Hoe omgaan met een kind met mogelijk adhd

Heb je even?

Hoi Sanrica,
Ik herken wel een beetje wat je schrijft. Het gevoel om van alles te proberen en maar geen resultaat te zien bij de opvoeding van je kind, dat is verschrikkelijk frustrerend.
Het is moeilijk om een algemene aanpak van adhd te geven. Ieder kind is toch anders. Maar er zijn wel een paar richtlijnen die kunnen helpen.
Ten eerste blijf kalm. Je kind ervaart de wereld als een chaos. Het is moeilijk voor hem om goed na te denken en goede beslissingen te nemen. Als er tegen het kind geschreeuwd wordt, als mensen boos op hem zijn, kan het kind helemaal niet meer denken. Het komt in een overlevingsstatus. En dan kan het alleen maar vechten of vluchten. Het kind doet dingen die het eigenlijk niet wil doen, krijgt daardoor weer op zijn kop en een negatieve spiraal is een feit.
Ten tweede blijf positief. Iemand heeft het eens onderzocht en kinderen met adhd-kenmerken krijgen echt een overdonderende hoeveelheid negatieve feedback en kritiek over zich heen. Er gaat altijd wel iets goed. Benoem dat tegen het kind. Juist als het vervelend of boos is. Bij onze zoon bijvoorbeeld is de intentie vaak prima. Hij deed vaak onderdachte, irritante en stomme dingen, maar met de beste bedoelingen. Die bedoelingen benoemen wij altijd tegen hem. 'Wilde je een eitje voor mij bakken, wat lief. Weet je, als je het nog eens wil, kun je misschien toch even beter mijn hulp vragen, want het is best moeilijk om niet te knoeien.'
Voor elke negatieve interactie moeten (voor zover ik mij herinner) minsten drie positieve interacties staan, omdat mensen nu eenmaal geneigd zijn kritiek beter te onthouden dan complimenten.
Het is voor veel kinderen (met adhd) heel erg belangrijk om zelf grip op hun leven te hebben. Om zelf mee te beslissen over zaken die hun aangaan. Geef ze die autonomie, zo veel mogelijk. Maar ga niet onderhandelen op momenten van stress. Als je tegen problemen aanloopt, kun je er op een rustig moment samen over praten.
Veel kinderen met adhd reageren heel erg positief op beloningen om gedrag aan te leren. Het moet wel een kort snel reagerend en duidelijk beloningssysteem zijn.
Ten derde blijf georganiseerd. Het kind kan het niet. Dus je moet het (tijdelijk) overnemen. Schoenen op een vaste plek, sleutels op een vaste plek. Duidelijkheid, een regelmatig dagprogramma. Korte duidelijke regels, die je met hem afspreekt. Sommige kinderen hebben heel veel baat bij pictogrammmen die aangeven wat er van ze verwacht wordt. Niet opeens dingen veranderen, maar veranderingen van te voren aankondigen en motiveren.
Het is ook heel belangrijk om niet te fel te reageren op fouten. Niet heel strak te zijn, maar het kind de kans te geven om zich te herstellen. Een beetje meeveren. Ze vergeten zo vaak wat je afgesproken hebt. Niet uit onwil, maar door de adhd. Dus geduldig aan afspraken herinneren. 'He, pipo, je zou nu toch zelf je jas op gaan hangen?' Het duurt veel langer voor nieuwe vaardigheden ingesleten zijn. Wij moeten dingen soms wel tien keer herhalen voor ze beklijven.
En de laatste doorgaan. Niet opgeven, niet stoppen. Die adhd blijft. Het is geen kwestie van een gedragsprogramma van een paar maandjes. Het gaat niet om een paar truukjes. Jouw kind heeft heel veel tijd nodig om met die adhd om te leren gaan en jij bent een van de aangewezen personen om hem dat te leren.
Ha, lekker lang verhaal he? Ik heb het niet helemaal zelf verzonnen hoor. Die samenvatting komt ongeveer uit het boek 'Oudergids adhd' van Kutscher.
Het helpt mij heel erg, veel lezen.
Maar goed, hopelijk heb je er iets aan? Succes met alles!

