
Anoniempje2
11-05-2011 om 14:16
Niet willen praten
Hallo allemaal,
Door een draadje in Off topic discussies (“Welke documentaire moet je gezien hebben?” ) werd ik getriggerd; vooral door de zin: "Ik zeg alleen maar wat als ik wat te zeggen heb.”
Onze zoon (nu 11 jaar, diagnose op 6-jarige leeftijd PDDNos, maar we zien zelf ook ADD trekken) heeft dit precies zo: hij wil niet praten. Ik kan wel met hem communiceren over de dagelijkse dingen, maar een echt “gesprek” zit er niet in. Als ik bijvoorbeeld met mijn andere kinderen een lange autorit maak dan kletsen ze de oren van mijn kop. Als hij naast me zit dan is het gewoon stil. Twee uur lang. Of hij maakt me heel af en toe deelgenoot van een leuke tekst in het boek dat hij aan het lezen is. Als alles prima gaat dan praat hij best wel, het probleem is juist dat hij niet wil praten als er iets aan de hand is. Hij kijkt dan stuurs voor zich uit, soms tot tranen toe en weigert iets te zeggen. Het enige wat er uitkomt is een binnensmonds gemompeld “Niet praten, mama!” Natuurlijk hebben mijn andere kinderen dit ook wel eens, maar daar weet ik toch wel doorheen te breken. Bij hem niet.
Herkent iemand dit en heeft iemand tips om dit te veranderen? Ik zat zelf al te denken om een code te bedenken, bijvoorbeeld 1 x knikken is ik ben verdrietig, 2 x ik ben boos etc. Ik weet namelijk vaak gewoon niet WAT hij voelt op dat moment en kan hem dus ook niet helpen (hij zelf weet het waarschijnlijk ook niet, bedenk ik me nu). Ik denk vaak dat hij een enorme angst heeft om te falen en dingen fout te doen, maar misschien zit er wel iets anders achter. Hij zal nooit een prater worden, dat hoeft ook helemaal niet. Maar duidelijk kunnen maken wat je voelt zou hem erg kunnen helpen. Nu, maar ook in zijn verdere leven. Iemand?

Leen13
11-05-2011 om 15:17
Niet praten
Het kost mijn kinderen extra tijd en energie, met name als het om emotionele zaken gaat, om die te plaatsen en daar communiceerbare tekst bij te vinden. Gewoon omdat ze zoveel mogelijkheden moeten overwegen en niet makkelijk kunnen generaliseren of verbeelden.
Die extra tijd kun je ze ook gewoon, zwijgend, geven.
Bovendien, hoe meer tekst je in die kinderen giet, hoe meer ze te overwegen hebben. Daarom is het raadzaam om het positief geformuleerd (ontkenningen leveren toch het beeld op dat je juist niet bedoeld), concreet en kort, zonder emoties, met een neutrale toon, zonder oordeel, aan te dragen.
Een periode dat zoon ernstig overprikkeld was na een dag te sociale interactie op school, communiceerd ik met hem over de computer. Hij in zijn kamer, ik op de pc in de bijkeuken. Evengoed concreet en kort en met een duidelijke vraag waar hij ja of nee op kon zeggen.
Wat verder geholpen heeft is bij zoon haptotherapie, daar heeft hij geleerd om verband te leggen met zijn emoties en die beter in balans te krijgen. En natuurlijk heb ik ook veel uitgelegd en geduid, maar altijd concreet anders wordt het te druk in zijn hoofd.
Hopelijk heb je hier iets aan.
Accepteren dat je zoon extra tijd nodig heeft kan al helpen.

Moek
11-05-2011 om 15:37
Smileys
Ik heb wel eens iets gelezen over smileys waar ze naar kunnen wijzen om aan te geven hoe ze zich voelen. Of een schaal van 1 tot 5. Maar ik heb dat zelf nooit geprobeerd. Ik denk maar gewoon: als hij liever een eindeloos verhaal houdt over lego, dan is dat kennelijk waar hij nu behoefte aan heeft. Maar ik weet niet of dat goed is. Toch komen er dan soms wel hele mooie, diepe dingen uit waar ik weer even mee voort kan.

