Lenen of niet, wie bepaalt dat?
Het is misschien meer een vraag voor Ouders en school, maar omdat het echt gaat over 18-plussers vond ik hem hier ook wel passen. Als je bedenkt dat de kinderen 18+ zijn, die zelf verantwoordelijk zijn en mogen kiezen, is het eigenlijk ook een overbodige vraag 
Gisteren ben ik met mijn dochter (5 vwo) naar een open dag van een universiteit geweest. Reuze leuk en we hebben interessante presentaties gezien. Bij veel studies worden frequent buitenlandse reizen georganiseerd, of kun je een deel van je studie in het buitenland doen. Lijkt mij enorm waardevol en ook heel goed voor haar ontwikkeling, maar er hangt een stevig prijskaartje aan. Ik wil daar best aan bijdragen, maar kan (en wil) niet alles betalen. Dan is het aan haar of ze ervoor gaat werken of lenen, waarbij ik wel benadruk dat alles wat je zelf verdient je niet hoeft te lenen. Ik vind het echter niet 'erg' om voor een deel van je opleiding te lenen, zeker gezien de terugbetaalvoorwaarden. Haar vader staat daar echter heel anders in, en vindt eigenlijk dat ze maar moet zorgen dat haar studie-activiteiten binnen het budget (zonder lenen) vallen. Dochter is pas 16 dus de tijd zal leren hoe ze er uiteindelijk mee omgaat.
Hoe gaat dat bij jullie? Vinden jullie het een probleem om te lenen voor bijv. een semester in het buitenland, of 4 buitenlandexcursies voor een studie kunstgeschiedenis?
bloemetje
Natuurlijk zijn er hoog opgeleide mensen met zeer goed betaalde banen. Maar kijk eens om je heen, naar ouders van klasgenoten van je kinderen. Bijna iedereen is tegenwoordig hoog opgeleid, maar velen zitten toch in middelmatige baantjes. En soms is dat een eigen keuze, dat is waar.
Misschien zie ik het inderdaad te negatief. Natuurlijk kan je zeggen dat een modaal inkomen al heel wat is. Maar om 40K te investeren en dan in een modaal baantje te eindigen... Laat ik het zo zeggen: het moet wel lonend zijn. Je kunt je ook afvragen of je die 40K niet in een goed businessplan voor je kind moet investeren. Ik ken mensen in mijn omgeving die dat voor hun moeilijk lerende kind hebben gedaan, kind zo aan een mooie toekomst geholpen. Kinderen die nu een salaris krijgen dat ze in loondienst nooit zouden krijgen. Het zou ook een keuze kunnen zijn voor een goed lerend kind. Er zijn meer wegen naar een mooie toekomst.
Eens bloemetje!
De grootste kans op geen goed betaalde baan is niet studeren.
Ik zie het ook allemaal nog niet zo zwart. En herken ook niet veel van het beeld dat Krullevaar schetst.
Enne Jamie, ik ken ook wel mensen die met zijn tweeën moeten werken, maar dat zijn niet de mensen die gestudeerd hebben. Kan aan mijn wereldbeeld liggen, maar ik ken alleen maar mensen met een studie in de achterzak en een goed betaalde baan (of een partner met een nog beter betaalde baan) en mensen die niet gestudeerd hebben met een redelijk tot matig betaalde baan. Het zal vast niet altijd opgaan, maar vooralsnog zie ik dus echt: studeren is geld verdienen.
En nog een zeurpuntje. Weet niet meer wie het zei maar om als ouders je kind ook nog geld te laten lenen voor zijn eten vind ik wel erg straf. Of dan heb je het wel heel erg slecht getroffen. Als ze je 18 jaar lang de oren van het hoofd gegeten hebben, kan daar vast nog wel een paar jaartjes bij. Dus bij de gemiddelde lenende student scheelt dat dus 12x150x5 euro is 9000 euro in de berekening.
was niet duidelijk zie ik nu, Ginny
Als je met z'n tweeën MOET werken om het hoofd boven water te houden is er geen geld voor buitenlandreisjes.
Heb je dat wel dan heb je het inderdaad beter dan de generatie voor je maar daar werkten ze nu juist weer niet allebei. Dat bedoelde ik en dan heb je vaak weer een erg duur koophuis zodat je alsnog allebei MOET werken om dat te bekostigen.
