
ayla
14-05-2009 om 09:05
Vraag over letters herkennen en schrijven
Ayladochter van bijna 5 begint langzaam woordjes te schrijven. Zo kan ze haar eigen naam schrijven, mama en papa schrijven en oma en opa. Dit heeft ze zich zelf geleerd. De letters van deze woorden herkent ze ook afzonderlijk en ze kan ze ook benoemen. Verder kan ze wat cijfers schrijven en eigenlijk cijfers lezen tot 20 ofzo.
Nu een vraag. Wat mij opvalt is dat ze dus papa kan schrijven en lezen maar combineer ik die letters tot een nieuw woord, bijv aap, dan herkent ze de letters wel maar kan ze er geen woord van maken. Mijn zus die een paar jaar Pabo gedaan heeft zegt dat dat betekent dat ze nog niet toe is aan cijfers en letters.
Klopt dat? Of is dit iets wat normaal is aan het begin van schrijven en lezen en het besef van combineren komt en groeit vanzelf.

Lies S.
14-05-2009 om 09:52
Zelf
Het lijkt mij dat als zij zelf ermee begint, dat ze er aan toe is. Mijn zoon kon in het begin ook geen nieuwe woorden maken. Hij was dus wel bezig met de letters, maar "las" vooral het woord maan en niet de afzondelijke letters.

Emmawee
14-05-2009 om 10:07
Onzin
Er niet aan toe zijn vind ik echt een flauwe kul-opmerking. Het heeft iets afwerends en betuttelends.
Ze kan het nog niet. Dat is wel zo. Je kunt nu nog niet van haar verwachten dat ze het kan. Ze kan een woord leren, lezen én schrijven en dat is al heel wat. Maar ze kan nog geen woord bouwen. Maar over een uur of over een half jaar kan ook dat kwartje vallen.
Groeten, Maw.

ayla
14-05-2009 om 10:22
Nee verwacht ik ook niet
ik vind het al heel knap dat ze dit kan. Ze weet bijvoorbeeld dat wij wonen op nr 14, ze heeft blijkbaar een paar keer naar ons nummer gekeken bij de deur en zichzelf toen geleerd hoe je 14 schrijft.
Ik zat me alleen af te vragen hoe het zat, of dat inzicht vanzelf groeit en komt en of dit de eerste beginselen van lezen en schrijven zijn

maan.
14-05-2009 om 11:49
Papa is geen aap
Leuk die interesse in letters! Geniet ervan en laat haar er ook lekker van genieten.. stapje voor stapje komt ze steeds verder.
Dat ze nu van de letters uit het woord papa niet het woord aap kan lezen is misschien nog even een stapje te ver, bovendien is een 'aa' iets heel anders dan een 'a' klanktechnisch dan.
Tuurlijk is ze wel toe aan letters en cijfers.. alleen misschien op een wat ander niveau?
Hier hebben ze op die leeftijd erg veel plezier gehad van lettermagneten en letterstempels, soms heel serieus en soms gewoon om lol mee te maken. Misschien ook leuk voor jouw dochter?

Jolijt
14-05-2009 om 12:28
Wel aan toe maar..
ze mist informatie! Papa is een heel fout woord; het moet namelijk pap-pa zijn en dan nog is het geen woord voor beginners omdat we het dan als pap-paa zouden moeten schrijven. De a en de aa zijn twee klanken; als je haar dat vertelt komt ze een stuk verder. Sommige kinderen hebben hier trouwens helemaal geen last van, anderen blijven je wijzen op alles wat onlogisch is/lijkt/klinkt.
In BEER hoor je geen EE maar meer iets dat lijkt op een i, in OOR zit geen OO... enz.
Als ze de letters kent als klanken dus a, en buh etc kun je met een avi 1 boekje zo woordjes lezen. Pas later komen de niet klankzuivere woorden en de andere regels aan bod.

Sasvangent
14-05-2009 om 12:55
Hakken en plakken
mijn dochter (nu 5) heeft zichzelf leren lezen. Ik heb er nooit wat voor gedaan maar merkte wel dat ze erg goed was in hakken en plakken. Als je kind dat voldoende kan en het alle letters kan, komt -denk ik- het lezen vanzelf. Misschien eerst nog wel spellend lezen maar daarna gaat het al meer automatisch.
Dus: als je al wat wil doen, denk ik dat je haar best wat laat rijmen, hakken en plakken.
Oh: hakken wil zeggen dat je bv. zegt vis is v-i-s.
En plakken is het omgekeerde.
Ik bedenk mij ineens dat ze op school misschien niet zo leren lezen maar door woordbeelden te memoriseren? dus het woord 'maan' met een tekening erbij, niet door de letters te gaan plakken.

