Interessant voor ouders van adhd-ers?

Toevoeging

Als je de link opent, gaat het om het mapje: essential ideas for parents. Zoals ik al eerder schreef, ik ben het niet overal mee eens en ik vind dat Barkley adhd wel heel erg doemdenkerig en als zware psychiatrische stoornis omschrijft, maar hij is wel helder. De biologische uitleg die hij geeft vind ik ronduit interessant. Mijn zoon heeft de diagnose nu al vier jaar. Toendertijd heb ik me erg in adhd verdiept, deze lezing voelt voor mij aan als een update.
Nou ja, zie maar.

Kids lopen rond

dus het lukt me niet om meer dan 30 seconden aaneen te kijken. Het ziet er interessant uit. Hier geen ADHD, voor zover ik weet maar ik vroeg me af of het een link heeft of legt of interessant is voor (ouders van) kinderen met SIS.
Bedankt voor het delen van informatie. Het lijkt mij zeer waardevol!

Engels

Ja Koentje, het is helemaal in het Engels. Dat wel.
Wat ik er voor nieuws uit haalde is (even snel en ongenuanceerd, dit is wat ik me zo snel even herinner):
Voedingssupplementen zoals omega zijn nu wetenschappelijk bewezen niet effectief. Ik geloof dat slechts een op de twintig kinderen een tijdelijk vooruitgang erdoor heeft.
Voedingsaanpassingen werken vooral (alleen) bij kinderen met add van het specifieke onoplettende dromerige type, waarbij er alleen leerproblemen zijn. Volgens Barkley gaat dit type in de nieuwe dsm waarschijnlijk losgekoppeld worden van add, omdat het eigenlijk een hele andere stoornis is.
In de nieuwe dsm wordt waarschijnlijk geen onderscheid gemaakt tussen add, adhd en het gecombineerde type, omdat dit onderscheid eigenlijk nergens op slaat. Wel komt er waarschijnlijk onderscheid tussen add met en zonder gedragsproblemen. Die laatste heeft volgens barkley de meest slechte vooruit zichten.
Si training heeft nauwelijks effect op adhd verschijnselen (wetenschappelijk onderzocht, meerderen malen bewezen). En dit terwijl het heel veel wordt toegepast in de vs.
Sociale vaardigheidstrainingen hebben (wederom wetenschappelijk bewezen) geen effect, tenzij ze in de problematische situatie zelf worden gegeven, met de kinderen waarbij er problemen zijn en de nadruk ligt op het belonen van wenselijk gedrag. Als de nadruk ligt op het aanleren van sociaal wenselijk gedrag zijn ze bij adhd zinloos, als ze gegeven worden in een klinische setting zijn ze zinloos. Als ze gegeven worden buiten de klas, zijn ze ook zinloos.
Er komen nieuwe toepassingsvormen van methylfenidaat aan. In pleisters en in een gebonden vorm die pas gaat werken als het middel door de maag wordt opgenomen. Dan is het medicijn niet meer te misbruiken voor highs.
Doordat het steeds duidelijker wordt welke genen leiden tot adhd, is het in de nabije toekomst waarschijnlijk dat aan de hand van het dna profiel bepaald kan worden of het kind beter zal reageren op methylfenidaat of op staterra of op amphetamines. (dat zal de kinderen voor een hoop geexperimenteer besparen)
