1 januari 2000 door Ward van Alphen

Zoon van 7 jaar heeft opeens last van diverse tics

Sinds een paar weken heeft mijn zoon van 7 jaar diverse tics. Knijpen in handen, wiebelen met tenen, omhoog kijken, neus optrekken, mond naar rechts en links optrekken. Dit alles om de 2 minuten en alles achter elkaar.

Hoe lang schenk ik hier geen aandacht aan, zoals ik nu doe. En wat is het moment om in te grijpen? Op school plagen ze hem er al mee. Hij legt dan uit dat hij er niets aan kan doen.

Antwoord

Plotseling optredende tics: dan zou ik u allereerst willen verwijzen naar ons archief, want in november van vorig jaar waren er twee ouders die een vraag over tics hadden. U bent dus niet de enige, het komt vaker voor, dat kunt u ook teruglezen in de beantwoording van de vragen van november.

Aanzien of ingrijpen?

Hoe lang moet je het aanzien -- vraagt u -- en wanneer moet je ingrijpen? Een paar maanden kan je er voor nemen, omdat veel tics in deze periode vanzelf verdwijnen en niet meer terugkomen.

Maar: het is ook afhankelijk van hoeveel last uw zoon ervan heeft, en of er nog aanknopingspunten zijn waar dit mee te maken zou kunnen hebben.

In het stukje van november kunt u zien dat een tic een neurobiologisch fenomeen is. Dat wil niet zeggen dat bijvoorbeeld omgevingsfactoren, of stress, er geen invloed op kunnen hebben. U geeft daar geen informatie over, dus ik kan er ook geen commentaar over leveren.

Praktijkvoorbeeld

Een voorbeeld uit de praktijk is een meisje dat tics kreeg rondom de overgang naar groep drie. Bij nader onderzoek bleek dat ze behoorlijk veel moeite had om mee te komen op school. Na de overstap naar speciaal onderwijs verdwenen de tics. Dit is maar een voorbeeld van hoe omgevingsfactoren kunnen meespelen in het naar voren komen van tics.

Als er sprake is van een echte ticstoornis dan spelen omgevingsfactoren vaak ook een rol. Van uw zoontje kan je dat nog niet zeggen, want het bestaat nog te kort. Uiteindelijk zijn vaak toch medicijnen nodig als je de tics goed wilt onderdrukken.

Opvallende verschijnselen

Waar u ook niets over zegt is, of er behalve de tics nog andere opvallende verschijnselen zijn. Als er bijvoorbeeld nog andere lichamelijke symptomen zijn of als de tics duidelijk aanvalsgewijs voorkomen is het verstandig om naar de huisarts te gaan.

Maar nogmaals: het is goed mogelijk dat u er geen melding van maakt omdat er geen sprake van is.

Weinig aandacht geven

U schenkt er nu geen aandacht aan, althans: weinig aandacht. Dat lijkt me verstandig, alhoewel het toch prettig is voor uw zoon om te weten dat u het ook naar vindt dat hij gepest wordt. En misschien kunt u nog eens kijken of u erachter kunt komen of hij nog met andere dingen zit, of hij het ergens moeilijk mee heeft. En u kunt kijken of u er aan kunt bijdragen dat hij zich op zijn gemak voelt, zich kan ontplooien, dingen kan doen die hij leuk vindt. Daarmee leid je op een indirecte manier de aandacht af van het vervelende tic-probleem.