Martien
14-05-2009 om 13:34
Woordjes schrijven = vorm van tekenen
Hoi,
Jongste schreef net voor ze 4j werd haar naam, die van haar zus, mama en oma. Ze herkende letters uit die woorden in andere woorden, maar kon idd nog niet lezen. Hoe ze dit leerde is voor mij nog steeds een raadsel. Wel vroeg ze regelmatig eens om haar naam te schrijven en tekende ze die dan na. Gek genoeg was ze het 'truukje' een half jaar later weer kwijt en schreef ze enkel nog haar eigen naam en die van haar zus. Leze begon ze te doen met 5j. Toen is ze beginnen spiegelen (heb ik altijd heel gek gevonden). Ondertussen is ze 10j, zit in 4de lj en heeft zelf een leesachterstand van 6m.
BTW spellend lezen zoals ze op haar 5de deed is ook iets wat ze uit zichzelf deed vb 'z w e m k a a r t' en dan maakte ze er snel 'zwemkaart' of andere bordjes.
Oudste herkende op 5j ook alle letters, maar had geen interesse in schrijven, wel in cijfers en op de een of andere manier kon ze to 100 lezen en schrijven.
Het is vooral de interesse die er is en dan valt de euro vanzelf.
Waarmee ik enkel bedoel dat het lezen en schrijven eigenlijk iets helemaal anders zijn.
Groetjes

rodebeuk
14-05-2009 om 19:17
Komt van binnen
Dit soort processen op deze leeftijd hoef je alleen maar te bekijken. Ik vind het helemaal te gek om te zien met wat voor sprongen, omwegen en dwarsverbanden kinderen zich dit soort dingen eigen maken. Er zit absoluut geen lijn in in de zin van dat je bij een kleuter kunt voorspellen wat hij/zij volgende maand kan aan de hand van wat hij/zij vandaag en een maand eerder heeft gedaan. Spiegelen bijvoorbeeld, dat komt en na een x aantal maanden verdwijnt het weer.

Annet
14-05-2009 om 19:36
Gewoon laten gaan
Er bestaat geen 'eraan toe zijn'. Je kind pakt op wat zij op dat moment aankan. Tenminste in haar geval wel (er zijn ook kinderen die het niet uit zichzelf oppakken). Ze is er vroeg genoeg bij dus ik zou me nergens druk om maken. Alleen enthousiast zijn naar haar toe en een beetje ondersteuning. Meer heeft ze niet nodig.

Emmawee
15-05-2009 om 00:00
Dat bedoelde ik niet
Hoi Ayla,
Ik bedoelde niet te zeggen dat _jij_ dat van haar verwachtte.
Ik bedoelde dat het onzin is om te zeggen dat een kind er niet aan toe is om iets te leren. Het is er hooguit nog niet aan toe om iets te _kunnen_. Je kunt dus hooguit zeggen dat je het zelf bouwen van woorden nog niet van haar kunt verwachten. Maar ik vind dat je niet kunt zeggen dat een kind niet toe is aan cijfers en letters. Dat is net zoiets als zeggen dat een kind niet toe is aan huizen en fietsen.
Wat jouw dochter aan het doen is, is absoluut leren lezen en schrijven. Maar dat proces al veel langer gaande. Lezen en schrijven zijn zulke complexe vaardigheden, dat daar heel wat kleine deeltjes bij komen kijken, die weer met elkaar gecombineerd moeten worden.
Ik vind de hele hakken en plakken gedachte trouwens theoretisch zeer juist, maar ik heb het hier bij Stoffer heel anders zien gebeuren. Of zien gebeuren... hij las opeens 'Let op' en toen een tijd niets, want wij mochten het niet weten, geloof ik... (??) en toen zei hij opeens 'nieuwe tijden' en 'weer terug' in de ondertiteling.
Groeten! Maw.

ayla
15-05-2009 om 07:45
Kan ik dingen voordoen?
vaak vraagt ze mij, mama hoe schrijf je dit of hoe schrijf je dat. Laatst wilde ze weten hoe je roze schrijft of hoe je de naam van haar vriendinnetje schrijft. Ik doe haar dat dan voor en dan schrijft/ tekent ze dat na. Ik heb uiteraard niet de illusie dat dat met schrijven te maken heeft. het zijn namelijk ook niet de meest logische woorden om mee te beginnen maar wel de woorden die zij natuurlijk leuk vind.
En het rare is, ze krijgt iedere 2 weken de Bobo thuis, daar staan ook schrijfoefeningen in, die wil ze dus niet doen, dat vind ze niet leuk. saai roept ze dan meteen. Wel moet ik uiteraard de hele Bobo van voor naar achter met haar doornemen en werkelijk iedere pagina volledig doornemen met haar
Waarom is het wel leuk om te leren hoe je opa en oma schrijft maar niet de oefeningen in de Bobo?
heeft dat te maken met de belevingswereld waar ze nu in zit?