Tegenwoordig is het bewezen dat je kinderen het beste gelijk kan laten starten met medicatie. Adhd behandelen met therapie werkt slechts in 30 % van de gevallen, en deze kinderen halen ook veel betere resultaten als ze er medicatie bij gebruiken.
Cognitieve therapien en werkgeheugen trainingen werken wel, maar dan moet je er wel mee door blijven gaan en het is heel moeilijk om de kinderen daarvoor te motiveren. Ze verlichten de klachten enigszins, maar halen de adhd verschijnselen niet weg.
Het trainen van het gebruik van de innerlijke spraak bij kinderen (dit is iets waar Barkely vroeger veel van verwachtte) heeft geen positief effect. Bij volwassenen helpt het wel enigszins.
De opvoeding heeft geen effect op het wel of niet krijgen van adhd. Ook tv kijken of videogames spelen zorgen niet dat mensen adhd krijgen. Het is wel zo dat adhd-ers vaak geneigd zijn tot veel videogames en tv, maar dat komt door de aard van de stoornis, het is geen oorzaak.
Als de adhd-kinderen begripvol en liefde vol worden opgevoed, betekent dit wel dat ze minder snel odd ontwikkelen.
Veel kinderen die jong een bi-polaire stoornis ontwikkelen hebben ook adhd, maar als je adhd hebt, heb je geen grotere kans op een bi-polaire stoornis dan een gewoon kind.
Als je adhd hebt, heb je al vijf van de zes symptomen voor odd. Het is dus niet gek dat de stoornissen vaak samen voorkomen. De emotionele ontregeling van een kind met odd is vaak helemaal vanuit de adhd verschijnselen in het brein te verklaren. In de voorkant van de hersenen zitten twee remmende gebieden die de primaire(oer)reakties en emoties van mensen onderdrukken, in het belang van de verre toekomst van de persoon. (als ik mijn baas uitscheldt, wordt in ontslagen, ik houd mij dus in) Bij adhd werken deze centra aantoonbaar slechter, daardoor reageren adhd-ers eerder emotioneel en sociaal ongepast. Dit is geen kwestie van wil, slecht geweten of slecht intentie, het is een neurologisch verschijnsel. Vandaar dat adhd-ers eerder agressief en depressief zijn. De emoties die zij ervaren zijn passend (iedereen zou even verdrietig of woedend zijn geworden in diezelfde situatie) maar, de rem is eraf. Vandaar de ontsporing.
Vooral dit laatste punt raakte mij zeer. Ik heb altijd al gevoeld dat het zo bij onze zoon werkte en nu zegt zo'n bolle bof uit Amerika het. Het helpt mij bij het snappen van de emotionele ontregelingen van onze zoon.
Hij zei: 'It isn't an INtentiondisorder, it's an ATtention disorder'.
Verder besteedde hij veel tijd aan het uitleggen dat, met de nieuwste inzichten over de werking van het brein, steeds duidelijker blijkt dat het vermogen om je te beheersen, te wachten, je driften te onderdrukken, NIETS te maken heeft met je opvoeding, je morele overtuigingen en het feit of je een goed mens bent. Het is vooral neurologie. De morele verwijten die aan adhd-ers en hun ouders gemaakt worden (ja, die verwijten kennen wij), vindt hij oneerlijk, onterecht en getuigen van onwetendheid.
Nou ja, lekker lange post, dit is wat er bij mij is blijven hangen. ))

