17 oktober 2003 door Nanny Gortzak
Ik geef mijn dochter (4½ maanden) nog volledige borstvoeding, maar ik heb eigenlijk al vanaf het begin last van rode, ruwe borsten. Het gaat daarbij om de plek onder de tepels (dus niet de tepel zelf). De huid is daar zeer geïrriteerd geraakt.
Mijn dochter heeft geen spruw en ik smeer elke dag met een zalf voor de zeer droge huid, maar het helpt niets.
Mijn vragen: wat is het en hoe kom ik eraf?
U zult begrijpen dat ik als lactatiekundige geen medische diagnose kan stellen. Daarnaast is het sowieso moeilijk om vanaf deze afstand een goed beeld te krijgen van datgene wat er aan de hand zou kunnen zijn.
Hieronder zal ik een aantal mogelijkheden voor u nagaan, plus datgene wat eraan te doen valt. Mocht er geen verbetering optreden, dan raad ik u aan om naar uw huisarts of eventueel een dermatoloog te gaan.
Rode en ruwe plekken op de borst of de tepels kunnen ontstaan door één of meer (!) van de volgende oorzaken:
Aangezien het ook om een combinatie hiervan kan gaan, is het heel moeilijk voor mij om er iets zinnigs over te zeggen.
Toch heb ik wel een paar suggesties voor u, die het probleem zouden kunnen verhelpen, of zinvol kunnen zijn wanneer u behandeling door een arts nodig heeft.
Om te beginnen kunt u trachten uit te zoeken of de plekken gerelateerd zijn aan de borstvoeding. Daarbij denk ik aan het voeden in een andere houding, bijvoorbeeld liggend in plaats van zittend, of juist andersom. Of voeden in de voetbalhouding, waarbij uw dochter als het ware onder uw arm door ligt op een kussen, met haar benen omhoog tegen de leuning van uw stoel. Het doel hiervan is om de borst op een andere manier te belasten.
Als de plekken inderdaad ontstaan als gevolg van het voeden, dan zullen de oude plekken verdwijnen. Als het aanleggen de oorzaak is, dan kan anders aanleggen misschien een verbetering geven.
Het kan overigens gebeuren dat u nieuwe plekken ontwikkelt op de plaats waar de borst dán wordt belast. In dat geval kan het nodig zijn dat een lactatiekundige het aanleggen bekijkt.
U zegt dat uw dochter geen spruw heeft. Toch kan een behandeling tegen spruw (alsóf het er wel is, dus) soms wel een oplossing zijn. Met name wanneer er echt geen specifieke oorzaak te vinden is.
In dat geval moeten zowel uw baby als uzelf behandeld worden.
U kunt ook nagaan of er op de plaats van de plekken misschien iets is aan uw kleding (bh's, zoogcompressen) wat kan irriteren. Naadjes van bh's en compressen kunnen vervelend voor de huid zijn. Het materiaal dat gebruikt wordt, kan irriteren, ook als u papieren compressen gebruikt.
Denk ook aan waspoeder en wasmiddel, waarvan resten in uw kleding kunnen zitten.
U zegt dat u speciale zalf gebruikt voor een droge huid, maar dat dat niets helpt. U kunt daarom eens proberen wat er gebeurt als u die zalf achterwege laat. Misschien zorgt hij juist voor extra irritatie of een allergische reactie.
Als u uw borsten niet met zeep wast, dan blijven de natuurlijke vetten op de huid, waardoor het gemis van die zalf waarschijnlijk niet zo ernstig zal zijn.
Als u tóch iets wilt smeren, overweeg dan een heel dun laagje gezuiverde lanoline, zoals Lansinoh of Purelan. Deze merken bevatten vrijwel geen allergene stoffen en zijn ontdaan van schadelijke stoffen. (In ongezuiverde lanoline kunnen pesticiden voorkomen.)
Voor de baby kan het geen kwaad als die wat van de – gezuiverde – lanoline binnenkrijgt. U hoeft het dus niet af te wassen voor een voeding.
Als geen enkele van de bovenstaande suggesties enig effect heeft, dan kunt u er het beste eens een arts naar laten kijken.
