze leren ontzettend veel in dat jaar en de meesten kunnen aan het eind van groep 3 lezen zonder hakken en plakken.

De discussie gaat erover dat 'men' eigenlijk nog eerder zou willen beginnen met het aanleren van lezen, rekenen en schrijven. In de praktijk gebeurt dit trouwens al een beetje, voor zover ik weet leren kleuters in groep 2 al hun eerste letters schrijven, moeten ze tellen tot twintig etc.

Chris

Wacht even

leren lezen met 3? Ik denk dat bedoeld wordt dat ouders aangemoedigd worden om kinderen na hun derde verjaardag op een soort schoolachtig iets te doen. Dat kan preschool zijn, of de creche. Er wordt 15 uur per week gesubsidieerd. Mijn zoon van nu 4 doet dat, en het is vooral bedoeld om kinderen voor te bereiden op een andere omgeving dan thuis. Leren lezen? Nou, er wordt op een speelse wijze wat aan letterherkenning gedaan, en boekjes met hen gelezen, veel verder dan dat gaat het niet.

Daarna beginnen ze na hun 4e verjaardag met foundation stage 1. Daar doen ze al wat serieuzer aan letterherkenning, maar echt serieus wordt pas het volgende jaar begonnen, dus na hun 5e verjaardag (year 1, vergelijkbaar met groep 3 dus, maar dan een jaar jonger). Mijn zoon is sinds maart 6, maar is dus op z'n 5e zonder problemen begonnen.

Ik weet niet over welke prestigieuze scholen jij het hebt hier in engeland, ik ken er geen een waar je een toelatingsexamen voor moet doen, een berg geld is over het algemeen voldoende (intriest vind ik dat), maar het gros doet hetzelfde als mijn kind. Gaat naar een gratis school, of naar een normale betaalde school, waar het onderwijs niet bijzonder anders is dan op de gratis scholen. (ik heb vrienden die hun kinderen naar de lokale betaalde school doen, dus we vergelijken regelmatig, en als die school sportdag heeft huren ze de oneindige gronden van onze school...).

Er is dus in engeland geen structurele aanbieding van leren lezen op hele jonge leeftijd imho. Als het op een enkele school gedaan wordt (dat weet ik dus niet), dan is dat dus echt een uitzondering.

Tja

"Most British schoolchildren already start classes earlier than their peers in many other European nations. Children are normally expected to be in lessons by five, although most are enrolled in reception classes aged four."

Dat is dus precies wat ik ook zei hoor, alleen zie ik in de praktijk hoe het werkt en dat het helemaal niet zo pusherig is. Die reception classes doen dus wel wat, maar echt spelenderwijs, en aan het eind kunnen ze wel wat woordjes lezen, maar echt veel is het nog niet. Er zullen vast kinderen zijn die met 4 goed kunnen lezen, maar volgens mij zijn dat net zulke uitzonderingen als in nederland.

Ik weet niet of het beter is om eerder of later te beginnen, ik wilde omdat het over engeland ging, alleen even zeggen hoe het in de praktijk hier gaat en dat ik voor mijn zoon blij ben dat hij al goed kan lezen en het leuk vindt. Maar als jij denkt dat ik in een eilandje woon en ik geen idee heb hoe het curriculum in de praktijk is met 2 kinderen erin, geen probleem hoor. Kan ik mee leven

Geen engeland, maar schotland

Onze jongste (in juli 5 geworden) zat in NL in groep 2 Montessori en kwam in november in Primary 1 en begon meteen te leren lezen, wel met een paar maanden achterstand. Op de Montessori had hij nog niet naar letters gekeken, maar hier ging hij met de meute mee en dat ging prima. En er zaten ook kinderen in die klas van 4,5 jaar ( je moet voor 1 februari in P1 5 zijn), dus ja ze beginnen wel eerder.
Ik hoor hem nog zuchten ; " Ik moet altijd maar doen wat de juffrouw zegt" haha.

Ik zeg dat ze een jaar eerder beginnen, met 5 jaar en niet al met 3 of 4 jaar, zoals gesuggereerd door anderen.

Maar daarom reageer ik juist

dat nappy curriculum is er wel, maar houdt in de praktijk dus bar weinig in! In foundation wordt er wat gedaan, maar voornamelijk gespeeld. Volgens mij vergelijkbaar met de kleuterschool?