Oh dank je wel

Mijn engels is wel goed hoor, maar vandaag ben ik best lui!
Super bedankt voor deze samenvatting.

groet, Pol

Tnx

Tnx, ik heb even geen puf om te gaan kijken, dus je samenvatting is welkom.
Wat me opvalt in je opsomming: "Wel komt er waarschijnlijk onderscheid tussen add met en zonder gedragsproblemen. Die laatste heeft volgens barkley de meest slechte vooruit zichten. ". Ik neem aan dat ADD mét gedragsproblemen slechtere vooruitzichten geeft dan zonder. Is dat een tikfoutje of een foutje van de prof in kwestie?

Bedankt

Kobalt,

dank voor het posten van deze link. Heel helder, heel interessant en vaak heel herkenbaar!

Guinevere

Je hebt helemaal gelijk. Add met gedragsproblemen geeft de slechtste vooruitzichten. En daarbij moet je je realiseren dat de amerikanen alles add noemen. Ze maken geen onderscheid in adhd en add zoals dat hier nog veel gebeurt. Barkley vertelde dat die hele hyperactieve component toch bijna altijd maar tijdelijk is en in de puberteit verdwijnt. Onrust is voor volwassenen zelfs helemaal geen interessante diagnostische informatie meer in het verband met adhd. Onrust komt veel meer voor bij volwassenen met angststoornissen en stemmingsstoornissen dan bij volwassenen met adhd.

Blij

Ik ben heel blij met deze link Kobalt. Wat een mooie belichting van de werkelijke problematiek bij ADHD. De focus waar het echt om gaat en dus ook meer inzicht in wat te doen om te helpen. Ik moet nog een paar deeltjes kijken. Ik ben heel slecht in mijn Engels en had niet verwacht dat ik dit helemaal uit ging kijken. Mijn maandagochtend is echter gevuld met dit bekijken ha. Ik was geloof ik andere dingen van plan. Maar daar houd ik me nooit zo strak aan ha.

Bedankt voor dit Kobalt.

Mooie update inderdaad

Maar... ik lees toch vooral wat er allemaal niet werkt. En ik heb een zoon met ADD waarbij ook medicatie niet (voldoende) resultaat geeft. Dus ik moet zeggen dat ik er niet vrolijk van word. Ook al begrijp ik steeds meer hoe het werkt, dat helpt mij nog niet heel veel verder in het vinden van oplossingen voor zoonlief. Maar toch bedankt voor de link.
Engeltje

Engeltje

Dat is gelijk ook mijn grootste kritiek punt op Barkley. Hij ziet het allemaal wel heel erg vanuit het biologisch perspectief. Hij wil eigenlijk het hele proces beheersen. Van diagnose tot aanpak in het gezin.
En daarbij blijft hij maar hammeren op die beloningssystemen en medicatie.
Ik vind overigens ook zijn hele blik op adhd, wel erg negatief. Het is niet alleen maar ellende wat de klok slaat. In het hoofdstuk 'teens and adults' verteld hij over de gevolgen van adhd voor volwassenen. Dat is zo'n somber beeld. Maar hij heeft zijn onderzoek uitgevoerd op een groep volwassenen die bij hem in de kliniek om hulp kwamen.
Dat betekent dat je alle volwassenen met adhd, die prima funcitoneren buiten beschouwing laat. Niet helemaal correct in mijn ogen.
Er zijn toch heel wat stemmen van mensen die er wel in geloven dat je die executieve functies kunt helpen ontwikkelen. Met collaborative problem solving van greene bijvoorbeeld. Of met coaching. Daar gaan wij eigenlijk voor.
In het stukje 'teens and adults' staan trouwens lezingen van mensen die dat doen, coachen en ontwikkelen/ondersteunen van de executieve functies. Ik heb daar wel wat aan.

Inderdaad eenzijdig beeld

Terwijl wij zoon steeds voorhouden dat AD(H)D-ers juist vaak hele bijzondere mensen met bijzondere talenten zijn. Ik noem een Einstein... Ik ga zeker aan de slag met die executieve functies, want verder gaat het eigenlijk prima met zoon. Zowel sociaal-emotioneel als cognitief.
Overigens hebben wij veel aan het boek Delivered from Distraction, wat veel praktische tips geeft voor het omgaan met ADD in het dagelijks leven. Probleem is dat mijn Engels niet zodanig is dat ik het vlot weglees, en man ook behept is met ADD en er dus zijn gedachten niet bij kan houden . Maar samen komen we een heel eind.

Engeltje

Kobalt

Bedankt voor de link en de samenvatting. Ik heb hem openstaan en ga er op een rustig moment vandaag zeker nog even voor zitten.

