30 september 2005 door Ellen Gerrits

Is logopedie op jonge leeftijd zinloos? (3 jr)

Mij dochter Eva is 3 jaar. Ze zegt een hoop, maar veel in haar 'eigen taal'. Losse woordjes zegt ze wel al meer, bijvoorbeeld: bloem, kleuren, plakken, stoel, tafel, sjaal. Ze maakt tweewoordszinnetjes. Ook maakt ze enthousiast contact met andere kinderen. Sinds enkele maanden zit ze op de peuterspeelzaal.

Een gesprekje voeren gaat nog moeizaam; in mijn beleving heeft ze nog weinig woordbegrip. Als ik vraag wat ze wil drinken, geeft ze niet gericht antwoord.

Logopedie vindt de huisarts niet nodig, vanwege de jonge leeftijd. Het lijkt mij zelf ook nog niet zinvol.

Haar gehoor is goed. Bij 11 maanden heeft ze buisjes gekregen en de neusamandel is verwijderd na vele keren middenoorontsteking.

Moeten wij actie ondernemen met Eva?

Antwoord

Datgene wat u beschrijft over de taal van uw dochter doet vermoeden dat ze een taalachterstand heeft. Ik adviseer u dan ook een onderzoek te laten uitvoeren naar haar taalproductie, haar taalbegrip en toch ook het gehoor.

Kind van 3 jaar

Een kind van 3 jaar zou minimaal in zinnetjes van drie- tot vijf woorden moeten spreken, volgens de zogenaamde 'minimum spreeknormen' (Schutte & Goorhuis-Brouwer, 1992). Vaak hebben die zinnetjes nog een afwijkende grammatica, zoals in "Ikke doet nie vallen", "Trailer is ook lampjes, blauwe". De spraak is voor 50 tot 75% verstaanbaar voor derden.

Volgens uw beschrijving maakt Eva tweewoord-zinnen. Dit is kenmerkend voor kinderen die net twee jaar oud zijn, dus jonger dan Eva.

Logopedist

U schrijft ook dat u twijfels heeft over haar taalbegrip. Ze zou vragen over drinken inderdaad gericht moeten kunnen beantwoorden op haar leeftijd. Ik raad u aan om zowel het taalbegrip als de taalproductie te laten onderzoeken door een logopedist.

Audiologisch centrum

Aangezien Eva in het verleden vaak oorontsteking heeft gehad, is het ook goed haar gehoor nogmaals te laten controleren.

Voor dit onderzoek kunt u terecht bij het multidisciplinaire taalteam van het Audiologisch Centrum in uw regio. Dit taalteam brengt naast de taalontwikkeling ook het gehoor en de algemene ontwikkeling in kaart. Het onderzoek vindt meestal plaats op één ochtend.

Het voordeel van deze aanpak is dat niet alleen de ernst van het taalprobleem wordt vastgesteld, maar dat er daarnaast ook inzicht wordt verkregen in de aard en de oorzaak van het probleem. U kunt de adressen van Audiologische Centra vinden op de website van de Federatie Nederlandse Audiologische Centra (FENAC):
www.fenac.nl.

Logopedie op jonge leeftijd

Als mocht blijken dat er inderdaad sprake is van een taalachterstand, dan zal het taalteam u advies geven over therapie.

Logopedische behandeling kan overigens al vroeg starten. Ik ben het dus niet eens met het advies van uw huisarts, die zegt dat logopedie niet nodig is op jonge leeftijd. Naar mijn mening kan logopedie niet vroeg genoeg starten! Logopedische therapie op jonge leeftijd levert namelijk veel sneller een positief resultaat op dan logopedie op latere leeftijd. Het is niet in het belang van het kind om te wachten tot het ouder is. De kans dat de taalproblemen nog ernstiger worden, wordt dan alleen maar groter.

Een kind van 3 jaar oud met een taalachterstand heeft nog een jaar de tijd om deze achterstand in te halen voordat het naar school gaat. Een goede taalvaardigheid is een basisvoorwaarde voor een succesvolle schoolloopbaan!

Veel succes!