Het lerarentekort

En in mijn eerdere postings

bedoelde ik met ‘bevoegd beschouwen’ dus ook helemaal niets te zeggen over het soort aanstelling dat deze docenten heeft. Alleen dat de school ze op basis van ‘in opleiding zijn voor een bepaald gebied’ mag inzetten in dat gebied.

Wat mag versus wat gebeurt

Interessante discussie. Ik zal vertellen hoe het op mijn school gaat. Een scholengemeenschap in een grote stad.
Ik ben zij-instromer. Tenminste dat vind ik.
Ik had in 1994 mijn eerstegraadsbevoegdheid Nederlands gehaald. Dat studeerde ik en ik kon toen vrij makkelijk die lesbevoegdheid halen. Daarna heb ik twee jaar voor de klas gestaan op een gymnasium en ben vervolgens in Duitsland en Groot-Brittannië gaan wonen waar ik allerlei ander werk heb gedaan. Na tien jaar kwam ik terug met kinderen, vond werk en ben in 2014 weer voor de klas gaan staan. Gaf Nederlands. Ik had 18 jaar geen les gegeven, maar kon zo voor de klas. Ik heb gelukkig veel hulp van mijn vakgroep gekregen om het weer onder de knie te krijgen.
Inmiddels is de nood zo hoog bij ons, dat mijn uren Nederlands wat verminderd zijn omdat we aan docenten Nederlands geen gebrek hebben en ik bij Engels en Duits (waar de nood het hoogst is) inval. Ook in de zesde klas. De kinderen moeten door de stof heen op weg naar hun examen en dan liever iemand voor de klas die geen lesbevoegdheid heeft in het Duits, maar die prima aan tweedeklassers de naamvallen kan uitleggen, dan helemaal niemand voor de klas.
Het is voor mij onrustig, en ik heb aangegeven dat ik dit volgend schooljaar niet meer wil, maar ik denk aan de kinderen bij wie te veel lessen uitvallen, waardoor ze uitleg missen. Er is nu ook bijna geen tijd voor leuke dingen waarvan ze wel leren, maar die meer leuk zijn dan nut hebben.

@skik

Net zoals ik niet begrijp waarom een vmbo-t al zo vroeg een richting en pakket moet bepalen terwijl een vwo'r dat 2-3 jaar later doet. Kinderen die op de basisschool op hun tenen lopen, kunnen heel goed opbloeien van onderwijs op niveau met gelijkgestemden dat ze meer in hun mars hebben dan in eerste instantie gedacht. Maar opstromen is zo moeilijk en de keuzes zijn zo snel. Maar goed, dat heeft niets met het lerarentekort te maken, behalve dan dat de route vmbo-mbo-pabo een hele lastige is.

Beste scholing

ligt er maar aan wat je in je situatie nodig hebt. Beste scholing kan te maken hebben met de vakinhoud maar ook met lesgevende kwaliteiten.

Mijn man begon ooit als eerstegrader (in opleiding) maar merkte al gauw dat zijn pedagogische en didactische kant veel minder ontwikkeld was en werd dat die van de tweedegraadscollega’s. Hij was daar wel eens jaloers op.

Tweedegraads opgeleide docenten zijn vaak beter geschoold in (vak) didactiek en pedagogisch handelen dan eerstegraads opgeleide docenten. Omdat hun hele opleiding van 4 jaar vanaf jaar 1 staat staat in het kader van leraarschap.
Voor eerstegraders is dat vaak anders. Gaan vakinhoudelijk dieper maar doen mss een educatieve minor en uiteindelijk een educatieve master waarin uiteindelijk minder aandacht is geweest voor didactiek en pedagogiek.

De vraag is wat je in het vmbo meer nodig hebt: een pedagogisch/didactisch goede docent met voldoende vakinhoud voor wat daar in het curriculum staat. Of een docent met meer kennis maar minder scholing op gebied van pedagogiek en didactiek.

Werkdruk

Op mijn zorgverlofdag vandaag zie ik hier buiten basisschoolklassen naar gym lopen. Leuk, van de oude school van mijn kinderen. Grote klas zeg! Eens even tellen. Zesentwintig. Valt op zich wel mee, ziet er uit als veel meer. Je hoort in de media de leerkrachten klagen over plofklassen, als je de krant moet geloven bestaan alle klassen uit minimaal 30 leerlingen en is een nog grotere groep geen uitzondering.