Het grote verschil is dat ze hier dus met 5 in plaats van met 6 beginnen, en als ik kijk naar de snelheid waar mijn zoon mee leert lezen (en het is zijn 3e taal), dan denk ik dat er weinig mis mee is om jonger te beginnen. Bovendien is er in year 1 nog steeds vrij veel speeltijd, dus het is niet alsof ze opeens de hele dag achter een bureautje moeten zitten. Kan trouwens niet eens, ik geloof dat er in de klas van 28 kinderen 8 bureautjes staan, ze werken heel veel in groepjes, en klassikaal is mat time, dan zitten ze op de grond.

Als het bewezen zou worden dat het op de lange termijn slechter zou zijn, dan zou ik verwachten dat het curriculum aangepast zal worden, maar ik vraag me af hoe je zoiets kunt bewijzen, want er zijn vast ook een heleboel andere verschillen die van invloed kunnen zijn.

Te jong

eefy, ga eens in op wat Primavera schrijft. Ze gaat gefundeerd in op dat artikel.
Het artikel heeft een hoog Diederik Stapel gehalte. De vergelijking wordt gemaakt tussen 'gewone' scholen en Steinerscholen. Dat is geen normale vergelijking.
Ja, in Engeland beginnen ze eerder met 'formele lessen'. Stel je een klas in rotten van 2 voor. Dat doen ze daar al in onze groep 2. Is dat wenselijk? Nee.
Maar dat is ook niet wenselijk in groep 3. Die formele setting is er helemaal niet voor kinderen, maar ter meerdere glorie van het massaproductieproces dat onderwijs is. Het is makkelijker voor de juf, niet beter voor kinderen.
Is het nodig om in een formele setting te leren? Nee. Je zou zelfs kunnen beweren dat kinderen helemaal niet naar school moeten gaan, zie http://www.thuisonderwijs.net/de-effectiviteit-van-thuisonderwijs-een-overzicht-van-onderzoeksresultaten-henk-blok/
Analyse van allemaal onderzoeken die wereldwijd steeds weer aantonen dat kinderen thuis het beste/meeste/makkelijkste leren.
Maar ook dat onderzoek is niet algemeen toepasbaar, want ook thuisonderwijzers zijn, net als bezoekers van een Steinerschool, van een speciale soort.
Ja, er is een lobby om eerder met leesonderwijs te beginnen. Ik ben daar niet tegen. Ik zie er niks verkeerds in. Mits dat maar niet op de formele manier, rotten van twee gebeurt. Vooral: Mits leerlingen maar niet worden afgerekend op hun vorderingen alsof ze zo jong al een lineaire ontwikkeling door zouden maken.
Waar Steiner en andere goeroe's beweren dat de letters het kwaad zijn die de geest van de kleuter kunnen verwarren, is dat in werkelijheid het probleem niet.
Letters zijn als blokken. Je kunt er mee spelen zonder er acht op te slaan, maar er ook ineens een bruikbare vorm in zien: een toren of een woord.
Het maakt niet uit.
Als je als volwassene maar het geduld op blijft brengen dat jonge kinderen niet schematisch en in volgorde laten zien wat ze kunnen.
Staat ondertussen als een paal boven water dat het stimuleren van jonge kinderen later wel zichtbaar verschil maakt. Dat is veel later. Makkelijker een taal oppakken, makkelijker leren rekenen, makkelijker verbanden leren leggen. Kinderen die vanaf jonge leeftijd al gestimuleerd zijn, doen het later beter.
Ik ben voor het Finse model: leer ze thuis lezen, zoals je ze hebt leren lopen en praten.
Maar maak je niet druk als die inspanning geen resultaat laat zien voor het zevende jaar. Resultaat komt heus, maar dat kan ook later pas zichtbaar worden.
Het Grote Onderwijsprobleem is dat ook juffen en meesters en onderwijsinspecties niet zelden te ongeduldig zijn, waardoor kinderen veel te jong worden afgemeten aan wat ze laten zien, alsof dat representatief is voor wat ze in hun mars hebben. En dat is gewoon niet waar.
Ja, er is onder beleidsmakers met enige regelmaat een golf van vroege inspanningsdwang bij peuters en kleuters: lang leve het voorschoolse systematisch leren. Dat gaat helemaal nergens anders over dan over ongeduldige ambtenaren: ik wil een vinkje, nu!
Precies in dat systematische ongeduld zit trouwens ook een Engels probleem. Dyslexie is in de Engelstalige landen een groter probleem dan bijvoorbeeld in Italie. Dat heeft met het onderwijssysteem te maken, dat zwaar leunt op schrijfklanken leren herkennen, alsof kinderen computers zijn en taal zich aan strikte regels houdt.
Juist het Engels doet dat niet. Hakken en plakken is in het Engels nog ontiegelijk veel verwarrender dan hier.
Gaandeweg worden dan ook steeds meer lumineuze ontdekkingen gedaan, bijvoorbeeld dat kinderen met down kunnen leren praten via leren lezen, mits je maar vroeg begint (1,2 jr) én mits je de woorden maar als woordbeeld aanbiedt: terug naar aap-noot-mies.
Zie http://www.leraar24.nl/video/2518 Dat is een kleuterklas. Het kind met Down kan al wel lezen en hij begrijpt dat beter dan de gesproken uitleg van de juf.
Nee, vroeg leren lezen is het probleem niet.
De manier waarop, dat is een kwestie.
Groet,
Miriam Lavell

