Baby Essentials: 10x items die je leven fijner maken

1 januari 2000 door Ward van Alphen

Hoe onhoudbaar gedrag op school te doorbreken?

Ik heb een dochtertje van inmiddels 7 jaar. De problemen ontstonden op het moment dat zij naar school ging. In het begin vertoonde zij clownesk gedrag wat geëscaleerd is in agressief gedrag, faalangst, angst om naar school te gaan, kan geen contacten leggen met andere kinderen (aantrekken, afstoten) kan geen vertrouwensband opbouwen met leerkracht.

Omdat zij zich in een vicieuze cirkel bevond en de omgeving negatief op haar bleef reageren heb ik na 2 jaar besloten te verhuizen naar een ander deel van Nederland en haar geplaatst op een kleinere school (groep van 9 kinderen). Hier diende de problemen zich echter in de tweede week al aan. De leerkracht kon en kan haar niet aan en is volledig overspannen hierdoor.

Het enige wat mijn dochter heeft geleerd op school is hoe ze negatieve aandacht moet vragen en is er nooit ruimte voor positieve aandacht. Het is een meer dan intelligent kind en thuis erg leergierig. Op school nauwelijks taakgericht en komt er weinig uit haar handen. Nu wordt er gesproken over...

Antwoord

Uw vraag was helaas niet helemaal goed doorgekomen (het ziet ernaar uit dat het laatste deel ontbrak), maar is toch de moeite waard om nader op in te gaan. Het is wel jammer dat we bepaalde zaken over uw dochtertje niet weten. Bijvoorbeeld: hoe was zij als klein kind? Een rustige baby/peuter, of toen ook al druk, ondernemend, ondeugend, actief? Had ze last van driftaanvallen? Hoe was zij in het contact met andere kinderen voordat ze naar school ging? Hoe was zij überhaupt in het maken van contact?

Het lijkt erop alsof het schoolse klimaat haar geen goed doet. Het schoolse klimaat kan een kind echter voor compleet andere situaties plaatsen dan thuis. Soms zijn er op school andere regels dan thuis, en een dominant kind heeft daar soms veel moeite mee.

Op school moet in de klas de aandacht verdeeld worden over meerdere kinderen, ook dat kan een verschil zijn met thuis, waar impulsieve kinderen bijvoorbeeld soms moeilijk aan kunnen wennen.

Moeite met contact maken kan voortkomen uit angst, uit onvermogen om sociale situaties in te schatten, maar ook uit dominantie en impulsiviteit, waarbij een kind er niet goed aan toe komt zich op de ander te richten. Dan ontstaat er wrevel in het contact met anderen, dat geeft weer onzekerheid, waarop het kind dan op de voor hem/haar meest voor de hand liggende manier reageert. En zo ontstaat er een vicieuze cirkel.

De faalangst-hypothese is ook interessant: dan heb je een kind dat onzeker is, dit niet goed kan/wil uiten, en veel stoer/dominant gedrag laat zien -- waarschijnlijk ook medebepalend door de karakteropmaak van het kind.

Bij kinderen met ADHD-achtig gedrag is de vraag soms, of ze nu onzeker worden omdat ze tegen hun ADHD aanlopen, of dat ze juist druk gaan doen omdat ze zo onzeker zijn. En dan is er vast nog wel een combinatie van deze twee wegen te bedenken.

Je kan daar soms iets verder in komen door nauwkeurig de ontwikkeling van een kind in kaart te brengen, en zo de aangeboren eigenschappen van een kind beter in beeld te krijgen.

Als het op twee verschillende scholen mis gaat, dan kan er natuurlijk iets met deze scholen zijn, maar het is zeer waarschijnlijk dat factoren die met uw dochtertje te maken hebben, een grote rol spelen. Dat u thuis eventueel geen problemen met haar heeft, kan veel betekenis hebben, maar zegt dus niet alles.

Wellicht heeft u als moeder de goede manier gevonden om met haar om te gaan, en is er op school een andere aanpak nodig. Maar het kan ook soms zo zijn dat ouders ongemerkt zich te erg gaan aanpassen aan het gedrag van hun kind, waardoor het voor een kind extra moeilijk wordt om zich in de buitenwereld te leren aanpassen.

Je kan verschillende meningen hebben over hoeveel regels voor een kind goed zijn, maar een kind moet ook leren om zich aan te passen. En overigens is het ook zo dat de ene leerkracht beter met "moeilijke kinderen" kan omgaan dan de andere, dat kan soms veel uitmaken...

Nogmaals: de informatie die ik over uw dochtertje heb is zeker niet volledig, maar hopelijk zijn er in dit antwoord wel dingen te vinden die u herkent. Ik zou u aanraden om het probleem dat er ontstaan is, goed in kaart te laten brengen, hetzij via school, hetzij via Bureau Jeugdzorg.

De reden waarom ik u dit adviseer, is dat de schoolcarrière van uw dochtertje gevaar dreigt te lopen, en de leerkracht duidelijk een probleem aangeeft.

Succes ermee!