Blijkt dat de groepsgrootte toch niet toegenomen is in het primair onderwijs de afgelopen jaren: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/basisonderwijs/documenten/kamerstukken/2018/01/19/kamerbrief-over-groepsgrootte-in-het-basisonderwijs-in-2017

Op de vo-school waar ik werk hebben we 59 klassen, gemiddeld 23 leerlingen. Zit wel eens een klas van 32 tussen, maar ook van 18. Gemiddeld 23 is toch heel schappelijk lijkt me.

Goed , Passend Onderwijs dan. Leerkrachten geven aan gebukt te gaan onder zorgleerlingen die eigenlijk naar het sbo of so zouden moeten gaan maar nu in het reguliere onderwijs moeten blijven. Het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek heeft dat onderzocht en is tot de volgende conclusie gekomen:

"Leraren ervaren meer belasting bij het lesgeven aan leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften. Hoe dat komt is niet helemaal duidelijk. Er zijn geen indicaties dat het aantal leerlingen met ondersteuningsbehoeften toeneemt in klassen op reguliere scholen. Er zijn wel indicaties dat leerlingen meer ondersteuning nodig hebben; in het speciaal basisonderwijs en het voortgezet onderwijs lijkt de ‘zorgzwaarte’ van leerlingen licht toe te nemen. Er is ondersteuning beschikbaar voor leraren, zowel binnen de eigen school als van externen. In het basisonderwijs is de inzet van ‘extra handen in de klas’ toegenomen. Leraren voelen zich over het algemeen goed ondersteund door de intern begeleiders, zorgcoördinatoren en collega’s op school. In het voortgezet onderwijs ervaren leraren minder steun van collega’s. Over steun van buiten de school zijn leraren soms wel, soms
niet te spreken; gegeven adviezen vindt men niet altijd bruikbaar of werkbaar. Ook over de inzet van jeugdhulp bestaan nog klachten. Vanuit het perspectief van leraren, intern begeleiders en zorgcoördinatoren zijn de procedures rond leerlingenzorg nog steeds omgeven met bureaucratie. Een (andere) verklaring voor de ervaren belasting kan zijn dat leraren zich tekort voelen schieten ten opzichte van de hoge verwachtingen van ouders en andere betrokkenen, en niet in de laatste plaats, van henzelf. "

In het po zijn er niet meer of zwaardere zorgleerlingen bijgekomen. Kennelijk een kwestie van perceptie van de docenten. Als de beroepsgroep desondanks roept dat het met plofklassen en zorgleerlingen echt niet te doen is, is het niet zo raar dat pas geslaagden niet echt staan te springen om de Pabo te gaan doen. En dan is er ook geen collega die je kan vervangen als je ziek bent.

skik

Skik

Nou, dat wat je schreef over de bevoegdheden binnen het vso vind ik niet alleen magertjes maar ook schande als dat klopt. Waarom mag dit?

Naar alle partijen: de leerlingen die docenten hebben die daar inhoudelijk niet voor toegerust zijn. Je kunt je ook afvragen of pabo-docenten wel didactisch en pedagogisch zijn toegerust voor leerlingen in heel andere leeftijds- en ontwikkelingsfases. En ook voor de docenten die iets doen en vak(ken)moeten geven waarvoor ze niet echt zijn opgeleid.

Ik reageerde met mijn #186 meer op #184 van Rutiel die het over vmbo had.

Aagje, vso

"Naar alle partijen: de leerlingen die docenten hebben die daar inhoudelijk niet voor toegerust zijn. Je kunt je ook afvragen of pabo-docenten wel didactisch en pedagogisch zijn toegerust voor leerlingen in heel andere leeftijds- en ontwikkelingsfases. En ook voor de docenten die iets doen en vak(ken)moeten geven waarvoor ze niet echt zijn opgeleid."

Mijn kind is 1 jaar leerling van een vso geweest waarvan het 8 weken daadwerkelijk lessen gevolgd heeft en ik onderschrijf al je bedenkingen.

skik

Maar weet jij dan

waarom dit hier zou mogen terwijl dat in het reguliere niveau niet mag? Ik vind het zo raar.