Beetje ervaring met engels en nederlands systeem

Oudste ging met 3 jaar naar het internationaal onderwijs (britisch curriculum). Het eerste jaar was speels hoewel er al wel letters geoefend weren (gecombineerd met klanken) en de kinderen geleerd werd hun eigen naam te herkennen. Dit was Nursery, je kon alleen de ochtend naar school of ook de middagen erbij.
Het tweede jaar (Reception) was hele dagen. Hier werd gestart met leren lezen, wekelijks boekje mee naar huis, verplicht thuis oefenen. Het was nog steeds wel speels maar zeker ook verplichtend. Meer dan we daarna in het Nederlandse systeem hebben meegemaakt in groep 2 (Deze klas heeft groep 1 leeftijd).
Na twee jaar onderwijs gingen we terug naar NL. Dochter kwam terecht in de laatste weken groep 1, daarna door naar groep 2. Ze heeft genoten in groep 2 van het veel meer spelen dan op de internationale school. Alle geleerde letters en woorden zijn door haar aan de kant gegooid.
Ook hier werden wel dingen geleerd maar voor haar relatief weinig omdat ze al vrij ver was. Lezen/letters waren vrijwillig en kwamen af en toe voorbij in de kring.
Eind groep 2 ging ze uit zichzelf aan de gang, begin groep 3 kwam ze met avi-1 niveau binnen. Eind groep 3 was ze bijna avi-uit. Oja, ze is van oktober dus werd in groep 3 zes.

Ik vind het prima als kinderen vroeg leren lezen. Ik ben erg voor flexibiliteit, oftewel zo vroeg als je wil maar wel een maximale leeftijd om te beginnen.

Jongste is alleen in NL naar school geweest. Begon in groep 2 uit zichzelf de letters te leren, was begin groep 3 iets verder dan oudste, verder verliep het leren lezen gelijk.
De lessen in lezen waren aan beiden niet besteed omdat ze altijd al verder waren. Dat vind ik mooi aan het Finse systeem. Gewoon thuis leren lezen als dat lukt.
En op school als dat nodig is.
Komt ook goed uit voor kinderen die meer begeleiding nodig hebben. Daar heeft een leerkracht dan ook tijd voor.

Engels lezen

De reden dat Engelse kinderen eerder beginnen dan andere Europeaanse kinderen en toch geen hoger niveau halen op een bepaalde leeftijd kan misschien ook liggen in het feit dat de Engelse taal moeilijker te lezen is. Als je kijkt naar percentages dyslecten in diverse landen, dan blijkt dat dat percentage in landen met een klankzuivere taal (Italië bijvoorbeeld) lager ligt dan in landen met een taal met een minder logische klank-tekenkoppeling. Misschien kost Engels leren lezen gewoon meer tijd dan Italiaans leren lezen?

skik

Denk het ook

Italiaans en Frans zijn vrij 'logische' talen. Consequent in principe in uitspraak. Engels is dat juist niet: Bread (bred) en beat (biet), niet logisch dus. Net als woman (woemen) en women (mv, en dan zeg je wimmen). Totaal geen logica of regel. Zo is het in het hele Engels. Dus, ja, het lijkt mij voor Engelstalige kinderen ook lastiger. Ook NL is niet geheel consequent, maar wbt uitspraak toch wel duidelijker.
Gr. Bibi

Misschien interessant artikel?

English | Nederlands

Share on facebook Share on hyves Share on twitter More Sharing Services
1
Prof.dr. Sieneke Goorhuis-Brouwer: ‘Je kunt peuters niet behandelen alsof het al echte leerlingen zijn’

Datum: 24 november 2010
Kinderen worden op veel te jonge leeftijd klaargestoomd voor de kenniseconomie. ‘Dat heeft een averechts effect’, stelt Sieneke Goorhuis-Brouwer, bijzonder hoogleraar Spraak- en Taalstoornissen bij het Universitair Medisch Centrum Groningen. ‘Veel kinderen raken overprikkeld of ontwikkelen een fundamentele onzekerheid die zich uit in allerlei vormen van afwijkend gedrag. Er worden bij ons steeds meer gezonde kinderen aangemeld met vermeende ontwikkelingsproblemen.’

