Klassiek autisme of niet…..

Even moed inpraten

Wat er ook uitkomt, hij blijft gewoon jou zoon, met zijn eigen karaktertje en zijn eigen nukken en kuren, of ze dat nu autisme noemen of niet.
Laat je ook met een diagnose niet wijsmaken dat een reguliere school hem nooit zou kunnen begeleiden, autisme komt in zulke verschillende vormen dat je dat NOOIT zo in zijn algemeenheid mag zeggen.
Fijn dat hij al zo vooruit gegaan is, dat wijst er ook wel op dat hij bij deze juf beter op zijn plek zit.
Mijn zoon (8 jaar) heeft klassiek autisme, zit op een reguliere school, en wordt prima begeleid, en ook goed geaccepteerd in de klas. Het kan wel!
groetjes, Tess

Net als tess

Het blijft je kind. Hij is wie hij is. Daar kunnen honderd diagnoses niets aan veranderen.
Je bent nu tevreden met hoe het gaat. Dus het gaat goed.
Een eventuele diagnose zou een sleutel kunnen zijn, als hij in de toekomst weer een moeilijke periode doormaakt. Maar een diagnose kan er niet voor zorgen dat het nu ineens slechter gaat.

Sterkte met wachten. Ik weet hoe gek je daarvan kunt worden. In de begeleiding van mijn zoon heb ik geleerd om 'helpende gedachten' tegen mezelf te zeggen.

Nikus

Bij onze zoon was er als baby niets aan de hand; echt totaal niets vreemds of iets wat ook maar op autisme lijkt. Nu weet ik niet of er dan toch sprake kan zijn van autisme, maar klassiek autisme? Toen wij dat ook aankaartten bij de orthopedagoog, wisten ze daar ook niet op te antwoorden. Degene die de testen had afgenomen bleef zich alleen maar vasthouden aan het feit dat onze zoon..met spoed gehaald moest worden (wegens foetale nood) en dat je dat meer ziet bij kinderen met autisme. Ik vond dit al zeer vreemd, omdat uit het rapport bleek dat er met zoon niets aan de hand was. Geen zuurstofgebrek dus.

De juf is bekend met kinderen met autisme en zij kon dus echt niets zien wat daarop lijkt; ik bedoel maar.

Tja

als jij vind dat er niets aan de hand is met je kind, dan zal dat vaak ook zo zijn. Als moeder voel je of iets pluis is. Heb je nooit een niet pluis gevoel gehad dan dan valt het vaak mee, zover ik in mijn omgeving en vanuit eigen ervaring weet. Klassiek autisme stellen ze aan de hand van een lijst kenmerken. Als je die kenmerken als overijverige hulpverlener wilt zien dat zijn ze er ook. Allereerst mogen orthopedagogen helemaal geen diagnoses stellen en ze zeker niet rondstrooien.

Besef dat jij ouder bent en als jij iets niet wilt dan gebeurd het niet. punt!
Niet de hulpverlener heeft de regie over jou zoon maar die heb jijzelf.

Ik ben geen arts, ik ben geen psychiater maar ik ben wel nuchter. Als jij geen problemen met je zoon ziet dan zijn ze er ook niet.

Niet altijd

Ik vond de zorgen van de juf geneuzel, vooral omdat ze gebracht werden in de contxt van eventueel kleuterverlengen (an me nooit niet!). Toch bleek er wel wat aan de hand te zijn. Maar klassiek autisme...daar had je volgens mij toch allang wat van moeten merken. Overigens gaat het nu heel goed met zoon in een reguliere school, maar wel dankzij de nodige handvaten.

Naam

Hier hebben we wel gemerkt dat zoon anders was, maar veel hebben we pas achteraf gezien. Hij is onze eerste.
Uiteindelijk is hij op zijn 7e getest. Hij heeft ook klassiek autisme; Het heeft nu een naam ( voor de rest is hij gewoon de zelfde gebleven). Het kan ook zijn dat de naam nog veranderd in hoog functionerend autisme.
Onze zoon zit ook op het reguliere basisonderwijs en gaat volgend jaar naar alweer naar groep 7!
Hecht niet teveel waarde aan de naam, maar kijk vooral naar je kind en naar wat hij kan. Geen een kind is hetzelfde, dus ook een kind met autisme niet.
Verstuurd met de Ouders Online iPhone app.

