Werkopdracht/dienstopdracht
Ik werk als verpleegkundige in een psychiatrisch ziekenhuis. De financiële situatie van het centrum is niet rooskleurig en op dit moment is er een reorganisatie aan de gang. Voor de bezetting op de afdeling heeft het gevolgen o.a. dat we geen uitzend- of flexkrachten meer mogen inhuren als er een dienst tekort is door bijvoorbeeld een zieke collega. Tekorten moeten opgelost worden vanuit het team. Het kan dus gebeuren dat je 's middags gebeld wordt of je die nacht een nachtdienst kan draaien. Als je dat weigert dan wordt het een dienstopdracht en als je dan nog weigert kan je worden ontslagen wegens werkweigering. Aldus mijn leidinggevende in de werkbespreking. De sfeer is al niet best in het team, maar zakt nu helemaal tot het nulpunt. Mijn vraag is; kan een dienstopdracht gegeven worden, en wat zijn de rechten en plichten van een werknemer hierin? Weet iemand dit? Ik ken horrorverhalen vanuit de thuiszorg van mensen die familiefeesten en concerten (al kaartjes gekocht!) niet bij konden wonen vanwege een dienstopdtracht en de angst om ontslagen te worden.
Toevallig
ben ik vanuit mijn werk ook een en ander hieromtrent aan het uitzoeken. Heb enig geduld als je wilt, misschien kan ik er vandaag wat meer over zeggen. Ik neem aan dat je onder de CAO-GGZ valt?
Cao ggz
Hoofdstuk 6, arbeidsduur en werktijden
Artikel 7 Verschoven diensten
1. De werkgever kan, als bijzondere omstandigheden met een incidenteel karakter dit noodzakelijk maken en na het horen van de werknemer:
* afwijken van het bepaalde in artikel 3, lid 1, sub b;
* afwijken van het bepaalde in artikel 6, lid 1;
* een eerder vastgesteld(e) werktijdenregeling of rooster wijzigen.
2. Past de werkgever het in lid 1 bepaalde toe en wijzigt hij daarmee een eerder vastgesteld(e) werktijdenregeling of rooster, dan ontvangt de werknemer schadeloosstelling als hij al uitgaven voor vrijetijdsbesteding heeft gedaan.
3. Past de werkgever het in lid 1 bepaalde toe en verschuift daardoor een vastgesteld(e) dienst in de werktijdenregeling of het rooster binnen 24 uur tussen melding door de werkgever en aanvang van de nieuwe dienst, dan deelt de werkgever dat mee aan de werknemer en ontvangt de werknemer - onverkort het bepaalde in lid 2 van dit artikel - naast het uurloon over de uren van die verschoven dienst uitsluitend een vergoeding als bedoeld in H10 Overwerk artikel 3, lid 2.
http://www.ggznederland.nl/cao/index_cao.html
Lastig
hoor Ef. En aan zo'n CAO-tekst heb je dan niet veel. Je krijgt het betaald, je krijgt zelfs meer betaald voor die uren. Maar mag je nou weigeren? Wat is een incidenteel karakter, 2 keer per jaar, 3 keer per week? De werknemer moet eerst worden gehoord. Dan kun je zeggen dat je vanavond echt niet wilt. Nou, zegt je baas dan, ik heb je gehoord maar je moet toch. Daar schiet je dus niet veel mee op.
Ben je lid van een vakbond? Die kan als medeopsteller van de CAO vast wel wat toelichten.
Kari
Klopt kari, en verder
Dat klopt Kari, het is en blijft lastig. En het is niet voor niets dat cao-teksten zo lastig te interpreteren zijn, het zijn vrijwel altijd compromissen. Het is in beginsel in ieder geval wel toegestaan dat de werkgever een dergelijke wijziging in het rooster doet. Wat hier belangrijk is, is dat in de cao in ieder geval kaders worden aangegeven. Hoe ver die kaders reiken, ligt aan de invulling die er in de organisatie aan wordt gegeven.
Belangrijk bijvoorbeeld is "bijzondere omstandigheden met een incidenteel karakter". Een reorganisatie valt niet onder die definitie. Je mag tenminste hopen dat de werkgever reorganiseert om iets in de organisatie structureel te veranderen. De reorganisatie aangrijpen als directe reden voor dienstopdrachten gaat dus niet op, tenzij er hierdoor incidenteel een gat valt in het dienstrooster, bijvoorbeeld door een onverwachte overplaatsing (een teamlid gaat met directe ingang naar een andere afdeling bijvoorbeeld). Ziekte kan ook zo'n incident zijn, maar het mag dan weer niet zo zijn dat door dienstopdrachten de gehele ziekteperiode van een collega moet worden opgevangen (tenzij die collega maar een dag of 4 ziek is).
Verder is het zaak om de lasten zo eerlijk mogelijk te verdelen. Het mag niet telkens dezelfde persoon zijn of hetzelfde groepje personen die met uitsluiting van de rest van de teamleden (met een gelijke functie) de dienstopdrachten krijgt. De vragen die Beemer stelt, zijn daarvoor een goede leidraad, vooral "Zijn er een maximaal aantal dienstopdrachten die je mag krijgen in een jaar?" en "Mag de situatie van onderbezetting max. een bepaalde periode duren gedurende welke tijd dienstopdrachten geaccepteerd moeten worden?"
Verder is het ook zinnig om dit eens bij de ondernemingsraad aan te kaarten. Die kan niet alleen het onderwerp bespreekbaar maken maar ook afspraken maken hierover met de werkgever, bijvoorbeeld over de vragen die Beemer opwerpt.
Overigens ken ik vanuit mijn vorige werkkring soortgelijke situaties, waarbij sommige medewerkers gewoonweg weigerden de telefoon op te nemen als de werkgever belde in hun vrije tijd. Ook niet wenselijk.
Nog verder
Misschien voert dit té ver, maar er kunnen ook op langere termijn gevolgen optreden door dienstopdrachten. Denk daarbij aan deeltijdwerkers die gedurende een bepaalde periode zoveel méér werken dat ze op basis van de cao hun contract kunnen opplussen, of door langere tijd meer ORT te ontvangen, in aanmerking komen voor een afbouwregeling. Dit komt echter maar zeer zelden voor, zeker bij de jaaruursystematiek en dan hebben we het in feite ook niet meer over "bijzondere omstandigheden met een incidenteel karakter".
Wat wel iets vaker voorkomt is dat door het invullen van gaten in het dienstrooster (via dienstopdrachten) de arbeidstijdenwet en het arbeidstijdenbesluit overtreden worden. Vaak werkt men met een softwareprogramma die een overtreding hierop automatisch aangeeft, maar deze kan waarschuwing kan genegeerd worden. Is dit het structureel geval dan kan iedere werknemer aankloppen bij de arbeidsinspectie. Ook kan de ondernemingsraad om maatregelen vragen bij de werkgever en als OR de arbeidsinspectie inschakelen.
Beemer, sancy. kari1
Bedankt voor jullie antwoord, hier heb ik veel aan, ik heb jullie antwoorden opgeslagen en ga daaruit een mail destilleren die ik naar mijn teammanager ga sturen of ga gebruiken in een gesprek met haar.
Overigens begint ze al een beetje terug te krabbelen; gister kregen we de indruk dat ze door middel van dienstopdrachten de al bestaande gaten in het rooster wilde gaan opvullen. Ik geloof dat het in iedergeval duidelijk is dat dat niet kan.
Inmiddels ben ik wel lid van een vakbond geworden.