Baby Essentials: 10x items die je leven fijner maken

26 oktober 2007 door Frea Kruisinga

Kan een vacuüm-pomp hersenbeschadigingen geven?

Onze derde zoon werd onverwacht geboren in de zogenaamde kruinligging, oftewel: voorhoofd eerst. En dat past sowieso niet...

Maar omdat zijn hartslag een duikvlucht maakte en niet wilde optrekken tussen de weeën door, werd de vacuüm-pomp met spoed erbij gehaald. Er werd gezegd dat de vacuüm "op vol vermogen" moest, er was zoveel haast. Ik snap dat het kiezen was tussen twee kwaden, maar feit is feit: het ding is op zijn grote fontanel gezet. Er is dus met vol vermogen aan zijn grote fontanel gezogen.

Na de geboorte schoot zijn hartslag direct weer omhoog en hij had geen zuurstofschuld gehad (volgens de pH). Hij had geen punthoofd, maar wel de afdruk van de pomp over zijn fontanel, alsof het een gipsafdruk was. De bult was met een paar uur weg, de inktzwarte bloeduitstorting was na een week of drie weg.

Achteraf merkten wij dat de medische wereld (tot en met het CB) nogal geschrokken reageerde op het feit dat dat ding op zijn fontanel stond.

Onze zoon, nu 8 weken, doet het meer dan voortreffelijk: wij als ervaren ouders (maar geen medici) denken dat hij geen blijvende schade heeft ondervonden: voor een ventje met een dramatische geboorte doet hij het above and beyond! Hij is alert maar niet hyper, hij lacht en slaapt en poept en huilt, precies zoals het hoort. Hij lacht zelfs meer dan dat hij huilt.

Toch worden we nu een beetje ongerust en van ons stuk gebracht door de reactie van medici, nu nog steeds na 8 weken. Ook het CB doet hyper, vonden wij. Er werden driftig aantekeningen gemaakt.

De vraag is nu: kan er schade zijn die wij nu nog niet kunnen zien? Hadden wij het nu al moeten merken als er iets serieus mis was geweest of kan het nog steeds dat...

Antwoord

Op grond van wat ik hierover in de literatuur gevonden heb, denk ik dat u zich geen zorgen hoeft te maken over uw zoontje, al zijn er ook onderzoeken die het tegenspreken. Tegelijkertijd hoeft u zich óók geen zorgen te maken over het feit dat het CB er zo bovenop lijkt te zitten. Het is nu eenmaal hun werk om bij een zware bevalling goed te volgen hoe een kind zich ontwikkelt. Nauwkeurig aantekeningen maken hoort daar gewoon bij.

Complicaties

Het gebruik van een vacuümpomp bij de geboorte kán complicaties geven. Daarbij moet je denken aan een bloeduitstorting op de schedel (een cefaal hematoom) die vanzelf weer verdwijnt. Maar ook een breuk in de schedel of een bloeding in het hoofd zijn mogelijk.

Het engst klinkt natuurlijk dat laatste: de bloeding in het hoofd. Een onderzoek naar de complicaties bij het gebruik van een vacuümpomp toonde aan dat zo'n bloeding optreedt bij 0.9% (dus iets minder dan 1 op 100) van de vacuüm-verlossingen.

Hersenbeschadiging

In dat onderzoek worden meerdere risicofactoren genoemd waarbij de kans op een bloeding in het hoofd groter is. Onder andere: als je meer dan drie keer moeten trekken, of als de vacuümpomp losschiet. Maar niet: het plaatsen van een vacuümpomp op de grote fontanel. Dat staat niet in de lijst van risicofactoren. Ook wordt niets gezegd over eventuele hersenbeschadiging bij plaatsing van de vacuümpomp op de grote fontanel.

Wel wordt er bij plaatsing van de vacuümpomp te dicht bij de voorste fontanel vaker een zogenaamde subgalea bloeding gezien. Dat is een ernstige bloeding ergens onder de schedelhuid, die – in tegenstelling tot bijvoorbeeld een cefaal hematoom – tot over de schedelnaden reikt. Hierbij kan veel bloed worden verloren, met ernstige gevolgen. Dat is echter een probleem dat meteen na de geboorte – of in ieder geval vrij snel daarna – optreedt.

Een (ander) onderzoek naar neurologische afwijkingen en problemen met de ontwikkeling als gevolg van een geboorte met een vacuümpomp liet géén verschillen zien tussen kinderen die op een normale manier waren geboren en kinderen die met een vacuümpomp werden geboren.

Geboorte goed doorstaan

Gelukkig ging het na de geboorte meteen heel goed met uw zoontje en doet hij het nog steeds heel goed. Het ziet er dus naar uit dat hij de heftige geboorte goed doorstaan heeft. Ook mijn korte zoektocht door de medische literatuur lijkt geruststellend.

Zoals alle kinderen in Nederland zal hij goed gevolgd worden op het consultatiebureau, waar ook gekeken wordt naar de ontwikkeling en eventuele problemen.