Wie bekostigt de HBO-studie?
Ik ben met mijn kind aan het orienteren naar een vervolgstudie. Ik vind het collegegeld en bijbehorende studiekosten behoorlijk duur. Door wie en hoe wordt het voortgezet onderwijs van jullie kind(eren) betaald? We sparen uiteraard, we willen dat zoonlief geen resterende studieschuld opbouwd.
Triva
Hoezo? Wat maakt dat je denkt dat wij dat niet uitgezocht hebben?
Aagje
ik vroeg me niet af OF het goedkoper is maar of het HEEL VEEL goedkoper is.... 
Ook zo
Mijn dochter heeft sinds haar 18e inkomen uit oudertoelage, zorgtoeslag en soms salaris. Daarvan betaalt ze al haar kosten, dus ook de studie en de zorgverzekering. Haar oudertoelage is voldoende voor de essentiële kosten, voor de rest werkt en/of leent ze.
Zo gedurende de jaren doet ze ook wel wat inzichten op. Kind vond dat het erg hard ging met haar uitgaven, en toen we die analyseerden bleek daar vaker AH to go en Starbucks op te staan dan je bij een arme student zou verwachten. Op zo’n inkomen kun je geen 40 euro per maand aan theetjes onderweg uitgeven. Corona werkte dan weer mee aan het binnen budget blijven.
goedkope studentenverzekering
Onze dochter heeft regelmatig fysiotherapie nodig, daarnaast hebben wij allemaal regelmatig problemen met onze tanden. Ondanks goed poetsen. Daarom zit ons dochter bij ons in de verzekering met een goede aanvullende verzekering.
Ik ben het met Aagje eens dat je op vele manieren kan leren om goed met geld om te gaan. Wij betalen ook relatief veel, met het idee dat ze zonder studieschuld haar studietijd kan doorkomen. Ze weet wat wij betalen, heeft een vast bedrag waar ze van rond moet komen en wij stoppen haar ook niks extra's toe. Dat hebben we gedurende de hele puberteit gedaan. Beide kinderen kunnen goed met geld omgaan en hebben een goed gevulde spaarrekening.
Niet helemaal
'Of een ouder nou de zorgverzekering betaalt of kleedgeld overmaakt, in beide gevallen gaat er (bijvoorbeeld) 100 euro naar het kind.'
Het is niet helemaal hetzelfde. Kleedgeld krijg en vraagt verder geen inspanning van het kind. Een zorgverzekering afsluiten, de zorgtoeslag aanvragen, rekening houden met eventueel gestegen inkomsten, geconfronteerd worden met de eigen bijdrage, eventueel bijbetalen voor medicijnen, dat confronteert een jongvolwassene met de spelregels van de buitenwereld. En die zijn niet eenvoudig.
Tsjor
Oneens
''En ook niet dat ze dat automatisch allemaal niet leren als je veel voor ze betaalt.' Het woordje 'automatisch' is natuurlijk een valkuil, want geen enkel leren gaat 'automatisch'.
Mijn dochter is het niet met je eens. Ik kon weinig bijdragen en ben een voorstander van eigen verantwoordelijkheid, ook in financieel opzicht. Zij vergeleek zich met haar vriendje (BBL-studie) waarvan de ouders alles betaalden en vond dat ze door mijn aanpak beter geleerd had om met geld om te gaan dat het vriendje. Plannen van uitgaven, je afvragen waar het geld vandaan moet komen voordat je het uitgeeft, dat zijn toch vaardigheden die je moet leren. Zolang dat 'vragen aan de ouders' blijft leer je niet meer dan wat je als kind al deed: vragen aan de ouders.
Ik denk echt dat het zinvol is als kinderen leren hoeveel uur je moet werken om die broek te kunnen kopen. Liefst leren ze dat voordat ze echt helemaal voor zichzelf moeten zorgen.
Tsjor
Tsjor
'Een zorgverzekering afsluiten, de zorgtoeslag aanvragen, rekening houden met eventueel gestegen inkomsten, geconfronteerd worden met de eigen bijdrage, eventueel bijbetalen voor medicijnen, dat confronteert een jongvolwassene met de spelregels van de buitenwereld. En die zijn niet eenvoudig.'
Maar al die dingen staan los van wie het betaalt.
Natuurlijk niet
Als je ouders alles betalen hoef je je er geen zorgen over te maken, dan dien je gewoon de rekening in. Als je het zelf moet betalen denk je: waarom? En moet je gaan schuiven in je uitgaven, waardoor je opnieuw je prioriteiten moet gaan vaststellen.