Nog wat

... dat heb ik nu altijd, schrijf ik een heel verhaal, post ik het, en dan ben ik toch nog iets vergeten te zeggen.
In het begin, toen wij in een hele negatieve spiraal zaten met onze zoon, hielp het volgende heel goed:
We gingen elke dag minimaal een kwartier met hem spelen, waarbij hij alles mocht bepalen. Wij volgden wat hij deed en niet andersom. We deden geen suggesties, hij had de touwtjes in handen.
We namen zoon mee om een-op-een activiteiten met hem te doen. Naar een museum, naar de film, samen sporten, even bij oma langs gaan. Zodat hij langzaam weer het gevoel kreeg dat wij hem belangrijk vonden.
We hebben zoon consequent geprezen voor alles wat hij goed deed. 'Heb je al een hap van je brood genomen, goed zo!' Dus werkelijk al het goede benoemen. Dat is dan nog best wel veel. Het kwam overdreven over, maar we merkten al snel dat hij het heerlijk vond.

Nuchter mee omgaan.

Hoi Sanrica,

Pippin slaat de spijker op z'n kop: Het gevoel om van alles te proberen en maar geen resultaat te zien bij de opvoeding van je kind. Zij ziet het als frustrerend, ik niet.

Hierboven heb ik ook al een reactie gegeven onder het topic 'tics'. Ik maak er het beste van, blijf proberen, moed houden en hopen dat het ooit beter zal gaan en mijn nu 18-jarige zoon voor zichzelf kan zorgen. En ik laat me niet gek maken; niet door mijn zoon en niet door mijn omgeving die het allemaal zoveel beter weet.

Niks super-mom

Nee, Lilajolie, dat accepteer ik niet. Ik ben geen super-mom, o nee. Niets daarvan! De dieptepunten zijn er hier ook. Geweest en soms nog steeds.
Want kenmerkend voor ADHD is, dat wanneer je net het idee hebt, dat alles op de rit staat, je kind weer iets vindt, waardoor jij met open mond van verbijstering je af vraagt hoe je daar in vredesnaam nu weer op moet reageren.
En ik ben helemaal niet bijzonder en super. Ik ben wel lerend en aanpassend. Maar dat kan iedereen zijn, want dat zijn menselijke eigenschappen. En wij kennen onze zoon nu alweer bijna 12 jaar, dus wij zijn ook door schade en schande wijs geworden.
Maar doe mijn tips niet af als onwerkelijk of onhaalbaar, want dat zijn ze niet. Als ik het kan, kan een ander het ook.
Kijk, het verandert. Onze zoon slaapt nu uit in het weekeinde!!! Tot tien uur vanmorgen! Oh heerlijkheid!

Super-mom

Pippin, je bent een vrouw naar mijn hart! Beetje gekke uitdrukking, maar je weet het exact te benoemen: 'Want kenmerkend voor ADHD is, dat wanneer je net het idee hebt, dat alles op de rit staat, je kind weer iets vindt, waardoor jij met open mond van verbijstering je af vraagt hoe je daar in vredesnaam nu weer op moet reageren'. En zo is het precies. Ik verwoord het altijd zo: Als ik denk dat alles lekker loopt en denk achterover te kunnen gaan leunen, gebeurd er weer iets waardoor mijn wereld op z'n kop staat. Beetje zwaar gezegd, maar er steekt een nieuw probleem de kop op en ik moet samen met mijn zoon een oplossing zien te vinden, compromissen sluiten.

En over de term 'supermom'. Ja, zo durf ik mezelf wel te noemen. Ik ben voor mijn gevoel al 18 jaar (en zeker de laatste 6 jaar) bezig om te leven met een kind met ADHD. In combinatie met een fulltime baan en nog een kind, die er absoluut niet onder mag lijden dat haar broer 'gezegend' is met deze diagnose. En oh ja, ik ben alleenstaand.