Vandaag weer zo'n dag...

dat ik denk: er is wel degelijk iets aan de hand.
Zoon die continu (vooral op weg naar school) trein/metro is met alle bijbehorende geluiden, omroepen en stations erbij…ik wordt daar zo langzamerhand Gek van!
Het woord 'Aankleden' kent hij niet. 100 keer kan ik tegen hem zeggen of hij zijn onderbroek aan wil doen en zijn sokken, maar na een half uur, uur totaal niets! Dag in dag uit! Omdat zoon toch naar school moet, trek ik hem dan maar zijn kleren aan. Ik heb eens geprobeerd om te zeggen: "Nou X, dan ga je maar in je onderbroek naar school". Gevolg: zoon gaat compleet uit zijn dak! Dat is toch niet normaal voor een kind van 5.
Sorry, vandaag loopt alles een beetje mis, man laat thuis en kinderen zijn druk…..zoon is weer trein die om de minuut ontploft….ik draai een beetje door nu….sorry
Zoon gaat volgens schooljaar naar groep 3/4 maar ik zie echt niet hoe dat nou moet gaan…..dingen lijken gewoon niet aan te komen bij hem. Ik moet echt schreeuwen soms tegen hem eer hij dingen doet.
weet het ff niet meer nu. Ben verdrietig en boos

Informatieverwerkingsstoornis

Het is idd om gek van te worden als een intelligent kind niet weet wat aankleden is. Maar, gesteld dat het echt om ASS gaat...dan is "aankleden" teveel informatie ineens. Dat je boos wordt als het niet helemaal binnenkomt is voor mij volkomen begrijpelijk, maar voor HEM niet.

Mijn zoon gaat naar groep 6, prachtige CITO scores. Op goed dagen kleedt hij zich netjes aan. Maar op slechte dagen blijf ik erbij staan en zeg ik: Trek nu je pyjama uit. Goed zo. Kijk, daar ligt je onderbroek. Trek hem aan. Goed zo. Trek nu je hemd aan. Enz...Het idee is dat hij daarin steeds zelfstandiger wordt met behulp van checklists en zo. Maar daarover kun je veel beter advies vragen of een praktisch boek lezen, zoals Geef me de Vijf.

En die trein...ach, dat is toch best schattig, zolang je maar niet steeds in je achterhoofd hebt dat hij "normaal" moet doen? Heeft hij trouwens zo'n houten Brio treinbaan (echt of nep) o.i.d.? Het lijkt me dat hij daar erg veel plezier aan kan beleven. En veeeel boeken over treinen.

Ontploffingen zijn erg vervelend, maar bij mijn zoon zijn ze in de loop der jaren stukken minder geworden, omdat ik hem nu beter begrijp. En ook een ontploffing hoeft niet het einde van de wereld te zijn, zolang die niet tot fysieke schade leidt natuurlijk. Ik wacht gewoon tot het over is. Succes!

Even zo

Volgens mij is het allemaal niet zo belangrijk hoe het heet. Diagnoses kunnen zeker zinvol zijn, maar een beetje relativering is op z'n plek. Het zijn allemaal maar afspraken. Afspraken hoe eigenaardigheden worden genoemd. In welk 'hokje' een kind zit. Je kunt hele discussies voeren of je kind in hokje A of B past, maar je kind schiet er niets mee op. En bovendien veranderen de afspraken zo nu en dan, dus je hebt best kans dat hokje A straks ook hokje B heet.
Bovendien verandert het probleem niet. Je kind is nog steeds dezelfde, of hij nu in hokje A, B of C wordt ingedeeld. Je kind wordt er niet 'normaler' of 'minder normaal' door!
Volgens mij kun je beter kijken naar wat je kind NU nodig heeft. Waar loopt hij tegenaan, en wat kun je doen om hem daarbij te helpen? Misschien kunnen wij over concrete problemen met je meedenken; ervaringsdeskundigen genoeg hier. Onze ervaring is dat het - of je nu wel of geen diagnose hebt - een kwestie van proberen is. Ieder kind is anders en reageert anders. Wat bij ons werkt, werkt bij jullie misschien helemaal niet, en andersom.

