26 februari 2001 door Jeroen Aarssen

Als mijn man consequent Arabisch zou praten, begrijpt het bezoek hem niet

Onze zonen zijn 19 maanden en 2 maanden. Mijn man is Egyptenaar en ik ben Nederlands. Mijn man is nu sinds een maand begonnen om Arabisch te praten tegen de kinderen.

Graag zou ik willen weten wat het recept is om kinderen de twee talen zo goed mogelijk te leren en ze zo min mogelijk in verwarring te brengen. Wat ik heb begrepen, is dat hij zo consequent mogelijk Arabisch moet praten, maar wat bij voorbeeld te doen als er Nederlands bezoek is? Als mijn man dan Arabisch zou praten, kan het bezoek niet mee praten. Maar is de wisseling niet verwarrend?

Antwoord

Uit uw vraag maak ik op dat uw man onlangs bewust begonnen is om Arabisch te praten tegen de kinderen. Ik neem aan dat hij gedurende de eerste maanden nadat hij voor het eerst vader was geworden geen Arabisch (zijn moedertaal) sprak, maar Nederlands (zijn tweede taal). Misschien omdat hij vond dat hij Nederlands moest spreken vanwege het feit dat hij nu eenmaal hier woont. Of misschien omdat de omgeving (familie, vrienden, kennissen) vond dat dat zo hoorde.

Het kiezen van een taal

Het kiezen van de taal die je gebruikt tegen je kind gaat meestal niet bewust. Als er emoties in het spel zijn, is het voor de meeste ouders het natuurlijkst en het makkelijkst om de taal te kiezen die ze zelf van jongs af aan gebruiken. Maar soms zijn de omstandigheden zo, dat een tweetalige bewust moet nadenken over een dergelijke taalkeuze.

Opol (one-parent-one language)

Nu praat uw man dus Arabisch en u Nederlands, waarmee u de OPOL-strategie (one-parent-one language) volgt.

OPOL is een goede methode voor twee situaties:

  • één op één gesprekken, oftewel: wanneer één ouder met het kind alleen is;
  • gesprekken tussen een kind en beide ouders, met als voorwaarde dat beide ouders ook beide talen kunnen verstaan. Dit zijn dus tweetalige gesprekken waarin het kind voortdurend van taal wisselt.

Consequent de eigen taal

In deze gevallen is het goed om consequent de eigen taal te spreken. Er zijn echter talloze andere situaties denkbaar waarin de bruikbaarheid van OPOL niet duidelijk is (en ook niet door onderzoek is aangetoond).

Zodra er iemand aanwezig is die één van de twee "gezinstalen" niet kan verstaan, zal vrijwel automatisch de keuze vallen op de taal die deze persoon wél kan spreken. U hoeft niet bang te zijn dat uw kinderen in de war raken; als uw man dan overschakelt op het Nederlands, en dat óók met hen praat.

Slim genoeg

Tweetalige kinderen zijn slim genoeg om te beseffen dat in het gezin twee talen worden gesproken. Ze hebben heel goed door dat een verandering van taal wordt beïnvloed door een verandering van de situatie, de plaats van gesprek, of het onderwerp en soms door de komst van een nieuwe gesprekspartner. Als kinderen dit mechanisme eenmaal door hebben, gaan ze er soms ook mee aan de haal: zodra ze zien dat ze mensen kunnen buitensluiten door een bepaalde taal te spreken, zullen ze dat heus wel eens uitproberen. Maar dat is van later zorg!