Lenen of niet, wie bepaalt dat?
Het is misschien meer een vraag voor Ouders en school, maar omdat het echt gaat over 18-plussers vond ik hem hier ook wel passen. Als je bedenkt dat de kinderen 18+ zijn, die zelf verantwoordelijk zijn en mogen kiezen, is het eigenlijk ook een overbodige vraag 
Gisteren ben ik met mijn dochter (5 vwo) naar een open dag van een universiteit geweest. Reuze leuk en we hebben interessante presentaties gezien. Bij veel studies worden frequent buitenlandse reizen georganiseerd, of kun je een deel van je studie in het buitenland doen. Lijkt mij enorm waardevol en ook heel goed voor haar ontwikkeling, maar er hangt een stevig prijskaartje aan. Ik wil daar best aan bijdragen, maar kan (en wil) niet alles betalen. Dan is het aan haar of ze ervoor gaat werken of lenen, waarbij ik wel benadruk dat alles wat je zelf verdient je niet hoeft te lenen. Ik vind het echter niet 'erg' om voor een deel van je opleiding te lenen, zeker gezien de terugbetaalvoorwaarden. Haar vader staat daar echter heel anders in, en vindt eigenlijk dat ze maar moet zorgen dat haar studie-activiteiten binnen het budget (zonder lenen) vallen. Dochter is pas 16 dus de tijd zal leren hoe ze er uiteindelijk mee omgaat.
Hoe gaat dat bij jullie? Vinden jullie het een probleem om te lenen voor bijv. een semester in het buitenland, of 4 buitenlandexcursies voor een studie kunstgeschiedenis?
tjonge krullevaar
Eisen nog wel? Zouden er echt mensen zijn die het met gemak kunnen betalen en dan 'eisen' dat hun kinderen alles zelf betalen?
Ik denk eerder dat het om mensen gaat die het wat minder breed hebben en uitwonend zijn niet kunnen betalen en dat ze dus een deel mee betalen.
Over hoeveel gaat het eigenlijk?
Wat lenen ze? 20k, 30k?
En dat verdient zichzelf niet terug? Dat is wat een beetje middenklasse auto nu kost. Dat kan iemand met een academische opleiding tch gewoon eens in de 5 jaar kopen? Nou, 5 jaar fietsen en je hebt het terugbetaald.
Wat kost een beetje modaal huis tegenwoordig? 250k?
Tja
Hier nu studerende zoon binnen het leenstelsel. Tot nu toe heeft hij niets geleend.
Zoon heeft overigens een interessante opvatting: "Als ik niet ga lenen, maar ga werken, dan moet ik tegen het minimumloon werken. Dat is dus € 4,26 per uur voor mijn leeftijd. Als ik ga lenen, dan betaal ik dat over 6 jaar terug met mijn loon van dan. Dat is bij het minimumloon al 2 keer zoveel. Als ik geen baan vind, dan hoef ik niet terug te betalen, dus dat is geen risico". Om dezelfde reden wil hij niet op kamers: "Om 10 uur per week in het OV te vermijden, moet ik minstens 20 uur per week gaan werken om mijn kamer te betalen".
Nee, hij studeert geen economie
Verder eens met Ad Hombre. Een studieschuld van 30 k is lang niet zo erg als hij lijkt. Dan koop je die middenklasser wat later... Bovendien hoef je maximaal 4% van je loon per maand terug te betalen en pas vanaf een minimumloon.
Jamie
Nee natuurlijk niet Jamie. Ik spreek vanuit mijn eigen situatie en dus: als je het kan betalen doe je dat. Als het geld er niet is, is het er niet.
En voor de rest, misschien ben ik een pessimist maar ik vind dus dat je met een HBO/WO opleiding niet veel meer verdient. Tel daarbij de slechte vooruitzichten, strengere eisen voor het verkrijgen van een hypotheek, etc, etc. Het is echt niet meer zo dat je na een studie in een gespreid bedje komt.
Ik zat nog in een goede periode kennelijk, maar mijn nicht heeft een studieschuld van haar Nijenrode (post doc) studie en een hypotheekschuld van 50k door de nadelige verkoop van haar appartement. Ze heeft een beleidsfunctie bij een ministerie maar dat is echt geen vetpot hoor.