Super-mom

Yep, sluit me volledig aan bij Pippin. Had het zelf niet beter kunnen verwoorden. En ook al zou ik mezelf geen super-mom durven noemen, toch ben ik het wel. Want ik heb de laatste 10 jaar van mijn leven opgeofferd voor het wel en wee van mijn zorgenkind en ik moet het echt helemaal alleen doen; naast de problemen die ikzelf nog heb. Dus dat schouderklopje mag ik mezelf idd best wel eens geven (leer ik nu ook in therapie alhoewel ik het niet meer dan vanzelfsprekend vind dat het welzijn van mijn zoontje voor gaat. Je moet alleen de juiste balans zien te vinden tussen een zo goed mogelijke moeder zijn en daarnaast jezelf als persoon niet te vergeten. Tussen je kind zoveel mogelijk een "normaal" kind laten en leren te zijn en tegelijkertijd te leren dealen met datgene wat hem anders maakt. Het is als jongleren met heel veel ballen tegelijkertijd; vallen en opstaan, oplossingen vinden, een stap terug zodat je twee stappen vooruit kan doen en nog veeeel meer. Daar heb je een dagtaak aan en dan nog de rest. Ik heb ontzettend veel geleerd in de afgelopen 10 jaar en ik weet dat het einde nog niet in zicht is. Je moet erbovenop blijven zitten, erachteraan blijven gaan, de confrontaties aan blijven gaan en jezelf blijven openstellen. We zijn wat dat betreft allemaal super-moeders hoor. Inclusief super-moe

Ik moet nog veel leren....

Vooral toch maar al het positieve benoemen. Ook al lijkt het zo onbenullig. We hebben wel een duidelijke structuur thuis compleet met een bord met pictogrammen. En er gebeuren ook zeker dingen 1 op 1 met hem. Maar soms heeft hij van die buien waarin ik echt niets positiefs kan ontdekken. Dan gaan we van het ene over in het andere. En inderdaad dat kost heel veel energie. Maar over het algemeen ben ik wel geduldig en blijf ik vriendelijk. Alleen vind ik het soms zo frusterend.

Ik ben toch niet de enige die het soms teveel wordt

Tuurlijk weet ik dat ik vriendelijk moet blijven en rustig en en... Maar jullie zien het toch ook wel eens even niet zitten? Of moet ik echt leren om me eigen volledig aan de kant te zetten? Hij heeft ook nog een zusje van bijna 3 en die heeft ook recht op haar aandacht. Sterker nog die heeft zelf een kleine, blijvende beperking aan haar arm. Ze heeft het nu nog niet zo door maar daar zal met sommige dingen leren ook meer tijd en aandacht in gaan zitten. Sorry, maar op het moment weet ik het echt even niet meer.

Regelmatig

op het punt gestaan het bijltje er bij neer te gooien...alleen, daar heeft niemand wat aan Er zijn al veel goeie tips gekomen, probeer die eerst eens...

Af en toe

Af en toe heb ik ook van die dagen/weken dat het een aaneenschakeling van gez*&% is hier. Wat mij dan kan helpen, los van de zaken die in de andere berichten al genoemd zijn, is éven een half uurtje voor mezelf nemen. Dan mag mijn man de zaken op de rol proberen te houden. Je zult hier echt een manier voor jezelf in moeten zien te vinden, want een aandoening als dit gaat helaas niet over na het slikken van een kuurtje pillen.
Ik vind het af en toe ook heerlijk als mijn ADHD-er bij een vriendje gaat spelen (waar hij dan poeslief is natuurlijk). Dan merk ik dat onze 3-jarige andere zoon veel kalmer is. En als oudste weer terug komt, is het binnen 5 minuten weer een circus.
Bedenk ook dat veel heftige reacties voort komen uit overprikkeling. Rust inbouwen is dan het devies. Wij laten onze zoon tegenwoordig aan tafel zitten met een doe-boek (puzzels enzo). Dan komt hij even tot zichzelf en de rest van het gezin ook. Ik benoem het ook gewoon: "Ik merk dat je weer erg druk gaat doen. Daar heb ik geen zin in, wil je dus even een half uurtje daar gaan zitten met dit boek? Dan kan ik even rustig... .".