Maar Krullevaar
Maar Krullevaar, denk je dat je kind zonder opleiding dan wel succesvol gaat worden als ondernemer? De meeste succesvolle ondernemers zijn toch echt hoog opgeleid....
Hoewel het niet voor iedereen op zal gaan, ben ik ervan overtuigd dat veel hoog-opgeleide-mensen-met-modaal-salaris absoluut meer zouden kunnen verdienen. Maar dat salaris krijg je niet zo maar. Het begint met ambitie, met de wil om je zelf te ontwikkelen. Niet afwachten tot iemand jou een betere baan aanbiedt, maar zelf actief op zoek gaan. Bereid zijn om hard te werken. Bereid zijn om je nek uit te steken. Lef tonen. Maar dat wil helemaal niet iedereen. Er zijn massa's mensen die blij zijn met hun gemiddelde baan, zodat ze tijd overhouden voor 'leuke dingen'. En dat is prima. Kwestie van keuzes maken. Als je je baan niet uitdagend genoeg vindt, dan ga je op zoek naar een ander baan. Zo simpel is het. (niet altijd, maar vaak wel)
bloemetje
Inderdaad niets mis met niet zo nodig carriere willen maken. Sowieso, een afgeronde studie betekent nog niet dat je de andere eigenschappen in huis hebt om 'succesvol' te zijn. Maar... in een modaal baantje doe je er wel langer over om je studieschuld af te betalen. Maakt ook niet uit, want dan doe je er maar langer over. Je kunt waarschijnlijk het best gelijk na je studie beginnen met flink terugbetalen. Dan ben je nog gewend aan een studenteninkomen, dus als je dan ineens het dubbele gaat verdienen voelt het toch al als 'rijk'.
studententijd mag ook best beetje leuk zijn
Goh, wat Jamie aangeeft: een "arme" student werkt zoveel mogelijk in vakanties, in de weekenden en de avonden: Dan ben ik toch blij dat mijn eigen student niet zo arm is (nou ja, wij dan). Want ik vind dat hij ook een beetje leuke studententijd moet hebben, net als wij gehad hebben, met uitgaan, sporten, vereniging etc. Niet alleen maar werken, werken werken. Dat kan hij zijn hele leven nog.
Verder zijn de extra kosten die Karin aangeeft: kleding, vrijetijdsbesteding en telefoonnkosten natuurlijk wel het (enigszins problematische) verschil met "vroeger". Telefoonkosten waren toen nihil (vaste lijn die met 10 man in het huis gedeeld werd) en kleding heb ik zelf gewoon 5 jaar lang niet gekocht. Van eerste salaris pas weer. Maar mode verandert nu veel sneller, en de mode toen was punk (dus scheur of vaal maakte niet uit). Alleen vrijetijdsbesteding is nog wel gelijk denk ik: dat kun je nu als student toch nog steeds heel goedkoop doen? Bij studentenvereniging en studentensport, etc?
we dwalen af...
Ik betwist helemaal niet wat je zegt (ben het helemaal met je eens), het ging puur om de stelling dat een studie een goed betaalde baan oplevert. Ik denk dat veel ouders daar te hoge verwachtingen van hebben. Niet van hun kinderen, maar dat de studie een ticket naar een goed betaalde baan zou zijn.
Dat ging vroeger misschien wel op, maar het merendeel van de huidige basisschoolleerlingen zal uiteindelijk een HBO opleiding afronden. Die komen terecht in gemiddelde baantjes, niet in hogere functies. Ik zie het bij ons op kantoor, maar ook bij het bedrijf waar mijn man werkt. Onder HBO opleidingsniveau word je niet eens aangenomen, zelfs niet in een ondersteunende rol. Sommige oudere collega's die er al heel lang zitten, zijn MBO opgeleid voor functies waar nu HBO/WO voor wordt gevraagd.
En dus zal het voor onze kinderen meer op andere kwaliteiten aankomen waarmee ze zichzelf moeten onderscheiden. Zoals je zelf noemt ambitie, bereid zijn een stapje extra te doen, creativiteit, doorzettingsvermogen, etc. De studie is slechts het begin.