Tihama
Mooie berekening, zeker dat deel over het OV en bijwerken komt hier goed van pas (zoon moet waarschijnlijk 3 uur gaan reizen op een dag).
Kijk nog wel even naar het loon wat je op zaterdag bij de post kunt verdienen, dat is wel wat hoger 
73 euro voor een 17 jarige voor 3 uur per week op zaterdag.
Bij maximaal lenen van 1.000 euro per maand
en dat heb je ongeveer nodig als uitwonende student, en je studeert keurig binnen vier jaar af, heb je een studieschuld van 12 x 1.000 x 4 = 48.000 euro. Dat is best veel geld.
De basisbeurs voor uitwonenden was 1/3 voordeliger.
Ik lees wel eens dat kind maximaal leent en dat de ouders dan later de studieschuld betalen. Hoe dan ze dat dan met een maximale gift die ze mogen doen aan hun kinderen. Per jaar is dat rond de 5.000 euro. Maar als je in één keer wilt aflossen, dan kun je de eenmalige vrijstelling van ca 35.000 euro later niet meer gebruiken.
uit de oude doos
Man en ik studeerden voor de basisbeursinvoering, dus ook in een leenstelsel (het vorige). Beide flinke studieschuld opgebouwd, want onze ouders konden niet zo veel bijdragen. Toch is het nooit een probleem geweest. Ook al vonden we niet allebei meteen goed betaald werk (studeerden in de jaren 80 crisis af): je hoefde alleen af te betalen als je wel werk had. Dat deden we dus, een jaar of 8 ieder, toen wildne we een huis kopen en hebben onze restschulden in 1x afgelost, met korting ook nog (de redelijk goede banen waren er toen inmiddels wel).
Ik kan niet helemaal overzien wat nu de verschillen zijn, maar op het eerste gezicht lijkt het niet heel anders en dus geen groot risico of probleem.
Moni
Dat lijkt me onlogisch ook al kunnen die ouders nog geld inzetten voor de aankoop van een huis (dat was toch ook nog een mogelijkheid om de belasting te omzeilen)?
Wat ik wel hoor is dat men het maximale leent om dat geld voor een huis te gebruiken tegen de laagste rente waar mogelijk.
En, en dat is nog het minste, er zijn ouders die hun kind dwingen het maximale te lenen en (gedeeltelijk) aan hun te geven zodat die ouders een goedkope lening hebben...
Moni
Dat kan dan toch de maximale gift zijn. En volgens mij mag je daarnaast ieder jaar 5.000 euro aan je kinderen schenken.
Enne ik krijg ooit weleens een envelopje van mijn pa en moe. Denk niet dat ze dat aan de belastingdienst vertellen.
Het zijn per keer geen schokkende bedragen, maar alles bij elkaar tikt dat toch wel aan.
geld voor een huis later
"Wat ik wel hoor is dat men het maximale leent om dat geld voor een huis te gebruiken tegen de laagste rente waar mogelijk."
Het idee is best mooi. Kind kan makkelijker een huis kopen en is goedkoper uit. Kan daardoor ook makkelijker de lening afbetalen. Maar kind moet dan wel al die tijd dat geld op de rekening laten staan (en belasting over betalen zodra het boven de 25.000 euro uitkomt, precieze bedrag niet bij de hand).
Ik vind dat veel gevraagd voor een 18-23 jarige om zo'n bedrag niet aan te gebruiken voor andere doeleinden.
Moni
Klopt, het Nibud raadde het pas geleden ook af vanwege allerlei redenen.
Krullevaar
"Natuurlijk is het een investering in je toekomst, maar ik vraag mij serieus af of het nog echt lonend is in de toekomst. Over 10 jaar is vrijwel iedereen hoger opgeleid en dus zullen de lonen waarschijnlijk conform MBO niveau nu zijn."
