Verlies en Verdriet Verlies en Verdriet

Verlies en Verdriet

Mijn moeder is overleden :( Hoe gaan we verder?

Goedemiddag allemaal,

Helaas is mijn allerliefste moeder anderhalve week geleden overleden. Zij is zelf uit het leven gestapt. Ik heb hier weleens eerder gepost, en het is steeds uitzichtlozer voor haar geworden. Ondanks alle hulp van medici, psychologen en naasten, en medicaties. Zij leefde eigenlijk nog voor mijn vader en mij - niet meer zichzelf - en kon dat uiteindelijk niet meer opbrengen. Zij was haar complete gevoel kwijt, sliep niet, en had ontzettend veel klachten. Zij wil graag dat mijn vader en ik verder leven, heeft zij geschreven.

Ik vat het nu in een paar zinnen samen, maar het was een vreselijk jaar voor mijn ouders, waarin mijn moeder zich vreselijk eenzaam heeft moeten voelen, omdat niemand begrijpt hoe je je voelt. Het is bizar hoe iemand zó kan veranderen. Van een actieve, vrolijke vrouw naar iemand die het leven niet meer aankan, helemaal op is en (denk ik) in een depressie raakt. Ik mis haar vreselijk, wij hebben een enorm goede band. Het laatste jaar was ontzettend moeilijk, maar de jaren ervoor hebben wij echt zorgeloos kunnen genieten altijd en was zij kerngezond. Daar ben ik dankbaar voor.

Mijn vader en ik hebben veel moeten regelen voor de uitvaart en nu allemaal andere dingen. Het lijkt alsof ik het nog niet helemaal kan geloven allemaal. Sommigen mensen zeggen dat de rouw misschien al een jaar geleden is begonnen, toen het zo slecht met haar ging. Ik ben heel bang dat we nog door een diep dal gaan.

Ik ben eigenlijk op zoek naar ervaringen en tips: wie is zijn/haar ouder ook verloren, en hoe ga je daarmee om? Mijn vader is nu ook opeens alleen, dat lijkt mij ook verschrikkelijk moeilijk. Hoe ga je daar als enig kind mee om? 

Alvast dank!

Wat een ontzettend verdrietig verhaal. Gecondoleerd! Wat een enorm verlies en wat een rollercoaster zal het zijn.
Ik kan je niet vertellen hoe je ermee om moet gaan. Dat is voor iedereen zo persoonlijk. De enige tip die ik kan geven is om je verdriet de ruimte te geven. Laat het er zijn. Huil zoveel je wil. De scherpe randjes gaan er met de tijd vanaf.

Ik ben zelf mijn vader verloren een oaar jaar geleden. Het was heel plotseling. Ik heb veel verdriet gehad, maar kon eigenlijk vrij gauw accepteren dat het nu eenmaal zo was gelopen. Niet ieder leven duurt even lang. We hebben er geen invloed op.

Goh Zuiderling, wat vreselijk voor jou en je vader. En voor je moeder natuurlijk ook, dat het zover heeft moeten komen. Het is nogal een verhaal en je schudt niet zo even een reactie uit de mouw. Misschien dat je daarom ook niet zo veel reacties hebt gekregen, terwijl je die wel verdient. Ik zou graag even een arm om je schouders slaan. Er zijn zo weinig woorden, voor zo’n groot en diep verdriet, je moeder op deze manier te verliezen. 
Ik weet niet of het diepe dal nog moet komen, misschien wel, misschien niet. Het is voor iedereen anders.

Toen mijn moeder te horen kreeg dat ze kanker had, inmiddels negen jaar geleden, vond ik dat heel moeilijk. Zij en de andere familieleden stopten hun kop in het zand terwijl ik om de een of  andere reden ‘wist’ dat ze heel snel zou doodgaan. Maar dat kon ik dus niet met ze delen. Zij deden nog alsof er nog van alles mogelijk was aan behandelingen, over de dood werd niet gepraat. Het eerlijke gesprek werd niet gevoerd. Dat was wat er altijd was gebeurd tussen mij en mijn familieleden, en ik trok het heel slecht. Ik wilde niet afhaken want ik wist: het komt er nu op aan. Maar ik vond het hartverscheurend om er eigenlijk allemaal alleen doorheen te gaan, in onze gedachten in ieder geval. Gelukkig waren we wel veel bij haar en was er veel warmte. Ze is drie weken na de diagnose overleden. Ik heb wel eens het idee dat ik bijna al mijn rouw in die drie weken heb gepropt. Niet dat ik dat bewust had gedaan, maar na haar dood voelde ik me gek genoeg beter dan daarvoor: de werkelijkheid en mijn gevoel klopten weer. Mijn moeder en ik hadden een lange geschiedenis van conflicten. Ik wilde meer nabijheid dan zij te bieden had. Ik weet zeker dat ze van me hield want ze is altijd haar best blijven doen om dichtbij te komen maar toch lukte het op de en of andere manier niet, omdat bepaalde dingen niet onder ogen konden worden gezien. En zo is ze er dus ook tussenuit gepiept. Ik kan nog altijd niet goed beschrijven hoe dat voor mij is: aan de ene kant heel pijnlijk omdat ik zolang ze leefde nog het gevoel kon hebben: misschien ooit. Aan de andere kant klopte het ook heel erg dat ze op deze manier is gestorven. Ze heeft haar eigen leven nooit willen confronteren en ze had haar klachten waarschijnlijk al minstens een half jaar laten aanslepen en toen het aan de oppervlakte kwam, was het een kwestie van nog een paar weken. Ik weet niet hoe ze dat had moeten doen als ze er een jaar over had gedaan om te sterven, als ze jarenlang behandelingen had moeten ondergaan. Daarom had ik er ergens vrede mee. Ik vond haar stom, had gewild dat ze eerder had ingegrepen, had gewild dat ze meer ‘aanwezig’ was geweest. Maar dat deed en was ze allemaal niet, en ze was evengoed mijn moeder, mijn dierbare moeder. 