Prima, uiteindelijk doen we allemaal mee met de rat race. Met het verschil dat de studenten van nu daar fors voor moeten investeren. Zij hebben niet de zekerheid op een goed betaalde baan. Ja ze mogen hun studieschuld afbetalen van een modaal salaris. En ze krijgen het toch al zwaarder met de huidige trend van meer flexibiliteit, meer betalen aan het pensioen, etc. Ja, zo klink ik erg negatief. Maar ik vind de generatie van onze kinderen niet bepaald te benijden.
Dat is ook de reden dat ik het voor ze wil betalen en hen niet met die last wil opzadelen. Maar dat kan niet iedereen.
Dat is dus niet mijn reden
Ik vind dat het er gewoon bij hoort. Als ze klein zijn betaal je hun zwemdiploma's en de sportclubjes en als ze groter worden draag je naar vermogen bij aan de studie. Poehee, van waar die zwartgalligheid? 
Herken het beeld van de onderbetaald hbo-er echt niet. Ik zie juist een organisatie die zijn uiterste best doet om al die jonge high-potentials binnen te slepen. Dat je bijna denkt: ja hallo, met 40 kun je ook nog wel hot en happening zijn, relax eens...
En bij mijn man op het werk zijn ze al helemaal niet aan te slepen. Techniek hè.
stenna
Je rukt het een beetje uit zijn verband. Ik reageerde op karin die precies zit uit te rekenen hoeveel uur je per maand moet werken om je studie te betalen. Ik kon toen met gemak met zomerwerk mijn collegegeld verdienen. Uitwonend zijn wordt gewoon erg duur en daar zoveel voor moeten lenen zou ik ook best zonde vinden maar ja als je ouders dat niet kunnen betalen en je kunt niet anders ivm afstand studie moet je wat toch?
oja
En ik bedoelde al helemaal niet alle avonden en weekenden. Alleen maar feesten zou ik dus niet faciliteren overigens maar goed dat zie ik mijn kind ook helemaal niet doen. Die spaart eerder voor een wereldreis ofzo.
Jamie OT
Het eerste jaar van mijn studie had ik ook 1,5 uur enkele reistijd. Ik vond dat best zwaar..
Ik was van 7 tot 7 van huis en kon daarna nog aan de studie, want in de trein lukte dat toch niet zo.
Je moet je daar niet op verkijken.
hangt ook van de studie af Ginny
Er zijn zat studies met maar 20 contacturen, dan ben je echt niet vijf dagen per week van 7 tot 7 van huis.
bloemetje
Grotendeels eens met je stellingen al weet ik niet of dat van die hoogopgeleide ondernemers helemaal klopt. Misschien als je al die zzp-ers meetelt, maar ik zou dat zijn meer freelancers dan echte ondernemers.
Ik vind het altijd zo fascinerend om te constateren dat zoveel mensen zo graag lijken aan te willen tonen dat het zo slecht gaat met de gemiddelde Nederlander. Vergeleken met de generaties voor ons hebben we het heel goed. Ik weet niet of jullie het doorhebben maar de hypotheekrentestand is zo laag dat de huizen spotgoedkoop zijn. Ik heb mijn huis in 2007 gekocht, als ik hetzelfde bedrag nu zou uitgeven (en een nog groter huis zou kunen kopen) betaalde ik iets meer dan de helft aan hypotheeklasten! Sla je slag voordat iedereen het doorkrijgt.
ginny
Nooit gezegd dat ik dat niet zwaar vind. Er zijn nog twee opties. Zoon gaat daar heen met de open dag en wellicht wordt het nog een andere studie. Op dit moment ljkt hij samen te gaan met een vriend die na 1 jaar studie waarschijnljk met de auto gaat 
we zien wel hij heeft zeker een halve en soms een hele dag geen les per week.
en daarbij
Als je naar je kamer ook een half uur moet fietsen, daar voor het eten moet zorgen en je kunt je hobby's niet meer doen en je ziet je vriendin niet kost dat ook 'energie'.
Ginny
Dat ze de jonge high potentials binnen willen halen zie ik bij ons ook, maar ervoor naar behoren betalen dat dan weer niet. Er is te veel aanbod. Ik vind de startsalarissen erg matig hoor.