Welnee, wat een onzin. Het is maar goed dat er steeds meer mensen goed opgeleid zijn, want er zijn steeds meer banen gekomen waar een hoge opleiding voor nodig is. En 'alle' lonen naar MBO-niveau? Natuurlijk niet. Hoe zie je je dat voor je? Dat iedereen met een hoog salaris de komende jaren zijn salaris moet gaan inleveren? Welnee.
Wat jij beschrijft over jullie eigen organisatie is een ander probleem. Blijkbaar zitten jullie in een branche/type werk waarvoor zeer eenvoudig mensen te vinden zijn. De werkgever heeft het dus voor het uitkiezen en kiest de mensen met de beste kwaliteiten. Dit gebeurt echter zeker niet overal. Er zijn ook werkgevers die juist bewust geen over-gekwalificeerde mensen willen (want die vertrekken snel weer, gaan zeuren over salaris of zien ze als mogelijke extra-kapitein-op-het-schip). Bovendien zijn er ook veel functies waarvoor het helemaal niet eenvoudig is om mensen te vinden.
Geen probleem Krullevaar
Ik zie het probleem niet zo Krullevaar. Als je weinig verdient, hoef je ook minder terug te betalen. 4% van je salaris, dat is toch wel op te brengen? Ik geloof niet dat hoger opgeleiden straks minder gaan verdienen. De startsalarissen voor universitair opgeleiden liggen toch al hoger dan toen ik afstudeerde, inflatie meegerekend.
Verder is er een gemiddelde dat voor elk jaar dat je extra studeert, je later 6% extra salaris krijgt. En dat je hele werkende leven. Procent op procent. Dat tikt lekker aan. Ja, hangt af van je beroep natuurlijk, het is een gemiddelde.
Ik had zo'n 20k (gulden, maar dat is door inflatie ondertussen bijna 1-op-1 met de euro) studieschuld, ik heb het nooit als last ervaren. Ik betaalde netjes 40, later 50 per maand af. Toen ik eens een bonus kreeg, heb ik ook versneld afbetaald. Binnen 10 jaar was ik er vanaf.
Wat zo jammer is aan deze situatie, is dat mensen die het financieel niet zo ruim hebben, en dus hun kinderen minder kunnen ondersteunen, ook afwijzender tegenover een studieschuld staan. Terwijl juist hun kinderen die lening goed kunnen gebruiken. Het zou toch doodzonde zijn als iemand niet gaat (of niet mag!) studeren om maar geen studieschuld op te bouwen. Dan kom je op het pad van erfelijke armoede.
6% extra? (Niki)
Ik heb niet gestudeerd (wel hbo gedaan), maar ik ken geen mensen die er elk jaar 6% bij krijgen hoor. Of bedoel je dat niet zo, maar is hun salaris 6% hoger (of 24% als je 4 jaar gestudeerd hebt)?
Niki
'Ik had zo'n 20k (gulden, maar dat is door inflatie ondertussen bijna 1-op-1 met de euro) studieschuld'
Toch wel knap hoor met een gemiddelde inflatie in 10 jaar euro van 1,89 procent per jaar. Helemaal als je weet dat de gemiddelde inflatie in de 10 jaar ervoor 2,61 procent was per jaar.
http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/prijzen/publicaties/artikelen/archief/2012/2012-3548-wm.htm
Niki
Weleens met je, behalve mbt de studieschuld. Die was vroeger eerst renteloos en daarna maar zeer beperkt rentedragend. Die 20k van toen is niet met die van nu te vergelijken.
Dat is in mijn ogen echter ook geen reden om niet te lenen en dus niet te studeren. Ik durf te beweren dat studeren echt Altijd loont. Zelfs als het maar hbo is, Katniss
bloemetje/Niki
Geen idee of het een probleem is wat alleen in onze organisatie speelt. Ik werk bij een overheidsorganisatie waar veel met projecten wordt gewerkt. Er worden tegenwoordig vooral zzp'ers aangenomen en daarbij kan natuurlijk goed over de tarieven worden onderhandeld. Projectmanagers in overvloed ja, maar wel allemaal HBO/WO opgeleid.