Tsjor
Tja
Ik vind 18 jaar een mooie leeftijd om zelf te gaan doen. Mijn dochter heeft het allemaal zelf geregeld, met ons op de achtergrond. Dus af en toe kwam er een blèr van zolder van hoe moet dit?
Ongetwijfeld zal ze een keer een aanmaning gaan krijgen of aan het eind van haar geld nog een stukje maand over hebben en dan op zoek moeten naar statiegeldflessen en een week brood met pindakaas moeten eten oid. Ik weet zeker dat in haar studentenhuis er meer zijn die zo rondrommelen.
Wat is ze heerlijk trots dat ze het ‘zelluf’ doet. Ik kan er echt van genieten, van mijn grote kind.
Ze kan het nu allemaal ontdekken, met de zekerheid dat als ze er echt een potje van heeft gemaakt en er niet meer uitkomt ze thuis ouders heeft waar ze terecht kan.
Eeeuh.....
Tja Tsjor, het kan best zijn dat jouw dochter de ervaring heeft dat jij het beter hebt aangepakt dan de ouders van haar vriendje. En dat is natuurlijk ook mooi om te ervaren. Maar dat zegt natuurlijk niet zoveel over of het voor anderen ook zo werkt. Jij maakt het wel zwart-wit in jouw redeneringen. Jij maakt van alles/veel betalen meteen dat deze kinderen niet zelf leren om dingen te regelen en te budgetteren. Als ziektekosten betaald worden door de ouders is dat niet hetzelfde als ‘niet nadenken over wat zinnig, nodig of onzinnig is. Dat maak jij ervan. Met de term ‘rekening indienen’ doe je alsof er een soort van blanco check ligt, maar dat staat natuurlijk helemaal nergens.
Er zullen vast ouders zijn die het zo doen maar ik denk dat het aantal wel mee zal vallen. In ieder geval in mijn omgeving waar meer ouders doen zoals wij: veel bijdragen in de hoop dat de kinderen weinig of geen studieschuld hoeven op te bouwen.
Dendy, ja trots kun je zijn als je kinderen zich goed redden. Maar dat is voor mij niet gebonden aan ‘18 is een mooie leeftijd om financieel zelfstandig te zijn’.
Ik krijg toch het gevoel dat het allemaal zo wel erg normatief is hoor. Alsof er 1 manier de beste is. Toch wel weer jammer.
Wat is er mis met elkaar vertellen hoe we het doen met de financiële bijdrages voor de studie van onze kinderen en misschien uitwisselen waarom we het doen zoals we het doen? Waarom moet elkaar de maat genomen worden? Ik zie onze manier als ook een verantwoorde manier die past bij ons en onze mogelijkheden. Niet als de enige verantwoorde manier. Ik zeg volgens mij ook niets afkeurends over de manieren van anderen.
Tsjor
'Als je ouders alles betalen hoef je je er geen zorgen over te maken, dan dien je gewoon de rekening in. Als je het zelf moet betalen denk je: waarom? En moet je gaan schuiven in je uitgaven, waardoor je opnieuw je prioriteiten moet gaan vaststellen'
Als je het kleedgeld op de rekening van je kind zet, heeft dat precies hetzelfde effect dan wanneer de overheid de zorgtoeslag op de rekening van het kind stort. In beide gevallen staat er een bedrag per maand op de rekening waar alles af moet.
Bovendien wil ik helemaal niet dat mijn dochter bij medische kosten gaat overwegen of het wel prioriteit heeft.
Aagje
Ik heb het niet vervelend bedoeld. Meer van zo gaat het bij ons en dat doen we hierom.
Niet dat dat dan beter is ofzo. Het is ook nogal kindafhankelijk.
Het waardevolle van dit forum vind ik al heerel lang dat je juist andere denkwijzen kunt lezen en daar wordt je altijd wijzer van.
Dendy
Weet ik wel, dat jij dat niet vervelend bedoelt.
Ik denk eigenlijk dat op zich niemand in deze discussie het vervelend bedoelt.