Vooral je stukje over AHDH en ODD vind ik erg interessant. Het liefdevol en begripvol opvoeden is hier echt de valkuil. Je wil (ik tenminste) zo graag dat ze normaal "doen" dat de nadruk weleens te veel op gedrag ipv begrip ligt.
Nou lijkt het trouwens net dat wij onze dochter niet liefdevol en begripvol opvoeden. Nou zo is het gelukkig ook weer niet. Wij hebben het vaak heel gezellig samen, maar dat je meer bereikt met liefdevol en begripvol gedrag dan met sec opvoeden is voor mij wel een eye-opener en een aandachtspunt.

Verder denkend (lang)

Toen ik vanmorgen verder dacht over deze problematiek, kwam ik op het volgende idee.
Mensen zoals die Barkley, beschouwen adhd vanuit een enorm klinisch perspectief. En als je het zo bekijkt, dan helpt eigenlijk weinig tegen adhd. Die stoornis gaat niet over. Medicijnen geven is eigenlijk de enige optie die werkelijk helpt.
Maar....
Wij als ouders, en adhd-ers zelf, bekijken het totaal anders. Al gaat die adhd nooit over, daar gaat het hen helemaal niet om! In deze rubriek was niet zo lang geleden zelfs een discussie of we dat wel willen!
Wat voor mij (laat ik het persoonlijk houden) geldt: Ik wil dat mijn zoon, met zijn adhd, zo goed mogelijk leert functioneren in de maatschappij.
Dát is mijn doel.
En ik weet dat hij daar zeker bij geholpen kan worden. Dan verdwijnen de adhd symptomen niet, maar hij leert er wel mee leven.
Zoon wordt bijvoorbeeld heel snel boos. Na al die filmpje bekeken te hebben, weet ik hoe dat komt. Er is een biologische oorzaak voor, die inherent is aan zijn adhd. Oke. Hij zal dus zijn hele leven last houden van die emotionele impulsiviteit. Dat zie ik ook bij mijn schoonvader, want die heeft het ook.
Maar... Mijn schoonvader functioneert best goed. Hij is geen driftkikker waar de hele familie voor op zijn tenen loopt. Hij is niet agressief en iedereen in zijn omgeving voelt zich absoluut veilig. Maar het is wel een heethoofd(je). Hoe kan dat dan?
Dat is voor mij interessant om te weten, want daar kan mijn zoon wat van leren. En dat zijn we dus aan het ontrafelen en analyseren gegaan. Dan ga je bedenken hoe je dat zelf doet, die boosheid reguleren. Wat helpt? Wat helpt niet?
En zo heeft zoon al heel veel gewoontes aangeleerd, die ervoor zorgen dat hij niet meer mensen aanvliegt, dat hij nooit meer ruzie heeft op school met medeleerlingen en dat hij zijn boosheid op andere manieren kwijt kan.
Dat hele stukje is voor zo'n klinicus als Barkley eigenlijk helemaal niet zo interessant. Want zoon is nog steeds emotioneel snel ontregeld. Hij heeft nog even veel last van zijn adhd op het gebied van zijn emoties.
Maar het is voor zoon van het grootste belang. Het maakt het verschil tussen honderduizend conflicten die hij nu niet krijgt. Het maakt het verschil tussen regulier en speciaal onderwijs. En wellicht zal het hem in de toekomst helpen om zijn baan te behouden.
De visie van Barkley komt neer op: het komt allemaal door de adhd en je kan er alleen wat aan doen, door goed gedrag te blijven belonen en medicijnen te geven. Die visie schiet voorbij aan de toename van de kwaliteit van het leven van mijn zoon, nu hij aan het leren is om met zijn emotionele impulsiviteit te leven.
Verder vind ik hem ook nogal stellig over het feit dat adhd volgens hem helemaal nooit positieve dingen tot gevolg kan hebben. Die positieve dingen zijn er dan ondanks de adhd, niet dankzij de adhd. Hij kwam in dat stukje een beetje op mij over als een strenge dominee. 'de mens slechts geneigd tot kwaad en niet in staat tot enig goeds' Ahum, niet mijn levensovertuiging. Ik zie ook wel dat sommige mensen wel heel romantisch over adhd doen. Ik zou het ook niet zo snel een 'gave' noemen. Maar ik ben er wel van overtuigd dat mensen, juist omdat ze adhd hebben, tot bijzondere inzichten en prestaties kunnen komen. Jochem Meyer zou toch echt een stuk minder grappig zijn, als hij niet zo'n waanzinnig snelle show zou kunnen maken. En die typetjes van hem komen volgens mij voort uit het clowneske gedrag, wat hij in zijn jeugd heeft aangeleerd door zijn adhd.
Nou ja, ik hoop dat deze lange post nog leesbaar is...