Nog even aanvullen: zoon mag in zo'n bui ook regelmatig uitrazen op zijn kamer. Dan gaat hij muziek maken. Hij leeft zich dus op een positieve manier uit, en wij kunnen even ademhalen.
En ik vind "supermom" geen gekke benaming. Want "zo'n" kind grootbrengen vergt nu eenmaal wat meer van je dan een ander kind grootbrengen, hoe bagatelliserend de omgeving daar af en toe ook over doet.

Sanrica

Natuurlijk ben je niet de enige die het niet ziet zitten! Het is afschuwelijk moeilijk.
En in het begin lijkt het echt net alsof alles maar om een ding draait: 'Gaat het wel goed met zorgenkind? Waar is zorgenkind? Hoe voelt zorgenkind zich?'
Dat is zo zwaar.
Ik denk dat iedereen in deze rubriek daar van doordrongen is. Als je wat draadjes leest, zul je dat overal tegen komen.
Maar wat Anna zegt is zooo waar. Het leidt tot niets. Je moet wel verder, want opgeven is geen optie, het gaat om je kind.
Het was voor ons allebei een heel emotioneel proces om te accepteren dat dit iets is wat niet meer overgaat. Dat het niet komt doordat het stormt, of doordat het bijna Sinterklaas is, of doordat de juf zo gemeen is voor zoon. Het ligt aan hem. Hij heeft een stoornis en zijn hele kindertijd zal in het teken staan van hier zo goed mogelijk mee om leren gaan.
Als ouders moet je goed voor je zelf zorgen. Jij bent de spil, als jij wegvalt, wordt het leven van je kind heel veel moeilijker. Dus je zorgt goed voor je kind, als je goed voor jezelf zorgt.
Neem tijd voor elkaar. Zoek een betrouwbare achterwacht waar je zoon zich op zijn gemak voelt (dat kan een familielid zijn, maar ook een professionele organisatie). Neem tijd om te denken en tot jezelf te komen. Wees niet te streng voor jezelf. Natuurlijk gaat het soms helemaal mis. Dat is niet jouw schuld, het is niet de schuld van je zoon, het is de schuld van die grm&(*-stoornis. Maar dat geeft niet, je zorgt dat je ervan leert en je begint weer opnieuw.
Lucht je hart. Dat kan ook hier. Echt waar, volgens mij heeft iedereen die hier schrijft al de nodige sh*t achter de rug. Je zult merken dat niet iedereen uit je omgeving even begripvol zal zijn. Ook daar zijn al heel wat draadjes geschreven.
En bij ons is het in ieder geval een heel stuk makkelijker geworden in de loop van de jaren. Echt waar. We zeggen nu wel eens tegen elkaar dat we nu drukker zijn met zusje van negen, dan met onze zorgenzoon. Maar het komt niet uit de lucht vallen, het is heel hard werken.
*stopt een hart onder de riem van Sanrica*
Sterkte!

En iets wat mijn zoon (8) erg helpt:
Hij weet van het begin af aan al wat hij "heeft". Eerst eenvoudig, inmiddels kunnen we het steeds specifieker benoemen. Dus dat helpt hem ook om bepaalde gedragingen van zichzelf te begrijpen. En daardoor krijgt hij er meer vat op. Dat gaat langzaam, heel langzaam. Maar het gebeurt wél. Omdat hij zijn ADHD-gedrag begint te herkennen, kan hij dus een tegenactie ondernemen. Soms zo iets eenvoudigs als diep ademhalen.
Anyway, een kind moet zelf begrijpen wat ie heeft, waar die storm in zijn hoofd vandaan komt.