Karmijn
11-05-2011 om 15:40
Kom ik weer!
Heb je al eens van het boek 'Het explosieve kind' gehoord, van Ross Greene?
Deze man beschrijft een methode die helpt bij kinderen die exploderen, maar ook imploderen. (of een combinatie, zoals die van mij).
Hij geeft voor het niet willen praten een aantal oplossingen. Voor zover ik het zo even op kan hoesten:
Ten eerste moet je zoveel mogelijk proberen te praten, als het kind niet verhit is, door vermoeidheid, frustratie of conflict. (dat was hier moeilijk, want zoon werd verhit, gelijk als we probeerden te praten. We hebben eerst weken besteed aan het gewoon 'samen zijn', boven een kleed vol lego samen bouwen. Hierdoor kregen we meer band en kon ik toch gespreksonderwerpen aan gaan dragen).
Je kunt ook op zo'n rustig moment proberen te bespreken, waarom je zoon het zo moeilijk vind om te praten. Dan gaat zoiets als: Ik merk dat, wanneer je emotioneel bent, je het moeilijk vindt om te praten, wat is er aan de hand?
Als je weet waardoor je zoon meestal verdrietig/boos wordt, (heel vaak zijn dat maar een beperkt aantal zaken, het leken er bij ons veel, maar na wat door analyseren kwamen wij tot maar een stuk of drie categorien) kun je deze aanleidingen/oorzaken al picto's verbeelden. Dan hoeft hij niet te praten of te knikken, maar kan hij iets aan wijzen of pakken.
Nu ja, zoals je merkt ben ik nogal weg van die methode, vooral omdat het hier al jarenlang erg goed werkt.
De beste man heeft ook een website www.livesinthebalance.org. Hierop kun je allemaal filmpjes en uitleg zien.

aspergerechtgenote
11-05-2011 om 16:53
En toch
zou ik vooral focussen op wat goed gaat.
Ik snap dat je bang bent voor van alles, maar de lieve knul kan hier 100 mee worden en hij heeft vóór alles mensen nodig die hem accepteren. Hoe moeilijk dat ook is.
Waarschijnlijk heb je 100 tips uitgeprobeerd om wel het gesprek te krijgen, daarom zou ik nog een stap terug zetten tot je echt helder hebt, zonder angsten, wat je wilt veranderen en vooral waarom. Waar je zoon echt in de klem zit en hoe je hem daaruit wilt halen.
Er is niet 1 type nietprater en ook zeker niet 1 oplossing, maar ik vraag altijd maar weer aandacht voor het gebrek aan acceptatie in onze samenleving voor dit gedrag.
Ze mogen er zijn, gewoon zoals ze zijn.
En ik ben er al 20 mee getrouwd. Still going strong.
Nog even je posting door gelezen: het probleem wat je beschrijft heeft naar mijn mening weinig met praten te maken, ook veelpraters lijden hieronder. dat is niet je gevoel herkennen en kunnen benoemen. Een heel andere issue!

Philou
11-05-2011 om 16:54
Soms
heb je ook door het te zeggen, dat het opeens ook zo is terwijl je er nog niet aan toe bent om die conclusie te trekken of het zo te zien.

Rafelkap
11-05-2011 om 17:48
Internet
Omdat wij eerst dachten dat onze jongste zoon autisme had heb ik me veel rondgeneust op internet. Er zijn veel sites te vinden met boeken (bijvoorbeeld: http://www.bol.com/nl/p/nederlandse-boeken/spelenderwijs-leren-communiceren/1001004010630827/index.html) om ideeen op te doen en ook spelletjes/speelgoed om je kind te helpen met communiceren. Google maar eens op "autisme communicatie speelgoed" etc Ik weet niet of je zoontje logopedie heeft, je zou ook die kunnen vragen naar praktische tips.
Sterkte!
Ik heb helaas mijn bookmarks niet meer, anders zou ik je wat sites kunnen geven.

