17 december 2004 door Joanna Sandberg
Onze dochter (bijna 3 jaar) kan – als ze boos is, of als ze straf heeft gekregen – enorm hysterisch gaan huilen. Ze zondert zich dan af in de gang of op haar kamer, gaat soms met dingen gooien, en blijft alsmaar enorm huilen.
Ze raakt enorm van slag en is niet meer in staat om zelf weer rustig te worden. Na zo'n 20 minuten kan ik het niet meer aanhoren, en ga ik naar haar toe. Vaak wil ze dan eerst nog niets van me hebben, en wordt het huilen, de boosheid en de frustratie nog heftiger. Maar daarna laat ze zich toch troosten.
Is die 20 minuten een goede vuistregel voor hysterisch huilen, of is dit te lang voor een kind van 3? Of moet ik toch wachten met troosten tot ze vanuit zichzelf stopt met huilen?
U schrijft dat uw dochter van bijna 3 jaar hysterisch huilt als ze boos is of straf heeft gekregen, en dat ze soms met dingen gaat gooien. Na ongeveer 20 minuten gaat u naar haar toe om haar te troosten.
Volgens mij houdt u door uw gedrag haar huilgedrag in stand. Ik zal dat hieronder uitleggen. Ook zal ik aangeven hoe het misschien anders zou kunnen.
Het is heel normaal voor kinderen rond de 3 jaar om boos te gaan huilen of driftig te worden als ze hun zin niet krijgen. Het zijn heftige gevoelens die bij hun emotionele ontwikkeling horen. Naarmate kinderen ouder worden, meer zelf kunnen, en beter met woorden kunnen uitleggen wat ze wel of niet willen, neemt de frustratie af. Het huilen en de driftbuien worden dan ook navenant minder.
Uw dochter heeft in de loop der tijd "geleerd" dat u haar na de lange tijd van 20 minuten (lang voor haar, maar ook voor u) toch komt troosten.
Door zo te huilen vraagt ze op een zeer dwingende manier aandacht, en die krijgt ze dan ook, tenslotte, van u. U beloont dus als het ware haar langdurige negatieve gedrag, door haar er positieve (troostende) aandacht voor te geven.
Met haar gedrag heeft uw dochtertje u emotioneel in de tang. Ze weet dat u haar uiteindelijk wel zal troosten, dus waarom zou ze uit zichzelf gaan stoppen...?
U kunt haar als volgt helpen zelf te stoppen:
1. Bespreek met uw dochtertje dat ze best boos mag worden, en dat ze best mag huilen, maar dat ze wel moet leren om zelf te stoppen.
2. Beloof haar dat u samen iets gezelligs gaat doen, als zij de volgende keer zelf stopt met huilen. Zo'n gezellige activiteit kan bijvoorbeeld zijn: een spelletje doen dat ze heel leuk vindt, of voorlezen. Zo geeft u haar positieve aandacht voor haar positieve gedrag.
3. Vertel haar dat als ze niet zelf stopt met huilen, u niet meer naar haar toekomt om haar te troosten, ook niet als ze heel lang blijft huilen. Dit moet u dan wel consequent volhouden. Probeer rustig te blijven (of ga stofzuigen of iets dergelijks, zodat u het huilen niet hoort) en schenk geen aandacht aan haar. Het idee is dat het huilen uitdooft als u er geen aandacht aan schenkt.
4. Vaak zie je bij zo'n verandering in aanpak dat een kind de eerste keren juist harder en langer gaat huilen (om u uit te testen). Negeer dan consequent dit gedrag én reageer neutraal op haar als ze uiteindelijk stopt met huilen. Wanneer zij merkt dat u niet meer op haar gehuil reageert, leert zij dat zij emotioneel geen vat meer op u heeft, en zal haar huilgedrag uiteindelijk stoppen.
5. Ook kunt u kijken of u het huilen kunt doorbreken door iets heel anders te doen dan u en uw dochter gewend waren. De eerste keer (of eerste paar keren) kunt u bijvoorbeeld proberen haar te verleiden om te stoppen met huilen. U kunt dan iets gaan doen waarvan u weet dat ze dat leuk vindt, en wat ze dus graag met u zou willen doen. Zo zou u bijvoorbeeld na 5 minuten naar haar toe kunnen gaan en tussen neus en lippen zeggen: "Ik ga lekker in bad. Als je klaar bent met huilen kun je ook mee." Vervolgens loopt u gewoon weg – ook al krijst ze het behang van de muur – en gaat u aan de slag met het bad. Ik verzin maar wat. Wees creatief!
6. Tenslotte kunt u kijken of u het boze huilen in bepaalde gevallen (met name bij minder belangrijke zaken) kunt voorkomen. U kunt bijvoorbeeld proberen uw dochter af te leiden, in plaats van haar iets te verbieden. Of u kunt haar een keuze bieden tussen twee dingen (niet meer dan twee). Of u maakt een grapje om wat lucht in de situatie te brengen. In wezen is dat ook een vorm van afleiden.
Succes ermee!