Zo heb ik haar dus laten gaan. Het scheelde ook dat mijn oudste kind in de periode dat dit zich afspeelde heel slecht begon te gaan op school. Tegen de tijd dat ik na haar overlijden een beetje uit mijn verdoving kwam, moest ik dringend aan de bak. Ik ben alleenstaand ouder dus ik kon het niet op iemand anders afschuiven. Het was ook zo serieus dat het me echt in beslag nam. Dat was soms heel moeilijk maar ergens klopte het ook: het grootste deel van mijn aandacht ging naar mijn levende kinderen. In het gezin liep het goed toen. We hadden het goed met ons drieën en daar ontleende ik veel kracht en geluk aan. 

Mijn vader is een eigenaardige man en mijn ouders hadden een eigenaardig huwelijk. Mijn vader heeft na het overlijden van mijn moeder de draad heel goed opgepakt. Hij is gaan werken aan een sociaal leven wat mijn ouders samen niet hadden. Hij had verdriet maar het ging, in ieder geval op het oog, ook weer niet heel diep. Aard van het beestje, denk ik. Hij is wel nog altijd heel loyaal aan haar. Het idee van een andere vrouw, gooit hij ver weg. Mijn zus en ik hebben wel ook het contact met hem aangehaald. Hij eet een keer in de week bij mij en een keer in de week bij haar. Die structuur doet hem wel goed. Hij heeft een aantal vaste afspraken in de week, vooral met familieleden. Hij neemt het zoals het is en dat is voor ons als kinderen ook wel fijn want we hoeven ons geen grote zorgen om hem te maken. 

Ik heb na het overlijden van mijn moeder nooit een ‘diep dal’ gehad. Mijn vader ook niet. Mijn zus is kort daarna op haar werk in een arbeidsconflict verzeild geraakt en dat pakte haar zo aan dat ze ervoor in therapie is gegaan. Ik heb altijd het gevoel gehad dat die rouw voor een deel daar in is gaan zitten. Maar zelf koppelde ze dat niet aan elkaar en ik heb het ook nooit benoemd. Ik heb toch verder ook niet het idee dat we ons er makkelijk vanaf hebben gemaakt. Haar stervensproces was een korte maar hevige ervaring en na haar overlijden hebben we het heel goed gedaan samen rond de uitvaart. Daar heb ik ook veel voldoening en rust in gevonden, dat we samen zo’n mooie dienst voor haar hebben gemaakt. Zo jammer dat ze er niet bij was

Ik denk dat je gewoon niet weet wat er komt en hoe het komt en dat het ‘altijd goed is’. Ik denk dat liefde helpt. Er kan van alles zijn geweest maar als je voelt, zoals jij ook duidelijk laat zien, dat liefde voorop staat, dan is dat waar je op terugvalt. En wat ook helpt: als je hebt aanvaard wat je wel en niet gekregen hebt. Ik had er nog wel eens verdriet van, wat ik niet van haar had kunnen krijgen, maar ik verzette me er niet meer tegen. Ik meen in jou verhaal ook te proeven dat je je niet hebt verzet tegen je moeder toen ze niet meer verder kon, wilde, dat je dat hebt aanvaard, hoe pijnlijk ook. Ik denk dat belangrijk is en dat het je helpt het te aanvaarden. Hoe dat aanvaarden vorm krijgt, of daar nog veel pijn bij komt, is eigenlijk niet te zeggen. Ik denk dat je je niet teveel moet spiegelen aan anderen. Het gaat op jouw manier, op jullie manier. Maar goed rouwen is niet per se heel diep komen te zitten. Dus ik denk dat je jezelf gewoon de ruimte maar moet geven om het te laten komen zoals het komt. 

Lieve Zuiderling, een warme groet van een andere zuiderling. En ik sluit af met een gedicht van Hans Andreus voor je moeder.


Ik denk de echte
dood is zo licht
als een veertje
dat je
wegblaast in een lucht
bol van zon
en dat schommelend
verdwijnt
in het licht dat schijnt
alsof er in de verste
verte
nooit een eind aan komt.

Reageer op dit bericht

Op dit topic is al langer dan 4 weken niet gereageerd, daarom is het reageerveld verborgen. Je kan ook een nieuw topic starten.