Maar in mijn beleving krijg je in draadjes als dit al gauw een sfeer waarbij het niet zozeer om uitwisseling van ideeën gaat maar om het overtuigen dat het ene beter is dan het andere. Sommige draadjes en onderwerpen lenen zich voor dat soort discussies maar bij een onderwerp zie ik de waarde idd vooral in het uitwisselen van ideeën en manieren van doen. Daar doe je ideeën op over hoe je het zelf zou kunnen doen. En dan vind ik het jammer als meningen zo normatief gepresenteerd worden. En andere manieren van doen afgedaan lijken te worden als opvoedkundig onverantwoord.
#21
"Ook hebben ze het hoogste eigen risico, daarmee is hun premie ongeveer de helft van het risico wat je daarmee loopt goedkoper. Lukt het je 1jaar om niet meer dan ongeveer 550 euro aan eigen risico te betalen dan ben je al goedkoper uit. Als het je twee jaar lukt om onder de 385 te blijven en je spaart het uitgespaarde bedrag dan heb je het hele extra bedrag wat je max moet betalen al liggen (en loop je geen enkel risico het derde jaar)."
Herstel, die 550 legt ongeveer bij 625. Je betaalt per maand ongeveer 20 euro minder. 20x12+385
Triva
'Lukt het je 1jaar om niet meer dan ongeveer 550 euro aan eigen risico te betalen dan ben je al goedkoper uit. Als het je twee jaar lukt om onder de 385 te blijven en je spaart het uitgespaarde bedrag dan heb je het hele extra bedrag wat je max moet betalen al liggen '
Het lastige is dat je vooraf niet weet of je onder die 385 kunt blijven. En dat je na elk duur jaar weer 3 jaar lang moet sparen.
Elenah
Je hoeft niet onder de 385 te blijven, je moet onder de 625 blijven. Mijn zonen lopen dus elk jaar maar 885-625=260 risico. Een jaar onder de 385 en je hebt al genoeg gespaard voor het tweede jaar. Als je weet dat je je eigen risico gaat opmaken doe je dit natuurlijk niet. Net zoals dat je natuurlijk een tandartsverzekering neemt als je weet datje 500 euro gaat betalen. Wij gaan ook altijd in de herfst op controle en vragen de tandarts of ze iets aan ziet komen en of we al door het verzekerde bedrag zijn of niet als er wat moet gebeuren. Dat maakt of de eventuele vervolgafspraak voor of na 1 januari wordt gemaakt.
Verschil
'Met de term ‘rekening indienen’ doe je alsof er een soort van blanco check ligt, maar dat staat natuurlijk helemaal nergens.' Maar het conflict verplaatst zich: als ouders niet willen bijdragen aan iets wat jij wel graag wil, dan heb je stomme ouders. Als je zelf een rekening krijgt die je niet kunt betalen, omdat je je zorgtoeslag al uitgegeven hebt aan kleding, dan ben je zelf stom geweest. Dat is volgens mij het belangrijkste verschil.
'Bovendien wil ik helemaal niet dat mijn dochter bij medische kosten gaat overwegen of het wel prioriteit heeft.' En toch zal ze dat op een dag wel moeten doen. Meestal komen de onverwachte rekeningen doordat iemand niet in de gaten heeft dat er een eigen risico is, of dat bepaalde ziektekosten niet in de verzekering zitten. Als je kind zelf de verzekering afsluit weet je kind zelf welke keuzes ze heeft gemaakt, wat de consequenties zijn en hoe ze daarmee om wil gaan.
Ik ben het helemaal eens met Dendy: 'Ze kan het nu allemaal ontdekken, met de zekerheid dat als ze er echt een potje van heeft gemaakt en er niet meer uitkomt ze thuis ouders heeft waar ze terecht kan.' Dat is ook mijn ervaring, zeker in de periode tussen 18 en 21.
Inmiddels heb ik dat uitgebreid: ik kan nu wel iets bijdragen (kinderen uit huis, fulltime werkend) en help dus waar nodig met het terugbetalen van de studielening. Zo kan het ook.
Vervelend Aagje, als je het verhaal van mijn dochter als storend ervaart. Het is gewoon een ervaringsverhaal, wat ik nu kan vertellen, nu we een aantal jaren verder zijn. Indertijd heb ik ook voortdurend getwijfeld over wat het beste is en me schuldig gevoeld als ik hoor wat andere ouders voor hun kinderen betalen.
Het verhaal van een van mijn kinderen is overigens ook helemaal overeenkomstig, zijn vriendin geeft behoeftegestuurd geld uit, alsof er geen bodem in de portemonnee zit; hij past zijn behoeftes aan aan de mogelijkheden. Het zet de relatie op spanning.