Of wellicht heb ik andere ideeën bij een HBO/WO salaris en noem ik de salarissen die hier worden betaald voor dergelijke functies MBO salarissen. Het is maar net wat je referentiekader is bij de term 'MBO salaris'. Als ik mijn salaris vergelijk bij dat van mijn partner die voor een oliemaatschappij werkt, lijkt het daar wel op. 
Ik merk toch wel een salarisnivellering en van 6% op jaarbasis erbij is echt geen sprake. De medewerkers zijn allemaal beter opgeleid dan 10 jaar geleden maar of ze ook zoveel beter beloond worden.. ik betwijfel het.
Wat jij jammer vindt Niki, vind ik ook jammer. Dat is dan ook de reden dat ik het wil betalen voor mijn kinderen. Als ze het zelf zouden moeten betalen, lijkt het alsof er ook een keuze is om niet te gaan studeren. En die is er wat mij betreft niet.
Krullevaar
Ik heb wel eens vergelijkend onderzoek gedaan. Gemiddeld hbo-salaris in het bedrijfsleven is ca. 3000-4000, bij de overheid zit je op minstens dat bedrag of hoger. Mbo is meestal veel lager, zo rond 2500.
Ja 't is niet zoveel, maar ik zie inderdaad wel dat salarissen gedaald zijn. Vooral een domper voor mensen die werkloos zijn geraakt en nu voor een stuk minder geld aan het werk moeten.
Ja en doordat de bevolking gemiddeld genomen steeds beter is opgeleid en er dus steeds meer HBO/WO'ers op de arbeidsmarkt komen, vindt nivellering plaats. Nogmaals, geen reden op niet te gaan studeren maar of de investering altijd loont betwijfel ik.
@Katniss: toch wel interessant zo'n onderzoek. Deze overheidsorganisatie betaalt dan minder goed. Ik denk dat een projectmanager van 30-35 jaar bij ons rond de 3000-3500 per maand krijgt. Da's toch geen HBO/WO salaris in mijn ogen. O ja, geen bonus, geen 13e maand.
Nee dat is niet goed betaald Krullevaar
Bij ons is dat het salaris van een mbo+er. Ook overheid trouwens.
20-30K?
Ik kom toch op heel wat meer dan die 20-30.000 euro:
Basiskosten per maand:
huur 300
collegegeld 163
boeken 50
eten 150
Zonder kleding , uitgaan of iets dergelijks geef je als student dan al 660 euro uit.
5 jaar studeren kost dan 39600 euro, toch heel wat meer dan die 30.000 die hierboven genoemd wordt.
En dan heb je dus geen kleren of vrijetijdsbesteding , telefoonkosten etc Als je daar ongeveer 100-150 euro aan uitgeeft, is dat nog 6000-9000 euro meer!
Gelukkig kunnen veel ouders wel bijdragen, maar als je alles moet lenen is het wel een groot bedrag hoor.natuurlijk is het een investering in je toekomst,maar ik zou zelf ook wel even moeten slikken om zo'n bedrag te moeten lenen.
En om alle kosten als student er even zelf bij te verdienen, met minimumloon van ong 4 euro per uur, zou je minstens 160 uur per maand moeten werken. En dan ook nog studeren? Dat kan toch niet?
hoogte salaris
De hoogte van een salaris hangt natuurlijk van ontzettend veel dingen af. 3000-3500 euro is bijvoorbeeld ook het salaris van een HBO-opgeleide basisschool-leerkracht of een verpleegkundige (met de nodige jaren werkervaring). Ook binnen overheid en zorgsector zijn veel HBO'ers die daar niet boven komen. Is ook nooit anders geweest.
Maar ook binnen onderwijs, overheid en zorg zijn HBO'ers die meer verdienen. Is ook een kwestie van doorgroei in verantwoordelijkheden natuurlijk. De ene HBO'er blijft kleuterjuf, de ander wordt uiteindelijk directeur. Je groeit niet door op basis van de studie die je ooit deed, maar op je werkervaring, capaciteiten en ambitie.
uiteraard
Zo is iedereen bij ons manager, maar er zijn er maar een paar leidinggevend. Voorbeeld van functienivellering.