@ sanrica

Natuurlijk zijn er momenten dat ik het moeilijk vind. Als zoon zich voor de 100e keer niet aan afspraken houdt, als ik moe word van het dag-in-dag-uit grenzen proberen te verleggen wat hij doet, als er weer een nieuw probleem de kop op steekt, nu hij heeft aangegeven niet langer naar school te willen en te gaan werken, als dochter moppert dat het hele gezinsleven om haar broer draait.....

En nee, je moet jezelf absoluut niet volledig aan de kant zetten en opofferen voor een kind met ADHD. Jij hebt ook recht op je eigen leven. Ik dwing mezelf om van tijd tot tijd er een paar dagen tussenuit te gaan. Dat ik bij thuiskomst merk dat de sleutel vanaf de avond ervoor nog in de voordeur hangt en zoonlief tegen de afspraak in binnenshuis heeft gerookt, neem ik voor lief.

Het contact met de vader van mijn zoon is zo'n twee jaar lang op verzoek van mijn kinderen stopgezet. Toch kon ik altijd een beroep op hem doen in crisissituaties.

Lang heb ik gedacht en gehoopt dat alle problemen als sneeuw voor de zon zouden verdwijnen zodra hij de 18-jarige leeftijd had bereikt. Niets is minder waar. Hij denkt te kunnen doen waar hij zelf zin in heeft, maar zolang hij thuis woont heeft hij rekening te houden met zijn zusje en mij. Ook nu hij 18 jaar is, blijft het een zorgenkind.

Toch een beetje supermoms

Wat goed zeg, dat we ons zo kunnen inzetten! Ik herken ook dat als iets werkt, het de volgende dag ineens niet meer werkt, kan je weer van vooraf aan beginnen.
Met name bij de picto's lijkt dat zo te zijn: Graag de picto's ophangen, mam. Heb je op je bord gekeken? Ehhh nee?

Zo zijn er wel meer dingen die je moet blijven herhalen. Ik zie ook dat mijn kind (jongetje van vijf jaar)een erg slecht werkgeheugen heeft. Is dat herkenbaar?

@ lilajolie

'Ik herken ook dat als iets werkt, het de volgende dag ineens niet meer werkt, kan je weer van vooraf aan beginnen'.

Ik verwoord het altijd zo: Ik kan mijn zoon een half jaar 'aan de hand nemen' en hem leren hoe iets te doen, zodra ik hem loslaat, zijn we terug bij af.

Of deze vergelijking: 'Mijn zoon is als een pakje Croma: je moet er even bij blijven voor het beste resultaat'. Wil ik iets van hem gedaan krijgen, dan moet ik erbij blijven om erop toe te zien dat het werkelijk gebeurd. Want al zijn toezeggingen dat het 'straks' of 'later' zal gebeuren, daar heb ik inmiddels geen vertrouwen meer in.

Die vergelijking..

die onthou ik!!! Hahahahahah

Croma

LOL dat is een goede; die ga ik ook onthouden hihi. He lekker, weer even lachen en relativeren

Dit was idd al typisch

bij onze oudste in zijn baby tijd, net als wij dachten: kijk dit is een goed schema, hier doet hij het goed op, ging het de volgende keer weer mis terwijl wij toch het zelfde ritme aan hielden ( qua eten en slapen enz)
Toen natuurlijk nog geen benul dat hij adhd had, en ik heb ook geen verglijkings matriaal want hier hebben ze alle 3 adhd. Maar is het bij kinderen zonder, dan in de babytijd wel makkelijker, dat als je een maal een schema vind wat prettig verloopt, dat het dan een tijdje zo blijft?

groet, polly

* zojuist 3 zoons op bed gekregen, volgens 3 verschilende avondrituelen picto lijsten, steeds met 1 kwartier tussen pauze * pfffff
ben toe aan een borrel!

NEEEEEEEEEEE alcohol helpt niet....!

Bedankt!

Bedankt allemaal voor de steun, lieve woorden en tips.