Bij het bedrijf van mijn man ook. Hij verdient eigenlijk schofterig veel geld, zo'n 5 keer modaal, maar hij (42) zegt ook dat hij in de huidige markt nooit binnen was gekomen. Ze zoeken niet alleen high potentials, maar echt de krenten uit de pap. Niet alleen cum laude afgestudeerd, maar ook met aantoonbare ondernemerskwaliteiten, bezig met startups, etc. Alleen als je een specifieke chemische studie kom je 'zomaar' binnen, want daar zijn tekorten van. Maar de gewone ingenieurs moeten veel meer meebrengen dan alleen het papiertje.
Ik wil helemaal niet beweren dat het slecht gaat met de gemiddelde Nederlander, maar wel dat de jongste generatie het minder florissant gaat krijgen dan wij. Wij hebben het meer dan riant.
Dat van die rente is natuurlijk allang bekend en daarom hebben wij toen wij ons huis kochten (2008) gekozen voor variabele rente. De grap is, onze lasten worden steeds lager.
Hmmm tja Krullevaar
Als je alles afmeet aan het meer dan riante salaris van je echtgenoot, kan het alleen maar tegenvallen.
Denk echter dat iemand die straks 2,5 modaal gaat verdienen het ook nog best aardig kan doen. Ook met studieschuld. En het overschot aan technici ken ik niet, verre van eigenlijk....
Ginny
Absoluut, alleen denk ik dat de meeste hoogopgeleiden geen 2,5 modaal gaan halen. Ik vind dat ze wel minimaal 2 x modaal zouden moeten verdienen maar de praktijk is anders omdat er teveel van zijn.
Mans werkgever staat bekend als een van de beste van NL dus ook daarvoor staan afgestudeerde TU'ers gewoon in de rij. Alleen voor specifieke chemische studies die van toepassing zijn in de petrochemische industrie zijn tekorten, maar niet voor een werktuigbouwkundig ingenieur (om maar een voorbeeld te noemen). Maar nogmaals, dat is mijn ervaring.
krullevaar
Je schrijft" bijna alle basisschoolleerlingen van nu zijn later hbo opgeleid" ?
En alle vmbo kinderen dan ?De meeste daarvan zullen geen hbo gaan doen of redden.
Dus volgens jou komen de mbo ers eigenlijk niet aan de slag,of tenminste niet in jouw sector?
Vreemd...
nee hoor
'bijna alle basisschoolleerlingen van nu zijn later hbo opgeleid'
Op dit moment gaat de helft van de basisschoolkinderen naar het vmbo. De kans dat daarvan minstens 90 % uiteindelijk HBO haalt (of zelfs maar wil halen) is nihil.
Twee keer modaal
Dus je vindt dat academici minimaal 5000 bruto per maand zouden moeten binnenharken? Gemiddeld over alle beroepsgroepen kom je daar niet aan, zeker als je de uitschieters buiten beschouwing laat. Met hbo al helemaal niet, dan is 4000 bruto een mooi salaris.
Niet representatief
Ik krijg uit de reacties heel sterk de indruk dat de populatie hier niet representatief is voor de gemiddelde Nederlandse bevolking.
HBO opgeleid
Op dit moment gaat 50% van de leerlingen naar het HAVO/VWO, maar ook best veel VMBO'ers zullen later ofwel via de HAVO-route ofwel via het MBO een HBO diploma halen. Dus dat later >60% van de leerlingen minimaal HBO opgeleid is, is niet irreëel. Er zullen er dus meer zijn met dan zonder HBO of hoger.
krullevaar
60% is meer dan de helft, dat is iets heel anders dan bijna allemaal!
okee, okee
OK Jamie, dat klopt inderdaad. Er had het merendeel van de basisschoolleerlingen moeten staan. Maar het zouden er ook zomaar meer kunnen worden. En dat heeft gevolgen voor de salarisontwikkeling. Dat was mijn punt.
Zelfstarters
Ik zie toch ook midden dertigers/veertigers die selfmade, net aan middelbare school topbanen hebben in met name IT bedrijven of andere commerciele bedrijven. Ondernemende types kunnen het ook nog wel ver schoppen denk ik. Ook zonder HBO of universiteit.
