Vraag over boosheid zoon

Hoi wilma

Wat jij schrijft, vind ik heel herkenbaar.
Onze zoon (die dan toevallig adhd heeft) gedroeg zich ook prima op school, maar kon dat dan thuis niet meer volhouden. Wij waren veelvuldig aan het straffen en dat leidde tot dezelfde situaties als degene die jij beschreef. Hij hield niet op en de straf had geen enkel effect. Hij leerde er ook helemaal niets van.
Wij hebben echt heel erg veel gehad aan de methode van Ross Greene. Hij heeft een boek geschreven: 'Het explosieve kind'. Maar ook een hele mooie, toegankelijke website: www.livesinthebalance.org.
Voor ons was het lezen van zijn boek echt een enorme eye-opener. Hij heeft deze formule (onder andere)
Inflexibel kind x inflexibele volwassene = explosie
Hij gaat ervan uit, dat de diagnose die een kind wel of niet heeft, eigenlijk niet zo van belang is. Het kind wordt boos, omdat er op dat moment eisen aan hem gesteld worden, waar hij niet aan kan voldoen.
Het kind wil het wel goed doen, maar kan het niet.
Stap 1 is kijken waar je kind dan problemen mee heeft. Is het omschakelen van de ene situatie in de andere, is het doordat hij niet kan stoppen met iets waar hij mee bezig is, is het.....?
Als je dat zo'n beetje in kaart kunt brengen, dan kun je kijken in welke specifieke situaties, jij die eisen aan hem stelt, waar hij niet aan kan voldoen. Hij moet bijvoorbeeld stoppen met computeren. En dan ga je via een stappenplan, samen met hem, oplossingen bedenken voor die situaties.
Even een praktijkvoorbeeld van hier: Onze zoon werd steeds boos op zijn zusje. Toen we die situatie met hem gingen analyseren, bleek dat zijn zusje iedere keer in zijn persoonlijke ruimte ging staan (uit onbenul, maar het was wel zo) hij reageerde daar steeds zo hevig op, en wij reageerden dan weer op zijn reactie, dat de kern van het probleem (zusje gaat steeds in persoonlijke ruimte broer staan) compleet buiten beeld was geraakt.
Misschien heb je er iets aan? Het kost wel veel moeite om je de manier van denken en reageren eigen te maken, maar hier helpt het echt waanzinnig goed. En dan win je die tijd weer helemaal terug, want iedere keer conflicten en je kind straffen, dat is natuurlijk verschrikkelijk, en het kost ook heel veel tijd.

Explosieve kind

Kijken of ik dit als eerste post of Kobalt.
Ken je het boek "Het explosieve kind" van Ross Greene? Dat is echt een aanrader. Het is enigzins geschreven op kinderen met "gedragsproblemen" maar zeker ook van toepassing op kinderen die vooral thuis explosief gedrag vertonen. In grote lijnen komt het erop neer dat een kind zich zo gedraagt omdat het nog niet heeft geleerd hoe het ook anders kan. Onmacht, versterkt door een strafmaatregel zoals bv die gang. Soms is dit een stukje onrijpheid. Om die rijping te helpen en het gedrag voor iedereen draaglijker te maken leert het boek je in overleg te gaan met je kind. Mogelijke oplossingen die voor iedereen acceptabel zijn te zoeken in samenspraak met het kind. (niet Plan A, niet Plan B maar Plan C).
Dit boek zou een eyeopener voor je kunnen zijn.

Guinevere

Ik heb gewonnen!!!!

Explosieve kind

Kobalt, Guinevere,
dank jullie wel voor jullie snelle reactie. Ik heb het boek al eens gekocht en gelezen, overigens wel alweer een tijd geleden. Ik ga het zeker weer opzoeken.
Waar ik wel mee zit, en misschien herkennen jullie daar ook iets in: hij doet het op school en op de voetbal prima, gedraagt zicht netjes en weet precies hoe het moet. Ik ben gescheiden en bij zijn vader gaat het (volgens mijn ex natuurlijk) ook helemaal prima. m.a.w. ik denk daardoor (al jaren) dat het misschien ook aan mij ligt. DAt ik juist strenger, consequenter moet zijn. En dat past (naar ik me kan herinneren van het boek) niet in de filosofie van 'Het explosieve kind'.
Door de houding van zijn vader heb ik in de loop van de tijd veel energie gestopt in opvoedingscursussen e.d. om het zelf in ieder geval zo goed mogelijk te doen. Maar die boosheid, niet luisteren, en vooral zo ontzettend de grenzen opzoeken blijven komen, niet de hele tijd, maar het blijft een voortdurende bron van giga energie die het me kost.
Herkennen jullie (of anderen natuurlijk) ook?

