Kanker is een verwoestende ziekte die niet alleen degene die het overkomt raakt, maar ook hun geliefden. De fysieke en emotionele uitdagingen van de ziekte, gecombineerd met de zorg voor kinderen en het huishouden, kunnen een diepgaande impact hebben. In dit artikel lees je de uitdagingen die je tegenkomt als ouder met kanker en ontvang je tips om hiermee om te gaan.
Een kankerdiagnose is een overweldigende ervaring. Angst, verdriet en onzekerheid kunnen het moeilijker maken om met een ziekte om te gaan en dit kan effect hebben op je mentale gezondheid. Het is belangrijk om aandacht te besteden aan je eigen behoeften en te leren omgaan met stress. Het is oké om emoties toe te laten en rustmomenten in te bouwen. Daarnaast kan het fijn zijn om na te denken over wat je zelf wil weten. Wil je bijvoorbeeld alles weten over de ziekte, inclusief de gemiddelde kansen die er bekend zijn? Of wil je liever niet weten wat er mis kan gaan zodat je positief kunt blijven?
Stress is onvermijdelijk in deze situatie, maar vergeet niet dat stress veel effect heeft op onze lichamelijke gezondheid en ons afweersysteem. En juist dat afweersysteem heb je hard nodig om beter te worden. Probeer dingen te vinden die je helpen om te ontspannen. Als je heel zenuwachtig bent in de wachtkamer, kun je bijvoorbeeld ademhalingsoefeningen doen, of je concentreren op een foto aan de muur. Dit leidt je aandacht af van waarom je daar bent.
Als ouder met kanker is het uitdagend om zowel van je eigen gezondheid een prioriteit te maken, als voor je kinderen te zorgen. Het vinden van een balans tussen zelfzorg en de behoeften van je kinderen is cruciaal. Probeer taken uit te besteden waar mogelijk, onthoud dat je eerst voor jezelf moet zorgen voordat je iets te geven hebt. Maak een lijst van alle zorgtaken en kijk welke taken je aan iemand anders kunt over laten en welke je echt zelf wilt doen. Is er bijvoorbeeld een ouder in de straat die jouw kind(eren) mee kan nemen naar de opvang of naar school?
Het belangrijkste is om te luisteren naar je lichaam, en te doen wat goed voelt voor jou en je gezin. Ga rusten als je moe bent en gebruik de energie die je hebt voor dingen die je leuk vindt. Ga eindelijk doen waar je niet aan toe kwam. Diamond painten, mandala’s kleuren, klussen, wat je maar wilt. Waar jij blij van wordt! Laat al het andere zoveel mogelijk aan anderen over en vraag om hulp.
Open en eerlijke communicatie over de kankerdiagnose is ontzettend belangrijk. Kinderen hebben informatie en geruststelling nodig om de situatie te begrijpen en ermee om te gaan. Ook als je niet alles vertelt, voelen ze haarfijn aan wat er aan de hand is. Het is natuurlijk wel belangrijk om hierbij rekening te houden met de leeftijd van je kind en wat hij kan begrijpen van de situatie.
Houd in gedachten dat sommige kinderen liever met andere volwassenen praten dan met hun eigen ouders. Dit kan zijn omdat ze hun ouders niet willen lastigvallen met hun zorgen en vragen. Vertel zo snel mogelijk de leiders van de kinderopvang en de leraar van je kind over de situatie. Vaak kiezen kinderen zelf iemand die ze vertrouwen om mee te praten.
Op de website 'kankerspoken' staat uitgebreide informatie over hoe je het beste aan je kind kunt vertellen over kanker, ingedeeld op leeftijdsgroep. Het kan goed zijn om je kind mee te nemen naar het ziekenhuis, bijvoorbeeld naar een gesprek met je arts als er nog vragen zijn, naar je chemotherapie of als je bestraling krijgt. Jij als ouder kunt het beste beoordelen of dit goed is voor jouw kind. Overleg ook altijd met je arts, omdat er misschien dingen zijn waar je zelf nog niet aan hebt gedacht.
Het kan zijn dat je het zo moeilijk vindt dat de kinderen dit moeten meemaken, dat je ze bijvoorbeeld die nieuwe iPad geeft, of ze later naar bed laat gaan, of dat je op een andere manier je eigen opvoedregels laat varen. Dit is voor een keer geen probleem, maar probeer zoveel mogelijk het gewone ritme aan te houden. Dit geeft juist een gevoel van veiligheid en houvast voor de kinderen, er verandert al genoeg.
Kanker brengt, naast emotionele en mentale uitdagingen, ook praktische uitdagingen met zich mee. Denk aan ziekenhuisopnames, medische afspraken, en behandelingen. Deze kunnen invloed hebben op werk, dagelijkse routines, en kunnen stress met zich meebrengen. Flexibiliteit en een open communicatie met je partner en naasten is hierin belangrijk. Onthoud dat anderen je graag willen helpen maar dat het daarbij belangrijk is dat je zelf aangeeft wat je nodig hebt. Als je ervoor kiest om zoveel mogelijk door te blijven werken, zul je waarschijnlijk weinig energie meer over hebben voor thuis. Vraag je ook af (zonder er iets van te vinden) waarom je zoveel mogelijk zou willen doorwerken.
Ondersteuning en het vragen om hulp is van onschatbare waarde in deze periode. Het is handig om een app groep te starten met mensen in je omgeving die iets voor je willen doen. Vaak zeggen mensen ‘als ik wat voor je kan doen, laat het me weten’, je kunt dan zeggen: ‘wat fijn dat je het zegt, ik kan wel wat hulp gebruiken, zou je in mijn ondersteuningsapp willen? Mensen kunnen dan taken van je overnemen die ze goed liggen en als het niet uit komt, hoeven ze je niet in je gezicht ‘teleur te stellen’. Daarbij hoef je niet iedereen te appen of te bellen en zien mensen van elkaar ook wie wat doet. Je vraagt bijvoorbeeld; wie heeft er zin en tijd om met mij naar het ziekenhuis te gaan om 15u en wie kan vanmiddag de kinderen van school halen? Sla hierin de kinderen niet over en laat ze helpen waar ze dat kunnen en willen. Voor iedere leeftijd zijn er weer andere taken die ze voor je kunnen uitvoeren en wat ze vaak graag doen.
Mijn naam is Carmen de Haan en ik heb in 2020 mijn kankerjaar gehad met chemo, 2 operaties, nog een keer chemo en bestraling. In 2021 heb ik een jaar lang immunotherapie mogen ontvangen.
Met 4 pubers, in de leeftijd van 14 – 19, en een kleuter van 4, was dat nogal een heftige periode! Het viel me toen op dat ze in het ziekenhuis niet veel vertelden over wat te doen naast de reguliere behandeling. Ik ben zelf op zoek gegaan en heb alle ideeën, methoden en weetjes gebundeld in het Kanker doeboek. Gelukkig is er heel veel wat je zelf kunt doen. Het is als een buffet waar je vanaf kunt pakken wat bij jou past en wat goed voelt. Ik heb in die periode ook een blog geschreven, deze staat gepubliceerd op mijn website.
Ook bied ik ondersteuning aan mensen met kanker. Dit zijn gesprekken in mijn praktijk, wandelend in de buitenlucht of online. In overleg bepalen we de frequentie, de plaats en de inhoud van die gesprekken. Het gaat vooral om wat er op dat moment bij jou (en je gezin) speelt. Daarnaast praten we bijvoorbeeld over mindfulness, voeding, beweging en ontspanningstechnieken. Als je denkt dat ik iets voor je kan betekenen, voel je vrij om me een bericht te sturen.
