1 januari 2000 door Ward van Alphen
Ons zoontje van 6 heeft al vanaf zijn geboorte slaapproblemen. Eerst kon hij niet doorslapen en was soms halve nachten in de weer, toen lukte het inslapen een tijd lang niet, lang wakker liggen, roepen, enzovoort.
Het laatste jaar is daar (gelukkig) een eind aan gekomen maar nu is hij voor dag en dauw wakker zijn ontwaaktijd varieert van 5.00 uur tot 6.00 uur. Of hij laat naar bed gaat of vroeg maakt niet uit. We laten hem 's nachts altijd plassen zodat hij daar in ieder geval niet wakker van hoeft te worden.
Zijn niet slaapgedrag heeft effect op ons hele gezin. Want als hij wakker is komt hij bij ons of maakt z'n broertje van 3 wakker of moet naar de WC of heeft honger of dorst. We hebben al veel geprobeerd maar tot nog toe zonder resultaat. Belonen, straffen, boos worden, afspraken, rust en regelmaat en rituelen bij het naar bed gaan niets lijkt te helpen.
Onze zoon is als hij zo slecht slaapt zelf ook aan zijn eindje. Hij is te moe om gewoon te spelen en hangt wat voor TV of computer als hij de kans krijgt. Ook gaat hij gedragsmatig op school minder goed, kan zijn impulsen moeilijk bedwingen, huilt snel, is snel boos, enzovoort.
Mijn man vindt dat we met hem naar de huisarts moeten voor doorslaap pillen maar dat wil ik niet, want daar neem je de eventuele oorzaak niet mee weg. Een goed alternatief kan ik ook niet meer bedenken.
Wat opvalt bij onze zoon is dat hij 's nachts erg onrustig slaapt hij schopt hij draait en knarsentandt enorm.
Wie heeft de "gouden" tip?
Helaas geen "gouden tip", omdat dit verhaal teveel vragen oproept om een kant-en-klaar advies te kunnen geven.
Een belangrijke vraag die bij mij naar boven komt, is of het slaapprobleem wel het primaire probleem is. Dat is wel hoe u het schetst, maar is er niet een mogelijkheid dat het snel boos worden en moeilijk met zijn impulsen kunnen omgaan aan de basis ligt van alle ellende?
Soms is het zo, dat een kind in het dagelijks leven ergens tegenaan loopt, en daarom niet goed kan slapen. Bovendien: het uit bed komen en naar u of broertje toe gaan zou je ook als een impulscontroleprobleem kunnen zien.
Want: waarom lukt het hem niet om dan op zijn kamer te blijven? Dat zou volgens mij ook een belangrijk doel zijn: dat hij op zijn kamer blijft, ook als hij niet goed kan slapen. Dat is ook wat je als volwassene moet doen als je niet goed kunt slapen: niet jezelf activeren midden in de nacht, maar zoveel mogelijk in bed blijven.
Wat nu te doen? U zou nog eens in het archief kunnen kijken. Een poosje geleden was er een vraag over een kind dat telkens uit bed kwam, en de daar aangegeven strategie zou ook voor uw kind bruikbaar kunnen zijn.
Je zou dan voor jezelf een doel kunnen afspreken, bijvoorbeeld: niet voor zeven uur van de kamer af. Je zou dan de aangegeven tactiek kunnen combineren met beloningen als het doel gehaald is.
Het vergt wel doorzettingsvermogen van u als ouders en je moet, al dan niet tegen je gevoel in, de deur van zijn kamer dichthouden als hij er uit wil. Toch is dit van het grootste belang, want u doet hem er niets mee aan, u leert hem juist iets waardevols.
U kunt ook nog eens van strategie veranderen door het algehele impulscontroleprobleem, als dat er tenminste is, als uitgangspunt te nemen. En eens uw licht op te steken bij soortgelijke problemen in ons archief.
Geen gouden tip, maar hopelijk brengt mijn advies u wel op andere gedachten. Succes ermee.