Lerarentekort en krimp

Persoonlijk zou ik het lerarentekort en de krimp wel eens samen willen bekijken. Ik begrijp ook wel dat leraren uit bijvoorbeeld Groningen niet zo maar in Amsterdam willen gaan werken, maar toch lijkt het me nuttig om die 2 grote thema’s eens wat meer naast elkaar te leggen.

Ja, er is een lerarentekort in een groot deel van het land. Net alleen in de grote steden, maar overal is dat tekort merkbaar.

Aan de andere kant hebben we in een groot deel van het land te maken met krimp. We willen bij voorkeur zoveel mogelijk scholen in stand blijven houden, want onze school hoeft toch echt niet te sluiten. Soms sluit er wel eens een school of gaan er twee scholen samen, maar meestal lopen de scholen gewoon steeds verder leeg. We hebben erg veel relatief kleine scholen en omdat je niet maar zo alle leerlingen samen in een klas kunt doen, hebben die kleine scholen in verhouding meer leraren nodig.

Wat zou bijvoorbeeld het effect zijn als we het minimaal aantal leerlingen per school ophogen? Dat aantal is al per gemeente anders, want in een plaats als Amsterdam kan dat aantal hoger zijn dan in een kleine gemeente in Groningen. Als er minder kleine scholen zijn, zou dat kunnen betekenen dat je in verhouding minder leraren nodig hebt.

Denominatie speelt dan ook een rol. Vaak willen we in kleine plaatsen voor de meeste denominaties nog een eigen school hebben. Is daar niet meer samenwerking mogelijk?

schaal 11 WO / HBO

"Op het HBO, waar ik lesgeef, start je automatisch in schaal 11. Je moet in ieder geval een master hebben. Je kunt dan nog doorgroeien naar schaal 12 als je onderzoek doet of managementfuncties vervult. Niet je opleiding bepaalt of je een schaal opschuift (ik ben tijdje geleden gepromoveerd, maar deed al onderzoek, dus bleef in schaal 12) maar wat je doet in het werk naast lesgeven.
Je kunt nog hoofddocent worden, schaal 13, maar daar zijn er maar een paar van nodig. Hiervoor moet je gepromoveerd zijn."

Zo zeg, wat oneerlijk. Op de universiteit kom je echt niet in schaal 11 zonder gepromoveerd te zijn. Of je nou onderzoek doet of onderwijs geeft. Ook als gepromoveerd onderzoeker begin je in schaal 11.0, zelfs als je een eigen prestigieuze onderzoeksfinanciering hebt binnengehaald.

Temet

Tja, toch vind ik het belachelijk dat je op het HBO als docent of onderzoeker in schaal 11 of hoger kan komen zonder gepromoveerd te zijn, terwijl dat op de universiteit absoluut niet kan (tenminste, wat betreft wetenschappelijk personeel, OBP heeft een ander schalenstelsel). HBO's lijken handig met geld te zijn, kijk ook naar de schandalen. Docenten op de universiteit werken kei- en keihard, veel meer uren dan officieel er voor staat, en krijgen vaak karig betaald...

Promovendi die op de universiteit lesgeven zitten in schaal 10.

En er zijn nog een hoop andere manieren waarop universiteiten hun jongere werknemers uitbuiten, geen vaste contracten bieden bijvoorbeeld.

Universiteiten

Ja het is verschrikkelijk hoe jonge wetenschappers worden uitgebuit op universiteiten. Dat betekent natuurlijk niet dat het belachelijk is dat dat bij HBO-instellingen niet het geval is. Het is net even omgekeerd.
Wat ik wel belachelijk vind is de status van onderzoek op HBO- instellingen. Lesgeven is iets wat je "erbij" doet, of in de meeste gevallen eigenlijk liever helemaal niet. Maar ja, het moet he? Er zijn zelfs HBO-instellingen waar lectoren zich helemaal nooit "bezig hoeven te houden" met onderwijs geven, zelfs niet met onderzoek door studenten. Het zijn beroepsopleidingen he?