Maar...

Ik hoor hem toch ook juist ergens wel zeggen dat hij benadrukt dat je meer bent dan alleen adhd. Je hebt nog veel meer eigenschappen naast adhd en die kan je inzetten om het zo goed mogelijk aan te pakken, er mee om te gaan.
Dan hij vervolgens ingaat op wat overblijft, is wel logisch.

Maar naast dat, ja hij geeft het wel een uitzichtloze benadering. Gelukkig kunnen wij dat nog wel wat relativerend en met eigen invulling zien aangepast aan je eigen kind.

Citaat van billie

'De vraag is ook of je jonge kinderen die moeite met plannen hebben gelijk in de hoek van *niet kunnen* moet zetten. Ik vraag me af (heel in het algemeen hoor) of er nog genoeg geduld is in het onderwijs om kinderen zelf de tijd te geven te groeien, want die vaardigheden moeten ook rijpen. Dat kost tijd.'
Deze zin van Billie viel mij op in een ander draadje. Dit is wat Barkley eigenlijk heel erg doet. Het is biologie, dus hij zet adhd-ers in de hoek van het 'niet kunnen'. Klinisch en statistisch gezien klopt dat waarschijnlijk prima. Ik vind die Barkley nu niet bepaald iemand die ongefundeerde uitspraken doet. Als je een overzicht van alle hersenen van alle adhd-ers maakt, zul je vast zien dat gemiddeld de gebrekkige functies van bepaalde hersengebieden aanwezig blijven.
Maar het is voor ons (voor mij in ieder geval) helemaal niet interessant om naar alle adhd-ers te kijken. Ik heb er maar eentje waar ik verantwoordelijk ben. In de logica van Kobalt wil ik zeggen het gaat om: NOG niet kunnen. En dan wordt het iets heel anders. Als je zegt nóg niet, dan zeg je: het kind moet heel hard gaan leren en oefenen. Het kind moet alternatieve en compenserende vaardigheden aanleren. Het kind moet meer tijd en ruimte krijgen om te leren. En misschien kan hij het dan later wel.
Barkley ontkent dat nergens, maar uit zijn beschrijving van adhd bij volwassenen gaat hij er toch wel van uit, dat het allemaal heel erg heftig blijft, met die adhd.
Ik ben inmiddels toch wel zo'n positieve jodocus geworden die denkt: 'Nou, dat zullen we nog wel eens zien. Mijn zoon gaat het wel leren, wacht maar af.'

Zwart-wit

Ik heb nog maar een stukje gezien (important ADHD insights), maar daar viel me op dat hij alles heel erg zwart wit stelt. Het is niet alles of niets, je hebt ADHD in vele gradaties en ieder heeft ook weer zo zijn eigenschappen die belemmeren of stimuleren. Ik denk dus dat het in de praktijk niet zo nou komt als hij stelt.

Bovendien zitten er ook leuke kanten aan het impulsief zijn. Daar gaat hij totaal aan voorbij. Ik kan me de ergernis van de vrouw in het voorbeeld (van de man die ging tanken) wel voorstellen, maar ik kan me ook goed voorstellen dat zo'n man in de juiste setting erg aangenaam gezelschap is.

