Ben jij eigenlijk voorbereid op het ouderschap en je baby? Dit kun je doen

24 oktober 2008 door Joanna Sandberg

Hysterisch gedrag na overgeven - hoe lossen we dat op? (6 jr)

Onze dochter van 6, een "papa's kindje", heeft toen haar vader voor zijn werk anderhalve week in het buitenland zat, een keer overgegeven door Fristie die verkeerd was gevallen. Ze heeft toen een week lang alsmaar het gevoel gehad te moeten spugen, en bijna niet gegeten.

Nu is het geluid van iemand die zich verslikt, of haar broertje van 2 die eten uit zijn mond tuft tijdens het eten, of een kindje op school dat spuugt door kinkhoest, aanleiding voor haar om helemaal hysterisch te worden en acuut te stoppen met eten. Ook eet ze veel minder dan normaal en mag je niet aan haar buik komen.

Wat kunnen we doen om deze hysterische aanvallen te stoppen en haar weer te laten genieten van eten?

Antwoord

U zei het niet met zoveel woorden, maar door te vermelden dat haar vader weg was voor zijn werk, en dat uw dochter een papa's kindje is, suggereerde u dat er een verband zou kunnen zijn tussen de zakenreis en haar 'hysterische aanvallen'. Ik denk dat dat verband er inderdaad is. U heeft dat goed gezien!

Uw dochter is 6 jaar, en mist haar vader als hij anderhalve week van huis is. Voor een kind van die leeftijd is anderhalve week namelijk best lang. Dat kan haar wat gevoeliger hebben gemaakt dan normaal, waardoor ze extra heftig reageerde op het overgeven.

Overgeven

Uw dochter heeft zich tijdens de afwezigheid van haar vader niet prettig gevoeld. Ze was misschien verdrietig, of zelfs boos, ze voelde zich misschien in de steek gelaten, en in ieder geval miste ze hem. Een kind van 6 kan al dat soort gevoelens nog niet goed uiten met woorden, en daardoor kwamen ze er op een andere manier uit. Bijna letterlijk, door over te geven.

En daarna ging het helemaal mis. Ook dat is begrijpelijk. Voor kleine kinderen kan overgeven een angstige ervaring zijn. Opeens verlies je immers de controle over je lichaam. Ze kan daar erg van geschrokken zijn.

Bovendien wás ze op dat moment al emotioneler en kwetsbaarder, waardoor ze een week lang voortdurend het gevoel bleef houden te moeten spugen. In zo'n toestand heb je inderdaad geen zin meer in eten, en moet er even niemand aan je (gevoelige) buik komen.

Bang om weer te spugen

Ze is nu erg bang geworden om weer te spugen. Zelfs het kleinste geluidje triggert haar angst (als de trekker van een pistool). En áls die angst er weer is, is hij ook meteen heel heftig, wat eruit kan zien als 'hysterisch gedrag'. Je zou het kunnen vergelijken met iemand die overspannen is, en ook maar een klein zetje nodig heeft om te ontploffen.

Als u zich afvraagt wat u kunt doen om deze hysterische aanvallen te laten stoppen, en hoe u ervoor kunt zorgen dat ze weer kan gaan genieten van eten, dan zult u dus in ieder geval haar angst moeten beteugelen. Hieronder zal ik uitleggen hoe je dat het beste kunt doen.

Uitleggen en normaliseren

Om te beginnen moet u duidelijk uitleggen wat er nu eigenlijk aan de hand is. Kinderen van deze leeftijd begrijpen niet hoe het komt dat je overgeeft, dat het niet ernstig is, en dat het altijd weer overgaat. Dat moet u haar dus allemaal vertellen.

Daarnaast is het belangrijk dat u de situatie weer normaliseert (normaal maakt), zodat uw dochter niet gefixeerd raakt op haar angst voor het overgeven. Daarbij moet je als ouder vooral ook goed naar jezelf en je eigen gedrag kijken. Rustig blijven, niet meegaan in de angst, en vertrouwen uitstralen zijn heel belangrijk.

Zorg er ook voor dat er geen strijd ontstaat. De bezorgdheid van ouders en de angst van het kind kunnen samenkomen in een sfeer van wanhoop en mislukking. Sommige ouders worden in hun radeloosheid dan boos op het kind. Dit is weliswaar begrijpelijk, maar daarmee wordt het probleem alleen maar erger.

Hieronder geef ik u een aantal praktische tips voor 'normaliseren'.

Praktische tips

  • Schenk niet te veel aandacht aan haar (angstige) gedrag. Als u al reageert, probeer dat dan aardig maar wel zo neutraal mogelijk te doen. Door steeds erop in te gaan, of boos te worden, of zélf paniekerig te reageren, beloont u het ongewenste gedrag, waardoor het alleen maar sterker wordt.
  • Blijf rustig, ga niet mee in haar angsten, en probeer het vertrouwen uit te stralen dat het allemaal wel weer overgaat. Daardoor zal uw dochter ook meer vertrouwen in zichzelf krijgen, en kan de herinnering aan het overgeven naar de achtergrond raken. Ze zal moeten gaan ervaren dat het allemaal wel meevalt en overgaat.
  • Geef extra aandacht aan de leuke dagelijkse dingen en zorg voor positief contact, zoals voorlezen, samen in bad gaan, samen lol maken, etc. En wat het voorlezen betreft: kijk vooral eens naar sprookjes die over angsten gaan, en hoe je die kunt overwinnen of relativeren. (Zoals: 'De jongen die het griezelen niet kon leren' van de gebroeders Grimm.)
  • Probeer te voorkomen dat papa in deze periode weer voor langere tijd weg moet. Als het echt niet anders kan, zorg dan dat ze haar vader tijdens zijn afwezigheid kan visualiseren (kan zien in haar gedachten). Bijvoorbeeld door vóór zijn vertrek samen een aftel-kalender te maken, zodat ze tijdens zijn afwezigheid elke dag even aan hem kan denken (door stickers te plakken, of dagen door te strepen, etc.)

En tenslotte, wat het eten betreft:

  • maak het gezellig aan tafel;
  • kook eten dat ze lekker vindt;
  • verleid haar met kleine hapjes;
  • reageer positief en prijs haar als ze iets eet;
  • besteed er geen aandacht aan als ze weinig eet;
  • let niet te veel op haar;
  • en zorg er vooral voor dat er geen strijd aan tafel gaat ontstaan.