Emmawee
15-05-2009 om 09:40
Selluf
Je schrijft: "Ik heb uiteraard niet de illusie dat dat met schrijven te maken heeft." Snap ik niets van.
Opa en oma kunnen schrijven, de naam van je vriendin en roze (lievelingskleur?), heeft juist veel meer te maken met leren schrijven dan voorgedrukte boot boom bos bobo schrijf-oefeningetjes. Omdat ze dit zelf bedenkt natuurlijk. Ze wil opa en oma kunnen schrijven. Om op een tekening te kunnen schrijven, of op een brief. Om mee te communiceren dus. En daar is het toch ook voor bedoeld?
Boot kunnen schrijven is het leukst als je net met een boot gevaren hebt. Maar anders niet. Dan is het leuk voor de juf. Of voor mama. Voor je dochter is het leuker als het aansluit bij haar belevingswereld, inderdaad. Dan heeft het zin, omdat de zin vanuit haarzelf komt.
Groeten! Maw.

ayla
15-05-2009 om 10:07
Klopt
ze wilde opa en oma kunnen schrijven om op een tekening te zetten, idem met mama en papa. Roze is haar lievelingskleur dus dat wilde ze ook weten. Ik dacht eigenlijk dat dat voorschrijven en dan door haar naschrijven meer tekenen was en niet als schrijven of beginnend schrijven werd gezien.

Sasvangent
15-05-2009 om 10:49
Bobo
ik ken bobo niet, maar kan mij er wel iets bij voorstellen.
Toen mijn dochter begon te lezen (nou ja, begon: ze deed het gewoon, zij het traag), wilde ze niet veel anders meer doen. Ik had toen wat typische AVI 1 boekjes uit de bib meegebracht. Dat vond ze niet leuk, was onnozel, saai, geen tekst genoeg maw: niet uitdagend genoeg.
Daarna is ze in een echt boek beginnen lezen dat veel moeilijker was maar daar had ze wel interesse in. Die beginnende lees-en schrijfboekjes zijn voor sommige kinderen gewoon echt te saai is, daar beginnen ze dus niet aan. Of, zoals voor mijn zoon, niet leuk genoeg om interesse te wekken.
Laat je dochter gewoon vragen stellen, antwoord, blijf verhaaltjes lezen, laat haar maar lettertjes tekenen en alles komt wel vanzelf.

Emmawee
15-05-2009 om 11:22
Het is maar hoe je het noemt
Ayla: "Ik dacht eigenlijk dat dat voorschrijven en dan door haar naschrijven meer tekenen was en niet als schrijven of beginnend schrijven werd gezien."
Tja dat zal best, dat het door sommige mensen niet zo wordt gezien. Ik heb daar een andere mening over. Ik vraag me af hoeveel kinderen leren schrijven _zonder_ dit 'natekenen'.
Het natekenen van letters is gewoon leren schrijven. En als een kind ook nog ziet dat groepjes letters een betekenis hebben, die onlosmakelijk bij een bepaalde combinatie en volgorde van letters hoort, dan is dat leren lezen.
Het is alleen niet _ kunnen_ lezen en schrijven, dat vraagt nl. nog veel oefening.
Groeten, Maw.

Nivea
15-05-2009 om 11:42
Maw, hier eentje...
Mijn zoontje is begonnen met lezen toen hij 4,5 was. Daarna was schrijven een makkie. Hij schreef de namen van de kinderen uit z'n klas zo op. De meeste moeite had hij met z'n eigen naam. Hij bleef vragen met welke ij/ei het moest.....

Emmawee
15-05-2009 om 13:54
En dat is één...
Dat is grappig, Nivea! Deed hij dat echt uit zijn hoofd? Dus zelf de namen bouwen?
En heeft hij daarvoor nooit letters / woorden nageschreven / nagetekend?? Dat is bijzonder, toch? Of komt dat vaker voor dan ik nu denk?
Groeten, Maw.