Herken herken herken

Natuurlijk herken ik dat. Het is zoo zwaar.
Vooral als ik lees dat hij zich eigenlijk overal goed gedraagt, behalve bij jou. Dan is het logisch dat je aan jezelf gaat twijfelen.
Maar....
Het is juist omdat hij bij jou zich waarschijnlijk het meest op zijn gemak voelt. Zich veilig voelt. Hij houdt zich waarschijnlijk overal in, zodat jij de storm over je heen krijgt.
Je schrijft dat je denkt dat je strenger en consequenter moet zijn. Maar als ik het zo lees, heb je dat allemaal allang geprobeerd. En werkte het niet. Dus misschien is het wel niet de oplossing.
Als je het explosieve kind al een tijd geleden gelezen hebt, is het goed om te weten, dat Greene zijn methode een beetje aangepast heeft.
Hij is helemaal afgestapt van plan B tijdens het conflict. Hij raadt nu iedereen aan, om de problemen pro-actief op te lossen. Op een rustig moment dus.
Op zijn website heeft hij in de afdeling PAPERWORK een aantal formulieren staan, die je kunnen helpen om de problemen in kaart te brengen en om de stappen te doorlopen.
En verder vindt hij nu dat de eerste stap van plan b, de empathie stap, eigenlijk verkeerd heet. Het gaat daar niet zozeer om empathie, maar om er zo specifiek en volledig mogelijk achter te komen, wat er nu precies aan de hand is met je kind. Je bent pas klaar als je denkt: aha, nu snap ik het, geen wonder dat pietje...... doet. Vanuit zijn gezichtspunt is het volkomen logisch. En pas dan ga je door naar de volgende stap, waarin je jouw zorgen op tafel legt.
Verder vindt Greene nu, dat heel duidelijk moet zijn dat het gaat om een leerproces. Plan B kan bijna niet gelijk goed gaan. Je moet het leren, het kind moet het leren. Maar als je alleen al zover komt, dat je kind praat over zijn problemen en dat jij er pro-actief met hem aandacht aan schenkt, ben je al zinvoller bezig dan wanneer je alleen aan het reageren bent op wat er gebeurd en achter de feiten aan hobbelt.
Nu ja, kijk ook eens op die website, daar staan ook filmpjes op, en links naar een blogtalk radio programma. Allemaal zeer leerzaam vind ik zelf.

Zeker

Hij ontploft natuurlijk júist bij jou. Ten eerste omdat jij het meest vertrouwd voelt, denk ik. Ten tweede omdat je een systeem bent gaan hanteren dat zijn onmachtige gevoel versterkt.
Het feit dat hij het buiten de deur goed doet is heel mooi! Dat betekent dat hij al heel ver op weg is, alleen heeft hij dat laatste zetje nog nodig. Benader hem volwassen in het zoeken naar oplossingen, dan voelt hij zich medeverantwoordelijk voor het uitvoeren van het bedachte Plan. Bovendien leert een kind er zóveel van, van het samen nadenken over de gedragingen en onderliggende frustraties.
Welke tactiek hanteert je ex eigenlijk? Of denk je dat die alleen maar zégt dat het heel goed gaat, en dat daar ook explosies plaatsvinden?

Grr

Grr, weer verloren.
Overigens herken ik steeds minder van je verhaal, omdat we de ideeën van Greene (on)bewust al een tijd hanteren. Zaken zijn bespreekbaarder geworden. Rücksichtlos een straf geven gebeurt hier vrijwel niet meer, hoewel de gang niet helemaal van het toneel is verdwenen. Ik heb tenslotte wel mijn grenzen van wat ik kan verdragen in mijn woonkamer.