Rafelkap
11-05-2011 om 18:37
Links
deze links vond ik nog: http://www.difflearn.com/category/conversation_starters
http://www.findystoys.nl/index-8.htm (o.a. emotiekaarten)
Geen idee of je er wat aan hebt. Natuurlijk moet je hem ook accepteren zoals hij is, maar ik snap dat je hem graag wilt helpen om zijn communicatie te verbeteren.

Anoniempje2
11-05-2011 om 19:25
Meer info
Bedankt allen voor jullie reacties en tips!
Aspergerechtgenote: bedankt voor je wijze woorden; daar kan ik wat mee. Ik heb wel het idee dat ik hem accepteer in zijn zwijgen. En ook denk ik dat het een universeel probleem is; dat niet kunnen benoemen van je gevoel. Het verschil met hem is echter dat hij helemaal dichtklapt en niet meer te bereiken is. Ik denk dat zijn zwijgen hem erg helpt de situatie niet te hoeven overdenken. En dan hoeft hij de negatieve emoties ook niet te voelen. Mijn andere kinderen zijn (meestal) blij als ik op dat soort momenten met ze praat en samen de situatie, al pratend, aan het verkennen ben. Ik benoem dan ook mijn eigen gevoel en wat ik denk. Ik check geregeld of ik op de goede weg zit. Al pratende (en zij luisterend) zie ik opluchting op hun gezicht verschijnen. Soms niet direct, maar dan merk ik dat het later toch wel geholpen heeft. Zo niet bij deze zoon: hij wil niet praten over moeilijke situaties, maar dus ook niet dat ik erover praat. Want als je er niet over praat, dan is het er niet. En dat is wat ik hem graag zou willen leren. Dat je niet je hele leven negatieve emoties kunt blijven ontkennen. En taal is dan toch het vehikel.
Gelukkig is het wel een aanraakbaar kind. We knuffelen en masseren veel en daardoor zie ik dat hij zich kan ontspannen en zich veilig voelt.
Misschien geeft bovenstaande wat meer duidelijkheid?
Verstuurd met de Ouders Online iPhone app.

A(sperger)E(chtgenote)
11-05-2011 om 22:37
..volgende keer kort ik 'm af!
Ho ho, even een correctie. Ik bedoelde niet iedereen heeft er last van, niet zeuren verder, nee, ik bedoelde: dat is echt een heel waardevol punt, als het je lukt om je zoon daarmee te helpen. Andere mensen hebben er ook last van en het is echt heel erg vervelend als je op die manier afgesloten zit van je eigen gevoel.
En toevallig heb ik het recent nog gezien bij een vriendinnetje van mijn kinderen, dat dichtklappen. De moeder werd uiteindelijk heel erg boos omdat ze wilde dat haar kind excuses aanbood en besefte waarom ze zo gemeen had gedaan tegen iemand, en ze heeft echt een soort sessie uitgevoerd om dat kind aan het praten te krijgen. Het ging uiteindelijk over iets heel anders dan waar het over ging, en het was ook voor dat kind zelf heel waardevol om dat te beseffen. Maar het was wel een lijdensweg.
Het klinkt nu misschien als een heel foute actie om een kind sorry te laten zeggen, maar dat was het niet. Haar ouders liggen in scheiding, dat ligt haar dwars, maat dat durft ze niet uit te spreken. In plaats daarvan gaat ze haar beste vriendin 'ontvrienden' en speelt ze dus eigenlijk de scheiding na. \
Nou ja, reden dat ik dat hele verhaal vertel: bij die moeder hoor ik dus hoe moeilijk het is, en hoe ze toch telkens weer probeert om het contact te leggen.
Oh en dat van dat knuffelen wat je over je zoon vertelt: zoooo herkenbaar! En volgens mij ook het begin van jouw oplossing. Werkt 10 van de 10 keer.

