4 maart 2022

Waarom zwangerschap pas bekend maken na 12 weken?

Zwangerschap bekend maken na 12 weken

Waarom doen we dat eigenlijk pas na 12 weken? Natuurlijk zijn er vrouwen die hun zwangerschap meteen bekend maken vanaf de positieve zwangerschapstest, maar de meesten wachten totdat ze de 12 weken gepasseerd zijn om verschillende redenen:

• Na 12 weken heb je de eerste echo gehad
  De voornaamste reden waarom vrouwen het pas na 12 weken vertellen is omdat ze dan ook de eerste echo hebben gehad en zeker weten dat het hartje klopt. De eerste echo wordt tegenwoordig vaak al rond de 8 of 9 weken gedaan. Meestal krijg je dan rond 12 weken opnieuw een echo, dit blijft de eerste termijnecho waar ook de uitgerekende datum vastgesteld wordt.
   
• Kans op een miskraam is nog maar heel klein
  Een andere reden is dat de kans op een miskraam na 12 weken zwangerschap nog maar heel klein is. Om je een idee te geven: in de eerste 4 weken is de kans dat het mis gaat maar liefst 50%. Tussen de 4 tot 6 weken neemt deze kans af tot ongeveer 12%. Als bij de echo rond 8 weken een kloppend hartje is gezien, is de kans op een miskraam ongeveer 3%. Bij een kloppend hartje rond 10-12 weken is de kans nog maar 1-2%.
   
• Het kan nog misgaan
  Het lijkt er op dat de voornaamste reden dat we het nog niet vertellen is, omdat het nog mis kan gaan. Het kan zijn dat je een miskraam krijgt, of dat er op de echo een leeg vruchtzakje (geen kindje) gezien wordt of misschien klopt het hartje niet. Dan zou je tegen iedereen waaraan je een paar weken eerder vrolijk je zwangerschap bekend maakte, moeten vertellen dat het toch mis is gegaan. En dat kan toch niet? Of wel?

Cindy: “Eigenlijk mag het niet zo zijn dat we geneigd zijn te denken: ‘Ik moet mijn zwangerschap geheim houden’. Waarom moet dit? Doen we dit omdat we dit zelf willen, omdat we het geheim nog even voor onszelf willen houden? Of omdat het de norm is in onze maatschappij? Vaak is dit laatste aan de orde. Als een zwangerschap goed verloopt, is deze ‘norm’ meestal geen probleem. Echter, voor vrouwen bij wie de zwangerschap in de eerste 12 weken eindigt in een miskraam (of als er andere problemen zijn), kan dit voelen alsof ze hier niet over mógen spreken, alsof het er niet toe doet.”

Wanneer zwangerschap bekend maken? 

We denken dus dat het zo hoort, we horen te wachten tot na 12 weken. Het is een ongeschreven regel geworden. Cindy: “Die norm kan ervoor zorgen dat vrouwen over hun eigen grenzen heen gaan in de eerste 12 weken, en niet naar hun eigen behoeftes luisteren. ‘Ik kan me niet ziek melden als ik misselijk ben, ik kan niet gaan liggen als ik moe ben, ik mag niet laten zien dat ik stress heb vanwege bloedverlies, want dat is zwak, want anderen gaan ook door, etc.’ Veel gedachten die allemaal niet behulpzaam zijn voor een gezonde zwangerschap waarin zo min mogelijk stress belangrijk is. En die vaak bijdragen aan het schuldgevoel als er in de zwangerschap iets misgaat. In de eerste 12 weken maakt een kindje namelijk de meeste en belangrijkste ontwikkelingen door (aanleg van organen, zenuwstelsel, etc.).”

Mocht je een miskraam meemaken, kan dit afstand en eenzaamheid creëren. Soms hebben vrouwen het gevoel dat ze er alleen voor staan, of nog erger: dat ze geen groot verdriet mogen hebben, want het was toch nog maar heel vroeg in de zwangerschap. Het is verschrikkelijk dat vrouwen het gevoel hebben dat hun verlies niet net zo erg is als ander verlies, want dat is het wel. Jij hebt van dit kindje gehouden, je hebt gefantaseerd over een toekomst met dit kindje en dat spat nu allemaal uit elkaar. Dit verdriet moet je niet voor je houden, daar moet je over kunnen praten.