Fijn

Fijn dat ik er even zo over kan praten en dat jullie dingen zo goed herkennen. Guinevere, ik weet niet of hij ook zo boos is bij mijn ex. Ik merk wel eens aan wat de kinderen vertellen dat hij daar ook boos is over dingen en dan moet hij naar zijn kamer. En hij uit zijn frustraties over dingen bij zijn vader ook wel bij mij, maar weet niet of hij dan ook echt boos wordt daar. Ik denk het eigenlijk niet. Van toen we nog samen waren weet ik wel dat mijn ex super-boos kon worden op hem en hem dan vrij hardhandig zijn mond snoerde (als hij iets lelijks zei of brutaal was bijvoorbeeld). Niet dat hij hem echt pijn deed hoor, maar wel psychisch behoorlijk hardhandig bedoel ik. Dat je jezelf ook rotschrikt van de reactie van mijn ex.
Ik kan me goed voorstellen dat hij het dan niet meer durft natuurlijk. Maar ja, aan de andere kant heb ik wel vaak gedacht dat ik dat dan misschien ook moest doen, het hielp immers wel in zijn gedrag (hij is een slim kereltje). Maar ik kan dat dus niet, alhoewel ik me heel soms echt niet meer kan inhouden en dan ook ontplof.

En weet je, het zijn soms ook zulke kleine dingen waarin hij grenzen opzoekt: bijvoorbeeld niet de tv uit willen doen, nog even een spelletje afmaken, zijn broertje uitdagen en klieren, nog een keer een scheldwoord zeggen als ik zeg dat hij ermee op moet houden. Vooral dat laatste (nog een keer iets doen wat ik verbiedt) is zo vermoeiend. En ook ondermijnend voor mij. Zijn dat ook kenmerkende dingen die ik in dat boek kan terugvinden trouwens?

Wat ik van je voorbeelden denk..

Het woord nog een keer zeggen, de tv niet uit willen doen, doorgaan met zijn broertje pesten als die aangeeft dat het te ver gaat, nog even door gaan met een spelletje.
Dat zijn allemaal voorbeelden die erop wijzen dat je zoon moeite heeft met stoppen. Dat is een executieve functie: ophouden met een activiteit.
En dat soort dingen kun je inderdaad heel goed met cps op proberen te lossen.
Laat ik even uitschrijven hoe ik een van die problemen aan zou pakken.
'Ik merk dat je, als ik zeg dat je moet stoppen met tv kijken, het moeilijk vindt om te stoppen, wat is er aan de hand?'
Dan krijg je natuurlijk eerst een reactie van: 'weet niet', 'ik heb gewoon geen zin om te stoppen' of 'ik wil het programma af kijken.' Dan kun je doorvragen, bijv: zijn er programma's waarbij je het moeilijker vind om te stoppen? Zijn er dagen waarop je het moeilijker vind om te stoppen met tv kijken? Heeft het te maken met de manier waarop mama het zegt? Heeft het te maken met hoelang je dan hebt kunnen kijken? Net zolang, tot je het snapt.
En dan ga je vertellen waarom jij het belangrijk vindt, dat hij op dat moment stopt. Hij moet op tijd op school zijn, het eten wordt koud, hij heeft al zolang gekeken en dan wordt hij zo duf. Whatever.
En dan zoiets als: 'Ik vraag me af, of wij samen een manier kunnen bedenken, die het voor jou makkelijker maakt om te stoppen met tv kijken als ik dat vraag. En daar kan van alles uitkomen. Mijn zoon vind het bijvoorbeeld prettig als ik van tevoren aankondig dat we over vijf minuten moeten eten. Als hij een erg leuk programma kijkt, vind hij het fijn om het op te nemen (om het vervolgens noooooit meer te kijken, maar dat zal mij een zorg zijn).
En dan ga je die afspraken uitproberen. Als ze goed genoeg waren, hebben jullie er nu geen conflict meer over. Maar.. De eerste keer zijn ze bijna nooit goed genoeg. Dus kom je er dan weer op terug. Joh, we hadden... afgesproken. Maar ik merk dat we nu gisteren weer ruzie over het stoppen met tv kijken hebben gehad. wat is er aan de hand? En dan doorloop je de cyclus nog een keertje.
Het klinkt heel langdurig, maar hier gaat het nu supersnel. Want je moet het in het begin nog leren.
Bij echt grote problemen, nemen de verschillende stappen hier soms wel meerdere dagen in beslag. Onze zoon heeft adhd, dus hij heeft niet zoveel zin om urenlang over 'problemen' te praten. Daarom doen we het tussen neus en lippen door, in brokjes van vijf minuutjes. Het voordeel daarvan is, dat ik dan ook rustig na kan denken over mijn eigen zorg. Heel vaak is gebleken dat ik dingen van mijn kinderen verwacht, zonder dat daar een legitieme zorg achter zat. 'Omdat het nu eenmaal zo hoort, omdat alle kinderen dat doen, omdat ik dat zo gewend ben, omdat men vindt dat het moet.' Dat zijn niet echt sterke argumenten. Mijn zoon is er terecht niet van onder de indruk.

