25 september 2009 door Channah Zwiep

'Doen, durf of de waarheid' liep verkeerd af. Hoe help ik mijn dochter? (10 jr)

Wat begon als een spannend spelletje (doen, durf of de waarheid) tussen mijn dochter, een vriendinnetje, en het broertje van dat vriendinnetje, liep verkeerd af. Gelukkig heeft mijn dochter toen ze thuis kwam wel meteen verteld dat het gebeurd was. Ze vertelde dat ze op een gegeven moment niet meer wilde, maar dat ze dat niet durfde te zeggen.

Het is gelukkig goed bespreekbaar met de ouders van haar vriendinnetje. Maar mijn dochter is bang, droomt 's nachts en wil er niet over praten. Daarom weet ik ook niet precies wat er gebeurd is. Mijn idee is dat er niet al te veel gebeurd is, maar ik merk wel dat zij er last van heeft.

Mijn dochter (10 jaar) is een onzeker kind, dat door iedereen leuk gevonden wil worden en daardoor meer dingen doet of laat dan goed voor haar is. Hoe kan ik ervoor zorgen dat ze me vertelt wat er gebeurd is? Hoe kan ik mijn dochter verder helpen?

Bevalling

Inspirerend bevallingsverhaal: 'ik beviel met de verloskundige op de luidspreker'

Antwoord

U kunt uw dochter op dit moment het beste helpen door haar niet te veel onder druk te zetten met vragen. Geef haar de tijd om zelf met haar verhaal te komen (als ze dat wil). Wel kunt u haar ondersteunen door te benadrukken dat zij grenzen mag stellen aan alles wat er met haar en haar lijf gebeurt.

Grenzen verkennen

Spannende spelletjes als 'Doen, durf of de waarheid' (Truth or dare), zijn heel populair onder kinderen van deze leeftijd. Voor hen is het een vrij onschuldige manier om gangbare grenzen te verkennen. Maar net als bij volwassenen, die het vaak 's avonds laat op internet-forums spelen, heeft dit spel ook bij kinderen meestal een seksueel tintje. De spanning neemt gaandeweg toe, omdat elke opdracht net iets gedurfder is dan de vorige.

Voorwaarde is wel dat iedereen vrijwillig meedoet, en dat iedereen zich vrij voelt om opdrachten te weigeren als die te ver gaan. Dat betekent dat iedere deelnemer zich bewust moet zijn van zijn eigen grenzen, en dat hij die ook aan de andere spelers kenbaar moet durven maken. Maar juist voor kinderen is dat vaak moeilijk. Ze willen immers geen spelbreker zijn, of afgeschilderd worden als een watje. Het vergt dus heel wat moed om nee te zeggen tegen iets wat vermoedelijk leuk begon.

Positieve kant

In de ogen van uw dochter zijn er duidelijk grenzen overschreden. Ook heeft ze waarschijnlijk het gevoel dat ze weinig grip op de situatie had. Dat laatste kan namelijk een verklaring zijn voor haar angst en haar dromen.

Zoals gezegd is het niet vreemd dat uw dochter geen grens durfde te stellen. Heel veel kinderen vinden dat moeilijk. Wel is het natuurlijk naar dat ze het achteraf als een probleem ervaart.

Toch zit er ook een positieve kant aan het verhaal. Volgens u heeft het spel immers plaatsgevonden in een redelijk veilige setting. Dat betekent dat ze een belangrijke levensles heeft opgedaan, zonder dat er écht veel schade is aangericht. Ze heeft weliswaar een vervelende ervaring gehad, die haar nu nog parten speelt, maar zo te zien zijn er geen ongelukken gebeurd.

Deze ervaring heeft haar dus geleerd dat ze in de toekomst zorgvuldiger moet omgaan met haar grenzen. U kunt haar daarbij helpen.

Uitleggen

Blijf in gesprek met uw dochter, maar respecteer haar wens om (vooralsnog) niet over haar ervaringen te willen praten. Daar trekt ze op dit moment haar grens. U hoeft het echter niet over de details te hebben om haar toch het een en ander duidelijk te maken.

• Stel haar gerust dat het heel begrijpelijk is dat het spel haar uit de vingers is geglipt. Maar voeg daaraan toe dat spelletjes altijd vrijwillig moeten zijn. Vraag eens aan de ouders van het vriendinnetje of zij dit ook aan hun kinderen kunnen vertellen.

• Leer uw dochter dat haar lijf van haar is, en dat zij recht heeft op haar eigen grenzen. Die grenzen moet ze echter wel duidelijk kenbaar maken, ook al is dat moeilijk voor haar.

• Leg uit dat het soms beter is om voor jezelf te kiezen dan aardig gevonden te worden. Ook mag zij de hulp van een volwassene inroepen als ze niet gehoord wordt.

Praktische tips

Behalve praten kunt u ook dingen doen:

• Oefen eens met haar hoe zij grenzen kan stellen. Bijvoorbeeld door haar simpele vragen te laten beantwoorden, zoals: "Kijk je graag televisie?" Of: "Houd je van spinazie?" Zo leren kinderen spelenderwijs dat ze een eigen mening hebben (en dat dat mag).

• U kunt ook oefenen met 'Stel dat...'-situaties. Bijvoorbeeld: "Stel dat iemand vraagt of je een boodschap voor hem wilt doen. Wat zou je dan doen?" Of: "Stel dat je thuiskomt en mama is er niet. Wat zou je dan doen?" Laat haar zelf oplossingen bedenken maar vul waar nodig aan.

• Beloon haar als ze thuis weerbaar is.

• Maak duidelijk dat ze ook "nee" kan zeggen met lichaamstaal. Bijvoorbeeld door zich om te draaien. Dan hoeft ze niet eens wat te zeggen.

Weerbaarheid

Iedere ouder wil dat zijn of haar kind zich sterk genoeg voelt om keuzes te maken, dus: weerbaar is. Als dit een minder sterk punt is in de ontwikkeling van uw dochter, is dit misschien ook het moment om eens verder te kijken. Zou een cursus 'weerbaarheid' iets voor haar kunnen zijn?

Via internet kunt u diverse trainingen vinden in uw regio, bijvoorbeeld 'Rots & Water' of 'ZIEZO'. De reden dat ik juist deze trainingen noemde, is dat ze een positief uitgangspunt hebben, namelijk het versterken van de eigen kracht van kinderen (in tegenstelling tot trainingen die angst en 'opboksen tegen de boze buitenwereld' als uitgangspunt hebben).

Succes!