Wat ik observeer, maar dat is natuurlijk niet voor iedereen zo, is dat je op een of andere manier toch moet leren hoe je financiële werkelijkheid in elkaar zit, hoe de verhouding tussen behoeften, noodzaak en vermogen in elkaar steekt. En dat een deel van dat leerproces toch ervaringswijze gaat. Goed voorbeeld doet veel, maar ervaring doet meer volgens mij; en dan liefst ervaring in een veilige omgeving, wanneer je als ouder nog iets kunt doen om rampen te voorkomen.
Een ander punt blijft natuurlijk dat je het ook moet kunnen. als ik 1000 euro aan een studerend kind zou overmaken en ik heb 3 kinderen, dan had ik zelf per maand een groot negatief vermogen overgehouden. Maar leren omgaan met schaarste is volgens mij niet zo heel erg.
Tsjor
Ach
Mijn dochter van 18 vindt het heerlijk als ik haar regel- en uitzoekdingen voor mijn rekening neem. Maar als ze met vrienden op vakantie gaat, zoals afgelopen zomer, dan doet ze het zelf. En dat gaat goed. Ze is heel zelfstandig, kan goed met geld omgaan, maar laat zich ook graag verzorgen. Je hoeft een kind echt niet in het diepe te gooien om het zelfstandig te krijgen.
Zeker is dat heerlijk
Natuurlijk, heerlijk om zo lang mogelijk verzorgd te worden.
Wellicht speelt bij mij ook mee, dat ik de ervaring heb dat een ouder plotseling kan overlijden, op jonge leeftijd. Dat maakt dat ik niet vooraf kan voorspellen dat er tijd genoeg is. Regel- en uitzoekdingen, die kun je ook samen doen.
Tsjor
ElenaH
Onze dochter is ook niet in het diepe gegooid. Wij zijn al veel eerder begonnen met verantwoordelijkheid geven. Met 13 een krantenwijk, kleedgeld. En zodra ze genoeg kon verdienen ook geen zakgeld meer. Met 18 ‘ de wijde wereld’ in was een logisch vervolg.
Ik denk dat het in de aard van onze kinderen zit. Jongste van 11 loopt ook al een halve krantenwijk en kan dan erg trots zijn op de opbrengst èn dat hij ‘zelluf’ bepaald wat hij daar mee kan doen.
En ik denk dat het ook gewoon in onze omgeving zit. Die krantenwijk circuleert al jaren rond in onze buurt. Gaat van buurkind naar buurkind. Erg leuk om te zien. Ik ken ook geen buurkind wat als het 18 is nog zak- of kleedgeld krijgt. Dat wordt dan allang zelf verdiend.
Nee joh, Tsjor
Ik ervaar het verhaal van jouw dochter helemaal niet als vervelend. Ik vind het alleen niet zo maatgevend als jij het leek te presenteren in de vorige post waarin je dit aanhaalde.
Ik vind dat jij zo’n hoop aannames doet die voor mij helemaal niet herkenbaar zijn. Je blijft maar doen alsof veel bijdragen betekent dat kinderen niets hoeven te leren over budgetteren en geen keuzes hoeven maken. En je doet alsof dat betekent dat er geen financiële opvoeding wordt gegeven. Maar dat is niet meer dan een frame want niet zoals het in onze werkelijkheid is. En in die van mensen in mijn omgeving.
Ik herken helemaal niet jouw beeld over behoeftegestuurd geld uitgeven en doen alsof de portemonee geen bodem heeft als algemeen gevolg van veel bijdragen. Niet dat het niet zal voorkomen, maar toch echt niet automatisch en algemeen. Daar zit natuurlijk een taakopvatting bij de ouders mbt verwachtingsmanagement.
Kinderen hier weten dat onze portemonnee een boden heeft en die van hen ook. Ondanks dat wij flink bijdragen aan studiegerelateerde zaken. We hebben al in die jaren nog nooit een conflict gehad over wat we niet betaalden*. Onze kinderen gaan, zoals eerder gezegd, niet uit van die blanco check en vinden het ook niet stom als we iets niet betalen. Weten heel goed dat ze geen rekening kunnen indienen voor bijvoorbeeld de Mc Donalds met vrienden na college/sport of voor een vakantie los van het gezin. Als ze die betalen/sparen van het geld dat ze van ons krijgen en wat ze erbij verdienen, is dat prima. Zullen we niets over zeggen. Natuurlijk willen ze die luxe dingen ook wel eens graag. En als dat kan door te sparen hebben ze geluk. Kan het niet, dan voelen ze daar die grens. Let wel, dit is maar een voorbeeld. Het gaat natuurlijk niet alleen over Mc Donalds of vakantie, maar over veel meer.