Prof.dr. Sieneke Goorhuis-Brouwer
Hoogleraar Goorhuis-Brouwer noemt de onlangs ingevoerde wet Ontwikkelingskansen voor Kwaliteit en Educatie, waarmee de regering taal- en rekenachterstanden wil terugdringen, als voorbeeld. Educatieve programma’s die aanvankelijk alleen bedoeld waren voor kinderen met een ontwikkelingsachterstand, worden nu uitgevoerd in de kinderopvang. ‘Maar kinderen moeten hun peuter- en kleuterperiode juist ten volle beleven’, vindt Goorhuis-Brouwer. ‘Als we het over voeding en veiligheid van kinderen hebben, weten we precies hoe dat allemaal moet. We geven een jonge baby echt geen boerenkool met worst. In het onderwijs doen we dat wel, in overdrachtelijke zin. En dan zijn we nog verbaasd dat het kind, ook weer in overdrachtelijke zin, darmstoornissen krijgt!’

Emotionele stabiliteit

‘De basis is niet dat een kind al op heel jonge leeftijd leert lezen, maar dat het emotionele stabiliteit ontwikkelt en de eigen persoonlijkheid maximaal kan ontplooien’, aldus Goorhuis-Brouwer. ‘Als dat laatste gebeurt, leren kinderen vervolgens alles wat ze aangeboden krijgen.’ Nu richt het onderwijs zich vanaf het vroegste moment vooral op het latere schoolsucces. ‘En dat gaat helemaal voorbij aan de eigen ontwikkeling van kinderen.’

Gedragsproblemen

‘Het aantal kinderen met gedragsproblemen neemt hand over hand toe. De scholen voor speciaal basisonderwijs zitten voller dan ooit, maar niemand vraagt zich af of dat misschien ook iets te maken heeft met ons onderwijssysteem’, constateert Goorhuis-Brouwer. ‘Je kunt peuters niet behandelen alsof het al echte leerlingen zijn. Neurologisch zijn ze daar nog helemaal niet klaar voor.’

Rupsjes Nooitgenoeg

Goorhuis-Brouwer vergelijkt peuters met Rupsjes Nooitgenoeg. ‘Ze eten zich vol aan alles wat ze krijgen aangeboden. Hoe er tegen ze wordt gesproken, welk spelmateriaal beschikbaar is, de mogelijkheden om fantasiespel te spelen of om te klimmen en klauteren… Aan de hand van al die zaken maakt elke peuter een heel eigen ontwikkeling door. Daardoor ontstaan ook verschillen tussen kinderen; ze verwerken het allemaal op hun eigen manier en in hun eigen tempo.’

Gespecialiseerde Pabo

Het probleem dat Goorhuis-Brouwer signaleert, wordt deels onderkend. Vanuit het onderwijs is er vraag naar een specialisatie op de pabo: een differentiatie tussen docenten voor oudere en jongere kinderen. ‘Na de afschaffing van de kleuterschool en de invoering van de basisschool 25 jaar geleden is de kennis over het jonge kind geleidelijk aan weggelekt. Veel leerkrachten weten nauwelijks nog hoe ze met jonge kinderen moeten omgaan.’

Goorhuis-Brouwer pleit voor een pabo-specialisatie voor het jonge kind. Net als minister Van Bijsterveld, die ook vindt dat de tweedeling bij de pabo moet terugkeren. ‘Daar ben ik heel enthousiast over’, aldus Goorhuis-Brouwer. ‘We moeten weer leerkrachten krijgen die methodes zien als inspiratiebron, in plaats van dat ze er volledig afhankelijk van zijn. Methodes worden nu maar al te vaak gebruikt als een kookboek; neem kind a, laat het b doen en dan krijg je c. Maar jonge kinderen kiezen zelf hoe ze informatie verwerken.’

Eigen manier van leren

Leerkrachten kunnen kinderen daarbij ondersteunen door ze goed te observeren. ‘Ze moeten oog krijgen voor de eigen manier van leren van jonge kinderen en ze uitdagen tot spel, rijmen en zingen. Pak je jonge kinderen op dezelfde manier aan als een kind van zes jaar of ouder, dan is dat ziekmakend,’ stelt Goorhuis. ‘Letterlijk.’