Philou
12-05-2011 om 08:53
Naast
de asperger-aspecten die je beschrijft en waarvan ik een deel herken in mijn zorgenkinderen, vond ik het toch ook aardig om een artikel te lezen uit J/M. Dat ging juist over het verschil in communiceren tussen jongens en meisjes, met handvatten erbij. Als moeder met 2 zonen, ook zorgenkinderen, vond ik het handig om te lezen. Is geen 100% antwoord op jullie situatie maar naast alle handige en goeie tips hier, wilde ik het toch even noemen. Misscihen heb je zelf J/M wel. Ben aan het opruimen en misschien heb ik 'm nog ergens.

Quin van der Veer
12-05-2011 om 09:35
Greene: tip
Een tip over Greene: in de "Groter Groeien" van deze maand zit een héle dikke bijlage over "het explosieve kind". Gebaseerd op het boek van Greene, ik was aangenaam verrast hoewel ik het boek van Greene al heb uitgespeld. Tevens met kortingsbon voor het echte boek, hoewel de bijlage zó dik is dat je dat boek wellicht niet eens meer nodig hebt.

blister
12-05-2011 om 09:46
Actie
Asperger echtgenote, toen ik je verhaal las dacht ik poeh, ouders van meisje die in scheiding liggen praten de problemen misschien ook wel niet uit, maar kiezen voor actie. (scheiden) Misschien wil het meisje ook veel liever handelen dan praten.
Daarbij is het maar de vraag of ze zich goed bewust is waar de pijn zit. (dus; wil zich niet uitspreken is misschien kort door de bocht)
Probleem is overigens herkenbaar en hier deels opgelost door het volgende: (had ik zelf niet zo verwacht) structuur. Op advies van een therapeut op gezette tijden met zoon samen gaan zitten etc, schrift erbij. Het 'moest' nu dus van therapeut, zoon wilde niet praten maar leek zich nu gesteund te voelen door de dwang. Komt soms behoorlijk wat uit, hij lijkt het ook fijn te vinden, hoewel moeilijk.
Toen hij klein was (maar daar is die van jou nu ook te groot voor had ik typetjes, in spelvorm praatte ik met hem, dan kwam er ontzettend veel uit. En bij hem werkte het goed als hij met iets bezig was, in de buurt zijn en dan wilde het wel. Of als hij bijv achterop de fiets zat, maarja dat gebeurt ook niet meer. Nu zijn de momenten meer als we samen in bad zitten of in bed liggen, maar beide gebeurt niet veel meer (hij slaapt in stapelbed dus erbij kruipen is niet zo handig)
Zoon is overigens wel een kletser, praat alleen moeilijk over problemen. Partner hier is wel een zwijger, niets mis mee maar ik kan er slecht tegen.

KGO
12-05-2011 om 11:24
Schriftje
Ik merk bij onze dochter (10 jr, Asperger) dat schrijven heel erg helpt en nav iets dat ze geschreven heeft kunnen we ook gemakkelijker praten. Ze heeft een schriftje waarin ze bv s'avonds iets naar mij of papa schrijft. Ik antwoord dan ook weer via t schriftje. Als ze bv boos is vind ze het makkelijker om t op te schrijven dan te zeggen; zeker bij belangrijke dingen ga ik daarna er nog op door en kunnen we er ook over praten.
Als schrijven ook moeilijk is kun je bv iedere avond volgens vast protocol schrijven: wat was leuk vandaag, wat ging er goed, waar werd je bij van?
Karin
Karin
Verstuurd met de Ouders Online iPhone app.

