1 januari 2000 door Joanna Sandberg

Wat moet ik met mijn dwarse dochter van bijna 3?

Wat moet ik met mijn dwarse dochter van bijna drie jaar? Ik snap dat ze me uitprobeert. Dag in dag uit. Het avondeten vind ik echter het grootste probleem.

Niks helpt. Niet reageren helpt niet, boos worden helpt niet, op de gang zetten helpt niet, een boterham geven in plaats van warm eten helpt niet, dwingen helpt niet want dan blijft ze dus gewoon met haar eten in haar mond zitten totdat ze het uitspuugt.

Ik heb het al geprobeerd met beloning, zelf de tafel dekken, zelf eten opscheppen, noem maar op. Mijn man gaat dus echt de strijd aan en zal van haar winnen. Dat geeft dus een zeer gezellige sfeer aan tafel, elke dag opnieuw.

Dit is nu al minstens een jaar aan de gang en nu ben ik het echt beu. Ik wil eens gewoon gezellig kunnen eten met z'n vieren. Op het kinderdagverblijf eet ze dus wel goed! Thuis eten wij gewoon aan tafel, net zoals bij het kinderdagverblijf. Dus daaraan kan het niet liggen.

Antwoord

Ik begrijp uit uw vraag dat u en uw man, al ongeveer een jaar problemen hebben met uw dochter van drie jaar, maar dat het avondeten de meeste problemen geeft. Echter, op het kinderdagverblijf eet uw dochter wel goed.

Het is moeilijk om van een afstand de situatie bij u thuis goed in te schatten, maar ik heb het vermoeden dat het volgende aan de hand is. De problemen met uw dochter zijn ontstaan rond haar tweede jaar. Dat is de leeftijd waarop kinderen voor het eerst ontdekken dat ze een eigen wil hebben; dat ze nee kunnen zeggen, en ook niet kunnen doen wat ouders van hun willen.

Machtsstrijd

U schrijft dat ze dwars is en dat ze u dag in dag uit uitprobeert. Blijkbaar is haar wil om zelf te beslissen, ontaard in een machtsstrijd tussen u en uw man met uw dochter. Hoe dat is gekomen kan ik niet beoordelen, maar een strijd -- en zeker een strijd die elke dag weer terugkomt -- heeft een zeer negatieve invloed op het gezinsleven. Voor u en uw man is dat heel naar, maar voor de ontwikkeling van uw dochter is het zeer zorgelijk.

Negatieve interactie

Door elke dag in een strijd verwikkeld te raken met u, uw man, door niet te willen luisteren, niet te willen eten, en nog meer zaken waarschijnlijk, zijn de interacties met de voor haar belangrijkste mensen (vader en moeder) negatief gekleurd. Heeft u nog wel positieve momenten met haar, en doen jullie nog wel eens wat leuks met haar, of met het hele gezin?

U schrijft dat u al van alles geprobeerd hebt, en tot nu toe is niets gelukt. Uw man wil zelfs de eetstrijd van uw dochter winnen, maar dat zal niet lukken. Zoals u gemerkt hebt kunt u haar niet dwingen om daadwerkelijk het eten door te slikken. Ze komt alleen steeds meer in verzet.

Vicieuze cirkel doorbreken

Soms moet je dan als ouder oppassen dat je niet gewelddadig wordt en het eten er met geweld in gaat proppen. De sfeer aan tafel wordt steeds meer gespannen. En hoe gespannerer de sfeer, hoe moeilijker het wordt voor uw dochter om te eten. Er is een negatieve vicieuze cirkel ontstaan. Deze moet doorbroken worden!

Adviezen

Het is heel goed van u om hulp te vragen bij dit probleem, want alleen kom je hier bijna niet meer uit. Ik zou u het volgende willen adviseren:

* Uw dochter eet wel goed op de crèche. Als eerste stap lijkt het mij verstandig om snel samen met uw man te gaan praten met de begeleiders over haar eetgedrag. Waarschijnlijk kunnen zij u goede tips geven.

* Daarnaast kunt u het volgende doen. Na overleg met uw man, u moet beiden op een opvoedkundige lijn komen, zegt u samen tegen uw dochter (op een ander tijdstip dan het avondeten) dat jullie de ruzies over het eten willen stoppen. Dat u en uw man het belangrijk vinden dat het weer gezellig wordt. Dit zonder veel omhaal van woorden.

Heeft u nog een kind, omdat u het hebt over 'eten met zijn vieren'? Zo ja, hoe gaat het met dit kind? Luistert hij/zij wel, eet hij/zij wel?

Andere aanpak

Dan gaat u dezelfde dag bij het avondeten het anders aanpakken. Wat vaak helpt is om uw dochtertje, en u, of allemaal, op een andere plaats te gaan zitten. Dit als nieuwe frisse start. Om het geheel wat op te fleuren kunt u voor iedereen bijvoorbeeld een leuke nieuwe beker (of wat dan ook) kopen.

Eten is ontspannen

Het belangrijkste is dat het eten vooral ontspannen is, zonder enige strijd over wat dan ook, aan tafel. Dit komt waarschijnlijk geforceerd over, maar het is een kwestie van doen, van oefening. Het gaat erom dat het samen eten een gezellige, ontspannen gebeurtenis is. U en uw man besteden geen aandacht aan het (niet) eten van uw dochtertje. U schept een klein beetje voor haar op, en zegt verder niets over het eten. U praat met elkaar over van alles, behalve over het eten van uw dochter.

Aardig zijn

Probeer om iets aardigs tegen haar te zeggen. Waarschijnlijk kan een leider van de crèche wel iets vertellen over wat zij goed doet op de crèche. Wanneer zij niet eet, alleen praat, of niets zegt, prima.

Na het warme eten, eten jullie waarschijnlijk een toetje. Ik zou dat ook aan haar geven, ook al heeft zij niet gegeten. Na het eten kunt u iets zeggen van: 'nou dat was gezellig', meer niet.

Wanneer dit niet allemaal meteen lukt, niet de moed opgeven, desnoods spreekt u met uw man af dat u de enige bent die zich met uw dochter tijdens het eten (positief) bemoeit.

Met weinig eten toe

U hoeft zich geen zorgen te maken dat uw dochter te weinig binnenkrijgt. Kinderen op die leeftijd kunnen met weinig eten toe. Als ze honger heeft eet ze wel. Natuurlijk niet de maag laten vullen met snoep, en veel limonade, daarvoor in de plaats zijn er gezonde tussendoortjes (daar zijn veel boekjes over).

Een baby eet, naar verhouding, erg veel, en groeit in het eerste jaar tot driemaal zijn gewicht. Tot anderhalf jaar verdubbelt dit gewicht nog een keer. Maar daarna groeien kinderen minder snel en hebben ze, in vergelijking met babies, minder eten nodig. Ouders denken dan al snel dat hun kind te weinig eet, maar dat is dus niet zo.

Ik hoop dat u met mijn adviezen en met de tips van de crèche geholpen bent.