Nogmaals, er zijn meer wegen die naar Rome leiden ook in de manier waarop je als ouders wel of niet bijdraagt aan de studie. Ik vind het bijzonder dat je alleen die van jezelf als zaligmakend en normatief lijkt te zien.
* het feit dat we nu nooit een conflict hebben over bijdragen en waar we niet aan bijdragen geeft geen garantie voor de toekomst. Dat besef ik. Maar ik besef ook dat ook andere keuzes conflict kunnen veroorzaken.
Die heilige zelfstandigheid
Even een klein persoonlijk tegengeluidje. Ik snap wel dat je trots kunt zijn op je kind dat van alles zelf regelt en zelf betaalt, dat zou ik ook zijn, maar van mij hoef je niet zo jong mogelijk al zo zelfstandig mogelijk te zijn hoor. Er zijn ook andere dingen om goed in te zijn. Zelfstandigheid is voor mij niet zo'n heilig streven. Uiteindelijk is zelfstandigheid wel de bedoeling natuurlijk, maar zo jong mogelijk? Neuh.
Dat heeft overigens een persoonlijke reden hoor. Ik kan gewoon niet meedoen met de verhalen van trotse ouders over hun zelfstandige kinderen. Met elf al een krantenwijk, met vijftien al een vakantie geregeld, tja, hier ging het anders. Dochter is jarenlang fysiek en mentaal ziek geweest en heeft nog steeds een lichaam dat ongeschikt is voor de meeste bijbaantjes. Nu is zij 19, nog weinig zelfstandig, mentaal ook nog wat wiebelig en ze krijgt ook nog eens best veel van ons. Wat allemaal met elkaar te maken heeft natuurlijk.
Ze gedraagt zich ondanks alle luxe nooit verwend, ze heeft enorm veel talenten en is sowieso een aanwinst voor de mensheid (aan moedertrots ook geen gebrek 
) maar zelfstandigheid is dus niet haar sterkste kant. Het komt wel. Maar wel wat langzamer dan gemiddeld. Dat is ook prima.
Lou
Het is niet zozeer dat ik trots ben op mijn kinderen, ik vind het leuk dat ze zelf zo trots kunnen zijn. Daar kan ik echt met plezier naar kijken.
En ik hoop dat jouw dochter die trots ook kent, al gaat dat dan misschien over hele andere dingen.
Tsjor
'Wellicht speelt bij mij ook mee, dat ik de ervaring heb dat een ouder plotseling kan overlijden, op jonge leeftijd. '
Mijn vader is overleden toen ik 12 was, mijn moeder toen ik 22 was. Ze werden respectievelijk 36 en 42. Dus dan zou ik dezelfde conclusie hebben moeten trekken, wat niet zo is.
Algemeen
'Dus dan zou ik dezelfde conclusie hebben moeten trekken, wat niet zo is.' Het blijft een beetje merkwaardig hoe persoonlijke verhalen naar algemeenheid worden getrokken. (Aagje doet dat ook)
Ik zei dat het voor mij wellicht meespeelde. Ik ben me er bijzonder van bewust dat je vandaag als ouder kunt functioneren en morgen in de kist kunt liggen. Die bewustheid draag ik mijn hele leven lang al met me mee en dat maakt ook dat ik mijn positie als ouder wellicht iets anders inkleur, niet onmisbaar willen zijn, zorgen dat kinderen (leeftijdsgebonden en natuurlijk ook aan conditie gebonden) zo snel mogelijk zelfstandig zijn. Voor als het nodig is.
Tsjor
Nature of nurture
Hier twee kinderen. Met dezelfde financiële opvoeding. Kind 2 weet wanneer zorgtoeslag komt, geeft na die datum geen geld uit tot de verzekeringspremie is afgeschreven en heeft meerdere spaarpotjes. Is 18, kan niet werken doordat ze nog steeds hersteld van een ziekte, maar krijgt (want 6vwo) van de overheid een tegemoetkoming scholieren. Die ze spaart. Weet wanneer eigen risico wordt afgeschreven en stuurt dan meteen een betalingsverzoek naar ons. Want dat hebben we zo afgesproken.