Ministapjes

Aankleden is idd een veel te ruim begrip. Misschien kun je het aankleden in ministapjes verdelen (eerst pyamajasje uit, goed zo, nu pyamabroek uit, hemd uit, wow top!, enz).
Vergeet die complimentjes niet!
Als dit langere tijd elke dag goed gaat, zou je een stapje verder kunnen gaan, door bv. de kleren die je kind aan moet, op de goede volgorde klaar leggen.
Ik weet dat dit verschrikkelijk klinkt, maar, als de sfeer smorgens in huis goed is, en je op tijd naar school kunt, is het het allemaal waard.

Iets anders aan de hand?

evenzo: "…..dingen lijken gewoon niet aan te komen bij hem. Ik moet echt schreeuwen soms tegen hem eer hij dingen doet."
Ik lees dit en wil toch even reageren; ons zoontje van vier jaar zit in de medische molen. Ene keer begrijpt en doet hij dingen meteen, andere keren zit hij totaal in z'n eigen wereld en moet je hem bij de hand nemen en naar z'n stoel leiden (bv). Wij worden nooit boos, lijkt me ook niet goed. Zoon kan er niks aan doen!!! Er wordt nu verder onderzocht op epilepsie, helaas, dat duurt nog even.
Is jouw zoon wel eens verder onderzocht door neuroloog? Als jouw zoon vroeger geen kenmerken van autisme had kan er iets anders aan de hand zijn? Je kan nl. toch niet opeens klassiek autisme hebben lijkt mij.
Ik wil je niet ongerust maken verder, maar is er ook aan andere dingen gedacht dan aan autisme?

Onvermogen

nog even: wat ik bedoel te zeggen is dat ik dit soort gedrag meer zie als onvermogen en niet opzettelijk. En dus niet iets om boos op te worden.
En ik wil zeker niet iedereen naar de neuroloog jagen (want daar zijn lange wachtlijsten), maar autisme wordt soms ook verward met epilepsie of andere ziekten. Iets om in je achterhoofd te houden, niet om je bang te maken.
Verder vind ik het heel vreemd dat de kinderpsychiater jullie niet spreekt, of is dit normaal?

Even reageren….

Hij kent eigenlijk het hele Rotterdamse metrotraject uit zijn hoofd met bijbehorende stations erbij en wat er omgeroepen wordt..ook bij het eindpunt dat je je afval en eigendommen niet moet vergeten enzo. Hij herkent van 100 meter afstand welke metro eraan komt, dus of het een nieuwe is, een oude of een hele oude. Inderdaad, eerst is het schattig en grappig en knap…zeker toen hij nog 4 was en die hele riedel steeds weer herhaalde….maar als je dat dag in dag uit te horen krijgt van en naar school, van en naar de winkels en hij er niet vanaf te brengen is en hij dus ook geen oog meer heeft voor zijn omgeving dan voel ik mij dus wel erg lopen ja…..je ziet mensen dan echt kijken…..en dat voelt zo rot.

en dat ontploffen…dat doet hij met zijn mond alsof er een granaat inslaat…met spuug en alles erbij…ik vind dat vies en wordt erg kwaad wanneer hij dat doet. Is dat ASS dan?

Ik hoop zo erg dat ik handvatten krijg als er iets is. Op deze manier kan ik het echt niet handelen en kan ik alleen maar boos worden omdat ik er letterlijk overspannen van raak. Met nog een kleintje erbij van 2 die hoog en laag zit, valt dat niet mee.

Ja, wij vonden dat erg vreemd dat wij de kinderpsychiater nog nooit gezien of gesproken hebben terwijl zij wel het rapport opstelt. We lopen nu bij het Expertise centrum voor autisme (Lucertis); toch geen onbekende. Misschien hebben ze daar een goede reden voor om het zo te doen. Ik ga het vrijdag gelijk even navragen waarom zo gehandeld wordt.

Even zo

Mocht het autisme zijn (en ik lees wel degelijk kenmerken maar ben geen psychiater) hoef je het wiel niet helemaal zelf uit te vinden. Ook nu al, zijn er boeken en tips hoe je met bepaalde gedragsproblemen om kan gaan. Hier wordt vaak de tip gegeven: 'het explosieve kind' (niet speciaal over ass) of Geef me de 5 (wel over ass)
Vergeet mijn neuroloogverhaal maar, herkende wel eea in jouw verhaal, maar later niet meer.
Sterkte met afwachten en laat je het nog hier weten?

