29 oktober 2000 door Jeroen Aarssen
Het dochtertje van mijn beste vriendin is 5 jaar geworden. Een jaar geleden is ze geadopteerd. Ze vertikt het om Nederlands te spreken en ze doet daar ook geen moeite voor. Ze kunnen elkaar dus niet verstaan. Wat moet mijn vriendin hiermee?
Het is heel vervelend voor ouders wanneer hun geadopteerde kind hun taal weigert te spreken. Vervelend, maar vanuit het perspectief van het kind ook heel begrijpelijk. Ga maar na: als je de eerste vier jaar van je leven gewend bent een andere taal om je heen te horen en te gebruiken, is het een enorme overgang als er opeens overal een andere taal klinkt, waarvan de mensen ook nog verwachten dat je die gaat gebruiken.
De kans dat de geadopteerde dochter van uw vriendin geen Nederlands kan leren, acht ik klein. Wel kan er natuurlijk sprake zijn van een algemene ontwikkelingsstoornis of van een specifiek taalprobleem. Als u denkt dat dat het geval is, dan kunt u uw vriendin het beste aanraden met die klacht naar haar huisarts te gaan of een logopedist in te schakelen.
Mijn inschatting is echter dat het meisje het wel kan maar het niet wil (u zegt zelf dat ze het "vertikt" om Nederlands te leren) en dat die onwil wordt veroorzaakt door de situatie waarin ze zit.
Ze is vrij laat geadopteerd, op een moment dat haar taalontwikkeling al in volle gang was. In de eerste paar jaar van haar leven is ze grootgebracht met een andere taal dan het Nederlands. Nu is ze terechtgekomen in een ander land, bij andere mensen, die een andere taal spreken. Hoe goed uw vriendin ook voor haar zorgt; ik kan me toch voorstellen dat deze nieuwe situatie voor haar bedreigend overkomt. Zij reageert dat kennelijk vooral af door te zwijgen.
Ze kan koppig blijven zwijgen wat ze wil, maar wanneer de ouders met haar blijven communiceren (tegen haar praten, haar voorlezen, met haar zingen) zal zij zich, of ze wil of niet, toch heel wat Nederlands eigen maken. Daarvoor hoeft ze niet eens één woord te zeggen.
Uiteindelijk, op het moment dat ze wat lekkerder in haar vel zit, zal ze haar reserves tegen het Nederlands opgeven. Dat is een kwestie van veel geduld en dat wens ik uw vriendin dan ook van harte toe.