Nivea
15-05-2009 om 17:20
Ik weet het niet (emmawee)
Ik probeer het schrijven juist niet te stimuleren, laten ze dat maar in één keer goed aanleren in groep 3. Bovendien is zijn pengreep nog steeds niet goed. Voor opa en oma moest hij een keer 'gefeliciteerd' naschrijven, dat vertikte hij toen hij bij de l was. Ook zijn naam naschrijven vond hij onzin.
Maar uit zijn hoofd kan hij het wel (doet het trouwens weinig). Natuurlijk is er nog wel eens een letter gespiegeld etc. Deze week heeft hij zelf 'ghvelistert' geschreven op een kaartje voor een vriendje. Erg schattig.
Juf vind helemaal niets bijzonders hij kan namelijk nog niet hinkelen en huppelen. Juf gaf onlangs aan dat hij z'n naam kon schrijven (dat ie ook de namen van de rest van de klas heeft mijn zoontje wel eens laten zien, maar daar had de juf het niet over). Tja, ik weet niet of het bijzonder is, het is gewoon zo. Ik zou zijn voorsprong met lezen, schrijven graag bespreken. Ook hoe het zit met bv rekenen en andere dingen. Hij is nu net vijf, groep 1, leest AVI 1 (zonder veel geoefend te hebben), kan rekensommetjes onder de tien maken en soms daarboven, maakt puzzels van 100 stukjes, etc. Maar de juffen vinden dat niet raar (dan vind ik het wel raar dat er geen materiaal in zijn klas is wat hier dan op aan sluit). Nog maar zes weken...

Cindy
15-05-2009 om 18:43
Hier ook één!
Zowel onze zoon (nu 6,5) als onze dochter (nu 4,5) is zelf begonnen met het vormen van woorden met letters; naschrijven van woorden doen ze alletwee niet! Het levert inderdaad hele grappige, fonetische, woorden op. Soms is het even zoeken wat ze bedoelen, maar als je het hardop opleest is het altijd wel duidelijk.

Jvo
15-05-2009 om 21:29
Hier ook...
...eentje. Die heeft zichzelf met nog geen vier jaar leren lezen, en schrijven ging daarna eigenlijk in een vloeiende beweging door. De eerste tijd nog wel fonetisch, maar vanaf groep 2 maakt hij eigenlijk geen spelfouten meer (echt, het is gewoon eng hoe goed hij spelt... met net 5 jaar haalde hij al meer fouten uit de ondertiteling van films dan ik :?)

Emmawee
15-05-2009 om 22:54
Oh zo! ja, dan hier ook.
Haha nou ik jullie reacties lees, snap ik hoe jullie het bedoelen. Ja, zo doet Stoffer dat ook. Fonetisch woorden construeren. Sterker nog, hij _wil_ helemaal niet dat ik voorschrijf en hij naschrijft.
Maar hij is wel ooit begonnen met letters tekenen / natekenen. En volgens mij hoort dat gewoon bij leren schrijven.
Groeten, Maw.

Nivea
16-05-2009 om 10:33
Ik weet niet...
Ik weet niet wat de anderen bedoelen, Emmawee. Maar hier is nooit nagetekend. Natuurlijk schrijft hij wel fonetisch.

ayla
16-05-2009 om 11:11
Nivea
Jouw zoontje is verder met lezen schrijven dan die van mij maar de rest doet ayladochter eigenlijk ook. kan simpele sommetjes maken, kan cijfers lezen, maakt puzzels van 100 stukjes met gemak, verzint hele rijmversjes voor haar vriendjes.
Ik moet trouwens wel zeggen dat hier bijna alle kinderen hun naam kunnen krijgen, al houdt het daarbij wel op. Ayladochter is daar nu wel verder in dat ze ook mama en papa en opa en oma kan schrijven. Gisteren heeft ze een tekening gemaakt voor haar zwemmeester. met wat hulp schrijft ze de naam zelf en dan glundert ze helemaal

ayla
17-05-2009 om 07:09
Tegen meester zeggen?
moet ik tegen de meester zeggen dat dochter begint met schrijven of is het daar te vroeg voor? Ze zet echt maar de eerste stappen op schrijfgebied

Emmawee
17-05-2009 om 23:45
Je moet niks
maar je kunt het zeggen. Bij Stoffer op school willen ze het graag weten. Het wordt ons echt verzocht. Maar blijkbaar zijn er ook ouders en leerkrachten die dit soort uitwisseling van informatie minder vanzelfsprekend en zelfs ongewenst vinden. Misschien moet je aan de meester vragen of hij het wil weten. En misschien moet je je afvragen of het nut heeft. Of hij met jouw informatie iets zal doen.
Groeten, Maw.