Even zo

Ik herken het heel goed, het eindeloos herhalen, het geduld dat het vraagt, je eigen moeheid en andere kids. Heel herkenbaar. Het is hier ook zo, heel vaak nog maar na verloop van jaren (zoon bijna 9) is het echt beter. Wij werken met lijstjes en zaken als ochtend ritueel etc. lopen nu goed.
je vraagt je af of je zoon nu ass heeft. Weet ik niet, maar is ook niet belangrijk denk ik. Je kind heeft duidelijk sturing nodig en ook meer opgedeelde info. Dat kun je jezelf aanleren. Ga naar de bieb, boeken zat over kinderen met ass/infoverwerkingsproblemen. Daar staan echt hele praktische tips in.

Verder is het hier al gezegd: vooral niet boos worden en niet schreeuwen. Ik begrijp heel goed dat het soms zo voelt, maar het werkt niet. Je zoon kan het gewoon niet. Je moet hem helpen het te leren. Boos worden werkt dan averechts: nog meer info waardoor ze nog meer moeite krijgen om te begrijpen wat er aan de hand is en wat van hen verwacht wordt.

"met spuug en alles erbij...". Niet zo smakelijk maar ook dat doet hij niet met opzet. Je zoontje is nog maar 5, toch? Dat is nog echt jong, zelfs voor een NADH-kind.
Ook NADH kinderen kunnen heel boos worden, ongeconcetreerd zijn etc etc.

Mag ik nog een tip geven voor het aankleden? Zoals al gezegd in stukjes opdelen en veel complimenten, maar misschien kan hij zich in de ruimte aankleden waar jij ook je ding doet? DAn kun je blijven sturen en ook nog doen wat je moet doen (peuter of jezelf aankleden of wat dan ook?).
En zo kun je voor alles wat niet lekker loopt, praktische oplossingen proberen te bedenken.

Veel succes!

Puzzelen

Soms kan het zo overweldigend zijn. Als het niet vanzelf gaat met een kind, dan gaat er gelijk zo veel niet vanzelf. En dan kun je zo'n enorme berg voor je zien, zo veel problemen.
Probeer het te zien als een puzzel, of een grote kluwen wol. Stukje bij beetje ontrafel je het. Steeds een stukje meer. Als iets niet lukt, laat je het liggen en dan ga je naar een ander stukje.
Kijk naar de dagelijkse dingen, en probeer die praktisch op te lossen. Stap voor stap alles herleiden tot kleine deelstapjes.
Het klinkt als heel veel, maar je wordt er steeds handiger in. Op een gegeven moment weet je niet eens meer dat je het doet, dan gaat het vanzelf.
Misschien heb je iets aan het boek 'Slim maar..' Dat is een heel praktisch boek. http://www.bol.com/nl/p/nederlandse-boeken/slim-maar/1001004006485638/index.html

He karmijn

Dat boek wilde ik net gaan aanraden, ben jij me weer voor...

Dyspraxie?

heeft jou zoontje ook niet last van dyspraxie? wat jij verteld over ik zeg 100 keer dat hij moet aankleden maar hij doet het niet...

meerdere kinderen waar ik mee werk en die autisme hebben hebben ook dyspraxie, dat betekend dat ik de ene keer kan zeggen stap maar uit de auto! en de andere keer moet zeggen, maak je klik maar even los, goed zo, stap maar met je been op de grond, enzv en soms als dat niet helpt ik haar been even moet aan tikken en haar letterlijk in beweging moet zetten...

google maar eesn op dyspraxie misschien herken je het

Verbazing

Het blijft verbazend maar eigenlijk is het niet zo moeilijk als je het eenmaal snapt en ontwikkelt bij jezelf. Geduld, breng de zaak zelf in schema en biedt kleine stapjes aan, maar ook benoem wat kind goed doet en benoem wat kind wel zelf uitgevonden heeft en goed doet. En veel geduld oefenen, de tijd nemen. Beide kinderen wilden op een gegeven moment echt vroeg opstaan omdat ze gewoon meer tijd nodig hebben om alle ochtenddingen te doen en dan weer hun hoofd vrij maken voor school. En dan vooral op tijd komen, nooit te laat daar hadden ze altijd een gruwelijke hekel aan. Alles wat discussie kan opleveren of waar ze voor moeten haasten wat ze niet kunnen. En een dagelijkse routine bij voorkeur op de klok, elke dag hetzelfde zodat het voorspelbaar is en ze zich er bij kunnen bepalen.
En ze snappen het nu zelf zo goed, dat had ik nooit verwacht hoe goed ze zelf het initiatief gaan nemen om zichzelf te hanteren. Maar als je ervoor staat lijkt het enorm. Maar het went en dan wordt het een sport!

