6 juni 2002 door Ward van Alphen

Hoe krijgen we de bedtijd terug van 10 uur naar 8 uur? (7 jr)

Mijn dochtertje van 7 jaar heeft de laatste weken steeds buikpijn als ze net in bed ligt. Overdag klaagt ze hier nooit over, dus heb ik het gevoel dat dit geen medische oorzaak heeft.

Wel zijn we in deze weken begonnen met het afbouwen van het tijdstip van naar bed gaan, omdat ze naar onze mening veel te laat naar bed ging. Gewoonlijk was ze niet naar bed te krijgen voor 22.00 uur, maar omdat ze steeds vaker moeilijk uit bed te krijgen was en ze naar ons idee veel te pips en met kringen onder haar ogen rondliep, hadden we besloten de bedtijd geleidelijk terug te brengen naar 20.00 uur.

Elke avond roept ze dat ze niet moe is en gaat ze onder protest naar bed. Gewoonlijk verschijnt ze dan 5 minuten later weer met de huilende melding dat ze buikpijn heeft. Beneden heeft ze dan al heel snel geen last meer, tot ze weer naar bed wordt gebracht. Zo weet ze de tijd tot na 22.00 uur of nog later te rekken.

Wat kunnen we hier nu aan doen, zonder dat ze het gevoel krijgt dat we haar niet serieus nemen (voor haar is de buikpijn werkelijkheid) en ze ook op tijd gaat slapen?

Antwoord

De gemiddelde slaaptijd van een kind van 7 varieert van ca. 8 tot 12 uur; gemiddeld ongeveer 9 uur. Let wel: het ene kind heeft gewoon meer slaap nodig dan het andere, maar er zijn kinderen die met relatief weinig slaap toekunnen.

Verder heb je individueel bepaalde verschillen over wanneer een kind actief is. Zo heb je kinderen die in de loop van de avond actief worden, en die dus vanuit zichzelf laat naar bed zouden gaan. Dit kan natuurlijk problemen geven met de tijd waarop deze kinderen zouden willen opstaan, omdat dit een sociaal bepaald tijdstip is. Als je naar school, moet, dan moet je naar school, niets aan te doen. Dan is het inderdaad raadzaam om de tijd van het naar bed gaan geleidelijk naar voren te schuiven, en zo het tijdstip van spontaan ontwaken ook naar voren te halen.

Lastige klus

Het geleidelijk naar voren halen van het tijdstip van naar bed gaan kan een lastige klus zijn, als dit botst met het bioritme van het kind. Je moet dan alle zeilen bijzetten rondom het moment van het naar bed gaan. Bijvoorbeeld: verduisteringsgordijnen, zo min mogelijk lawaai, een goed bedritueel (niet in de huiskamer!), desnoods een knuffelbeest in bed, maar daar is uw dochter wellicht iets te oud voor.

En 's ochtends de omgekeerde maatregelen: gordijnen open, en levendigheid in huis. Wie heeft er niet de herinnering aan schoolkampen waar 's ochtends keihard de muziek aanging? Of je dat thuis ook moet doen is een tweede, maar het gaat erom dat je maatregelen neemt die zorgen voor activatie.

Andere zaken

Vanzelfsprekend moet je wel zien te achterhalen of er geen andere zaken spelen, zoals nachtelijke angsten, of stress-volle omstandigheden overdag, waardoor een kind niet kan slapen. U schrijft daar niets over, dus ga ik er maar vanuit dat er geen bijzonderheden op dit vlak zijn.

De kwestie van de buikpijn

Dan heb je nog de kwestie van de buikpijn. Enerzijds koppelt u die aan het veranderde tijdstip van naar bed gaan (dan zou het dus een psychologische oorzaak hebben? Of onbewust bedoeld zijn om het moment van het naar bed gaan uit te stellen?). Maar aan de andere kant weet u niet zo goed hoe erop moet inspelen, omdat u uw dochter serieus wilt nemen.

Wat u zou kunnen doen, is bijvoorbeeld afspreken dat u elke tien minuten komt kijken, totdat ze in slaap gevallen is. U doet verder niets, steekt uw hoofd even om de hoek, en vraagt desnoods zachtjes hoe het ermee gaat. Grote kans dat dit na enkele nachten er al toe leidt dat de buikpijn minder wordt en het inslaapprobleem voorbij is.

Wat u daarnaast nog zou kunnen doen, is dat u per dag of per twee dagen het tijdsinterval tussen de keren dat u komt kijken geleidelijk aan ophoogt. Dat hoeft u uiteraard niet aan uw dochtertje te vertellen; die zal er weinig van merken. Zo went u uw dochtertje en ook uzelf eraan dat ze gedurende steeds langere periodes in staat is om zich prettig te voelen in bed, of dat ze in staat is om in haar eentje in bed met de vermeende buikpijn om te gaan.