Kobalt: Ik denk dus dat je het helemaal goed ziet.
Een opmerking in je post trof mij zeer. "En zo heeft zoon al heel veel gewoontes aangeleerd, die ervoor zorgen dat hij niet meer mensen aanvliegt, dat hij nooit meer ruzie heeft op school met medeleerlingen en dat hij zijn boosheid op andere manieren kwijt kan." Dat is nou precies HET probleem waar wij met dochter tegenaan lopen. Kun je een tipje van de sluier oplichten? Ik zou graag willen weten hoe het jullie gelukt is om je zoon zover te krijgen.

Barkley=zwartkijker

Er vanuitgaande dat ik zelf al mijn leven lang een vorm van ADHD heb. Ik heb mezelf dan toch allerlei vaardigheden aangeleerd om ermee om te gaan. Bovendien wordt het in mijn huidige werkomgeving kennelijk als een voordeel gezien, omdat iedereen A zegt en ik juist Z. Het is goed om mensen in een groep te hebben die "anders" zijn dan de rest. Dat werkt verfrissend.
Daarom heb ik er ook helemaal geen problemen mee dat er mensen schrikken als ze mijn verpuinhoopte kast eens open trekken. Als mijn leven tenminste maar op orde is. Het is maar net welke zaken je tot "probleem" benoemt.

Guinevere

Helemaal met je conclusie eens hoor. Het zegt al heel veel over mij, dat ik die filmpjes allemaal af heb kunnen kijken. Een jaar geleden was ik er depressief van geworden.
Maar ik vind ook dat hij heel veel zinnige dingen zegt. Op een gegeven moment zegt hij, dat de adhd-organisaties het niet kunnen maken, om enerzijds adhd af te schilderen als een unieke gave, die het leven zo mooi maakt. En aan de andere kant bij de overheid aan te kloppen dat kinderen met adhd hulp nodig hebben op school, dat medicatie en therapie nodig is.
En daar heeft hij wel gelijk in. Er is goed te leven met adhd, maar het is niet allemaal die oppervlakkige leukheid van Bert Visscher en Jochem Meyer. Adhd heeft zeker goede kanten, en met adhd kun je heel goed succesvol en gelukkig worden. Maar het is toch een beperking, die door alle aspecten van het leven heen loopt. Dat maakt hij duidelijk en dat ben ik dan toch ook wel met hem eens. Adhd-er komen op volwassen leeftijd aantoonbaar meer in de problemen dan niet-adhd-ers. Op een gegeven moment beschrijft hij hoe iemand met adhd eerder last gaat krijgen van executieve problemen bij het ouder worden, zeg maar rond de 60 jarige leeftijd. En dan zie ik opeens mijn schoonvader voor me. En dan herken ik dat wel degelijk.
Het is toch goed om dat onder ogen te zien. Om dat te onderzoeken.
Persoonlijk ben ik echt heel erg benieuwd hoe de generatie van nu, de kinderen die wel optimale behandeling en medicatie hebben gehad, het gaan doen in de toekomst. Zullen de depressies, de verslavingen, de auto-ongelukken en de problemen op het werk in die groep minder zijn, over zeg maar een jaar of twintig?

Kobalt

Denk het eigenlijk niet.

Volgens mij kun je namelijk niet alles rechtbreien met een goeie jeugd. Er zal mogelijk wel een verschil zijn, maar echt substantieel? Nee, dat lijkt me sterk. Bovendien krijgt nu nog steeds niet iedereen een optimale behandeling en medicatie. En kun je met een goeie behandeling en medicatie ook niet alle problemen van/voor je kind wegnemen.