Waarom is dat belachelijk

Het onderzoek dat wordt gedaan op HBO instellingen is vaak praktisch van aard. Is dat minder waard?

Lanza

Ik vind praktisch onderzoek niet minder waard.
Onderwjjs geven wordt vaak minder waard gevonden dan (al of niet praktisch) onderzoek doen.

Het is maar net

wat je leuk vindt. Docenten zijn ook gewoon mensen met hun eigen voorkeuren. De ene vindt het heerlijk om college te geven en staat het liefst alle uren voor de klas. Een ander wil liever op haar werkkamer zitten en onderzoek doen, of vindt het prettig om wat afwisseling in taken te hebben.

Het is een heel andere tak van sport.

Ach ja

Als het zo simpel was........
Het komt er vaak op neer dat lectoren en docenten geen flauw benul hebben van elkaars werk, ervaring en inzicht. Daar wordt een beroepsopleiding niet beter van.
Het is maar wat je vrijheid blijheid noemt.

On topic

Er gaan stemmen op om de toelatingstoetsen ak, gesch, n&t en bio af te schaffen voor de pabo.
Het studentenaantal is inmiddels een stuk lager hierdoor, moet het dan maar worden afgeschaft?
Weten we inmiddels of er door die toetsen betere leraren zijn?Het zijn er in ieder geval (nog) minder.

Toetsen Pabo

Ik vind het sowieso raar dat ze op de Pabo parate kennis van zaakvakken toetsen. Waarom zou je in het eerste jaar van je studie een toets biologie hebben waarin basisschoolstof biologie getoetst wordt? Ik vind het belangrijk dat basisschooldocenten onberispelijk kunnen spellen en rekenen, dat ze didactiek leren, klassenmanagement, dat soort dingen. Maar biologiefeitjes? Dan lees je toch de dag voor de les biologie die je gaat geven het betreffende hoofdstuk even door en dan weet je het toch weer?

skik

Algemene kennis

Wat mij bij jonge basisschoolleerkrachten en stagiaires vooral opviel was de magere algemene kennis. Bij de oude garde is die veel meer aanwezig, en dat komt niet alleen door levenservaring (of een langere geschiedenis). Laat ze dus maar wel bio, ak en gesch op minstens havo 5 niveau beheersen. Zeker bij meisjes die via kader en mbo zijn opgestroomd is het algemeen kennisniveau anders bedroevend (als ook spelling en grammatica, maar dat is weer een heel ander verhaal).

Ik kan alleen

vanuit mijn eigen ervaring spreken, maar zo simpel kan het in de praktijk wel gaan. Als je geïnteresseerd bent in randzaken, dan kun je daar maar al te makkelijk in verzeild raken als je eenmaal een aanstelling hebt. Vind je onderzoek doen helemaal te gek, dan is daar ruimte voor. En degenen die alleen maar les willen geven zullen een groter deel van hun fte daaraan besteden.

Parate kennis

Op havo niveau moeten bio, ak en geschiedenis parate kennis zijn voor docenten in het basisonderwijs en geen gevalletje vlak voor de les even stampen.

Zeker op de basisschool zijn kinderen nog super leergierig en dan hoort het zijn / haar vragen kwijt te kunnen aan docenten en geen tijden te hoeven wachten voor een antwoord.

boven de stof staan

Ik hoop toch niet dat ze die toelatingstoetsen gaan afschaffen, want dan moet er op de pabo weer aandacht worden besteed aan het kennisniveau van de studenten, ten koste van de broodnodige pedagogische en didactische vakken. Mijn ervaring is dat het programma op de (deeltijd)pabo overvol zit.

In de praktijk kom je toch veel pabo-studenten en leerkrachten tegen die een matige kennis hebben van algemene zaken. Ik vind het toch wel weinig vertrouwen wekken dat een juf zelf niet uit haar hoofd weet waar Drente ligt, of moeite heeft met werkwoordspelling (beide een keer meegemaakt, beide in bezit van pabo-diploma). Uit ervaring weet ik dat als je als leerkracht je tijdens de les nog bezig moet houden met 'hoe zat het ook alweer', je ook de mist in gaat met orde houden en het vertrouwen van de leerlingen hebben.