T&T
12-05-2011 om 12:52
Herkenning!
Ik heb twee van die kinderen, en dus is het vaak heel stil in de auto maar thuis ook hoor. Ze storen zich aan babbelende kinderen, vooral op school, "waarom moeten ze zoveel kletsen?" de stelling "als je niets te zeggen hebt moet je je mond houden" kon van mijn kinderen af komen
Vooral zoon (met klassiek autisme) uit zich erg moeilijk, hij praat wel, en hij verteld ook wel eens wat, maar dat is niet te vergelijken met wat andere kinderen vertellen (zelfs hele rustige kinderen vertellen meer, en vooral ook anders)
Ik heb geleerd om niet te veel aan hem te trekken, in geval van ijzig stilzwijgen terwijl er duidelijk iets aan de hand is laat ik het een tijdje zakken, en praat dan later met hem, als hij naar bed gaat of zo. Dingen puur benoemen werkt "ik zag dat je verdrietig was" maar nog beter bij hem werkt het om een stap terug te doen (zeker in acute situaties als er iets mis is) hij wil niet praten, en dat doe ik dus ook niet, ik ga spiegelen. Ga naast hem zitten in dezelfde houding en zeg hooguit iets algemeens als "ja, het is wat he" dat brengt niet altijd een heel gesprek op gang, en je moet er wel tijd en rust voor hebben (we kunnen zo een hele tijd zwijgend naast elkaar zitten)maar vaak komt er op den duur toch een stukje ontspanning, en kan hij iets zeggen of even een knuffel geven.
Hij is nu 8, en ik kan je wel vertellen dat hij de laatste 2 jaar ook hard vooruit is gegaan, en zich nu beter kan uitdrukken, en dat is eigenlijk vanzelf zo gegroeid dat geeft dus wel hoop, 6 jaar is nog echt jong.
Tess

Moek
12-05-2011 om 13:28
Leeftijd
Tess, je hebt helemaal gelijk. Ook bij mijn "niets aan de hand"-kinderen kwam er op zesjarige leeftijd nog maar weinig zinnigs uit. Bij mijn ASS ertje heeft dat wel langer geduurd, maar nu kan ik echt met hem lezen en schrijven. Hij vroeg laatst zelfs hoe IK me ergens over voelde...wauw....zie ik zijn vader nog niet doen! (niet dat ik daar een probleem mee heb, hij krijgt het namelijk toch wel te horen

Agchie
12-05-2011 om 20:04
Onmacht
Het is al eerder genoemd, maar ik herken een stuk onmacht in het zwijgen, zeker geen onwil. Op het moment dat er iets "mis" gaat, ontstaan er emoties, maar omdat hij (ook mijn man en mijn zoon) zich daar geen raad mee weet, wil hij er niet over praten, angst dat het dan nog groter wordt.
Tegelijk speelt mee dat ze het ontzettend graag goed willen doen en de woorden simpelweg niet tot hun beschikking hebben om het te vertellen. Voor hun gevoel doen ze het niet goed als ze de juiste woorden niet hebben en zeggen ze dus maar niets. Als ik dan ga vragen en doorvragen, dan merk ik dat ze zich alleen maar meer terugtrekken.
Wat hier echt helpt is om niets te vragen, alleen te signaleren. Dus niet vragen wat is er, maar alleen: ik zie dat je verdrietig/boos bent. Of: volgens mij voel je je niet lekker/fijn. Alleen de erkenning geven. Verrassend genoeg komt er dan bij mijn mannen meer uit dan ik verwacht....niet altijd maar toch.
Bij mijn zoontje op enig moment het idee van de boze, blije, verdrietige en bange mannetjes geïntroduceerd. Regelmatig vechten die een hele strijd uit en het grappige is dat hij daar dan wel over kan vertellen....wat die mannetjes dan zo boos maakt bijvoorbeeld.
Groet,
Agchie

Karmijn
12-05-2011 om 22:25
Mailen
Ik bedenk ineens dat ik, ik dacht tijdens een radioprogramma, van Dr Greene, eens hoorde over een moeder die emailde met haar kind (een meisje geloof ik).
Het begon uit een soort door wanhoop gedreven humor: jij praat niet met me, maar ik wil toch graag weten wat we zullen eten vanavond, nu dan mail ik je wel, je mag kiezen uit a, b en c.
Dat werkte zo goed, dat die moeder het vaker is gaan doen en dat ze later steeds belangrijkere vragen kon stellen. Die dochter vond het fijn, omdat ze in alle rust over haar antwoorden kon nadenken. Het grote voordeel was, dat email emotielozer is dan een gesprek. Dat meisje kon door de emotie niet meer nadenken over de inhoud van het gesprek.

