14 november 2003 door Anita Schmidt
Bijna iedereen denkt er wel eens over om de boel de boel te laten en te emigreren naar een warm land. Bij de meesten blijft het bij mijmeren, maar Anita Schmidt deed het. Samen met haar man Oscar en drie kinderen (toen 5, 3 en 1) vertrok ze in augustus 2001 naar Spanje. Sinds die tijd houdt ze ons op de hoogte van haar avonturen in den vreemde.
Waarin Anita zich verbaast over de flitsende taalontwikkeling van haar drie dochters.
Ik blijf me verbazen over de taalontwikkeling bij kinderen. Met veel belangstelling volg ik het leerproces bij onze meiden. Na zo'n twee jaar in Spanje spreken de oudste dochters (Nienke 7 jaar en Danielle 5 jaar) goed Spaans. Beter dan ik! Zij spreken namelijk écht Spaans. Dat wat ik brabbel, is vertaald Nederlands. Enne, over de uitspraak zullen we het helemaal maar niet hebben.
Van links naar rechts:
Michelle, Nienke en Danielle
Verbazingwekkend om te horen, iedere dag weer; de meiden spreken nu accentloos Andalusisch. De 7-jarige Nienke kan inmiddels ook overstappen op het Castiliaans (Hoog Beschaafd Spaans) omdat ze dat op school leert. En vanwege onze grotendeels Engelstalige vriendenkring leren de meiden ook al een beetje Engels te praten. Mét een onvervalst Brits accent en niet de Amerikaanse tongval die in Nederland gebruikelijk is. "Thank you ever so much" hoor ik Nienke zeggen, als ze bedankt voor een snoepje.
Door het lezen en schrijven van het Spaans komt de taalontwikkeling van Nienke in een stroomversnelling. Haar woordenschat groeit met de dag en grammaticaal maakt ze weinig fouten meer. Hoe jaloers ben ik. Al die moeilijke werkwoordsvormen rollen er bij haar zonder problemen uit.
Door het huiswerk van Nienke leer ik ook weer veel nieuwe woorden. Zoogdieren, gevogelte, of de namen van alle gewrichten zijn nou niet bepaald woorden die in míjn dagelijkse Spaanse taalgebruik voorkomen.
Ook grappig is te zien dat Nienke stukken leest en de woorden perfect uitspreekt, maar geen flauw idee heeft wat het betekent. Of, dat ze wel kan omschrijven wat het betekent maar dat ze het Nederlandse equivalent ervoor niet kent. De dikke Van Dale Spaans-Nederlands moet bij ons regelmatig geraadpleegd worden.
Ook Danielle heeft geen enkel probleem zich in het Spaans uit te drukken. Ze rebbelt er vrolijk op los. Kan boos, verdrietig of blij zijn in het Spaans en verrijkt mijn woordenschat met de Spaanse poep- en pies woorden uit het 5-jarigen jargon.
Ook verbaas ik me regelmatig over de écht Spaanse zinsbouw die ze gebruikt en het continu toepassen van de gebiedende wijs. Vooral dat laatste blijft voor mij lastig. Ook al is het hier gebruikelijk, het klinkt zo onbeleefd!
De kleinste, Michelle (3 jaar), heeft daar helemaal geen problemen mee. Die commandeert wat in het rond.
Met Michelle lach ik me overigens helemaal een kriek. Haar Nederlandse woordenschat is nog steeds groter dan haar Spaanse, maar dat belet haar niet om toch rap Spaans te babbelen. De woorden die ze niet kent, worden ingevuld met 'verspaanste' Nederlandse woorden.
Zo hoor ik haar bijvoorbeeld zeggen: "Ven aqui allemalle" (Kom allemaal hier) of "Quiere koekie?" (Wil je een koekje?). Voor haar vriendjes en vriendinnetjes is dat geen enkel probleem, die begrijpen haar volkomen.
Omgekeerd gebruikt ze ook Spaanse woorden in haar Nederlands. Zo vraagt ze bijvoorbeeld om "mas" limonade in plaats van "meer" limonade.
Heel bijzonder is haar communicatie met Tabi, een Engels vriendinnetje, dat aan een vorm van dysfasie lijdt. Tabi begrijpt wel wat de mensen tegen haar zeggen, zowel in het Engels als in het Spaans, maar door een hersen-stoornis spreekt ze heel moeizaam. Ze weet wat ze wil zeggen, maar de woorden komen haar mond niet uit. [Zie ook: Mini-dossier - Dysfasie - red.]
Tabi heeft een eigen taaltje ontwikkeld om in ieder geval íets te kunnen communiceren. Michelle lijkt dit taaltje echter perfect te verstaan. De twee meiden hebben een jaar samen op de guarderia gezeten en zitten nu samen op school. Dikke vriendinnen zijn ze.
Het is heel aandoenlijk om te zien hoe Michelle lettergreep voor lettergreep woordjes leert aan Tabi. En andersom: hoe Tabi brabbelend maar doortastend Michelle bij de hand pakt om samen ergens op af te gaan als Michelle een beetje verlegen is. Taal zal voor hén nooit een barrière zijn.