Ietsje beter

Ik denk dat de kinderen die nu behandeld worden het ietsje beter zullen doen dan de kinderen van 30-40 jaar geleden. Hoewel bij die laatste voor het grootste gedeelte nooit duidelijk zal worden wat ze hebben/hadden.
Jammer genoeg is er nu nog steeds geen optimale behandeling voor deze aandoeningen. Het blijft nogal veel uitproberen van allerlei zaken. Op zich natuurlijk niet vreemd als je ziet hoeveel verschillen er zijn tussen de kinderen. Maar mijn eigen zoon hoeft nu natuurlijk niet meer met een ezelsmuts op zijn hoofd in de hoek van het lokaal te staan (ik vroeger ook niet bepaald trouwens).

Rosease

Aan de ene kant denk ik ook van niet. Inderdaad veel kinderen krijgen nog niet de optimale behandeling. En al die problemen oplossen? Als ouder sta ik zo vaak machteloos aan de zijlijn.
Maar er zijn toch een aantal factoren die het voor kinderen die nu behandeling krijgen, beter maken, in vergelijking met de volwassenen van nu met adhd, die nog nooit behandeling hebben gehad.
De stoornis is nu bekend. Dus gevoelens als: waarom lukt het mij toch elke keer niet? En: ben ik nu gek, dat ik dit niet kan? Die zullen, als ze de kinderen ze hebben, in ieder geval beantwoordt worden. Er is een reden voor de moeilijkheden die je ervaart. Het komt niet doordat jij slecht bent, doordat je lui bent. Het komt doordat je frontale kwab steeds in slaap valt. Om het bij onze situatie te houden: onze zoon krijgt nooit meer 'op zijn kop', omdat hij iets vergeet, kwijtraakt, omdat hij onrustig is, of omdat hij zich niet concentreert. Hij krijgt dan van ons een rustige reminder van wat handiger is in deze situatie. En hij krijgt hulp om dat toe te passen. Mijn schoonvader werd bij vergelijkbare situaties in de kast opgesloten. Onze methode lijkt me toch beter voor het zelfbeeld, op de lange termijn.
De kinderen van nu krijgen medicatie, daardoor kunnen ze beter leren. Hierdoor leren ze beter om te gaan met hun gebrekkige executieve vaardigheden. Er wordt minder gefaald en het kind kan zijn hele leven gebruik maken van deze strategien.
En dan vraag ik me nog af: Hoe ontwikkelen de hersenen van een kind dat tijdens de groei en de ontwikkeling van deze executieve vaardigheden (met name de puberteit) hierin gesteund wordt door mensen die deze vaardigheden begeleiden? Zou dat een positief effect hebben? Het lijkt er in het geval van mijn zoon in ieder geval wel op. Ik zie hem nu dingen weten en of aanleren over zijn gedrag, zijn grenzen en zijn mogelijkheden, die een ander kind van zijn leeftijd absoluut nog niet kan/weet.
Als je nagaat, dat de volwassenen met adhd van nu, geen van allen gebruik konden maken van de kennis en het begrip dat mijn zoon nu ten deel valt, dan kan ik me bijna niet voorstellen dat dit geen positieve gevolgen voor de toekomst gaat opleveren.
Maar ja, misschien maak ik me wel schuldig aan wishfull thinking. De toekomst zal het uit moeten wijzen.

Kobalt

Ik denk ook wel dat er verschil is. Al is het maar dat het tegenwoordig makkelijker is om een opleiding af te ronden en als je de capaciteiten hebt misschien nog wel een beetje goeie ook.

In mijn vaders tijd, zaten lastige kinderen achteraan en gingen ze met 13 jaar van school om thuis op de boerderij helpen. In mijn tijd werd het vaak lts ofzo. En nu, ja nu is er veel meer hulp beschikbaar voor dit soort kinderen en ook veel kennis. Dat zal allicht verschil maken.

En ja weet je, ik kan het ook niet helemaal vergelijken. Want ik was ook weleens iets kwijt en ik ben ook redelijk chaotisch van mezelf. Maar zoals mijn dochter, dat is toch weer van een heel andere orde.

Ik weet ook niet hoe ik nu zou zijn als vroeger was zoals zij.