Een kind dat te vroeg informatie aangeboden krijgt die hij of zijn nog niet kan verwerken, loopt een groot risico op allerhande (gedrags)problemen. Faalangst bijvoorbeeld. Goorhuis-Brouwer: ‘Ik krijg regelmatig kinderen op het spreekuur die denken dat ze dom zijn. “Ik snap niet wat juf bedoelt”, zeggen ze dan. En vervolgens mogen ze in de klas niet spelen, maar moeten ze taakjes doen om hun achterstand weg te werken. Men denkt dat je daardoor kinderen vooruit helpt in de latere schoolprestaties, maar dat is absoluut niet het geval.’

Curriculum vitae

Prof.dr. Sieneke Goorhuis-Brouwer (1946) studeerde orthopedagogiek aan de Rijksuniversiteit Groningen en volgde tegelijkertijd de opleiding logopedie-akoepedie. In 1977 werd zij staflid bij de disciplinegroep KNO van het UMCG. In 1988 promoveerde zij op een onderzoek naar taalontwikkelingsstoornissen bij kinderen. In 1999 werd zij benoemd tot bijzonder hoogleraar Spraak- en Taalstoornissen bij kinderen. Zij verricht onderzoek naar de epidemiologie van spraak- en taalproblematiek en de effecten van spraak- en taalproblemen op de sociaal-emotionele ontwikkeling van het kind.

Denkfout

Goorhuis maakt in mijn ogen een belangrijke denkfout. Die denkfout zit al in deze bewering: ‘Je kunt peuters niet behandelen alsof het al echte leerlingen zijn’
De bewering impliceert dat er iets als een 'echte leerling' bestaat en dat er voor 'echte leerlingen' een benadering bestaat die goed voor ze is. Op de benadering heeft ze geen kritiek, alsof de schoolse werkwijze onlosmakelijk verbonden is met leren lezen en rekenen.
Daar volgt de volgende simplificatie uit: je moet jonge kinderen niet aan taal en rekenen onderwerpen.
Alsof het kwaad in letters en cijfers zit.
Maar dat is het geval niet. Het kwaad zit in de benadering zelf.
Verward, gedeprimeerd of opstandig raken, niet komen tot het leren dat je in je mars hebt, is een schoolse kwaal die _niet_ is voorbehouden aan peuters en kleuters.
Het komt in alle leeftijden voor en heeft directe samenhang met de benadering van leerlingen.
Deze meneer http://www.benwilbrink.nl/index.htm heeft er veel over geschreven en verzameld. Zie de publicaties over selectie, beoordelingsmodellen, zittenblijven, etc. Over het onnut van de onvoldoende en het moeten over doen.
Jonge kinderen verschillen natuurlijk wel van oudere kinderen. Maar dat gaat niet over de vraag of ze iets met cijfers en letters kunnen. Dat gaat over hun vermogen en bereidheid om aan jou als leermeester terug te laten zien wat jij graag wilt horen.
Dat vermogen hebben ze niet/veel minder dan oudere leerlingen. Ja, jonge kinderen zijn anders.
Ik heb bezwaar tegen de manier waarop Goorhuis haar bezwaren formuleert. Ze doet daarbij telkens alsof oudere kinderen wel baat hebben bij een juf die strak aan het eigen protocol vasthoudt en van het kind verlangt dat het langs het door juf/de methode gebaande pad loopt, precies binnen de lijntjes.
Had ze nou maar kritiek op de werkwijze, dan zou ze geen probleem hebben met cijfers en letters in de kleuterklas, peuterklas of zelfs baby box.
Groet,
Miriam Lavell

Commentaar van mijn man

Ik ben het trouwens erg eens weer met Miriam. Het gaat erom dat kinderen kinderen kunnen zijn, en volgens mij kunnen ze op die manier erg veel leren, zonder later problemen te krijgen.

Ik denk dat het een probleem wordt als je er prestatiedruk achter gaat zetten. Dat je van het kind eist dat het op een bepaald moment bepaalde dingen kan. Maar gewoon gezellig boekjes lezen, zonder te eisen dat ze op een bepaald moment naar een hoger niveau moeten, ik denk dat de meeste kinderen dat gewoon leuk vinden.

En mijn man zei over deze discussie "maar in Engeland beginnen ze gewoon laat, en in Nederland nog later, in Frankrijk beginnen ze al met 4 jaar met leren lezen". Ik vraag me af of er in Frankrijk dan ook meer kinderen met problemen zijn later? Zoals gesuggereerd in de artikelen. Of speelt de gehele cultuur en de verwachtingspatronen ook mee?