T&T
13-05-2011 om 09:27
Oeps...
Blister heeft gelijk, hij is al 11!
Maar goed, ik verwacht niet dat mijn zoon op z'n 11e wel opeens een spraakwaterval is dat zal hij wel nooit worden. Wat hier ook helpt is het besef dat hij gewoon meer tijd nodig heeft om prikkels te verwerken (autisten eigen) dus verwacht dan niet altijd direct een antwoord. Vanmorgen stelde ik hem een vraag, dan zegt hij niks, maar 10 minuten later, nadat hij zijn tanden had gepoetst kwam hij erop terug... met een wedervraag... dus ik heb hem antwoord gegeven, en toen hij naar school ging had ik mijn antwoord nog niet hoor
ik heb de vraag nog een keer gesteld en op de stilte die volgde gezegd "moet je er nog even over nadenken?" -ja- dat was het... ik verwacht wel dat hij er vandaag of morgen nog eens op terug komt. Maar DAT is dus communicatie met mijn zoon. Beetje vermoeiend soms, maar het IS er wel.
Verder is dat mailen wat Karmijn zegt wel een goede! nog niet zo aan gedacht, maar mailen is afstandelijker, en je hoeft niet adrem te zijn en meteen een antwoord te geven, het is oke als je even wacht en nadenkt over je antwoord, en je kunt veel gemakkelijker tot de hoofdzaak komen zonder dat er allerlei afleidende nevenzaken je aandacht vragen; de vraagsteller wilt ook nog dat je hem aankijkt, er zit tijdsdruk op, achter hem zit een vlieg op de muur, er rijdt buiten een auto voorbij en je moet NU antwoord geven... het is ook heel moeilijk!
Overigens heb ik een vriendin waar ik ook liever mee sms dan dat ik haar bel, in een gesprek is het leuk, sms-en is leuk, maar ze is gewoon niet goed in telefoneren verder helemaal geen auti hoor.
groetjes, Tess

Anoniempje2
13-05-2011 om 15:28
Herkenning
Nogmaals erg leuk om ieders ervaring te lezen. Het zet mij ook weer met beide benen op de grond.
Het gaat eigenlijk zo goed met zoon, zeker in vergelijking met 5 jaar geleden dat ik misschien wel wat te snel wil

Karmijn
13-05-2011 om 16:52
Anoniempje2
Bleuh, dat herken ik. Zal ik opschrijven hoe het voor mij voelt?
Je bent al verder met je kind, dan dat je ooit gedacht had. Er zijn doelen bereikt, waar je een paar jaar geleden om had moeten lachen: 'Dat lukt nooit!' En inmiddels zijn die doelen al normaal geworden. Maar dan valt ook op, dat je al zover bent, maar 'er' nog niet bent. Je moet nog een stuk. Het is al richting het walhalla van 'normaal en gewoon' aan het ontwikkelen. Je ziet dit walhalla al tussen de bomen doorschemeren. Maar je zit nog in het bos. En misschien moet je daar toch wel blijven. Een paar jaar geleden was je tevreden met dat bos, dat had je jezelf geleerd, omdat je dacht dat je er voor altijd moest blijven.
Maar nu zie je dat walhalla. En dan zie je ineens dat bos weer voor wat het is: niet 'normaal', geen ideale situatie, geen walhalla.
En dan gaat het ongeduld kriebelen. Dan bestaat het gevaar dat je gaat vergeten, hoe diep je was verdwaald in dat bos. Hoeveel wolven je al verslagen hebt. Hoeveel wolven je kind al verslagen heeft. Je ziet alleen die glinstering tussen de bomen, daar wil je heen.
Het is voor ons soms een innerlijke strijd om ons niet te laten verblinden door die schittering. Om realistisch te blijven. Om niet toch weer gefrustreerd en geirriteerd tegen zoon te gaan doen.
Hij heeft nog tijd nodig. Hij is er nog niet. Hij heeft nog een heel leven nodig. Maar, als het goed is, heeft hij ook nog een heel leven.