Relatie

Uiteindelijk gaat het om de relatie met je kind en of je passend met hem om kan gaan. We zijn niet allemaal hetzelfde en het valt me altijd weer op hoe ik nu in andere mensen dezelfde karaktertrekken herken die ik in mijn kinderen uitvergroot zie.
Weerstand bij kinderen kun je heel makkelijk uitleggen als een eigen willetje en daar populaire dwingende consequenties aan verbinden maar uiteindelijk is het ook een kwestie van respect voor de ontwikkeling van je kind om je af te vragen waar die weerstand vandaan komt. Een kind dat niet makkelijk mee kan buigen of zich over teleurstellingen heen kan zetten wordt overvraagd als je dat toch van hem eist.
Consequente opvoeding zou kunnen betekenen dat je je kind consequenter tijdig waarschuwt dat zaken gaan veranderen. Je kunt jezelf oefenen in het voorspelbaarder maken van je dagindeling thuis en je reacties naar je zoon toe. Je kunt jezelf oefenen om wat meer op afstand en minder emotioneel, met minder oordeel met je zoon om te gaan. Het kind meer korte concrete instructie te geven op een kalme manier en deze zonodig te herhalen en bij je kind te controleren of deze je instructie begrepen heeft. Vooral ook veel pauzes inlassen in dit soort dialogen. Bij opwinding heb je de neiging om veel te snel en te emotioneel te gaan zenden en dat kan de communicatie verslechteren. En dan ook je kind geduldig de tijd te geven om zich bij te stellen.
Maar als ze aan mij kwamen gingen ze eruit, al was het kort, dan stonden ze zo buiten. Je kunt niet je dag laten verpesten met gescheld en emotionele bezetting, dat is voor je kind ook niet goed. Hoewel ik me realiseerde dat ik daar ook hun angst mee voedde. Kort eruit en dan samen op de gang bijkomen en het stof laten zakken.
En als de buitenwereld veel inspanning vraagt kun je kind rust bieden met een uurtje verplicht op zijn kamer bijkomen. Controleren of de opwinding van honger of pijn komt en daar dan wat aan doen.

dat het bij je ex wel goed gaat, dat geloof ik niet. Alleen mannen zien het gewoon anders. Ik zie het hier in huis. Man roept altijd dat hij nooooooooooit problemen met de kinderen heeft als hij voor ze moet zorgen. Maar als ik eens een keer op bed lig, uitslapen of ziek, en hij moet alleen voor ze zorgen, hoor ik dezelfde problemen als bij mij. Alleen heeft hij er kennelijk minder last van dan ik....

Anna

dat is zoooo herkenbaar.

Bij de mannen..

en ik merk ook dat waar ik ze een uitlaatklep 'verzorg' hij gedrag verbiedt of bestraft.. met als gevolg dat de uitbarsting later in alle heftigheid wel komt.

Mannen....

Dank jullie wel allemaal voor je reacties. Het doet me erg goed dat jullie meedenken en me niet alleen zeggen: je moet gewoon consequenter en strenger zijn. Ja, dat heb ik inderdaad al uitgebreid gedaan. En consequent zijn helpt overigens wel wat gelukkig. Andere dingen, zoals waarschuwen vijf minuten van te voren, proberen rustig te blijven, erover praten. Zijn inderdaad allemaal dingen die ik ook doe. Toch heb ik veel aan de tips. Mijn zoon is ook niet zo'n prater hoor, Kobalt. Dus het is best lastig om ergens over te praten en te overleggen. Ga het zeker weer proberen.
En dank voor herkenning over de vaders/mannen. Het voelt soms alsof je dan als moeder zo alleen staat, hij herkent niks, vindt dat het allemaal prima gaat en als er iets is dat dus aan mij ligt. Zeker als je uit elkaar bent is dat iets wat niet verbetert.
Ben er door de jaren heen wel sterker in geworden en zoals gezegd ook al de nodige hulp gezocht.
Mochten er nog adviezen komen, graag! Ga me intussen storten op het explosieve kind.

Pas maar op

'Ga me intussen storten op het explosieve kind.'
Dat klinkt toch wel een beetje gevaarlijk, Willma. )))