Groei en ontwikkeling

Hoe bereken je de uitgerekende datum? Ontdek deze betrouwbare tools

Waarom eerder vertellen dat je zwanger bent beter kan zijn

Het blijft natuurlijk altijd je eigen keuze wanneer jij je zwangerschap bekend maakt, maar als jij het eerder wilt vertellen, dan moet je dat gewoon doen. Cindy: “Als je het zwangerschapsnieuws al vroeg in de zwangerschap deelt, wordt daarmee een stuk stress in het eerste trimester weggenomen en is er ruimte voor begrip. Iedereen begrijpt de blijdschap bij het aankondigen van een zwangerschap. Op het moment dat deze blijdschap gedeeld is, is het voor omstanders ook beter te begrijpen dat je verdrietig bent als het misgaat. Oprechte interesse en ruimte geven (zowel privé als op werk) om met dit verlies om te gaan, heeft een positieve uitwerking op het emotionele herstel. Dat betekent niet dat dit verdriet ook met iedereen gedeeld moet worden. Ieder moet doen wat goed voelt voor hem of haar. Laten we stoppen met (ver)oordelen. Dat komt iedereen ten goede.”

Hoe praat je over een verlies in de zwangerschap?

Mocht er een miskraam zijn geweest in je omgeving, hoe praat je er dan over? Als jij het hebt meegemaakt, is het belangrijk dat je aangeeft dat je erover wilt praten en je hart lucht. En wat als het iemand anders is overkomen? Hoe kun je helpen? Cindy geeft enkele tips:

Allereerst is het belangrijk dat je zelf geen oordeel hebt en beseft dat verlies voor iedereen anders is. Voor velen betekent een miskraam dat zij een dierbare verliezen, en dat zij hier om rouwen. Maar dit geldt niet voor iedereen. Probeer daarom open vragen te stellen, zoals ‘wil je er over praten?’ of ‘hoe heb je het ervaren?

Maar het belangrijkste is:

• Luisteren. Dit geldt bij ieder rouwproces. Geef ruimte om haar/zijn verhaal te vertellen, keer op keer. Je hoeft het niet op te lossen, het verdriet niet weg te nemen of te stoppen. Alleen de tijd te nemen om te luisteren, zonder oordeel. En als dat goed voelt, een knuffel geven.
• Je hoeft niks te zeggen. Wil je toch iets zeggen, zeg bijvoorbeeld: ‘ik vind het heel erg voor je/jullie’. Of gewoon ‘ik weet niet wat ik moet zeggen’.
• Laat weten dat je aan ze denkt, ook op de lange termijn. Er staat geen tijd voor rouwen. Zoals gezegd, komt het verdriet op bepaalde momenten vaak weer omhoog, zoals op de uitgerekende datum of de datum van de miskraam. Op deze dagen laten weten dat je aan hen denkt, is heel waardevol.
• Besef je dat een volgende zwangerschap niet alleen blijdschap hoeft te betekenen. Stel ook hier weer open vragen, en vul het niet voor haar in. Vraag bijvoorbeeld hoe het voor haar is om opnieuw zwanger te zijn.

Eén op de vier vrouwen (en mannen) maakt een miskraam mee, dus waarschijnlijk ook mensen in jouw omgeving. Oordeel niet over de tijd die zij nodig hebben of de intensiteit van hun verdriet. Iedereen is anders en beleeft dit anders. De één kan vlot haar leven weer oppakken, de ander heeft hier langer de tijd voor nodig. Er staat geen tijd voor rouwen.

Dit artikel is geschreven in samenwerking met Cindy Kirkilis-Kramer, coach bij zwangerschapsverlies, verloskundige n.p. en oprichter van Miskraamzorg.