Ander kind. Is 21. Heeft al drie keer een probleem met zorgverzekering gehad, deurwaarders brieven voor van alles en nig wat. Toch heeft hij dezelfde voorbeelden en opbouw van zelfstandigheid gehad als zijn zus.
Verschil? Oudste is een IADH kind, waar er steeds meer diagnoses uit de DSM langskomen. Maar ook op zijn 18e, toen alleen adhd het probleem leek te zijn, was hij al niet in staat om financieel verstandige keuzes te maken.
Conclusie; ja, goed voorbeeld is belangrijk. Erover praten ook (‘goh, nu even geen nieuwe kleren meer want budget is op’) en meekijken tot hun 18e zeker.
Maar je weet het niet. Ik vind zelf de oudste nog lang niet financieel volwassen. Weet ook niet of hij dat ooit wordt. Je doet er alleen niets aan.
Mijn antwoord is dan tegenwoordig ook; wat bij jou en het kind past. Jongste zal niet lenen, want blijft thuis wonen en gaat volgend jaar erbij werken. En wij kunnen het ons veroorloven om geld uit te geven aan haar studie. De Oudste heeft al een studieschuld, die is opgegaan aan het studentenleven. Helaas. Die sleept hij ook nog mee. We hopen dat hij ooit in gaat stemmen met een bewindvoerder die op zijn geld let. Tot die tijd krijgt hij van ons helemaal niets meer.
Vandaar; aangeboren of aangeleerd, ik weet het niet. Een kind dat het goed doet is niet meteen ‘jouw verdienste’. En een kind dat het niet goed doet ‘jouw schuld’.
Tsjor
Het wordt bijna grappig. Als er, in mijn beleving, in dit draadje nu iemand is die op basis van eigen ervaringen in dit draadje algemene conclusies trekt, dan ben jij dat wel op basis van de ervaring van jouw kinderen en jezelf.
Ik zeg niet, nergens volgens mij, dat mijn/onze manier de enige is. Zoals jij alsmaar wel lijkt te doen over jouw methode. Ik zeg dat onze manier een manier is die voor ons werkt waarbij we in tegenstelling tot wat jij denkt ook aandacht hebben voor bewustwording en budgetteren. Ik ontkracht, idd met wat eiger ervaring maar ook met wat ik in mijn omgeving zie, hooguit dat wat jij zegt algemene geldigheid heeft. Niet meer en niet minder.
Overigens
Denk ik dat het in dit onderwerp eigenlijk gaat over persoonlijke zaken als mogelijkheden en opvattingen.
In die zin is het dus niet vreemd om eigen ervaringen en mogelijkheden in te brengen.
Ik zie alleen niet dat wat voor de een werkt bewijs is dat het algemeen geldig zou moeten zijn en per se beter is dan wat de ander doet.
Niet zelfstandig
Mijn vorig jaar nog totaal niet zelfstandige zoon vertrok vorig jaar toen hij net 17 was in zijn eentje naar Australië voor een jaar highschool.
En dat ging prima. Hij zocht daar alles zelf uit. Regelen de abonnementen. Ging op reis. Budgetteerde keurig. Thuis zou hij bij alles wat nieuw en beetje eng is direct om hulp gevraagd hebben (bijvoorbeeld hoe reis je met de trein) en daar deed hij het gewoon.
Ik denk dat bijna alle kinderen zodra het moet het prima zelf kunnen. Ik geloof daarom niet zo in oefenen zodra je 18 bent. Mijn kinderen hoeven dat niet en ik heb er ook alle vertrouwen on dat zodra ze zelfstandig gaan wonen ze het ook prima zelf kunnen.
En wil je wel dat je kinderen op hun 18e alles zelf regelen dan moet je dat vooral zo doen maar ik geloof er niks van dat het zoveel uitmaakt later als ze echt zelfstandig gaan wonen.
Nibud
Heel algemeen dan: Nibud constateert dat jongeren vooral schulden opbouwen als ze zelfstandig gaan wonen.
Nu is het lastige dat Nibud daartoe ook de studieleningen telt. Op zich terecht, want het is schuld. Maar de studielening is een plan van de overheid en niet elke ouder heeft genoeg geld om 1000 euro per kind per maand over te maken.
De andere schulden die worden genoemd zijn met name:
- zorgverzekering;
- telefoonabonnement.
Advies: financiële opvoeding.
Die financiële opvoeding kan ook zijn het organiseren van je eigen reisjes, dat is waar.
Tsjor