Bedankt

voor alle tips. Het aanbieden in kleine stapjes ga ik doen.
Wat iemand anders al zei: eerst zeg je iets en snapt hij het meteen en doet het ook meteen, maar een andere keer lijkt het totaal niet aan te komen. Precies zoals bij onze zoon. Ik dacht echt dat hij ons in de maling nam zeker als je weet dat hij het de vorige keer wel in ene keer deed. in ieder geval een goed punt om aandacht aan te besteden dat het wel eens iets heel anders kan zijn dan autisme. Ik houd het zeker in gedachten morgen in het gesprek.

Ik heb ook gegoogled op 'dyspraxie'. Sommige kenmerken zijn inderdaad herkenbaar, maar vele kenmerken ook niet. Zo heeft zoon een uitermate goed ontwikkeld ruimtelijk inzicht (is uit eerdere testen naarvoren gekomen). Maar misschien hoeven ook niet alle kenmerken voor te komen. Zo was zijn grove motoriek zwak. Fietsen ging moeizaam. Wij zagen dat als luiheid. Het moest in ene keer lukken en anders hoefde het niet. Hij fietst nu dus wel. Nu is zijn fijne motoriek ook prima en zijn grove motoriek ook prima. Maar ook Dyspraxie houd ik in gedachten mochten ze erover beginnen.

Ik ben nog erg zenuwachtig voor morgen. Alsof het zwaard van damocles
boven mijn hoofd hangt. Ik denk dat ik nog de meeste begeleiding nodig zal hebben naast mijn zoon om dingen goed aan te pakken. Mijn zoon verdient het, net als iedereen, om gelukkig te zijn en zoals ik nu soms reageer…ondermijn ik dat alleen maar.

Jullie verhalen en tips helpen mij om een beter begrip te krijgen van datgene wat er speelt. Ik hoop dat jullie mij na morgen ook willen blijven helpen. Ik heb er erg veel aan.

Formuleren en generaliseren

Wat iemand anders al zei: eerst zeg je iets en snapt hij het meteen en doet het ook meteen, maar een andere keer lijkt het totaal niet aan te komen.......
Kinderen met autisme kunnen vaak moeilijk generaliseren. Als jij net even anders formuleert kan het begrip al weg zijn bij je kind. Teveel woorden kunnen een hindernis zijn. Het kan helpen om aanstuur instructies steeds op precies dezelfde manier te formulieren, niet op ongeveer dezelfde manier.

Icoontjes

Dat kan ook het voordeel zijn van icoontjes en geschreven instructie, die blijft hetzelfde.
Het vervelende voor deze kinderen is dan dat anderen aannemen dat ze expres iets niet doen, het kan onaangenaam overkomen en de reactie naar zo'n kind toe is dan helemaal fout en kind raakt de weg kwijt.