Volledig met je eens en dat is precies wat ik bedoel. Een studie is niet perse de opstap naar een goed betaalde baan. Sterker nog, ik denk dat de meeste HBO'ers tegenwoordig gemiddeld modaal verdienen omdat er gewoon te veel onder hun niveau werken.
karin
'En om alle kosten als student er even zelf bij te verdienen, met minimumloon van ong 4 euro per uur, zou je minstens 160 uur per maand moeten werken. En dan ook nog studeren? Dat kan toch niet?'
Elke keer dat minimumloon van 4 euro... hoe lang krijg je dat denk je? Met 19 is het al 4,5 euro en in de horeca krijg je al snel wat meer. Je blijft niet je hele studententijd 17 ofzo!
oja
en op zondag krijg je al dubbel betaald in de supermarkt!
Dat wordt nog druk in de enige supermarkt in ons dorp die
op zondag open mag...... 3 uur per zondag
Krullevaar
En toch bedoel ik het volgens mij anders dan jij
"Zo is iedereen bij ons manager, maar er zijn er maar een paar leidinggevend. Voorbeeld van functienivellering."
Ik zie dat niet als functienivellering. Het is een kwestie van naamvoering. Hartstikke leuk dat je 'manager' in je functienaam hebt staan, maar je bent dus feitelijk gewoon een medewerker. De functienaam is volstrekt niet relevant en heeft al helemaal niets te maken met opleidingsniveau of salaris. Het enige dat telt is de inhoud van de functie.
"Een studie is niet perse de opstap naar een goed betaalde baan."
Nee, maar wel een voorwaarde. Zonder die opleiding is de kans op een goed betaalde baan minimaal. Verder hangt het gewoonweg enorm af van je ambitie. Kansen krijg je niet, die moet je zoeken.
"Sterker nog, ik denk dat de meeste HBO'ers tegenwoordig gemiddeld modaal verdienen omdat er gewoon te veel onder hun niveau werken."
Ik weet niet of dat zo is. In mijn omgeving hebben de meeste hoog opgeleide mensen een (zeer) goed betaalde baan. Degene die dat niet hebben zijn vaak vrouwen die max. 24 uur willen werken en dan ook nog binnen schooltijden. Dat helpt je niet om hogerop te komen.
Maar vergeet niet dat ook een modaal salaris in Nederland al behoorlijk hoog ligt. Ik krijg de indruk dat jij het allemaal nogal negatief en somber inziet, maar kijk eens om je heen.... De gemiddelde Nederlander leeft in zoveel meer luxe dan de vorige generatie. Verre reizen, dure telefoon, koopwoning. En je ziet hier al veel ouders die gewoon 'even' de studie van hun kinderen kunnen betalen. Nee, we hebben het echt niet slecht in Nederland.
jamie
met 19 jaar is het al 4,50 euro per uur
Okee, dan hoef je nog maar 147 uur te werken. Ook dat kan niet naast een (beta) studie, toch?. De meeste fulltimers werken ongeveer 165 uur.
bloemetje
Wat hier mee schrijft is zeker niet gemiddeld en representatief voor Nederland. Verder heeft de gemiddelde Nederlander het inderdaad beter dan de vorige generatie maar die werkte ook niet allemaal met z'n tweeën zoveel. Nu moet je wel met z'n tweeën werken om het hoofd boven water te houden en als je dan allebei een goede baan hebt kun je die verre reizen betalen. Nog steeds heeft maar iets meer dan de helft een koopwoning en daarvan is een groot deel de afgelopen jaren in de problemen geraakt.
karin
Je hoeft toch niet ALLES te betalen vanuit je bijbaantje? Je kunt toch ook een deel lenen? En dan gaat de overheid er ook nog van uit dat ouders een deel bijbetalen.
Ik ben even je punt kwijt geloof ik maar een beetje 'arme' student begint al eerder met sparen, gaat fulltime werken na het eindexamen de hele zomer lang en werkt zoveel mogelijk in vakanties, in de weekenden en de avonden en nee dat doe je niet voor 4 euro als je eenmaal 18 bent, dan doe je toch echt iets fout.