Vmbo-mbo-pabo

Het lastige voor de jongens(!) en meisjes die via de vmbo-mbo-route naar de pabo willen, is dat ze soms 4/5 jaar of langer hun kennis op biologie, aardrijkskunde en geschiedenis niet bijgehouden of uitgebreid hebben. De mbo opleiding onderwijsassistent geeft die vakken niet in hun curriculum en op het vmbo hebben ze er bijvoorbeeld examen in gedaan. Terwijl ze wel vakken als didactiek en pedagogiek krijgen en stages op scholen lopen. Op dat punt hebben ze dus juist een voorsprong op de havisten. Het is toch jammer dat de aansluiting tussen met name de opleiding Onderwijsassistent en de Pabo niet beter is. Voor laatbloeiers met een mbo opleiding onderwijsassistent of iets vergelijkbaars zou een schakelprogramma toch een uitkomst kunnen zijn. Een dag in de week echt les in de vakken waarvoor ze de toets moeten maken plus voorbereiding op de pabo qua studievaardigheden. De overige dagen kunnen ze werken op een school als onderwijsassistent. Aan het eind van het schooljaar doe je dan de toelatingstoetsen en zijn ze een jaar aan ervaring rijker. Slaag je dan kun je verder met de Pabo, zo niet dan houdt het op. Eventueel kun je aan toelating tot het schakelprogramma nog eisen stellen als gemiddeld een 7,5 voor de specifieke beroepsvakken, 8 voor Nederlands, een basisrekentoets etc. Dit zou toch te organiseren moeten zijn?

ja, maar

"Ik vind het toch wel weinig vertrouwen wekken dat een juf zelf niet uit haar hoofd weet waar Drente ligt, of moeite heeft met werkwoordspelling (beide een keer meegemaakt, beide in bezit van pabo-diploma). "

Dat eerste vind ik schokkend, gelukkig zelf nooit meegemaakt.
Het tweede zou natuurlijk niet moeten, maar ik heb professoren op de universiteit meegemaakt die fouten maakten met werkwoordspelling. Blijkbaar is dat voor sommige mensen echt heel lastig en krijg je het er niet uit.

Misschien zou het voor het PO uiteindelijk toch beter zijn als je leerkrachten met specialisaties krijgt. Niemand kan echt allround goed zijn. Dus: een taaljuf, rekenmeester, geschiedenis/aardrijkskundejuf, etc. Lijkt mij dat de kwaliteit dan sowieso omhoog gaat.

Enna M.

Mijn dochter heeft 7 jaar geleden een toelatingsexamen gedaan en is daar op gestrand. Haar algemene ontwikkelingsniveau is dat ze op hoger niveau, dus havo/hbo zou kunnen studeren, maar er is een onderdeel waar ze op vastloopt. Dat achtervolgt haar helaas aldoor. Ze had nog zo'n toets kunnen doen, dan met de kennis van hoe zo'n test werkt, maar dan moest ze zelf 200 euro betalen. Ze had daarvoor ook naar een school gemoeten die ver van huis is, dus naast het geld voor de toets, reiskosten. Voor haar veel geld, waarbij ze dacht "straks haal ik het weer niet en dan is het geld weg". Ik weet dit pas sinds kort. Tegen ons heeft ze gezegd dat het niet gaat lukken, einde oefening. Ze barstte vroeger van het enthousiasme om onderwijzer te worden. Met een klein beetje extra hulp op haar zwakke punt, had ze naar mijn idee een prima onderwijzer kunnen worden. Ik heb de indruk dat haar motivatie inmiddels is afgenomen, omdat ze door arbeidsongeschiktheid al te lang uit de running is en ze zich af is gaan vragen of ze het nog wel voor elkaar kan krijgen. Het is de bedoeling dat ze ooit wel weer kan gaan werken.

schalen en schalen

Er worden appels met peren vergeleken. Elk onderwijstype heeft zijn eigen cao, die schalen kunnen qua nummering wel overeenkomen maar de inhoud kan heel verschillend zijn.

even de CAO's naast elkaar gelegd, schaal 11 begin salaris:
Uni: 3637
HBO 3477
MBO: 3071
VO: 3859
LO: 2639

vind ik best grote verschillen.