Gebruiksaanwijzing voor iadh-kind zonder diagnose

Beste Evenzo,
Ik herken veel uit je beschrijving van onze zoon die verder ook een primaire taalstoornis heeft. Niet het stukje van taalontwikkeling, maar wel de rest. Onze zoon lijkt soms van alles wat te hebben, wat autistische trekjes, kenmerken van ADD met hyperfocus op bepaalde dingen, dyspraxtische/dysfatische ontwikkeling, is op sommige vlakken HB, maar heeft op andere intelligentievlakken zo'n kloof dat hij gemiddeld weer geen HB scoort. Het is allemaal stuk voor stuk te weinig om voor een bepaalde diagnose in aanmerking te komen, maar alles bij elkaar te veel om als NADH-kind te kunnen worden aangemaakt.
Soms lijkt niets vanzelf te gaan en alles stapje voor stapje te moeten worden aangeleerd (tekenen, aankleden o.a.), andere keren leert hij dingen in één keer en uit zichzelf (lezen, fietsen). Soms als hij iets goed kan lijkt het of hij in één keer het bijltje er bij neer gooit en daarna nooit zijn best meer doet. Alleen is dat schijn, hij is dan op een één of andere manier echt het automatisme vergeten. Soms is het in eens weer terug en dan weer weg.
Aanmaningen met opschieten leiden tot vreselijke frustratie omdat zijn gedachten op dat moment al in kringetjes ronddraaien en de nieuwe input erbij helemaal teveel is om er nog uit te komen. Prikkelverwerking is ook haperend. Soms komen dingen gewoon niet aan bij hem (maakt deel uit van zijn problemen met verwerking van de taalstoornis en ook omdat hij zeer geconcetreerd afheleid kan zijn) en andere keren is hij juist hypergevoelig en heeft last van allerlei geluiden.
Met het behandelend team zijn we afgestapt van naar een diagnose zoeken en we behandelen gewoon de symtomen stuk voor stuk al naar gelang waar ze op lijken. Genoeg uitdaging voor zijn HB kant, bepaalde structuur voor de gebieden waarbij hij autistische trekjes vertoond, constant weer bij de les houden waar hij snel afgeleid is (plus bep. aanpassingen zoals tafeltje alleen vlak bij de juf), taaloefeningen en leren van abstracte taal en schema's bij de logopediste, enz.
Verder was het voor hem erg belangrijk om op een gewone school terecht te kunnen. Hij spiegelt zijn gedrag en handelen namelijk erg aan anderen en neemt feilloos over wat hij in zijn omgeving waarneemt.
Boos op hem worden, daar kan hij absoluut niet tegen, hij klapt dan dicht, krimpt in elkaar of gaat slaan. Hij moet uitgelegd krijgen, telkens weer, waarom iets niet goed is.
Onze aanpak met hem is een voortdurend zoeken naar een evenwicht waarbij we aan de ene kant hem niet overvragen met prikkels en aan de andere kant voortdurend uit moeten dagen omdat zijn ontwikkeling op een heleboel gebieden anders nagenoeg uit zichzelf stil gaat staan. Hij doet het hier goed op, veel beter dan profesionals ooit hadden gedacht, maar door zijn wisselende prestatie is de toekomst wel één groot vraagteken, omdat het alle kanten uit kan.
Op veel begrip van de buitenwereld hoeven we niet te rekenen. Onze zoon heeft van de kinderpsychiater een officiele diagnose als gehandicapt gekregen, maar omdat je dat niet direkt aan hem ziet of merkt wordt dat door velen als overdreven gezien. Totdat ze een keer er tegen aan lopen dat hij zo maar voor hen onverwachts flipt en dan ligt het aan ons omdat we hem in de watten zouden leggen. Ik besteed daar geen energie meer aan. Wel heb ik geleerd dat het voor mijn zoon absoluut van fundamenteel belang is dat mensen die belangrijke rollen in zijn leven innemen flexiebel genoeg zijn om te begrijpen dat ze hier een kind hebben met een bepaalde gebruiksaanwijzing, die nog niet helemaal af is en dat problemen komen door het niet opvolgen van die gebruiksaanwijzing. Ik heb de school van mijn zoon uitgezocht door met de verschillende onderwijzers te praten. (Werd heel gek gevonden, maar hij is al eens een half jaar depressief geweest op de kleuterschool door verkeerde aanpak, dus dat wou ik voorkomen). We zijn zelfs van zwemschool of zwemtijden veranderd om te zorgen dat hij bij een voor hem geschikt instructeur in de groep kwam. Absoluut idioot voor de buitenwereld, maar hij is te kwetsbaar, een verkeerde persoon die op een één of andere manier gezag over hem heeft kan hem zo breken en dan zitten we weer minstens een jaar te ploeteren met een in ontwikkeling stilstaande jongen voordat hij zijn eigen vrolijke open zelf weer is en de draad weer oppakt.
Groeten Primavera

Primavera

Ik herken in je verhaal zoveel van mijn ADHD-dochter.
Inclusief de reactie van de buitenwereld en mijn keuze om daar geen energie in te stoppen.
Gedrag op school staat of valt met de houding van de leerkracht. Wij zien overigens wel een aanzienlijke verbetering in gedrag sinds ze Ritalin slikt.
Is het een optie om dat bij je zoon ook eens uit te proberen?