En dan nog
Zelfs bij anderhalf modaal is het afbetalen nog steeds mogelijk. Immers nog steeds de helft meer dan het meest voorkomende salaris.
En verder kan ik zeggen dat ik blij ben dat er nog meer werkgevers zijn dan de 'beste werkgever van Nederland' , die trouwens eigenlijk helemaal niet zo goed is als ik dat zo lees.
Ik geloof overigens ook niet zo in dat scenario dat jij beschrijft. Het merendeel (ook in jouw cijfers) haalt geen hbo diploma, laat staan een wo diploma. De route havo mbo is niet te onderschatten. En ik mag graag geloven dat het niveau van onderwijs gewoon gaat meeschuiven.
Krullevaar
Goh, dus als je niet aan die 5000 euro per maand komt, dan is je studie een slechte investering geweest? Als je daar vanuit gaat, dan snap ik wel dt je het negatief inziet. Maar jullie zijn dus een extreem hoog salaris gewend, en vanuit die optiek klinkt een modaal salaris natuurlijk als een pure armoe. Welkom in de wereld. Dan snap ik overigens nog niet dat je concludeert dat onze kinderen het allemaal zo veel slechter zullen gaan krijgen, maar goed, we hebben denk ik een iets ander wereldbeeld.
Ik heb mijn (forse én dure) studieschuld afgelost in de eerste jaren van mijn werkende bestaan. Ik had in die tijd een echt starters-salaris (laag!), net als veel oud-studiegenoten overigens. De arbeidsmarkt was in de jaren 90 allesbehalve rooskleurig. Toch kon ik mijn schuld afbetalen (en het laatste stukje ging mee in de hypotheek van ons eerste huis). Je hebt echt geen bovenmodaal salaris nodig.
Even terug naar de aanleiding van deze draad; wie bepaalt of je wel of niet mag lenen. Ik snap heel goed hoor, dat jij zegt dat je niet wil dat je kinderen lenen omdat jij het voor ze wil en kan betalen. En ik snap ook dat je denkt dat je kinderen het iet zo goed zullen krijgen als jullie. Zo'n extreem hoog salaris als jouw man heeft is een uitzondering. Ook in de deze tijd. Altijd ook geweest ook. Maar de vraag van TS ging uit van een situatie waar de ouders nadrukkelijk niet alles kunnen betalen. En wat er volgens mij gaat gebeuren, is dat juist deze ouders hun kinderen willen 'verbieden' om te lenen. Dat jij niet wil dat je kind gaat lenen, is natuurlijk van een heel andere orde. Jouw kind zal je dankbaar zijn, het kind van TS kan hierdoor mogelijk niet de studie van haar keuze doen.
Ginny
Prima, ik ben er niet om je te overtuigen. Ik wil alleen de stelligheid van sommigen: een hoge opleiding is een zekerheidje op een goede baan wat nuanceren. Tijden veranderen en ik geloof daar niet meer zo in.
Juist omdat iedereen daar zo in gelooft en hun kinderen stimuleert om te studeren, krijg je een self fullfilling prophecy. HBO’ers gaan MBO werk doen, WO’ers HBO werk, etc. Gevolg: diploma, functie en salaris nivellering.
Uiteindelijk zullen mijn kinderen ook gewoon meedoen aan de ratrace, maar mijn verwachtingen zijn wel wat meer getemperd. Voor hun generatie wordt het echt anders als voor onze generatie.
Lees maar, het wordt echt voorspeld. Al kan niemand echt voorspellen hoe het in 2030 zal zijn.
Wat als straks iedereen hoogopgeleid is?
http://www.intermediair.nl/carriere/een-baan-vinden/branches/wat-als-straks-iedereen-hoogopgeleid
Diploma-inflatie? Ja! En het aantal hoger opgeleiden blijft stijgen
http://www.hogeropgeleiden.nl/diploma-inflatie/
Met veel hoger opgeleiden krijg je diploma-inflatie
http://www.dub.uu.nl/artikel/opinie/veel-hoger-opgeleiden-krijg-je-diploma-inflatie.html