Baby Essentials: 10x items die je leven fijner maken

31 maart 2006 door Aleid Grijpma

Mijn zoon vertoont afwijkend gedrag. Heeft het zin om een hersen-scan te maken? (10 jr)

Mijn zoon (bijna 10 jaar oud) is 16 dagen over tijd gehaald met een keizersnee, na een bevalling van een hele dag. In het begin was er niets met hem aan de hand. Toen hij bijna 4 was, zijn we uit elkaar gegaan.

Vanaf dat moment begon hij afwijkend gedrag te vertonen, zoals afwezigheid, een fascinatie voor wasmachines, fladderen, op de tenen lopen, hysterisch gedrag, moeite met veranderingen, contact-stoornissen, rare geluiden maken, enz.

Op aandrang van mij is hij toen getest. De volgende dingen kwamen er toen uit: een lichte vorm van ADHD, fijne motoriek zeer zwak en moeite met het feit dat beide ouders niet door een deur konden.

Na diverse trainingen, zoals sova en begeleiding, zit er nog niet veel schot in de zaak. Emotioneel en contactueel is hij niet of nauwelijks ontwikkeld. Hij leeft in zijn eigen wereld, heeft vaak ruzie over kleine dingen, en is eigenlijk alleen maar gelukkig met de tv en de computer.

Sinds een jaar kunnen wij als ouders wel weer met elkaar praten, maar bij onze zoon is daarvan nog niets te merken. De leiding van de opvang dringt nu aan op verder testen. Ze gaan binnenkort een VISK-test afnemen en dan gaan ze kijken wat er verder nog getest moet worden.

Ik vind dat het tijd wordt om dingen weg te gaan strepen, omdat ik heel bang ben dat als hij op de middelbare school zit, er compleet naast komt te staan. Ik heb voorgesteld een hersen-scan te laten maken, mede omdat hij flink overtijd geboren is. Als dit een normaal beeld oplevert kunnen we medische problemen uitsluiten. Hoe denken jullie hierover?

Verder wordt er gedacht aan pdd-nos. Zelf denk ik dat er meer is dan eventueel dat. Het geheel is complex te noemen, hoewel hij zelf niets (of bijna niets) van zijn problemen ervaart. Ik maak mij grote zorgen over wat er van hem terecht moet komen, omdat er geen verbetering in zit.

Herkennen jullie iets in dit verhaal, waar we eventueel wat aan hebben, zodat we wat gerichter kunnen kijken wat er aan de hand is? Jullie zouden ons daar enorm mee helpen.

Antwoord

Als ik uw vraag lees, moet ik u zeggen dat ik me erover verbaas dat het zo lang duurt voordat er duidelijkheid komt over datgene wat er met uw zoon aan de hand is. Stiekem denk ik: "Ik zou het wel weten", maar dat mag je natuurlijk nooit hardop zeggen, als je een kind nog nooit hebt gezien, en als je niet weet hoe het gaat op school, hoe zijn taal is, hoe zijn motoriek is, en hoe hij speelt.

Maar toch: op basis van uw verhaal moet ik zeggen dat het beeld dat u schetste heel goed past binnen een autisme-spectrum-stoornis (ASS). U noemde twee typerende verschijnselen:

  • contactproblemen;
  • stereotiep gedrag (eerst interesse in wasmachines, nu interesse in computers, fladderen, en op de tenen lopen).

In het algemeen wordt het autistisch spectrum als volgt onderverdeeld:

  • de autistische stoornis;
  • PDD-NOS (Pervasive Developmental Disorder Not Otherwise Specified);
  • de stoornis van Asperger;
  • de stoornis van Rett.

Wat deze vier stoornissen gemeen hebben, zijn de contactproblemen. Het verschil tussen PDD-NOS enerzijds en Autisme of Asperger anderzijds is dat er bij die laatste twee ook sprake is van stereotiep gedrag, zoals fladderen, rondjes draaien, geïnteresseerd zijn in draaiende voorwerpen, of het hebben van stereotiepe interesses (zoals alles willen weten over het heelal, of alles willen weten over dinosaurussen). De stoornis van Rett laat ik nu even buiten beschouwing, omdat er dan sprake is van een zeer typische ontwikkeling die zeker niet bij uw zoon past.

Mocht u meer willen weten over ASS, dan verwijs ik u graag naar www.autisme-nva.nl, de site van de Nederlandse vereniging van autisme. Daar kunt u alle diagnostische criteria bekijken.

Diagnose

De VISK die u noemde, is een vragenlijst die bedoeld is om probleemgedrag van kinderen te omschrijven in varianten van 'pervasieve ontwikkelingsstoornissen'. Dat is een ander woord voor autisme-spectrum-stoornissen. Deze vragenlijst geeft wel een richting aan waarin je verder moet gaan zoeken, maar het is geen instrument om een diagnose te stellen.

Voor een echte diagnose is het nodig om een onderzoek te laten doen, bijvoorbeeld bij een kinderpsychiatrische polikliniek. Bij zo'n onderzoek wordt goed geluisterd naar het verhaal van de ouders, en vormt men zich een beeld van het kind. Er wordt dan bijvoorbeeld gekeken naar eventueel probleemgedrag en naar het ontwikkelingsniveau. Het onderzoek kan uitmonden in adviezen voor passende scholen en behandel-mogelijkheden.

Er zijn drie manieren om u te laten verwijzen voor zo'n onderzoek:

  • via de huisarts;
  • of via de schoolarts;
  • of via Bureau Jeugdzorg.

Hersen-scan

U vertelde dat u om een hersen-scan gevraagd heeft, omdat u zich zorgen maakt over de hersenfuncties van uw zoon, naar aanleiding van zijn geboorte. Ik kan me zo'n verzoek heel goed voorstellen, maar als ik u was, zou ik toch eerst de bovengenoemde route volgen.

Vaak levert een hersenscan bij een verhaal zoals u dat vertelde namelijk niet veel extra informatie op. Dat neemt echter niet weg dat u binnen het traject dat ik schetste altijd met de onderzoekers kunt overleggen of er nog aanvullend medisch onderzoek nodig is.

Ik hoop dat ik u hiermee wat op weg geholpen heb, en wens u veel succes!